Die historie van Christoffel Wagenaer

¶ Wat Christoffel Waghenaer te Padua aenghericht heeft.

HEt geschiede op een tijt, dat een vernoemt Man, te Padua een gasterie heeft aengericht, alwaer hy vele Mans ende Vrouwen genodicht hadde, onder dese wasser eenen daer Waghenaer kennisse aen hadde, desen ginck tot Waghenaer, ende noodichde hem daer met te comen, ende hy seyde hem, datter vele huypsche vrouwen ende Jonge dochters soude wesen, waer met hy vele vermaeckinge soude hebben, dit stont Wagenaer wel aen, ende hy liet hem bepraten, ende ginc met, ende nam synen Aep Auerhaen [78] met hem, ende als sy nv ter Tafelen gheseten waren, so begonst den Aep alderley seltzame ende genoechelicke boetzen te maecken, hy blies op die Trompet, hy sloech¹ op die Luyt ende speelde so lieflick op ander Instrumenten, also dat daer niemant en was, diet hem conde naedoen, ten lesten brocht hy daer een so lieflicke Music van alderley Sijterspeel, Orgelen, Herpen, Cymbalen Luyten onder malc-anderen, also dat sy altemael stom bleven sitten, ende wisten niet waer het henen² quam doch het behaechde haer altemael seer wel, alsoo dat oock die Vrouwen ende Jonckvrouwen, de welcke in een ander Camer saten, van de Tafel opstonden, ende by die Mannen quamen in haer Camer, om te hooren. Als nv Wagenaer dochte, dat het genoech was, wencte hy den Aep, de welcke terstont ophielt. Die Luyden aen de Tafel dit siende, bewesen Wagenaer groote

1 Speelde

2 Vandaan

[p. 82]

Eer, ende deden hem Reuerentie. Dit behaechde Wagenaer ooc wel, ende nam de Eere aen, gelijck oft hy een Vorst geweest hadde. Hy hiet den Aep dickwils veranderen in menigerley gedaente, somtijts in eenen Ezel, somtijts in een Vercken, somtijts in een Papegaey, oock in eenen Hondt: Also dat die ander honden quamen, ende wouden kennisse met hem maken, gelijc somtijts die Knecht met de maecht int Hoy doet. Maer den Aep dit siende, veranderde hem terstont in een Catte, ende crabde die honden, dattet bloet daer na volchde. Terstont daer na veranderde hy alle die honden in Apen. Daer begonsten alle die Apen te danssen, lustige Galiaerde, also dat een yeder wel gewilt hadde, dat synen hondt eenen Aep ghebleuen hadde.

[79] Als Wagenaer nv dochte dattet genoech was, so woude hy die Vrouwen ende Jonckvrouwen oock eens besoecken, stonde vande Tafel op ende ginck inde Camer daer die Vrouwen saten. Als sy hem nv gewaer worden, so stonden sy op, ende bewesen hem alle Eer, want sy meynden, hy waer een voortreffelicke Persoon, ende sy baden hem, dat hy haer doch oock wat genuechte maken woude, om oock wat lustich te wesen. Wagenaer beloofde sulcks te doen, doch hy ontschuldichde hem te voren, begeerende datment hem niet qualic en soude afnemen, noch yet quaets daerom na segghen¹ woude twelck sy hem beloofden. Terstont quamen daer eenen grooten hoop Muysen, die dansten ende sprongen lustich op ende neder, ende songen gelijck den Nachtegael. Terstont daer na scheyden die Muysen van malcanderen, ende liepen stracx na die Vrouwen toe. Daer begonsten die Vrouwen te roepen, die Muysen liepen haer onder die Cleeren, ick en weet niet waer, also dat sy de muysen niet en consten weder af crijgen. Sommighe staken

1 Nageven

[p. 83]

met Messen daer na, ende sloegen daer na: maer sy bleuen so vast sitten, ende wouden nergens henen, also dat sy opgeraept¹ na haer Mans toeliepen, ende baden datmen haer doch de Muysen quijt soude maken: daer conste men wonder veel seltsaems sien, maer die Mans en saghen gheene Muysen, ende sy en wisten oock die oorsake niet, dan sy meynden dattet de Vrouwen doch so eens geworden waren, dat sy sulcken Schouspel houden wouden. Maer alst die Mannen wijs worden, dattet Wagenaer gedaen hadde, so lachten sy om den Avontuerder², ende namen die Wijuen die muy[80]sen af, maer ouer een weynich liepen sy al weder op haer plaets, also dat sy seer gram op Waghenaer worden, ende en wouden hem niet weder inde stoue laten, hy seyde dat sy hem in laten souden, hy sou haer nv wat lustichs maecken, ende wanneer sy hem niet in laten en wilden, soo woude hy een boets maecken die noch argher zijn soude, als dander geweest waer, nv die vrouwen waren ooc een deel met die schalckheyt wat beholpen³, sy lieten hem in, doch sy schaemden haer soo, dat hem niemant en dorste aensien, maer Wagenaer begost weder aen, ende hy liet eenen schoonen Appelboom int midden van die stoue wasschen, daer vele schoone ende heerlicke Appelen op waren, de welcke dese vrouwen seer wel behaechde, sy vraechden hem of sy daer wel Appels mochten afplucken, hy antwoorde Jae, sy mochtent wel doen, daer brac elc een daer af, ende wondent in haer Nuesdoecken, ende Roocken somtijts daer aen, ende hadden grooten lust daer op, terstondt daerna veranderde die Appelen altemael in wonderlicke Dieren, doch by die vrouwen wel bekent, die vrouwen dit siende, worpen sy die dinger wech, daer na docht het haer weder Appels

1 Met opgetilde kleeren

2 Avonturier (hd. lachten sie der Abentheuer, om het avontuur)

3 Hadden er zelf wel eenig pleizier in

[p. 84]

te zijn, ende namense terstont weder op, daer na veranderde het wederom, also merckten sy dat het Wagenaers schalcheyt was, doen namen sy haer afscheydt ende gingen wech, ende wouden hier na met Wagenaer niet meer te doen hebben. Also worde dese gasterie met vreuchden ende wel-lust¹ besloten, ende elck ghinck nae Huys, tot des anderen daechs, doen noode hyse wederom.

1 Genoegen