De Broederhand. Jaargang 2

[p. 66]

Het meisje van den toren.
Door J.F. Klein.
(Pseudon. voor Gisela von Arnim)⁽¹⁾.

Er was eens een kind, dat woonde op een stadstoren; zyn grootvader was een oude klokkenaer; hy luidde de klok met haren grooten klepel, die het ertsen ronddeel met zeldzame dansende figuren versierd, verre heen deed klinken elken morgen, elken noen, elken avond. In die eenzaemheid was het liefste tydverdryf van het kind in de verte te zien; by dag bewilligde de oude er wel in toe, dat het eens op de gaendery liep, welke den toren omgaf; 's avonds echter sloop het slechts heimelyk daerheen, wanneer hy bezig was met luiden, want alsdan gedoogde hy dit niet. ‘De locht is scherp rond den toren,’ zeide hy, maer het kind ging dan zoo geerne op die gaendery, en leunde op de koude steenen borstwering en blikte naer beneden. - Daer lagen de oude daken met hunne wonderlyke schoorsteenen, waeruit de avondrook opsteeg, en het kind stak zyn neusje vooruit, om te rieken wat de menschen daerbeneden aten; de zon scheidde en verguldde de gevels en erkers en gloeide in de dakvensters. Een grauw katje kroop van het eene dak naer het andere. Maer allerliefst wierp het kind zyne blikken op een klein oud kerkje, 't welk niet tusschen de vele huizen stond; neen het lag ter zyde van de stad; aen den muer stond een schoone lindeboom en een vlier bloeide er onder. Op het kerkhof waren vele groene heuveltjes met zwarte kruisen, wier spitsen in het avondgoud straelden. In het hooge gras en de wilde bloemen speelden dikwyls kinderen; maer des avonds gingen zy heen, en de wind verwaeide hunne sporen uit het hooge gras. Wanneer de linde zich bewoog en ruischte, zag het kind er telkens nieuwsgierig naer toe. De grootvader had het namelyk eens gezeid, dat de menschen daeronder die heuveltjes hard ge-

(1) Dochter der beroemde Bettina von Arnim, bekend door: Gôthe's Briefwechsel mit einem kinde. - Günderode. - Diess Buch gehôrt den Kônig en andere werken.

[p. 67]

vangen lagen, maer dan zeide hy ook: ‘zy liggen er niet voor eeuwig; wen eerst hunne vleugelen gewassen zyn, dan vliegen zy naer den hemel.’ Bewogen zy zich niet even onder het gras? speelden zy niet in de linde? Dit konde het kind niet afluisteren; wanneer het kind zich daeraen moê gezien had, dan wierp het zyne blikken verder. Achter de bergen ging de zon ter ruste, en in het dal dreef een herdersknaep de in stof gehulde kudde naer huis. Er keerden wel nog vele andere kudden naer de stallen terug, maer dien knaep herkende het kind toch onder allen, want hy weidde altyd het hoogst aen de bergen en zyne kudde was de kleinste; hy trok met haer in een dorp, dat van tusschen de boomen des wouds te zien was. Nu kwamen ook de koeijen, en de koeihorens der herders klonken zachtjens naer boven. Het kon slechts in eene straet blikken, daer ging elke koei naer huis, de lieden ontvingen haer en de kinderen openden de hofdeur, wanneer de dieren ongeduldig er met de hoorns tegen slieten. De wereld daer beneden werd immer meer verguld en toch tevens schaduwryker, immer levenryker en toch stiller. Toen kwam door de blauwe locht de zilveren kogel der maen, langzaem en vurig als een fiere pelgrim; - de vlakte omsluijerde zich met de nacht, lichtjes ontvlamden in de huizen en de nevels verhieven zich. O! de maen is toch grooter en schooner, dan alles, wanneer zy zoo door de blauwe luchtzee zwemt, dacht het kind; maer zoodra het de stappen zyns grootvaders hoorde, liep het haestig heen, de kat onlhaelde het aen de deur, want tol daer liep zy het altyd met opgeheven steert te gemoet, en morrende wreef zy haer vel aen den deurstyl en liep met het kind, als zyn eenigste gezellin naer den vuerheerd terug.

