Bzzlletin. Jaargang 26

[p. 37]

Dirk Mulder
De schoenen van Bayeux

Ze besloten zondagochtend om zes uur uit Amersfoort te vertrekken. Dan was er weinig vrachtverkeer op de weg en konden ze om een uur of twee in Normandië zijn.

‘En je hebt de hele middag nog,’ zei Henry.

Zijn vader schreef het uur van vertrek met keurige blokletters in zijn agenda. ‘Dus zondagmorgen 15 augustus vertrek je om half zes uit Utrecht en je staat om uiterlijk zes uur bij me voor de deur,’ vatte hij samen. ‘Ik zal tegen Boris zeggen dat hij hier zaterdagnacht kan blijven slapen.’

Die ochtend schrok Henry om half zes wakker. Hij voelde zich ziek. Ik ga niet, dacht hij, ik zeg het af. Nee, dat kon hij zijn vader en zijn broer niet aandoen. Verkouden of niet, deze reis was al lang geleden afgesproken. Hij keek op zijn horloge en schoot overeind. Hij moest zich haasten.

Twintig minuten en twee aspirines later schoof hij achter het stuur van de grote Volvo stationcar. Eén brok Zweedse degelijkheid. Hij hield niet van die auto. Omdat zijn eigen Italiaanse sportcoupé te klein was voor drie man met bagage, had hij met een vriend een week van auto geruild.

Het geleende voertuig leek op een gemotoriseerd ziekenhuisbed, dat hoog op zijn wielen stond en vertraagd op bevelen reageerde. Niet dat de nerveuze Italiaan goed bij hem paste. Hij had de auto in een opwelling gekocht: nog één keer dollen vóór de middelbare leeftijd. Zijn volgende auto zou een Franse limousine zijn, die majestueus over de weg zweefde en alle oneffenheden moeiteloos gladstreek, alsof ze niet bestonden.

Amersfoort 21 kilometer, stond er op het bord langs de snelweg. Henry drukte het gaspedaal dieper in.

Om kwart over zes stopte Henry voor zijn ouderlijk huis. Hij stapte uit. Zijn vader stond al in de deuropening te wachten.

‘Het is zestien minuten over zes,’ zei hij. ‘Je bent te laat.’

Henry hield zich in. Het was vakantie. Zijn vader was oud, achtenzeventig bijna. Misschien was het wel de laatste vakantie die hij en zijn broer Boris met hem zouden meemaken. Mannen onder elkaar. Het moest gezellig worden.

‘Sorry pa,’ zei Henry. De koorts kleurde zijn wangen. Boris kwam naar buiten. ‘Dag broer,’ zei hij. ‘Ja, we lopen al behoorlijk achter op het schema.’ Hij lachte. Toen zag hij de auto. ‘Jezus, wat heb je nou voor een lijkwagen meegebracht!’

Henry schrok. Zijn vader hield niet van vloeken, maar die had het niet gehoord: hij liep om de auto en maakte de achterklep open.

‘Het is een rommeltje daar achterin,’ zei zijn vader. ‘Laten we eerst de bagage maar eens organiseren.’

Ter hoogte van Antwerpen waren de papieren zakdoeken op. Zijn vader, die op de achterbank zat met Het Beste Boek voor de Weg op schoot, dook in zijn tas een rol toiletpapier op.

‘Hier, kun je ook je neus mee snuiten.’

Henry hield met één hand het stuur vast en pakte het aangereikte velletje, dat veel te dun was om het kleurloze slijm mee op te vangen.

‘Daar schiet die jongen natuurlijk niets mee op,’ zei Boris. ‘Geef die rol nou maar aan mij.’ Boris scheurde een flink stuk toiletpapier af en vouwde het drie keer dubbel. Dankbaar snoot Henry zijn neus.

‘Na Antwerpen moeten we de richting Gent nemen,’ zei zijn vader. Hij volgde met zijn wijsvinger de route op de kaart.

