Biekorf. Jaargang 72
(1971)– [tijdschrift] Biekorf–
Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 162]
| |
Oude Veurnse kermisliedjesAls het gezegde ‘Wij zijn een volk van dichters’ ook maar één tikkeltje waarheid bevat, dan is dat zeker toepasselijk voor de doorsneê Veurnaar uit de negentiende eeuw. Elke gebeurtenis die in de stad plaats greep, werd in dichterlijke ontboezemingen op de markt gebracht en waar Veurne, in die tijd niet alleen het mekka van de karnavalvierderij, maar tevens wijd en zijd bekend was om zijn traditionele kermis op de laatste zondag van juli, namen de jaarlijkse kermisliederen en gedichten een vooraanstaande plaats in. De oudste dier Veurnse kunstgewrochten heb ik hieronder bijeengebracht, ze verschenen in het plaatselijk ‘Advertentieblad’ van aangeduid jaar. Zijn het geen meesterwerken, uit heemkundig oogpunt bezien, valt er toch een en ander uit te leren. | |
1838
| |
1840
| |
[pagina 163]
| |
De triomphe-klok is al geloden
Welk ons nood tot de neerstigheyd.
Zoo de zon haer gloênde stralen
Wilt jonnen als een milden schat,
Dan zal de Godsdienst zegepralen
In ons al-oude Veurne stad (bis)
Daer is hier ook, tot tyd-kortinge,
Te dansen voor de jonge liên.
Den dyssendag is 't gaey-schietinge,
Voor die hun by de pers aenbiên.
Bollen, rollen en kaerte-spelen
Drinken en schinken na iders wil.
Komt maer al aen, 't zal niet vervelen
Elk kan verrigten volgens zyn wil (bis)
Die tot de vreugden zyn genegen
Laet dit geval u niet ontgaen,
Een minnelonkje daerentegen
Mag ook in eeren zyn gedaen.
Dit verkwikt jong-en oude menschen
En het verheugd het hert en geest
Aldus die nae iets lekkers wenschen
Komt ras nae onze Kermis-feest (bis).
De harpen, orgels en de lieren,
Houten peerden en kinderspel
Ziet men reeds door de straten zwieren
Met den handsworst en zyn gezel
En naer de Feest, om te verkoelen
Mag gy dan een zee-togtje doenGa naar voetnoot(1)
Daer al het vlugge wel afspoelen
Om ter jaer, nog veel meer te doen.
| |
1841
| |
[pagina 164]
| |
Waer men schaers heeft het mager brood
Waer'er geen vleesch komt op den disch
En slegs aerdappelen 't voedsel is
En voor den drank, flauwen café,
Of water en melk zonder thé
By zulke lieden de kermis
Voorzeker niet g'heel vreugdig is.
| |
1843
| |
[pagina 165]
| |
Aldaer houd men grooten bal
Voor die wel betalen zal.
In RhetoricaGa naar voetnoot(4) en KrooneGa naar voetnoot(5)
Is het al verdonderd schoone,
De viool en clarinet
U danstoonen vooren zet.
Ik en mag ook niet vergeten,
Een-ider te laten weten
Dat men in den WildemanGa naar voetnoot(6)
Ook dansen en springen kan.
In den BoulevardGa naar voetnoot(7) by Verstraete
Wipt men op de zoete maete
'T is in de zuid-wandelingGa naar voetnoot(8)
Waer vergaert den jongeling.
Den maendag daer gaet dan wezen
In den schoonen hof, geprezen
Van den burgemeester alhier,
Bal-champètre vol van sier,
ApolloGa naar voetnoot(9) geeft deze feeste
En wilt elk, verblyd van geeste
Doen springen in 't jeugdig groen
Daer zal elk zyn beste doen.
Dyssendag is 't gaeischietinge
Woensdag weer dans-oefeninge
Voor de buiten boereliên,
Die ons Kermis komen zien.
Donderdag om te verkoelen,
Gaat men al het zweet afspoelen;
In den noordschen oceaen,
In de zee, wilt my verstaen.
'T welke voorder zal geschieden
Zullen wy later aenbieden.
| |
1844
| |
[pagina 166]
| |
Nu geen water meer, maer wyn
'T mag van dage Kermis zyn.
Wandelt nu eens langst de straet
Met uw vrinden feestgenoten
Dit moogt uwe vreugd vergrooten
Ziet eens wat er ommegaet!
Ziet! men loopt met koeken, taerten.
Baes, bazinnen, knecht of maerten
'T een huis uit en 't ander in,
'T zal te middag Kermis zyn.
Hebt ge uw buikje wel voorzien
Neemt nu nichtje of lief by d'handen
Wandelt wat in onz' waranden
Laet hun onze wandeling zien.
Later als de snaertjes klinken
Wilt daer gaen een pintje drinken
Of een glasje ponch of wyn
'T zal niet altyd Kermis zyn.
Vrinden, gy aen wie 't behoort
Neemt 't geheugen-boekje mede
Dus gedenkvol en te vrede
Gaet dan nae der duinen-boord
Daer zult gy ieds geestigs vinden
Voor uw magen, voor uw vrinden
Huppelt daer ter zeewaerds in
'T mag daer ook eens kermis zyn.
| |
1847
| |
[pagina 167]
| |
Wilt gy zingen, wilt gy springen
Of wilt gy uw beenen wringen
Om een polkatje te doen
Wilt u rasch nae Veurne spoên
Gy zult vinden schoonen Balen
In veel onderscheiden zalen,
'T stadhuis en Rhetorica,
De Kroone en Cecilia
By Verstraete, vroeg en late,
In de SterreGa naar voetnoot(11) voor zyn bate
Zal er ook zyn een dansspel
Voor die zyn jeugdig en snel.
De Vioolen, fluiten, bassen
Zullen aenwyzen de passen
Die elk doen moet op de maet
Wanneer hy in 't dansen gaet.
Orgels, lieren ziet men zwieren
Om de kermis te versieren
Op de markten en op straet
Voor wat centen, tot de baet.
Het en kan ook niet vervelen
Van de kindren te zien spelen,
Met een trommel of een fluit
In een oorkwetsend geluid.
Voor wat centen, ziet men venten
Mastellen met veel korenten
En ook Pitje met zyn peerd,
Word het meeste nog begeerd.
Om de jonge liên te paien
Zy een kermistoertje draeien
Alzoo krygen zy voor buit
Menigte klok-spyze kluit.
Die vermaken, zy niet staken
Maer nog boven dies staeg blaken,
Des avonds na 't kaertespel
'T spinnewiel die draeit ook snel
Om den levensloop te spinnen.
Gaet maer de herbergen binnen
Gy den aerd der Veurnenaer
Aenstonds zult wezen gewaer.
De vremde heeren, zy vereeren
Met hun als vrienden verkeeren
'T allen stonde en 't allen tyd
Daerom moet gy met veel vlyt
Ons oud stadje binnen treden.
En zyt gy thans niet te vreden
Komt dan op de kermis-moer
Schieten met burger of boer.
A. Dawyndt
|
|