Vier regels verder lezen we ‘it is a tale Told by an idiot, full of sound and fury, Sygnifying nothing’, waarnaar William Faulkner zijn The Sound and the Fury (1929) heeft genoemd, en Rose Macauley haar roman Told by an idiot (1923).
En in Hamlet, om nog preciezer te zijn in de al genoemde monoloog van Prins Hamlet, trof hem de regel ‘when we have shuffled off this mortal coil’ als zeer geschikt voor een bundel verhalen. Mortal coils (‘aards ongerief’) verscheen in 1922.
Als Huxley al concurrentie ondervindt op het gebied van titels zoeken in andermans werk, dan hooguit van Agatha Christie. Ook al uit zo'n randgebied. Louter meesterwerken heeft ze misschien niet geschreven, tot de meest verkochte auteurs ter wereld hoort de Queen of Crime in ieder geval wel, en ze blijkt belezener dan menigeen zou vermoeden. Want niet alleen heeft zij voor haar titels geput uit kinderversjes - Hickory Dickory Dock, Ten little niggers, One Two Buckle my shoe -, de bijbel - Evil under the sun komt uit Prediker 5:12 (‘Er is een smartelijk kwaad, dat ik gezien heb onder de zon: rijkdom, door zijn bezitter bewaard tot eigen onheil’), Behold a pale horse is een citaat uit Openbaringen 6:8: ‘En ik zag, en zie, een vaal paard, en die daarop zat, zijn naam was de dood en het dodenrijk volgde achter hem’ - en de Engelse literatuur: The mirror crack'd from side to side komt uit Alfred Tennysons gedicht The Lady of Shalott (1832). Maar het meeste putte ze uit het Verzameld Werk van William Shakespeare. Sad cypress (1940) is te vinden in het clowndslied in Twelfth Night: ‘Come away, come away death, And in sad cypress let me be laid’, waarin sad cypress waarschijnlijk opgevat moet worden als een doodskist van cypressehout. Julius Caesar leverde de titel voor zowel de Engelse (Taken at the flood) als de Amerikaanse uitgave (There is a tide) van een Hercule Poirot-mysterie uit 1948: ‘There is a tide in the affairs of men, Which, taken at the flood, leads on to fortune’. En ook Shakespeares sonnetten waren Christie bekend: van sonnet 98 leende ze de eerste regel, ‘From you I have been absent in the spring’, voor de roman Absent in the spring (1944).
Uit Macbeth haalde ze een uitspraak van de tweede heks, die, als ze Macbeth naderbij ziet komen, zegt: ‘By the pricking of my thumbs, Something wicked this way comes.’ Christies By the pricking of my thumbs verscheen in 1968, Something wicked this way comes (1962) werd door de Amerikaan Ray Bradbury gebruikt als titel voor een science fiction-roman.
En uiteraard bleef ook Hamlet niet onopgemerkt. In 1952 deed Agatha Christie haar net geboren neefje het net geschreven toneelstuk The Mousetrap cadeau. Dat is sindsdien het langst lopende toneelstuk ter wereld geworden. Miljoenen heeft het neefje inmiddels aan de rechten verdiend en miljoenen hebben het stuk gezien. Maar hoeveel van hen zouden zich realiseren, dat de titel komt uit het toneelstuk binnen het toneelstuk Hamlet? Om zijn oom, Claudius, duidelijk te maken dat hij weet dat die schuld heeft aan de dood van zijn vader, laat Hamlet een groep trekkende toneelspelers het stuk The Murder of Gonzago opvoeren. Maar onder een andere titel. Als Claudius nattigheid voelt en vraagt ‘What do you call the play?’, antwoordt Hamlet met gespeelde onschuld: ‘The Mouse-trap. Marry, how?’
Leuk, niet?
Auteursrechtelijk beschermd