‘Ik ken de weg, pa,’ zei Henry, ‘ik ben er al vaker geweest.’

[p. 38]

‘En na Gent gaan we richting Lille,’ ging zijn vader verder.

‘Ergens tussen Gent en Lille ben ik wel aan koffie toe,’ zei Boris. ‘Dan kunnen we ook van stuur wisselen, als het te vermoeiend voor je wordt.’

‘Dat is verzekeringstechnisch een beetje lastig,’ loog Henry. ‘Het is een geleende auto.’

Boris had twintig jaar geleden zijn rijbewijs gehaald en daarna zelden meer gereden. Als freelance corrector voor uitgeverijen verdiende hij een bescheiden inkomen, dat rond het minimumloon zweefde. Een auto kon er niet af. Hij woonde goedkoop, had een fiets en kon het zich niet vaak veroorloven om op vakantie te gaan. ‘Boris heeft het brein,’ zei zijn vader altijd, in het midden latend wat Henry van hem geërfd zou hebben. Toch had de studie Nederlands Boris geen riant bestaan opgeleverd.

‘Dat is nou zo prettig van op tijd vertrekken,’ zei Henry. ‘Het moet nog acht uur worden en we zijn al bijna voorbij Antwerpen.’

‘Lille, Arras, Amiens, Rouen,’ somde zijn vader op.

‘Koffie, koffie, koffie, koffie,’ antwoordde Boris.

Ze zaten aan een houten tafel op een winderige parkeerplaats langs de snelweg. Henry's vader pakte zijn tas uit. Eén voor één verschenen er een thermoskan, bekers, een mes, een half gesneden brood, een vleeswarendoos en een Nivea-blik.

‘Brood met Nivea, lekker!’ zei Boris.

Zijn vader maakte het deksel open. Het blik was gevuld met margarine. De vleeswarendoos bevatte plakjes ham, die in tweeën waren verdeeld.

‘Ik hoef alleen maar koffie,’ zei Henry.

Boris hield een half plakje ham omhoog. ‘Jezus, de slager heeft ze per ongeluk doorgesneden,’ zei hij. ‘Ham moet je proeven. Ik neem er nog een paar.’ Hij belegde zijn witte boterham royaal.

Henry dronk zwijgend zijn koffie.

Om half twee reden ze het dorpsplein van Vimoutiers op. De zon scheen, het was warm geworden. Het huisje, de tweede woning van een zakenrelatie van Henry, lag een paar kilometer buiten het dorp, in een eenzaam dal dat bereikbaar was via een smalle zandweg.

Eerst boodschappen doen voor het avondeten, hadden ze afgesproken.

De Supermarché was op zondagmiddag open en had een uitgebreid assortiment, van etenswaren tot landbouwwerktuigen. Ze gingen naar binnen, Boris duwde de kar. De afdeling drank besloeg een groo t gedeelte van de winkel.

‘Deze wijn kost maar vijf franc,’ zei zijn vader verbaasd. Hij wilde de fles al in het wagentje leggen. ‘Alsjeblieft pa, niet zo'n schroefdopwijntje,’ zei Boris. ‘Zoek jij dan zelf wat uit.’

Zijn vader liep door naar de koelvitrine. Hij wees naar een witte plastic schaal met stukken rood vlees. ‘Dat zijn zeker de runderlappen,’ zei hij.

‘Nee pa, dat zijn entrecotes,’ corrigeerde Henry. ‘Dat is een soort biefstuk. Die hoefje alleen maar even heet te bakken.’

‘Dat kan dan mooi hierin,’ zei zijn vader. Hij had al een kuipje met goedkope bakmargarine gevonden.

‘Doe me een lol pa, we zijn in Normandië, het land van de boter,’ zei Boris.

‘Hebben jullie al ergens papieren zakdoeken gezien?’ vroeg Henry.

‘Je jaagt ons wel op kosten,’ zei Boris pesterig, ‘die toiletrol is toch nog lang niet op?’