Eens betrapte de oude het kind daerbuiten in de maneschyn; toen werd hy boos, en zeide: ‘dat de maen onder de zynen al te veel onheil had gesticht,’en eindigde met de bedreiging: ‘Aerli, Aerli! ik laet my eene groole roede van daer beneden komen, indien ik u nog eenmael in de maneschyn vinde.’ - Maer de maen was toch zoo schoon, en het kind had haer zoo geerne toch nog eens gezien, recht lang gezien, en gevoeld, hoe het zachte licht het bescheen. Des avonds zat de oude in zynen leuningstoel, rookte en las in oude gele boeken; intusschen blikte hy naden-

[p. 68]

kende op tusschen het houtwerk van het dak. Het kind moest te vreden zyn met zyn heerdhoekjen; de kat met haer grauw vel snorde het tegen en zag het aen met hare groene oogen; dan vroeg het kleine meisje dikwyls: ‘Katje, wat vertelt gy toch met uw knorren?’ Dan legde het katje zynen pelskop aen de borst van het kind en snorde nog zoeter, het kind lachte en sprak: ‘Gy wilt my wel vertellen, dat gy my zeer lief hebt?’ en dan speelde hel met de steentjes, die uit de heerdstede vielen, de kat zag ernstig toe en kwam nu en dan eens met hare poot er tusschen, om het eene of andere steentje zoo of zoo te leggen. Het kind vertelde haer al zyne gedachten en alles wat haer gebeurde, zoodat de grootvader dikwyls al knorrende daerby met het hoofd schudde. Bykans ontsluimerde kind en katje daer in den hoek.

De winter kwam en de gaendery was met sneeuw bedekt; hy lag hoog op de borstwering, bedekte den bodem en smukte de oude steenen versiersels; het gansche land en de locht lag vol vlokken. De torenwachter stookte voor goed; Aerli zat altyd met de kat in den hoek en dikwyls werd haer de tyd lang en zy dacht: ‘Wat doen nu de menschen daer beneden? Zy zyn voorzeker bly als engelen, wyl zy te zamen zyn.’ Op kers-avond liet de grootvader het kind door het venster zien, het tintelde en glinsterde er overal. ‘Oh, engelen!’ riep het kind. ‘Wie?’ vroeg de grootvader. ‘Daer beneden, de menschen,’ antwoordde het, en de grootvader grimlachte treurig.

De winter was heen, het dorp begon te dauwen, de zon scheen, de lange kristalynen yskegels dropen. Eens 's morgens lag in den korf, waerin de torenwachter het eten naer boven trok, een groote brief nevens den kostelyken kruidkoek, dien de grootvader voor Aerli had doen komen. Hy las den brief, zag recht spytig uit en zeide: ‘De peter komt morgen;’ dan haelde hy uit eene kamer waerin Aerli nooit had durven gaen, eenen stoel die met groen zyde overtrokken was. Aerli aenzag den stoel en kon van nieuws-gierigheid niet slapen. Hoe zien er toch die menschen van naderby uit, vroeg het kind zich zelf. De grootvader was dikwyls beneden geweest, maer nooit had hy iemand mede naer boven gebragt of boven binnen gelaten. Den anderen morgen ontwaekte Aerli reeds vroeg; sprong uit haer bedje, blikte over de borstwering op

[p. 69]

de stad, en begon heen en weer te loopen; toen zy terug in het kamerken kwam, hoorde zy stappen, en het verroeste belleken begon heesch te klinken. Aerli maekte groote oogen en riep: ‘Ah, daer komt hy.’ De grootvader schoof den grendel terug; een ryk gepoeijerd hoofd keek door de deur; van onder het witte haertooisel glansten twee roode kaken en twee blauwe oogen vonkelden er vriendelyk. De nieuwaengekomene had buitendien eenen katoenen jak aen, eene gouden horlogieketting hing uit den zak van zyne vest. O! hy was zoo schoon, maer Aerli had zich de menschen van beneden nog veel schooner gedacht. De peter omhelsde den grootvader en drukte hem hartelyk tegen zyne chemisette - maer toen begon de oude zoo hevig te brommen, alsof de oude torenklok knorde, zy gingen te zamen in de kamer en Aerli trippelde hem schutteren achterna.

