|
| |
König Sigurds Brautfahrt.
Eine nordische sage. Von Emanuel Geibel. Berlin. 1846. Blz. 31. 8o.
Het epos is in 't algemeen een rara avis in onze letterkunde geworden. Het past ook weinig voor onzen tyd; wy hebben niet meer, gelyk de vaderen, de rust om, rond de stille haerdslede zittende, eene vele avonden vervullende vertelling te aenhooren. Men is het huis uitgetreden en de politica dryft onze mannen in de casino's en leeskabinetten, waer gazetten de plaets vervangen welke de oudeerwaerde kronyk, de oude epen en volksboeken eens te huis bezaten. Eene Messiade, eene Ilias te lezen of te hooren lezen, en ze herhaelde keeren zelfs te genieten, om elken keer eene nieuwe schoonheid er in te ontdekken, daertoe heeft men geenen tyd meer; men vergenoegt zich met de lyriek, en die is dan ook hoofdzakelyk door onze dichters beoefend. Slechts hier en daer waegt het iemand zich in een epos of in een gedicht van langeren adem te beproeven, doch hebben de meesten er weinig geluk by. Buiten de stoute heldenzangen van den onvergelykelyken Karl Simrock, kennen wy immers alleenlyk ‘König Sigurds Brautfahrt,’ van den echtdichterlyken E. Geibel, als regt hebbende op den naem van een vaderlandsch epos. De tael,
| |
| |
waerin de dichter de sage behandelt, is edel en krachtig, geheel berekend voor het voorwerp. Hy weet den toon onzer oude Nibelungen zoo zeer te treffen, dat wy ons dikwyls vroegen of wy werkelyk den jongen dichter der negentiende eeuw, of weleer een alouden ontwaekten zanger hoorden. De Nibelungenstrophe is er met alle hare schoonheden, met haer wapengedruisch en hare minneklagten, met haren loodzwaren zweerdval en hare vrolyke wyzen op het allergetrouwelykste nagebootst; de dichter toovert met haer.
Zie hier den inhoud der sage:
Lenz war gekommen. Der lichte Schnee zer chmolz
An den Bergeshalden, in Veilchen stand das Holz;
Die blaue Meereswoge glänzte frei von Eis,
Da ging zu Schiffe Sigurd, der Königliche Greis.
Hy wilde, gelyk het aloude schoone gebruik zulks den koning beval, zyn land doortrekken, om overal het heilige ambt des regters uit te oefenen en de giften te ontvangen welke het volk hem toebrengen moest. Op den morgen des negenden dags komt het schip na Skiris-Sal, waer de oude koning frisch en vrolyk aen het land springende, eene menigte van meisjes vindt, die met wasschen bezig zyn.
Es lachten und es sangen bei der Arbeit frei
Die frohgemuthen Dirnen; eine Jangfrau stand dabei,
Aller Herrin schien sie, da sie des Werks vergass,
Auch trug sie güldne Spangen: ein Falk auf ihrer Schulter sass,
Sie stand in süsser Jugend; ihr rosig Antlitz war
Wie die Morgenfrühe; es floss ihr goldnes Haar
In langen Ringeln schimmernd herab auf ihr Gewand,
Dass schier der lichten Spangen Gefunkel davor schwand.
Niettegenstaende zyne tachentig jaren, zwoer de koning die meid als bruid met hem te voeren, doch gaf hy dien wensch aen niemand te kennen en vroeg slechts aen eenen skald, of zanger, wie het meisje ware. Die zegt hem dat het de dochter is van Alf den Wyzen, die in den slag viel, dat zy Alfzonne heet, wyl zy zoo schoone gouden hairen heeft, en dat twee broeders haer beschutten, Alf Blondbaerd en Erek Harfenschal. Nu gaet de oude koning op het meisje toe en smeekt haer om eenen dronk water uit de
| |
| |
borre, die boven tusschen de rotsen ontspringt. Alfzonne gaet en vult hare kruik; de koning drinkt en wil haer kussen, maer toornvol blikt de jonkvrouw hem aen, verwyt hem zyne losheid en vliedt, hare kruik aen stukken werpende. Sigurd zweert, haer op Alfheim te halen en trekt er met zyne mannen naer toe. Op de brug van het burgslot onthalen de twee broeders den koning, die gelyk alle zyne ‘degens’ in plegtgewaed nadert. Alf Blondbaerd begroet hem en biedt hem een gouden drinkhoren vol wyn aen, en de koning neemt hem, maer hy drinkt niet, want eerst wil hy den broederen zeggen, waerom hy komt. Alf hoort hem met een duister voorhoofd aen en antwoordt:
‘Kurz Wort will kurze Antwort. Ist eurer Alfheimsfahrt
Dies das Ziel gewesen, so kehrt in Friedenheim,
Auf euer Lied, Herr Kônig, ersinn ich keinen Reim.
In späten Herbstestagen, da es friert und schneit,
Bricht man keine Rosen. Auch war zu aller Zeit
Ein scheues Wild die Minne, das holde Jugend allein
Zur Beute mag gewinnen. Drum stellet euer Werben ein.’
De koning staet stom. De hoofden aller helden bogen zich voor zyn zwaerd en men wees hem terug. Het roode bloed schiet hem in 't aenzicht en in zynen toorn perst hy het gouden horen zoo geweldig in zyne handen, dat de wyn er omhoog uit springt. Dan keert hy den broederen den rug en dreigt hen met zyne wraek.
Jünglings Zorn und Lieben ist Flamm' in Stroh und Dorn.