Beladen met boodschappen reed de Volvo voorzichtig de zandweg af. Beneden koesterde het vakantiehuis zich met gesloten luiken in de augustuszon.

‘Dat is het,’ zei Henry.

‘Niet gek,’ zei Boris.

‘Je hebt hier wel een wagen nodig,’ zei zijn vader.

Henry nieste. Opeens besefte hij dat ze deze vakantie van hém afhankelijk waren. Het dorp - drie kilometer heuvel op, heuvel af - was voor zijn vader te ver om te lopen. Een vers stokbrood halen was al een hele expeditie. En hij vertrouwde Boris de auto niet toe.

Daar had hij niet aan gedacht, toen hij zijn plan smeedde. Een plan dat in hem opkwam door een toevallige opmerking van zijn vader. ‘Ikzou nog wel eens naar Frankrijk willen,’ had hij gezegd. Henry had dat onthouden, in stilte een huis geregeld en voor vervoer gezorgd. En omdat hij Boris had beloofd dat ze samen nog een week op pad zouden gaan, had hij die ook in het plan opgenomen. Twee vliegen in één klap.

[p. 39]

Boris was eerst kwaad geworden - ze zouden toch met z'n tweeën gaan? - maar had uiteindelijk toegestemd. Ook zijn vaders reactie was tegengevallen. Niet dat Henry had verwacht dat hij een gat in de lucht zou springen - daar was het de man niet naar. Maar een verheugde glimlach, dat was toch niet teveel gevraagd geweest?

Henry zette de auto stil. Hij kende het huis van een eerder bezoek. Het was gedeeltelijk opgetrokken uit Normandisch vakwerk, okergeel leem op stro gemetseld tussen eeuwenoude houten balken. De bakstenen aanbouw, van later datum, bood plaats aan een badkamer en een extra logeervertrek. Er waren in totaal drie slaapkamers, voor ieder één.

Ze stapten uit. Boris maakte de achterklep open. Zijn vader begon gelijk met de koffers te sjouwen. Henry stak de sleutel in de voordeur. Hij opende de deur met een uitnodigende zwaai.

‘Voilà,’ zei hij.

Zijn vader keek naar binnen, in het nog halfdonkere interieur, verduisterd door de gesloten luiken. De kamer was ingericht in de Franse boerenstijl van Nederlandse tweedehuisbezitters. Droogbloemen, koper, ingelijste oude prenten en landelijk houten meubilair.

‘Laten we snel de tuinstoelen buiten zetten, dan kunnen we van het zonnetje genieten,’ zei Henry.

‘Dus we gaan donderdagochtend weer terug,’ zei zijn vader.

‘Donderdagochtend?’ zei Boris, ‘We zouden tot de volgende zondag blijven! Dat hadden we toch afgesproken?’

‘Uiterlijk vrijdag, dat heb ik van het begin af aan tegen Henry gezegd,’ wierp zijn vader tegen. ‘Maar het wordt donderdag, want de buurvrouw past op de hond.’

‘En tegen mij heb je zondag gezegd!’ zei Boris tegen Henry.

Henry kon zich niet meer precies herinneren wat hij aan wie had beloofd. Hij maakte sussende geluiden. Boris bleef blaffen.

‘Ik ga al nooit weg en dan moet ik opeens drie dagen inleveren! Vanwege die stomme hond! Dan bel je toch gewoon op dat je later terugkomt!’

‘Eris telefoon inhethuisje...’ zei Henry bemiddelend. Boris keek hem vernietigend aan: ‘En weetje wat jij moet doen? Jij moet eens leren com-mu-ni-ce-ren! Daar heb je meer aan dan een hoop geld verdienen! Jij regelt van alles achter mijn rug om en het resultaat is dat mijn vakantie gehalveerd wordt! Oké, ik wil één dag inleveren: zaterdag terug. Maar dat is mijn laatste bod!’