De peter begon ras te klappen, wierp het pak, waermede hy belast was, van de schouders, strekte zyne dunne, in roode kousen gehulde beenen op de haerdbank, wreef zyne halfbevrozen handen aen het vuer en droogde de morgendauw uit zyne witte paruik; de grootvader zag hem al morrende aen. Aerli stond in den hoek en aenschouwde den peter met hare groote blauwe oogen en vroeg zich zelf: of zyne haeren niet van louter zilver waren? Nadat de peter alles van de aerde verteld had, zag hy de twee blauwe sterren van uit het halfduister hoekje, en zeide: ‘Eh! de drommel, dat is hei Aerli!’ en dan neep hy haer in de kaekjes en prees haer schoon geziglje; hy ontwikkelde het pak en, ziedaer, de schoonste katoenen vielen er uit; hy ontvouwde ze, streek er met de vlakke hand over, en knipte met de long: er was ook een blauwbloemig stuk by, en dat - o vreugde! - dat schonk hy aen Aerli. Dan fluisterde hy iets in 's grootvaders oor en die beval Aerli, de kamer te verlaten. Dan sprak de peter lang met den ouden torenwachter en zeide hem, dat hy Aerli moest laten medegaen, want slechts daerom was hy gekomen, en dat het kind eene ordentelyke opvoeding hebben moest, hoe hy het by eene goede vrouw wilde in den kost doen, en nog veel meer.

De grootvader knorde wel een weinig in den begin, maer ten langen leste stemde hy er toch in toe; hy meende, dat de neef wel zot ware, gelyk alle menschen, maer niet slecht, en daerom

[p. 70]

wilde hy hem Aerli toevertrouwen; een beding zette hy er nogthans by. namelyk: het kind niet te veel of liever nooit in de avondlucht te laten gaen, wanneer de maen scheen; dit moest de neef hem beloven.

II.

Ondertusschen stond Aerli buiten aen de borstwering, zy had den blauwen katoen vast aen het hart gedrukt, niemand had haer nog ooit zoo iets geschonken. De daken rookten, de boomen bloeiden, de vogelen vlogen onder hare voeten heen en zongen en zetleden zich neder in de boomen; zy zag in de straet, de doeken aen het verwershuis waeiden lustig aen de lange stang, gelyk als of zy de lente hadden willen begroeten en de kinderen sprongen door de straet. ‘Hoe schoon,’ dacht Aerli, ‘hoe geerne zoude ik daer beneden zyn!’ - en, arm Aerli, het was toch slechts daerom zoo schoon, wyl zy het van uit die hoogte zag. Toen ontwaekte een groot verlangen in hare borst, zy wenschte zoo zeer, ook by die kinderen en boomen te zyn. ‘Voorzeker,’ dacht zy, ‘zyn de menschen daer recht schoon en hebben goede haeren; zy moeten zelf veel schooner nog zyn, als de peter, want die is reeds oud; - en zy hebben my allen zoo lief, als myn graeuw katje.’ - Het eenigste wat haer zwaer op het harte woog, was, dat zy den herdersknaep niet meer zag, maer zy dacht: Wacht maer, ik zal my op een huis stellen en rond zien; van een huis echter ziet men niet zoo zeer verre. Nu riep de grootvader Aerli en nadat zy gegeten hadden, zeide hy, dat zy nu mede moest gaen naer beneden, op de aerde. Aerli zweeg van vreugde stokstillekens, de grootvader gaf haer heur pakje en kuste haer op het voorhoofd. Dan nam de peter haer by de hand, de grootvader nikte haer nog eens met het hoofd toe, opende den grendel, liet beiden uit, en sloot dan de deur weêr toe, waerby de arme kat bykans doodgeknepen werd. Hoe diep ging het nu af! Aerli trippelde dicht achter den peter door het duister; hier en daer slechts liet een lang en smal vensterken een weinig licht door den dikken muer op de halfverrotte trappen vallen; eindelyk traden zy dan beneden door een naeuw steenen poortje in 't vrye. Aerli meende te droomen; hoe schoon

[p. 71]

was hier alles, het gras en de bloemen die aen het poortje onder hare voeten groeiden, de boomen, welke vol knoppen aen den muer stonden. Daer kwamen kinderen langs de straet gelopen, die zagen haer eerst verwonderd aen, ‘wyl zy een zoo droomachtig gezigt maekte, dan lachten zy achter haer en een jongen wierp haer met bloemenstelen; verbaesd zag zy hem aen, doch nu wierp hy haer nog eens; toen vulden hare oogen zich met tranen. Een schoon kind zat eenige stappen verder aen eene deur en vlocht een kransje van lentebloemen; naeuwelyks zag Aerli dit, of zy liep naer het kind toe, greep ten hoogste bly naer de bloemen en voelde ze aen, hoe week zy waren. Doch toen gaf het schoone kind haer zulk eenen schop, dat Aerli bykans viel, en zeide: ‘Gy domme sloor!’ Die woorden verslond Aerli niet. ‘Ik zal uwen katoen dragen,’ zei nu de peter, nam haer dien af en stak hem in den zak.

