Braga: dichterlijke mengelingen. 1843

[p. 1]

1 December 1842.

Tout homme fera, construira, tout homme étendra son intelligence, tout homme sera artiste, tout homme sera poète.
J. Kneppelhout.

Rarâ temporum felicitate, ubi sentire quae velis, et quae sentias, dicere licet.
Tacitus I Histor. 1.

Dichterlijke Mengelingen.

Voorzang.
Door de gezamenlijke Redacteuren van het dichterlijk Tijdschrift genaamd Braga.

Hippokreen vloeie overal.
Bilderdijk.

I.

Een Tijdschrift heel in rijm! Wie zegt nu nog

Met schuddend hoofd, dat Holland op de flesch is?

De schatkist is misschien wat lens, - maar och,

Wat zegt dit waar de Muze schutsgodes is?

Zijn macht en rijkdom niet een droombedrog?

Wij leerden 't! - Maar, hoe bitter ook die les is,

Ze wierd verzoet door bondels poëzy:

Wat ons verlaat', die blijven eeuwig bij!

II.

‘Maar nu, ad rem!’ - Ja, Heeren Utilisten,

Behoefte en Nut, niet waar?... Uw hobbelpaard

Draaft vinnig. Juist zoo! hoe wij 't ook vernisten,

Al wat geen nut geeft is geen oortjen waard.

Wie zou er met Uw Hoog Geleerdheên twisten?

Gij vormt de helft der kindren dezer aard.

We zweeren 't U, we zullen uiterst lief zijn,
We zullen nuttig, vreeslijk positief zijn.

III.

‘Maar dan uw doel?’ - Ons doel, geachten? Ziet,

Het is een heerlijk, reuzig doel! Wij gooien

Een keemken uit, dat, als het wortlen schiet,

Heel Neêrland tot een lauwerbosch zal tooien:

Een Delos, dat Europa hulde biedt,

Waar duizend Febussen hun stralen strooien,

Een Pindus, wel wat laag en waatrig - maar

Dat drooge klimmen viel al lang te zwaar.

IV.

Ons motto luidt: ‘de Dichtkunst leev', quand même!

Komt, would-be's, komt! toont wat een would-be kan!

Uw goudeeuw daagt. Wie rijmen wil, hij rijme:

Licht groeit er een onsterflijkheidjen van!

De Zangnymf wrijve en nagelknaauwe en lijme,

En sta ten dienst' van elken burgerman,

Die 't Leuterlievend heeft en Geysbeek's lijstjen!^*)
(Een kruidenier geeft beide voor een prijsjen.)

V.

Weg is die tijd, toen ge, in uw ongeduld,

Tien maanden lang naar 't oogenblik moest smachten,

Dat de almanakken, eindelijk verguld,

Uw hersenfoetus in de waereld brachten!....

Wat zeg ik? al uw droomen zijn vervuld,

Gij hoeft zelfs niet op d'eerste meer te wachten,

Als (vader IJntema aan 't hoofd der rei)^**)

De Maandschriftleggers opstaan van hun ei.

*) Hier schijnen wel het algemeen letterlievend Maandschrift en het Rijmwoordenboek van Witsen Geysbeek bedoeld te zijn.
Een beschermheer, die de proeven naleest.

**)

Mis, Braga-Heeren! Gij zijt zeer ten achter,
Misschien door 't metrum. - Gij hebt ongelijk:
De Hoogepriester werd een dorpelwachter,
En hing zijn stool om Jan van Harderwijk.
Gij kent dien. De eedle prulpoëetenslachter
Staat in den Muzenalmanak te prijk,
Die Noächsark, die op de tijdrivier drijft.....
P.S. Waar of 't portret van Maronier blijft?
De beschermheer van zoo even.

[p. 2]

 

VI.

 

Juchhé! wij drukken alle veertien dagen!

 

Dat heet vooruitgang! (Hildebrand kijkt zuur.)

 

Zoo elken slagboom uit den weg gedragen!

 

Geen monopolie langer na dit uur!

 

Gij hebt den spijker op zijn kop geslagen,

 

Jan Kneppelhout: in elk woont dichtrenvuur!^*)

 

En waar het werkloos onder de asch gezegen leit,

 

Daar faalden educatie en gelegenheid.

 

 

 

VII.

 

Die geven wij! Tsa, mannen, tijgt aan 't werk!

 

Begint bedaard! liefst met het descriptive:

 

De Roos, 't Viooltje, of zoo iets. Vier uw vlerk

 

Dan voor Sereen, voor Haar of voor Melieve;

 

En zoo naar d' Odenhemel boven 't zwerk,

 

Van waar een Elf uw reistocht overbrieve!^**)

 

En dus al voort!... Nooit inkt genoeg gespild!

 

Zendt!... maar frankeert uw pakjens, als je wilt.

 

 

 

VIII.

 

Fluweelen Toekomst! als, op 't puin gezeten

 

Van vroegre grootheid, 't lieve vaderland

 

Eén Tempel wordt van zieners en poëeten,

 

Waar overal een lier hangt aan den wand,

 

De zuigling zijn behoefte in rijm doet weten,

 

De kindsche grijzaart nog de snaren spant,

 

En nacht en dag, in oorverdoovend kraken,

 

De zwangre persen folianten braken!

 

 

 

XI.

 

Mij dunkt, ik zie 't!: de snijder op zijn disch

 

Verstelt een frac en naait een elegietjen;

 

De bakker, die aan bollenkneeden is,

 

Bakt middlerwijl een kokend minneliedjen;

 

De smid smeedt heldendichten, rits aan ris;

 

Pegaasjens trapplen, hoefbronvliet op vlietjen

 

Ontspringt hun hiel - en zijn er ezels bij,

 

Dat zijn excepties, strootjens in de brij.

 

 

 

X.

 

Ziet! uit het kaf der uitgeblaakte tondels

 

Van 't Nu, rijst dan een eeuwge mastikvlam!

 

De Gids scheidt uit, omdat hij al de bondels

 

Niet bij kan houden: 't hek is van den dam.

 

't Stroomt Bilderdijken, 't sneeuwt en hagelt Vondels,

 

Maar naar de mode en van veel eedler stam,

 

En spartlende in de tooverzee der klanken,

 

Waar niemand denkt, en waar- noch wijsheid janken!...

 

 

 

XI.

 

Maar zacht, mijn Zangster!.... Spaar uw teêr gevoel

 

Tot half December!..... Nuttigheidsbejageren,

 

We ontsloten u ons hart: nu kent ge ons doel!

 

't Moge (op zijn Hofdijksch^*)) ons aan zorg verzwageren,

 

Uithuwlijken aan arbeid en gewoel,

 

't Is zoet voor 't Schoone en Goede te vermageren!....

 

Schenkt ons één traan van dankbre broedermin,

 

En teekent voor zes exemplaren in!

*) ‘Tout homme est poète.’ L'éducation par l'amitié. La Haye, W.P. van Stockum, 1835.

**)

Geeft Braga ons een beetjen tijd van leven,
(Wat wenschlijk is voor wie naar waarheid zoek)
Wij zullen nog wel meer modellen geven:
Geduld! wij hebben riemen in een hoek,
Met gulden aphorismen vol geschreven,
En menig practisch dichtreceptenboek.
Boileau en Flaccus met hun ars poëtica,
Zijn te oud en te overladen met aesthetica.
De gezamenlijke Redacteuren voornoemd.

*) In den Bruidsdans, Lied van den Minstreel van Kennemerland.