Boris liep kwaad weg en trok zijn trainingspak aan. Hij ging stoom afblazen met een rondje hardlopen. Henry excuseerde zich: hij wilde even rusten. Zijn vader zei niets, ging op het terras zitten en verdiepte zich in een puzzelboekje.

Henry lag op bed. Hij voelde zich niet lekker. De verkoudheid leek erger geworden, de lange rit had hem geen goed gedaan en de ruzie spookte nog steeds door zijn hoofd.

Henry's slaapkamer had dunne wanden en behalve een dakkapel ook een driehoekig raampje, dat uitkeek op het woon- en keukengedeelte. Net toen Henry dreigde weg te zakken in een lichte slaap, hoorde hij de voordeur opengaan.

Er klonken voetstappen. Hij hoorde het gerammel van pannen, gevolgd door het sissen van smeltend vet. Henry richtte zich op en spiedde door het raampje. Hij had toch aangeboden om voor het eten te zorgen?

Zijn vader stond in de keuken. Na de dood van zijn vrouw had hij zichzelf leren koken. Naast hem, op het aanrecht, lagen de sappige entrecotes. Eén voor één verdwenen ze in de pan. Zijn vader voegde een scheutje water toe, draaide het vuur laag en ging weer naar buiten. Het vlees pruttelde in het stoofvocht. Vanavond eten we sudderlappen, dacht Henry. Hij ging weer liggen en deed zijn ogen stijf dicht.

De volgende ochtend was Henry al vroeg naar het dorp gegaan om verse broodjes voor het ontbijt te halen.

‘Croissants!’ riep hij wervend toen hij het huis binnenkwam.

Boris en zijn vader zaten al te wachten aan een gedekte tafel. De koffie was klaar. Henry ging zitten.

‘Ik heb er de hele nacht slecht van geslapen,’ zei zijn

[p. 40]

vader, ‘en ik heb besloten dat zaterdag echt te laat is. Ik wil vrijdag terug.’

Heniy verstrakte. Niet weer ruzie.

Boris beet het puntje van zijn croissant en kauwde er bedachtzaam op.

‘Vrijdag,’ zei hij vlak. ‘Dat is goed, vader. Veel vrachtverkeer op de weg, dat wel. Maar fijn voor de hond. En de buurvrouw, natuurlijk.’

‘Zullen we na het ontbijt de omgeving gaan verkennen?’ vroeg Henry opgelucht. ‘Het is prachtig weer.’ Zijn vader pakte een croissant beet alsof het een vorm van buitenaards leven was.

‘We hadden anders nog brood van gisteren,’ zei hij.

‘Dit formaat leent zich beter voor halve plakjes ham,’ zei Boris.

Ondertussen bladerde Henry door de reisgids van Normandië.

‘Wat dachten jullie van een bezoek aan Bayeux?’ vroeg hij. Hij las een paar zinnen voor uit de gids: ‘Deze charmante stad heeft twee belangrijke toeristische trekpleisters. Het bekendste is de Tapisserie de la Reine Mathilde, ondergebracht in het Centre Guillaume le Conquérant.’

‘Het beroemde tapijt van Bayeux,’ zei Boris. ‘Ja, ja. Volgens mij heeft die Mathilde daar geen steek aan bijgedragen. Ze heeft het laten maken.’

‘Dit geborduurde wandkleed,’ las Henry verder, ‘dateert uit 1077 en is een prachtig voorbeeld van Romaanse kunst. De vele scènes vertellen als een stripverhaal over de fameuze Slag bij Hastings, in 1066.’

‘Is dat ver, dat Bayeux?’ vroeg zijn vader. ‘Ik heb geen zin om uren in de auto te zitten voor een lap borduurwerk.’

Een uur later waren ze klaar voor vertrek. Henry ging achter het stuur zitten en draaide de contactsleutel om. Er gebeurde niets. Hij probeerde het nog een keer. Geen contact.