Voor hen opende zich eene straet, die ging opwaerts gelyk een berg; in die straet lag een huis, welks eerste verdieping verre vooruitstak, daer waeide het doek van de vensterstang. Boven schouwde de toren uit eene verbazende hoogte neder in de stad en de straet, dezelfde welke Aerli altyd gezien had. De peter trad in het verwershuis; door een rond, nederig deurtje kwamen zy in eene met steenen bevloerde voorplaets, die keuken en kamer tegelyk was; er stonden veel kassen en schapraeijen aen de muren, in de schouw gloeiden eenige kolen. Slechts weinig licht viel door een venster, met kleine ronde blinde ruiten, op eene bont geschilderde kist, waerop dry kinderen speelden; de oudste een wilde, roodharige jongen met zyne kleine oogjes sloeg woedend op zyn teder broederken en een schuw meisje verborg zich achter de kist, toen de peter binnen kwam, die klopte zachtjes op de deur en riep halfluid en vleijende: Mevrouw Blaeuwriederin! - Aenstonds opende zich de deur en eene dikke vrouw verscheen; haer geheel gezigt geleek sterk aen hetgene van den oudsten jongen, eene kap van zwart fluweel hield hare grauwe haeren zamen; zy streek gauw de plooijen uit haren voorschool en knoopte hare bruine jak toe, waerby zy den heere peter zoo vriendelyk als mogelyk toelachte, dan wiesch zy ras het stof van den stoel af. Terwyl de katoenmaker van het kind vertelde, greep zy

[p. 72]

naer een glas, dat op de schapraei stond en schonk, allyd glimlachende, een goudgeel helder vocht daerin, smeerde eene lange snêe van fyn wittebrood vol syrop en legde ze op eenen telloor nevens het glas, dan zettede zy den telloor op tafel voor den peter; die was er zoo diep ontroerd over, dat hy niet spreken kon en de vrouw lang betrachtede. Dan tastte hy in den zak en trok er het stuk blaeuwen katoen uit, dat hy Aerli geschonken had. ‘Neem en maek er u twee schoone voorschoten uit,’ zeide hy; ‘ik heb het boven op den toren aen dat gansje daer geschonken, om den ouden te vleijen, maer nu heeft het er niets meer over te zeggen, het heeft dit niet noodig, niet noodig, neen, niet noodig.’ En hy lachte al wêer en sprak: ‘Ja, ja, hy moet toch eens sterven en indien hy sterft, dan laet hy ook iets ordentelyks terug, en dan zullen zy, die op het renteniersambacht voor hunne oude dagen rekenen, dan zullen die wel weten wat zy doen.’ - Aerli was eerst verwonderd over de handelwyze van den peter, dan echter dacht zy. Ik heb het katoen eerst gekregen en toen had ik groote vreugde, dit is billyk. Die twee meenden het zeker goed met elkâer; nu dronk hy eens en dan dronk zy, en zoo dronken zy zoo lang, tot dat zyne neus geheel rood gloeide; Aerli stond er met openen mond en hield hare eene hand met de andere, al mymerende, in de locht vast, maer wat was dat? - Er klopte iets hard op haren arm - het was de zware tinnen lepel van het kleine meisje, waermede de jongen haer geslagen had. Te gelyker tyd stond de peter van zynen stoel op, Aerli trok hem aen de mouw, hy keerde zich om, oh hoe rood straelde zyne neus! ‘Den hemel, myn kind, kunt gy slechts door deugd verwerven,’ zeide hy en ging al wankelende de deur uit, en Aerli moest er blyven. 'S anderendaegs werd Aerli in den arbeid ingewyd; in plaets van in de school te gaen, moest zy garen opwikkelen, want de man van vrouw Blaeuwrieder was een verwer en die verfde het dan. Hoe goed hadden haer toch die kleine kinderen geschenen, toen zy hen slechts Van boven af zag; maer nu, nu zy eenzaem zat en het garen wikkelde, nu hoorde zy hen schreeuwen en tieren en twisten. Ook zetteden zy allerlei booze streken met de hoenders der buervrouw uit, en trokken hun de pluimen uit; hadden zy [i]ets of wat in huis gebroken of't een of ander kwaed bedreven,