Doch wie glühend Eisen ist Greises Lieb' und Zorn,
Dit gevoelden weldra de twee jongelingen, want de koning Sigurd kwam met een geweldig heir op meer dan honderd schepen om de burg te veroveren en Alfzonne mede te nemen. De broeders houden raed onder elkander en zweren plegtig, hem hare zuster niet over te leveren; dan gaen zy by Alfzonne, die op den toren zit:
Alfsonn im Goldgelokke, sie webte sich ein Kleid
Von schneeweissem Linnen am Webestuhl und sang,
Dazu das Schifflein silbern hellklingend durch die Fâden sprang.
Toen Alfzonne de treurige naricht verneemt, wordt zy bleek en
| |
| |
tranen ontschieten haren oogen, dan echter stelt zy hare broeders gerust. Zy wil niets van den koning weten, zy heeft eenen ‘milden Trank’, vergift namelyk, dat moet haer in deze uiterste nood helpen. Alf Blondbaerd verlaet haer zwygende, maer
Auf die Augen küfste sie Erek Harfenschal,
Dass sie nicht sâh sein Weinen. Dan liefs er sie allein.
Zeer schoon vertelt nu de dichter, hoe Alfzonne met den giftdronk in eenen gouden beker op de tinnen van het burgslot staet en vaerwel aen de wereld zegt:
Nordlands Meer und Berge, die Sonne niederging,
Es glomm der letzte Schimmer um Wald und Felsenhöhn,
Ihr wars, sie hâlte nimmer die Welt geschaut so schön.
Eindelyk drinkt zy en zinkt ten gronde, en ‘hare lokken vallen gelyk een gouden sluijer over haer aenzicht.’ Ook de zonne gaet ter rust. Alles wordt stil.
In de navolgende ‘avontuer’ begint de slag, eene schildery vol van leven en waerheid en die men wel gerustelyk den besten in de oude epen ter zyde mag stellen. Alf Blondbaerd en Erek Harfenschal boeten hare broederlyke trouw jegens de zuster met den dood en zegedronken beveelt Sigurd zynen zoon Ragnar, Alfzonne, ‘den schönen Siegeslohn’ te halen.
Hochzeit will ich halten noch heute mit der Maid,
Wer achtzig Sommer schaute der hat nicht Wartens Zeit,
De laetste avontuer draegt als opschrift: ‘Hoe de koning Sigurd zyne bruiloft vierde.’
Naby de krygsschepen lag het prachtige ‘bruiloftschip;’ aen den oever stond de koning in purpergewaed en met een vrolyk hart; hy wachtede op Ragnar en de bruid. En de jonge held komt uit het kasteel, en hem volgen zeven ridders na, die dragen eene baer met een tapyt bedekt. Langzaem naderen zy den koning en groeten hem met treurige blikken.
Da sprach Ragnar der Junge: Ich habe slechten Gruss,
Eitel Rabenbotschaft ist, was ich künden muss.
Wol bring ich dir Alfsonnen, wie dein Spruch gebot,
Doch wirst du nie sie minnen, geminnt hat sie der bleiche Tod.
| |
| |
Dan winkt hy den ridderen, die zetten de bare neder, het tapyt valt en dood ligt de bruid voor den koning, die luid op schreeuwt van smart, want nooit had hy iemand zoo zeer bemint. Hy weent niet; lang staet hy, gelyk een steenbeeld, dan glansen zyne oogen plotselings van vreugde en hy zegt, dat hy zynen eed houden zal en roept:
Auf, schaffel von der Wahlstatt die Erschlagnen all,
Und thürmt sie aufeinander zu einem Leichenwall
Auf dem Deck des Schiffes! Mir daucht, es sind genug,
Dass ich gen Walhall fahre mit reisigem Heereszug.
Doch ans Steuerruder bei des Lootsen Stand
Sollt ihr Alfsonnen legen und einen Fichtenbrand
Hoch daneben pflanzen in hellem Flammeuschein,
Das soll bei meiner Feier die Hochzeitfackel sein.
Dan zegt hy vaerwel aen zyne helden en aen zynen zoon Ragnar en geeft hem kroon en ryk over; de skalden beginnen liederen, de harpen klinken en de koning treedt in het schip; stout zwellen de zeilen, verder en verder zwemt het schip der avondzonne toe. Als stuerman staet de oude Sigurd aen het eene einde, hoog zwaeit hy de vuersproeijende fakkel, een ‘krans van vlammen omgeeft mast en zeilstangen,’ rookwolken omsluijeren het schip:
Vom Ufer zog prächtig des Liedes Schall daher,
Bis in der feuchten Tiefe Schiff und Glut verging.
Da ward der Held bestattet. Das ist das Lied von Sigurd Ring.
Dit overzigt over het heerlyke lied hadden wy liever uitgelaten en het dichtstuk zelf er voor medegedeeld. Heefl dit uitstreksel ondertusschen den byval onzer lezeren gevonden, dan laten wy het gansch geerne in eene der toekomende afleveringen volgen. Misschien zal ook - en dit ware onze hartelykste wensch - een onzer jonge en talentvolle vertalers, gelyk Brauwenaar of Dautzenberg, zich aengemoedigd voelen, onze lette rkunde met eene overzetting er van te beschenken.
Wy zouden dit zooveel te meer toejuichen, als daerdoor de heerlyke Nibelungenstrophe eindelyk, ja eindelyk iemand vond, die haer hier herinvoerde, die daerdoor mede bydroeg om het jammerlyke, sleepende en monotone heldenvers, dit afschuwlyk overblyfsel uit den bloeilyd der paruiken, eindelyk den doodsteek te geven, q.D.b.v.
J.
|
|
Auteursrechtvrij