‘Eén brok Zweedse degelijkheid wil niet starten,’ zei Boris.

‘Ik begrijp er niks van,’ zei Henry, ‘ik ben er net nog mee naar de bakker geweest.’

‘Hij wil gewoon niet naar Bayeux,’ zei Boris. ‘Wij eigenlijk ook niet, maar zo'n Volvo heeft een eigen willetje.’

Henry draaide opnieuw de contactsleutel om. Weer niets.

‘Soms gaan die dingen vanzelf over,’ zei zijn vader. ‘Zet de motorkap maar open, zodat de zon erin kan schijnen. Misschien is het een kwestie van vocht.’ ‘We blijven gezellig thuis,’ zei Boris. ‘We drinken koffie op het terras, nemen een zonnebad, lezen een boek, doen een spelletje en dan zien we wel weer verder.’

‘Dan ga ik me eerst even omkleden,’ zei zijn vader.

Henry keek op van zijn boek en zag zijn vader in de deuropening staan. Hij had een metamorfose ondergaan. In plaats van een blauw kostuum droeg zijn vader nu witte kniekousen, een halflange grijze broek, een donkerblauw poloshirt en een grijze pet. Hij zag eruit als een koloniaal in Zimbabwe, toen het nog Rhodesië heette.

Zijn vader ging onder de parasol zitten en strekte zijn magere benen uit.

‘Pa, wat heb je een prachtig schoeisel,’ zei Boris. Henry keek naar zijn vaders voeten.

‘Slechts f 9,95 in de aanbiedingsbak van de Bata,’ zei zijn vader fier. Hij droeg lage witte gympen, met op de neuzen vier fleurig geborduurde bloemetjes. De absurditeit van deze damesdrachtwerd nog versterkt door de onschuldige trots waarmee zijn vader de gympen liet zien.

‘Ben je je wel bewust van de historische waarde?’ vroeg Boris. ‘Hier zijn de archeologen al honderden jaren naar op zoek!’

‘Hoezo?’ vroeg zijn vader wantrouwig.

‘Je draagt de schoenen van Bayeux!’ zei Boris.

Henry voelde een niet te stuiten aanval van de slappe lach in zich opkomen. Hij begon gnuivend te hikken - eerst zacht, toen steeds harder. De tranen stroomden over zijn wangen.

Boris hapte een paar keer naar adem en lachte toen luidkeels met Henry mee.

Hun vader staarde ze beurtelings verbaasd aan, richtte zijn blik op zijn gympen, keek weer omhoog en begon toen te grinniken.

Boris strompelde hinnikend weg om een slokje water te drinken.

Zijn vader keek hem glimlachend na. ‘Hij mag dan

[p. 41]

soms lastig zijn,’ zei hij, ‘maar je kunt tenminste wel met hem lachen.’

‘Weetje wat,’ wist Henry met moeite uit te brengen, ‘vanavond trakteer ik op een etentje. Ik weet een leuk restaurant hier in de buurt.’

De schoenen van Bayeux zorgden voor een ontspannen dag, die ze luierend doorbrachten. Bovendien bleek zijn vader gelijk te hebben. Na een paar uur in de zon startte de Volvo bij de eerste poging. Ook Henry voelde zichbeter. De slijmvloed uit zijn neus droogde op en hij had geen koorts meer.

Om zeven uur zetten ze koers naar Livarot, twaalf kilometer verder, waar Henry een aardig restaurant wist. Les Trois Canetons was befaamd om haar regionale specialiteiten. Henry was er al eens eerder geweest en had er toen voortreffelijk gegeten.

Het restaurant zag er wel wat minder verzorgd uit, merkte Henry toen hij de auto op de bijna volle parkeerplaats neerzette. Het houtwerk kon een verfje gebruiken en het uithangbord hing scheef. Ze werden begroet door een bijtgrage herdershond, die ze de doorgang versperde.