[p. 73]

dan schoven zy er de schuld van op Aerli, en dan begon de vrouw le kyven. Met de buerlieden stond het kind op beteren voet; die verwonderden zich telkens, wanneer zy het schoone kind zoo stil aen 't venster op den ouden stoel zageit zitten, en zyn lang goudzyden haerken zoo fier rondwaeide en wen het den draed aen het spinnewiel draeide; het zag er ook zoo vroom uit, en werkte achter de blinde duistere ruiten, tot dat de tranen hem uit de oogen sprongen. Zagen de naburen het kind, dan zeiden zy wel eens: ‘Zie het glanst als een ster, of het is zoo wit en zoo week als een versch wittebroodje, of het kind is schoon gelyk een frissche notekern.’ Voor zulke lofredens moest het arme kind echter later hard boeten, want vrouw Blauwrieder was dan harder en strenger als gewoonlyk. Och arme! en het zat toch den ganschen dag in huis en zelf's avonds mogt het niet buiten gaen, want dit had de grootvader immers verboden. Wanneer het nu duister werd en het kind niet meer zien kon, dan legde het zyn voorhoofdje tegen de ruiten en zag naer den toren. Daer vlogen de vogelen rond den toren en zochten zich een plaetsje voor den nacht; hoe koel en frisch moest nu de locht daerboven zyn! Bykans wenschte Aerli, wêer boven op den toren te zyn, maer er gebeurde toch zoo veel op de aerde, wat volstrekt nieuw voor haer was, en een kind ziet geerne leven en beweging rond zich.

Dan had vrouw Blaeuwrieder ook eenen ouden man, die het kind heimelyk beminde; zoodra die hoorde, dat het alleen was, stak hy het hoofd door de deur, glimlachte het kind toe en sprak eenige vriendelyke woorden met hetzelve; hy was halfzot - maer het kind bleef toch by hem en troostte hem. Eens meende hy ook, dat niemand in de kamer ware en stak wêer zyn hoofd met de witte slaepmuts door de halfopene deur. Aerli bemerkte hem niet aenslonds, daerom hoestede hy een weinig, maer met eens sloeg de deur toe en hy zat er tusschen: vrouw Blaeuwrieder had achter de deur gestaen, zonder dat hy haer gezien had, en hield hem nu voor goed vast, hoe zeer hy ook schreeuwde van toen af had de oude man den moed verloren, nog verder met het kind te spreken.

Aerli at nooit veel, daerom schimpte de vrouw het by het avondeten en zeide: Eh gy zyt een stouterik en meent, dat gy

[p. 74]

hier geen goed eten kondet vinden, wyl gy daerboven zyt geboren, zoo hoog en zoo naby de zonne en de maen. Gy hebt zeker eenen maeg gelyk de mane, zoo glad en zoo dun. - ‘Ja manemaeg, manemaeg, riepen de kinderen, dien naem moet gy hebben.’ - Het was echter ook eigenaerdig met den maeg van Aerli, want het at by verre na niet zoo veel als andere kinderen (met dewelke het ook niets gemeen had, het was veel beter en braver): nooit had het iets kwaeds gedaen, zyn hart vertelde hem altyd zoo veel schoons en heerlyks en het had ook slechts eenen keer in zyn gansch leven gezondigd, toen het tegen den wil van grootvader op de gaendery van den toren liep, om naer de maen te zien.

