Biekorf. Jaargang 72

[p. 255]

Vraagwinkel

Almanack der Nederlandsche Taele

Onder die titel verscheen in 1787 bij drukker Joseph van Praet te Brugge een almanak die een soort Nederlandse spraakkunst moet geweest zijn en blijkbaar maar éénmaal is verschenen. Welke openbare bibliotheek bezit een exemplaar van dit boekje dat alleen door zijn titel bekend is?

B.D

Standplaats in het Manneken Pist

Onder de ‘ordinaire reysende boden’ van Gent was er in 1800 een die reed op Eksaarde ‘eens in een decade, ten twaelf uren met eene Karre, in het Manneken Pist op d'Ajuynleye’. Was dit een oude herbergnaam met uithangbord? ouder dan het Brussels Manneken?

C.L.

Boekenveiling 1658

Is er iets bekend over ridder Michiel Bulteel die heer was van Niepe in Belle-ambacht en een rijke bibliotheek had met handschriften over Vlaanderen en Brugge? Ridder Bulteel moet vóór 1658 gestorven zijn, want in dat jaar werd zijn boekenverzameling te Antwerpen in openbare veiling verkocht.

M.V.

Schreiende Anabaptisten

In 1695 verscheen te Amsterdam een historisch werk van Guillaume Marcel (Tablettes chronologiques) waarin de auteur de verschillende soorten Anabaptisten of Wederdopers opsomt. Een van die bijzondere groepen vormen de ‘Anabaptistes Larmoyans en Flandre’. In het Noorden onderscheidt hij ‘Adamites, Davidiques et Mennonitess. Vanwaar de eigennaam in Vlaanderen?

J.D.B.

Spermalie

Is de naam Spermalie taalkundig verbonden - naar de betekenis ‘geld sparend’ - met de familienaam Spincemaille? In het Rijselse dialect is een éparnemale een spaarpot.

C.B.

Veronica

In Biekorf 1967, 235 (Doopnamen te Woumen) wijst J. Vlamynck op het feit dat in die parochie de meisjesnaam Veronica als nieuwe naam opkomt na 1668 en gedurende de periode 1668-1694 de oudere namen Jacoba, Francisca, Brigitta, Anna, Judoca, Isabella, Godelieve voorbijstreeft. Veronica volgt er op de ‘de grote vijf’ namen Maria, Petronella, Joanna, Anna-Maria en Katharina als grote nummer zes. Moet die ‘raadselachtige’ opkomst van Veronica niet samenhangen met de toenmalige opkomst en verspreiding van de Kruisweg van veertien statiën, waarin Veronica met de Doek en het Aanschijn (zesde statie) optreedt?

A.V.

[p. 256]

Robbe

Welk een kledingstuk is de robbe die in Vlaamse inventarissen van de 18e eeuw voorkomt?

C.B

Nederlandse Hovenier

Aan de Antwerpse kapelaan en botanicus Franciscus van Sterbeeck die in 1675 zijn merkwaardig werk Het Toneel der Campernoelien publiceerde, wordt ook het vulgariserende werk Den Nederlandschen Verstandigen Hovenier toegeschreven: een werk dat ca. 1800 nog een elfde Gentse herdruk kende, steeds met de initialen ‘door F.V.S. Pbr.’ Door van Hulthem en andere bibliografen wordt die toekenning van de Hovenier niet aanvaard. (Ts. voor Boek- en Bibliotheekwezen 1906, 25) Werd die onbekende auteur ‘F.V.S. Pbr.’ sedertdien niet geïdentificeerd?

R.J.

Rammenas

De Bo geeft voor die knolwortel (Raphanus sativus niger) alleen de uitspraak rammeratse. Waar in Wvl. wordt dit woord op verschillende wijze uitgesproken? Wordt rammenas ook in schertsende uitdrukkingen gebruikt?

G.D.

Kwiesten

Gezegd van een manspersoon. Waar in Wvl. en met welke gunstige of minder gunstige betekenis?

L.A.

Klutser

Een klutser is een die heen en weer loopt, zonder veel uit te voeren. Zedelgem. Schertsend gezegd o.m. van de man die de in en uit van de parking regelt. Met welke andere betekenissen komt klutser elders voor.

L.A.

Breinaalde

Waar in Westvl. is breinaalde de benaming voor de waterjuffer, de libelle?

J.H.

Hondekot

Als uitbreiding van de schertsende benaming Hondekot voor bolhoed, hoort men de zegswijze: ‘Zijn hond is dood, hij draagt zijn kot’ Oedelem. Zijn er varianten van die zegswijze bekend?

J.H.