Bzzlletin. Jaargang 20

[p. 79]

Johanna Reiss
New York, New York!

Eind februari 1991

Elke morgen als ik de New York Times lees, denk ik dat de situatie in de Golf alweer is veranderd. Hoe kan dat allemaal zo snel? Wie weet is er morgen vrede. Of overmorgen. Of over een uur. Zo was het in New York tijdens het weekend van 22 februari.

Vrijdag

Het weer is mooi, het voelt aan alsof het al voorjaar is. 60 Graden Fahrenheit, een record. Op Times Square, vlakbij het gebouw waarop het laatste nieuws as it comes in geflitst wordt, loopt een handjevol vredesbetogers, veel minder dan de vorige week nadat er een bom verkeerd terechtgekomen was in Bagdad en er zoveel mensen stierven. Stop this insanity, klonk het toen overal.

We weten het vandaag niet meer. Komt er nou een landoffensief of niet? Het zou toch heel vervelend zijn wanneer Gorbatsjov, die geen enkele soldaat in de Golf heeft, het klaar zou spelen om vrede te bereiken. Daar klopt iets niet... We zijn ook bang dat Saddam (we noemen hem bij zijn voornaam, heel Amerikaans) zich terugtrekt met wat hij aan militaire macht nog overheeft. ‘Sla d'r op, jongens,’ staat er op muren gekladderd, ‘give'em butt.’

Ik zie veel vlaggetjes op straat. Ze zitten op truien, T-shirts (these colors don't run), ze hangen in etalages, ze staan op paraplu's, sokken en nachtponnen. Een armoedig vrouwtje heeft ook een vlaggetje. Het zit vastgespeld aan een stukje karton waarop ze geschreven heeft: Please help me feed the hungry birds. En ik zie een dalmatische hond, ook bevlagd, hij heeft er een om zijn nek. Er wapperen vlaggetjes van autoantennes en van balkonnetjes die niet veel groter zijn dan het ding zelf.

In een vlaggenfabriek in de nabije staat New Jersey werken mensen over, net zoals waar ze de gele satijnen linten fabriceren die wat minder vaderlandslievend/macho aandoen, meer in de trant van We support our troops - en wie doet dat nou niet? Het zal ons niet weer overkomen zoals met Vietnam, toen we op de soldaten spuugden. De linten die om paaltjes en magere boompjes zijn gebonden laten zien, net als in het country-and-westernliedje waar het idee vandaan komt, dat we aan ze denken.

Op scholen praten de leerkrachten met kinderen die vaders en moeders - of allebei - in de Golf hebben zitten. Eén jongetje waarvan de ouders gescheiden zijn, gilt: ‘Wat als alletwee mijn pappies nou eens sneuvelen?’

Zaterdag

De temperatuur is de helft van gisteren, een perfecte dag om binnen te zijn. Ik doe erg Amerikaans, laat de TV aanstaan of ik nu kijk of niet. Om 13.40 u. wordt een basketball-game onderbroken: LANDOFFENSIEF. In het VN-gebouw op de 49ste straat zijn ze nog bezig een oplossing te vinden. Was hij te vlug, onze president? Had hij niet nog wat langer kunnen wachten? Onmiddellijk erna komt er een commercial voor aspirine, en een voor deodorant,

[p. 80]

ook fenomenaal. Ik wil eruit, er is een nieuwe Woody Allen-film, een giller zeggen ze. Een paar mannen van Channel Five, videocamera op de schouder, willen dat we wat zeggen tegen onze troepen. Niemand wil dat, we willen naar binnen. Met een vrouw die nog lacherig van de film naar buiten komt, lukt het wel. Ze begint prompt te huilen.

Als ik thuiskom, neem ik een bak chips op schoot en ga oorlog kijken. Een gepensioneerde generaal, mond scheef, ene oog dichtgeknepen, heeft het over sorties, en over the theater of operations. Het maakt het er niet reëler op, dit soort vocabulaire. Toen we in Vietnam zaten, wisten we tenminste waar het over ging. We slikken zenuwachtig; 365.0.00 zijn er toen omgekomen - en waarvoor? Blijft die oorlog ons altijd dwarszitten of kan deze Golfoorlog het stigma wegvegen? Maar waarom zegt die generaal dan niet dat we nu eindelijk onze High Tech-wapens kunnen uitproberen?

Om tien uur komt Bush eventjes praten. Hij klinkt gedecideerd. Wat boffen we dat Reagan, de vader van de peperdure wapens, er niet staat, amicaal te doen.

Zondag

Wat een grappenmaker, die Saddam! Waar had-ie 't over, Mother of all Battles? Die chemische wapens, is dat misschien de grootste grap? Of komen die op het allerlaatste nippertje? We hebben het hier al over later, nadat we hebben gewonnen. We gaan toch nooit weer wapens leveren aan een potentiële vijand? En onze recessie, hoe verloopt die - na afloop?

De kerken lopen vol. Alom paarse lintjes, teken van algemene rouw. Is het niet ironisch, zegt een dominee, dat degenen die hun leven op het spel zetten in de Golf, hier, thuis, het minste hebben? Dertig procent van de soldaten zijn zwart, een onevenredig hoog percentage. En veel van de anderen zijn ook het leger niet ingestapt omdat ze het zo goed hadden.

Voor een restaurant bij mij in de buurt staan een heleboel yuppies op hun brunchbeurt te wachten. Ik blijf even staan en luister. Eén groepje heeft het over een zalig dessert, aardbeitjes met chocoladesaus, ‘moet je ook eens proberen,’ een paar anderen praten over een film waarin iedereen rookte. ‘Dat doen we niet meer, that gives you a false picture of America right now.’