Renilde Duif
Bij ‘Palingdroom’ en ‘Marche Sombre des Comcombres’
Renilde Duif componeerde muziek bij twee teksten uit Hazepeper, nl. ‘Palingdroom’ en ‘Marche Sombre des Comcombres’. Hieronder geeft zij een korte toelichting op het specifieke karakter van die twee composities.
Een palindroom is een woord of zin die in zichzelf omkeerbaar is. Dus als je een spiegel in het midden zet, zie je links en rechts hetzelfde.
Ik denk dat Charlotte Mutsaers deze kreet in gedachten had, toen zij (de titel van) het gedicht ‘Palingdroom’ bedacht.
Ik kwam daardoor op het idee om in de muziek een palindroom te gebruiken. Ik ben dus op de helft van de compositie alle tot dan toe geschreven noten in omgekeerde richting weer op gaan schrijven - een techniek die onder meer in de barokmuziek wel vaker gebruikt is.
Mijn omkeersel (spiegel) klinkt een beetje raar, omdat het niet helemaal meer beantwoordt aan de muzikale wetten, maar dat vond ik wel passen bij de stijl van Charlotte...
Binnen deze constructie heb ik gecomponeerd vanuit het kikkerperspectief, dat wil zeggen dat ik ieder woord een muzikaal effect mee gaf. Het wonderlijke was (wist Charlotte dat?) dat de schilderingen die ik in de eerste helft gebruikte, in de tweede helft precies op de goede plaats terecht kwamen, zoals de lange reeks chromatische zestiende noten ter illustratie van het glibberige van de paling, met later datzelfde effect bij de spartelende aal. De korte afgemeten noten ter illustratie van het trekken aan de noodrem komt terug bij het mikken op heer hond.
Zo zitten er wel meer spelletjes in.
Wanneer je globaal naar de schildering van het notenbeeld kijkt, zie je zo waar dat er iets leuks gebeurt.
In tegenstelling tot wat er in de ‘Palingdroom’ gebeurt, heb ik bij de ‘Marche Sombre des Comcombres’ vanuit het vogelperspectief gecomponeerd: niet te veel effecten bij een enkel woord, maar een totaalindruk in muzikale beweging.
Zo zie/hoor je in de pianopartij de voortdurend plechtig voortschrijdende beweging van de komkommers, terwijl in de melodische bovenstem met lange liggende noten het hondje wordt uitgebeeld.
In de zangstem kun je wel wat expressie per woord vinden (vergelijk ‘Palingdroom’), zoals de gebonden noten bij ‘boog’ en de lage noten bij ‘in godsnaam benee’ en ‘graf’. Daar klinkt de harmonie wat luguber - ik gebruikte een onopgeloste dissonant.
Auteursrechtelijk beschermd
