Biekorf. Jaargang 72

[p. 63]

Vraagwinkel

Kuitergilde te Meulebeke 1853

Op 7 januari 1853 overleed ‘Leonardus Loncke, Kerkmeester, Lid van den Gemeente-Raed en van de Ruiter-Gilde te Meulebeke, in den ouderdom van 64 jaren en 10 maenden’: zo lees ik op zijn doodprentje (gedrukt te Tielt bij Vanwelden-Gaulin). Wat is er bekend over de oorsprong en de geschiedenis van die (naar ik meen) lang verdwenen Ruitergilde?

F.C.

Lompesuiker

Vóór 1940 kon men nog in sommige winkels speciale suiker kopen ‘om konfituur te maken’: dat was suiker van een ‘suikerbrood’ (grote kegel van geraffineerde suiker, met afgeronde top, gewikkeld in blauw papier). Te Kortrijk en ommeland was de benaming van die suiker lompesuiker. Was die benaming nog elders in Wvl. in gebruik?

A.V.D

Vlaggenprijskamp

De vlaggenprijskamp bij gelegenheid van een feestelijke ‘optocht van maatschappijen’ is in het einde van de vorige eeuw en tot aan de tweede wereldoorlog zeer in trek geweest. Op de Conscience-feesten te Oostende 15 december 1912 was er 's voormiddags optocht van alle maatschappijen, lokale en vreemde. Alleen de vreemde (niet Oostendse) maatschappijen mochten aan de prijskamp deelnemen. De jury onderscheidde twee reeksen, te weten Wappers en Standaarden. Voor elke serie waren er drie prijzen van resp. 75, 50 en 25 frank. Zowel wappers als standaarden moesten ‘van minstens vijf leden vergezeld zijn’ zo was aan de mededingers voorgeschreven. Zijn er nog meer voorschriften of reglementen bekend in verband met die (nu vervallen) prijskampen?

C.B.

Jan Breydel aan de eer

Conciences Leeuw van Vlaanderen verscheen in 1838. Een jaar later was de Kortrijkse drukker en uitgever Jaspin reeds klaar met een franse vertaling onder de titel: ‘Breydel, le boucher de Bruges, ou la bataille de Courtrai, roman historique, par Jaspin aîné. Courtrai, Jaspin, 1839’. De uitgave omvat twee delen klein in-12, met zes platen. Had Jaspin de goedkeuring van Conscience voor die verandering van de titel? De erkende en internationaal verspreide vertaling draagt, zoals bekend, geen andere titel dan Le Lion de Flandre.

G.S

Zevenureblomme

Achturebloem zegt De Bo-Samyn voor de Tigridia Pavonia, Zevenureblomme zegt Teirlinck in Zuidoostvl. Idioticon. Spreken ze van dezelfde bloem of is er een verwarring in de benamingen?

L.H.

[p. 64]

De Zeesterre van Vanhaecke

Hoelang heeft Vanhaecke De Zeesterre zelf opgesteld? Waarom is hij na het eerste jaar overgegaan van Brugge naar een drukkerij in Poperinge?

R.S

Pijke

Waar in Wvl. kent men nog de pijkeman of suisse in de kerk? In welke plaatsen werd (wordt) hij kortweg de pijke genoemd?

G.L.

Hazewindendorst

Kiliaan (1588) noemt dit woord een vlaamse zegswijze, met bet. honger. Stamt dit woord uit de jagerstaal? Is het nog in een van onze dialekten bekend?

C.B

Middelkerke

In de portulaan (kompaskaart) Rizo, gedrukt te Venetië in 1490, wordt een wachtpost van de kust bij Middelkerke, aangeduid met de naam La Guardia. Is die plaats uit andere oorkonden te identificeren?

C.B

Sinte Hilden dach in den oust

Op 10 maart 1414 tekenen Jacop Barevoet en zijn vrouw ver Goedelief een akte van fondatie voor de dis (armentafel) van de Sint-Kruisparochie bij Brugge. De fondatie voorziet het dekken van een jaarlijkse dis van 30 provenen voor de armen. De datum van die jaarlijkse bedeling wordt in de akte opgegeven als ‘up de feeste van Sinte Hilden in den Oust’. Een latijnse nota zegt: ‘die sanctae Hildis’ en verwijst naar 25 augustus. Welke heilige mag hier bedoeld zijn?

W.J

O.L. Vrouw van Linseele

In 1527 werd de Amsterdammer Harman Govertssoen ‘ter cause van zyn quade opinie’ veroordeeld tot een pelgrimage naar ‘Linseel, in de buurt van Rijsel’. (M.E. Kronenberg, Verboden boeken, p. 134). Is Linzele-Linselles in Vlaanderen zelf vóór 1500 als bedevaartsoord van O.L. Vrouw bekend geweest?

A.V.

Zwichtroute te Vlamertinge

Onze Zwichtroute (Biekorf 1970, 175) blijkt een volkse vervorming van het Engelse (uit de oorlog 1914-18) Switch Road ‘wisselweg, rangeerweg’; zie R. Duflou, Gesch. van Vlamertinge, 112 (Langemark 1956) en Biekorf 1930, 152. Vraag: Bestaan er op de voormalige frontstreek, in toponiemen, nog gelijkaardige ‘relikwieën’? Welke? waar?

K.d.B.