Eens's avonds zag Aerli, dat de kinderen al fluisterende in de hoeken der kamer zaten en het dacht: ‘Die hebben zekerlyk wêer niets goeds gesticht.’ Dan zag het, hoe de oudste jongen verf uit de verfkas van vader haelde en ze met olie mengde, en hoe zy dan allen in het hoenderenkot van de buervrouw kropen. Toen Aerli 's avonds in het bed lag en reeds half ingesluimerd was, hoorde het, hoe de kinderen stillekens elkander toeriepen: ‘Zeg zei de oudste, dat zal morgen lawyt geven! Vergeet maer niet, geheel ernstelyk slaende te houden, dat Aerli het gedaen heeft. Moeder heeft over eenige dagen eene groote roede gemaekt en gezeid, dat Aerli er van hebben zoude, zoodra iels verkeerds in huis geschiedde. Zy heeft ook gezeid, dat zy zelve het niet altyd wilde slaen en heeft aen vader iets uit de groote flesch beloofd, indien hy haer een dozyntje wilde loetellen en toen heeft hy ja gezeid. - Aerli werd treurig, meer over den ouden man en dat hy haer ook ongetrouw was geworden, dan uit vrees voor de roede en kon van angst niet slapen. 's Anderen morgens stond het arme kind vroeger op dan naer gewoonte en liep aen het venster, om naer het garen te zien, maer welk een getier was daer in den hof! De hoenders van de buervrouw liepen geheel bont door den hof, de witte hen was met roode en geele roozen beschilderd, de groote haen droeg groene bladeren op zynen pluimenrok, de kleine kiekjes zagen uit gelyk bonte paescheijeren; in de huisdeur stond de buervrouw, de armen in de zyden en haer fluwelen kapje op een oor gezet, en kon nauwelyk adem scheppen, zoo boos was zy; de buerlieden keken door alle deuren en vensters of stonden rond

[p. 75]

haer. De bakker Semblein echter stond met witte handen en bloole armen in zyn katoenen wambuis nevens de vrouw - de brave man trachtte reeds sedert een jaer hare liefde te winnen. Hy omhelsde haer dikwyls haer troostende, zonder dat zy het scheen te bemerken, hoewel haer fluwelen kapje daerdoor geheel op eene zyde geschoven werd en het meel, gelyk de vlugtende onschuld aen hare kleederen nederstoof. Hoe verschrikte Aerli, als zy haer zag, hoe werd het arme kind benacuwd voor de roede! Dit was het dus waervan de kinderen gesproken hadden. Het hart van 't arme verstooten kind klopte hevig en het liep door het achterpoortje, door den kleinen kuikentuin en langs de straten al verder en verder. De steenen gloeiden haer onder de voeten; eindelyk bereikte zy de poort en liep voorby de boerenwagens, die de stad binnenkamen. De kersboomen op de landstraet bloeiden, de morgenzon had den daeuw nog niet van het gras genomen, het was zoo koel. Aerli liep, dat de wind haer door het haer floot, en liep voort, tot dat zy aen de groene weiden kwam, waer de olmboomen staen; daer rustede zy een oogenblikje uit. Zy hoorde in de bosschen de zoete toonen eener herdersfluit en zag iets wit door takken en bladeren blinken. Waren dat geene schapen? Ja wel, het kind liep er na toe, en als het door het boschwerk was doorgedrongen, zag het, hoe een boerenjongen in een oud en versleten rokje daerzat en op de fluit speelde; zyne donkere oogen blikten vriendelyk van onder den ronden strooihoed, waerop hy blaeuwe vergeetmynieten en korenbloemtjes droeg, en hy wees al voortblazende op een groen mosplaetsje aen zyne zyde. Aerli zettede zich, hoe schoon was het onder die boomen! De zon speelde door de bladeren, bonte vlinders vlogen door de lucht en van alle takken klonk het gezang hunner bewiekte bewooners. Aerli had den roodkakigen knaep weldra liefgewonnen. Toen hy zyn stukje ten einde gespeeld had, vroeg hy Aerli: ‘Wie zyt gy, en van waer komt gy? Gy hebt zulk een fyn wit gezigt, gy ziet er uit, gelyk een engelken en gy zyt voorzeker niet uit ons dorp.’ Aerli vertelde hem alles, en de knaep gevoelde alles diep met haer en toen zy gedaen had met vertellen, sprong hy weg in het bosch, maer hy keerde weldra terug en bracht haer schoone roode aerdbeziën op groene bladeren mede en deelde zyn brood met haer.

[p. 76]

Het papier, waerin het brood gewikkeld was geweest, werd in kleine stukjes gescheurd en die lieten beide kinderen vliegen en noemden ze hunne duivekens; een gedeelte behoorde aen Aerli, het andere aen den knaep; een zachte wind dreef de papierstukjes, eerst elk gedeelte alleen, dan vlogen alle twee tezamen en zoo vielen ze in het gras.