Het restaurant werd gevuld door een feestvierend gezelschap. De patron, het zweet op de bovenlip, dirigeerde ze gehaast naar het enige vrije tafeltje. Ze moesten hard praten om elkaar te verstaan.

‘Goed dat ik gereserveerd heb,’ zei Henry.

‘Dat is nog maar de vraag,’ zei Boris, die kritisch de menukaart bestudeerde.

‘Ze hebben zalm, pa. Daar hou je toch zo van?’ vroeg Henry met stemverheffing.

‘Hebben ze ook gestoofde paling? Dat vind ik het lekkerst,’ zei zijn vader.

‘Paling, wat is dat ook alweer in het Frans? Anguille?’ probeerde Henry.

‘Staat niet op de kaart,’ zei Boris. ‘Ze hebben wel een vier-gangen menu van het huis. Gerookte zalmforel vooraf, dan wilde eendenborst, een kaasplateau en ijs toe.’

Zijn vaderwilde van elk gerecht op de kaart weten wat het was. Henry legde het geduldig uit. De patron verscheen aan hun tafel. Of ze al gekozen hadden.

‘Vraag even naar die paling,’ zei zijn vader.

Henry wist dat het tevergeefs was maar deed een poging tot vertaling.

‘Comprends pas,’ zei de patron. Hij tikte ongeduldig met zijn potlood op een notitieblokje.

‘Hij begrijpt je niet,’ zei zijn vader.

Henry voelde zijn wangen gloeien. Zou de koorts weer terugkomen?

‘Voor gestoofde paling moet je in Volendam zijn, pa,’ zei Boris, ‘niet in Frankrijk.’ Hij wendde zich tot de patron: ‘On prend le menu.’

Toen het kaasplateau eindelijk op tafel verscheen, hadden ze al een hele tijd nauwelijks met elkaar gesproken. Het feestvierend gezelschap zong luidruchtig liederen, die elk gesprek onmogelijk maakten.

Het eten was middelmatig geweest. De zalmforel had een plasticsmaak en de wilde eendenborst was taai. Alleen de wijn smaakte uitstekend, maar daar durfde Henry slechts één glas van te drinken. Hij was tenslotte de chauffeur.

Zijn vader had een stevige eetlust. Hij proefde van alle kazen, tot afschuw van Henry. Hij haatte kaas - de geur, de smaak, de aanblik. Hij zou nog liever een paar zweetsokken opeten dan dat hij een stuk kaas in zijn mond stak.

‘Zo, dat was lekker,’ zei zijn vader en veegde zijn mond af. ‘Zonde om het te laten staan.’ Hij nam een paar papieren servetjes uit zijn tas, pakte de overgebleven stukken kaas in en stak ze in zijn zak.

Voordat Henry had bedacht hoe hij tactvol kon ingrijpen, stond de patron aan hun tafel. Hij keek verbijsterd naar het lege kaasplateau. Binnensmonds mompelend ruimde hij met driftige gebaren de tafel af.

Boris verborg zijn gezicht achter een servet. Hij maakte een vreemd geluid, dat nog het meest leek op een snel leeglopende fietsband.

De patron smeet drie voorverpakte ijsjes op tafel. ‘Le dessert,’ zei hij dreigend. ‘Et l'addition.’ Hij legde de rekening naast Henry neer.

Henry voelde zich verplicht een buitensporig grote fooi achter te laten. Genoeg voor de aanschaf van een maandvoorraad kaas. Te weinig om onzichtbaar het restaurant te kunnen verlaten.

[p. 42]

Die nacht droomde Henry dat ze met de Volvo terug naar Nederland reden. Boris zat achter het stuur. Ze gingen met 180 op een haakse bocht af.

‘Dat lukt best,’ zei Boris, ‘jij moet je niet altijd zoveel zorgen maken.’

‘Als vader maar niet gaat schuiven,’ zei Henry. De achterbank was neergeklapt om ruimte te maken voor een lijkkist.

‘Wat stinkt het hier toch,’ zei Henry,

‘Dat zijn de kazen,’ zei Boris.

‘Rouen, Amiens, Arras, Lille,’ klonk het gesmoord achterin de auto.

‘Gent, Antwerpen, Breda, Utrecht,’ zong Henry terug.

‘Amersfoort.’

Zijn vader moest nu eenmaal altijd het laatste woord hebben.

Uiteindelijk besloten ze om toch op donderdag naar huis te gaan. Boris opperde het zelf. Henry vond het goed. Zijn vader glimlachte verheugd.

Ze reden exact om zes uur's ochtends weg. Naarmate de Nederlandse grens dichterbij kwam, drukte Henry het gaspedaal dieper in. De Volvo voelde als een loodzware rugzak vol verantwoordelijkheden. Hij verlangde naar een Franse limousine. Zodra hij thuis kwam zou hij er werk van maken.

‘Je vader heeft het reuze naar zijn zin gehad in Frankrijk,’ zei de buurvrouw later. ‘Maar hij miste de hond. Ze zijn erg aan elkaar gehecht.’

Zelfs een natte neuswas niet genoeg om met een hond te concurreren, besefte Henry. Toch bleef hij zijn vader trouw iedere zaterdag opzoeken, zoals hij altijd al deed. Ze dronken koffie, maakten een kruiswoordpuzzel en dronken samen een glas wijn. Na het inschenken draaide zijn vader de schroefdop weer stevig dicht.

Zo gingen de herfst en de winter voorbij. In het voorjaar stierf de hond. Zijn vader belde en Henry kwam. Hij groef een gat in de tuin en hielp hetbeestbegraven. ‘Ik zal hem missen, maar het leven gaat door,’ zei zijn vader. Zijn stem klonk vochtig. ‘Ik heb vanochtend een busreis naar Zwitserland geboekt.’ Hij snoot zijn neus. ‘Vrijdag over twee weken ga ik weg.’

Henry schraapte zijn keel en stelde troostend voor om hem dan op te halen. Hij zou hem naar het Utrechtse Jaarbeursplein brengen, waar de bus vertrok. Zijn vader aanvaardde het aanbod gretig. Hij liet zich graag door Henry rijden. ‘Boris heeft het brein, maar jij hebt de centen,’ zei hij steevast als hij zich in de zachte leren kussens van de wijnrode Citroën liet zakken. ‘Ik zit weer als een vorst.’

Henry was die ochtend stipt op tijd. Hij belde aan. De gordijnen waren dicht. Hij hoorde niets bewegen. Henry kon maar één reden bedenken waarom zijn vader nog niet klaar stond. Hij had een eigen sleutel, maakte de deur open en ging met bonkend hart het doodstille huis binnen. Onder de kapstok stond de geruite koffer klaar, die vroeger van zijn moeder was.

Van half acht tot acht uur was er gelegenheid tot condoleren. Henry haalde Boris thuis op. Samen reden ze naar het uitvaartcentrum. ‘Vader ligt er vredig bij,’ zei de begrafenisondernemer.

‘Misschien wilt u nog even apart afscheid nemen, voordat de bezoekers komen?’

Hij leidde ze naar een rouwkamer, waar de open kist stond.

Zijn vader had een vage glimlach om zijn mond. Hij droeg een blauw kostuum, dat tot buikhoogte bedekt werd door een wit satijnen laken. Behalve hetpak, had Boris ook het overhemd en de stropdas uitgezocht. Zwijgend stonden ze bij de kist. Toen stootte Boris Henry aan en sloop naar het voeteneinde. Hij tilde het glanzend witte laken een stukje op. Henry keek. Hij lachte. Zijn vader droeg zwarte sokken. Ze staken mooi af bij het smetteloze wit en het kleurige borduursel van zijn gympen.

Dirk Mulder (1952) is eerstejaars student aan Schrijversvakschool 't Colofon.