Aerli was den ganschen dag zoo vrolyk, als zy nog nooit was geweest. Het werd eindelyk avond, de herders dreven hunne kudde naer huis en bliezen hun avondlied. Aerli werd treurig, zy dacht aen het afscheid van den knaep, doch nu zeide die: ‘Hoor eens; wacht hier, tot dat ik in het dorp teruggekeerd ben, en dan kom ook. De boer, by dien ik in dienst ben, woont in het derde huis; hy heeft juist een meisje noodig, om de ganzen te hoeden, misschien zal hy u nemen.’ -Aerli zettede zich in het gras; toen zy het stof van de wegtrekkende kudde niet meer zag, liep zy langs den landweg naer het dorpje toe. Het lag in het bosch; de lichtjes brandden reeds overal, de boeren stonden aen de deuren en klapten over het weer, de dienstmeiden liepen met hunne zware houten schoenen naer de borre en de emmers en de ketens aen de borre knarden zonder einde. Het derde huis was klein en had een strooijen dak en was geheel met aerdveil bedekt. Aerli zag schuins door het kleine vensterken; daer stond eene roodbruine eettafel voor de groote groene kachel met hare zonderlinge figuren in reliëf; de boer lag op de bank naby de kachel, voor hem zyn hond; de man had een bruin, maer slim gezigt, zag kwaed uit en rookte zyn pypje en krabde zich het graeuwe hoofd onder de blaeuwe muts; de vrouw bragt de dampende soep op tafel en in den hoek stond Kurt, zoo hiet de knaep, en hing zyne zweep aen eenen nagel op, en lonkte naer de deur toe. Aerli klopte stillekens en met een benaeuwd hart; ‘binnen!’ riep de boer. Hoe draeide Aerli zoo schuw haer voorschootje tusschen de handen, toen zy binnen trad! Maer de boer vroeg haer niet lang, zy zeide slechts, dat zy een arm kind uit de stad ware, en dan was hy tevreden, vooral wyl zy geene huer vraegde, en nam haer als ganzenmeisje aen. Weldra zat zy vriendelyk glimlachende tegenover Kurt, en beiden werkten dapper met hunne lepelen zoo dat de boer er zyne vreugd aen had. Nadat zy gedaen hadden met eten, zeî de knaep;

[p. 77]

‘Nu gaen wy slapen,’ vattede Aerli aen de hand en leidde haer eenen trap hoog op den hooizolder. Dat was een heerlyk slaepkamerken; de twee kinderen speelden nog eenige oogenblikken in het weeke hooi en voor dat zy sliepen, vertelde Kurt nog alle vertellingjes, die hy dikwyls van de oude boerin geboord had.

Elken morgen trokken zy tezamen met hunne kudden naer het veld en daer was het zoo schoon! De leeuwerik zong in de diepblaeuwe lucht en het koren werd langzaem ryp. De oude was wel een loornig man, maer zy waren immers den ganschen dag buiten huis. Wanneer zy 's avonds eens vroeger dan gewoonlyk naer huis kwamen, dan klom de knaep op het sirooijen dak en Aerli volgde hem achterna en zy verheugden zich daer, met in een nest vol jonge vogelen te lonken. Toen de boer hen eens daerby betrapte, werd hy zeer kwaed en zei, dat zy hem zyn dak bedierven. Dry dagen later echter kon de kleine Kurt den wensch niet meer onderdrukken, eens weêr te zien, hoe het met de dierkens stond:

‘Och zy hebben zeker reeds pluimekens,’ zeide hy. ‘Ga toch liever niet,’ bad Aerli hem, want indien de boer komt en het ziet, dan wordt hy boos, maer Kurt boorde niet en klom op het dak en zat juist aen het nest, als de boer door de hofdeur naer huis kwam. Neen, zoo kwaed had Aerli den boer nog nooit gezien! Kurt verschrikte niet weinig en viel met een stuk van het dak op den mesthoop. ‘Weg uit myn huis, gy!’ riep de boer. ‘Oogenblikkelyk weg van hier!’ en Kurt liep zoo gaeuw hy kon, weg. Aerli was zoo benaeuwd, dat zy eerst stillekens in het hooi bleef zitten, dan sloop zy zoo zacht als mogelyk den trap af en boorde, hoe de boer zeî: ‘Ja, het ergert my nog, dat de knecht hem op de kar liet zitten!’ Toen werd Aerli zeer treurig; wat zoude zy nu alleen hier doen. Zy had te veel angst, om in de kamer te gaen, ging zachtjens naer de achterpoort en liep weg door het dorp en langs de landstraet, en de maen verhief zich aen den hemel en ging met haer.

(Het slot in de volgende aflevering.)