Biekorf. Jaargang 40
(1934)– [tijdschrift] Biekorf–
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd
[pagina 179]
| |
Bouten Busschaert.(vervolg van blz. 159). OP zekeren dagwerd Bouten ontboden bij den notaris Grypse, en kreeg daar een plat paksken in bruin papier gedraaid... zoo, hij daarmeê naar huis. Als ze 't touwtjen opendeden, 't zaten daar voor e' momentje twintig briefjes in van duist frank! en op een los bladje stond geschreven: Legaat, talmerk 1. - Dat is zeker van dat stierengevecht, dacht Leene bij heur zelven. Bouten was weg met z'n gedachten, keek sterrelinge naar den grond en zonder verder nog naar dat geld te kijken: - Kom', zei hij zonder meer beslag, we gaan eten. - Jamaar goed, antwoordde Leene, we gaan van eigen eten; maar twintigduist frank 'n krijg'-je toch niet lijk 'en pav(v)eljotte! Houd'-je er maar zóóveel aan? Bout ongemakkelijk en gejogen: - Kom', dat is een misse, stamelde hij, dat is nog van vóór ons huwelijk. Heleene zag dat hij gepijnd zat. - 't Is juiste dat, sprak zij, 'k en heb ik daar geen nagel aan. Gij die voor geld nog nooit jen hand gekeerd 'n hebt, bestiert dat nu 'en keer naar uw zin, en zonder te peizen: wat gaat er de vrouwe van zeggen of niet zeggen; ik spreke mijn herte rechtuit, ‘'k heb liever sluffers of slotschoen’, dat weet je wel.Ga naar voetnoot+ | |
[pagina 180]
| |
Fijne Leene zag wel dat er entwat op z'n mage lag, en ze deed voort: - We zijn wel en weeldig, we zijn rijke met die twintigduist; we kunnen ons huizekotje van ondersteboven hermetsen, herplakken, herschilderen en in 't nieuwe zetten... als we willen, maar gij moet mansch genoeg zijn om te zeggen ja-of-neen: ik 'n drage den broek niet!... en ze monkelde 'en keer. Bouten 'n was niet wakker te schudden en speelde stommen ambacht g'heel den achternoene, ook op z'n werk. 't Was schuw weêr dien avond, ‘de heksejongen zaten te schreeuwen in de lucht’, en 't was waaien en 't was buischen om dood. Maar dat 'n mishandde niet, Busschaert 'n was nog maar met rooie binnen den huize of hij trok er al weder van onder. - Vrouwe, riep hij, 'k ben seffens weere. - E'... eet eerst, vent, riep Leene tegen en ze kwam uit de keuken kijken. Waar moe'-je nu zijn zoo zeere; brandt 'et dè? En in zoo 'en hondeweêr! - Seffens! hoorde ze nog, maar Bouten was al de gaten uit in den pikdonkeren avond... Lijk de varende vrouwe schoot hij hem, al door ‘Stuifzand’, de korte ‘Ro'peerstroote’ in, en rechts op, de Carmersstrate schier ten einden uit, nog voorbij 't Engelschklooster. Aan een van die kleene huizetjes gekomen, rechtover ‘'t Han'bovenhof’, bleef hij staan, schoof z'n klippemutse tot over z'n oogen en, dobbeltoe gebogen, trok hij aan 't klinksnoertje... 't kleen deurtje ging open, daar stond hij in een donker nauw gangske... Een kleen dik klokmarrok van e' vrouwmensch kwam voren. - 't Is toch hier, vroeg Busschaert met 'en dooveGa naar voetnoot+ | |
[pagina 181]
| |
stemme, dat die man woont die over jaren lam geslegen wierd. - Lieven Aernouts? jaa't, snauwde 't wijf, met een aanzichte lijk een duivel die wijwater gelekt heeft; en wat is er van? - Geef' hem dat paksken, klonk het lijk uit 'en donkerklokke. De vrouwe wilde nog wat zeggen, maar ze stond vóór een open deuregat zoo donker of d'helle; een zwepe wind in heur haar, en nievers geen vent meer te ziene... Op den hoek van 't Speelmanstraatje bij ‘Annaatje van 't Pitje’ bleef Bouten stillestaan, nam z'n mutse af en zonk op z'n knie'n. In een weder van alle duivels, bedankte hij z'n Hemelsch Moederke voor die zee van zaligen vrede waarmede ze dagelijks z'n herte overspoelde; en voor 't aflossen van die zware schuld waarme de hij geen weg 'n wist, die schuld die tien jaar lang al op z'n mage woeg, en nu, zoo onverwachts en zoo gemakkelijk, ervan rolde. - Beste Moeder Maria, blijft toch altijd bij ons; en, als 't ons goed en zalig is, ga'-je ons toch aanhooren?, ga'-je 't niet vergeten...? je weet wel dat andere dingen daar?... Bouten kwam thuis al schuifelen lijk een lijster. - Leene, loech hij, 'k hebbe gedaan en gehandeld om wel; Lamme Lo is met g'heel m'n fortuine weg! - Wat wil'-je zeggen? - Enwel, Leene, Lieven, die sukkelare met g'heel z'n kooie kinders kan dat voorzekers goed gebruiken. Wat meer is, dat was z'n recht, 'k was hem dat schuldig, Met al dat geld? 'k en zou van mijn leven geenGa naar voetnoot+ | |
[pagina 182]
| |
deugd en geen ruste meer gehad hebben, ik, die den broo'winner van dat huis lam sloeg en onbekwame om nog 'en slag te werken,... bah neen ik, alzoo waar! - En hebt g'hem dat àl gegeven? - Tot de laatste kluite, vrouwe! 'k En zou, voor m'n hoofd, ‘niet willen 's keizersrecht te kort doen’! Leene met de tranen in heur oogen vloog op en aan z'n nekke: - Schoone blauwe ooge! riep ze, nu zijn ik preusch, nu zij' 'k hooveerdig met je! Dat is schoone, nu zij'-je ten minsten lijk of dat 'k je begeerde.
't Was e' keer achter 't avondgebed en van vorenaan in den herfst; ze zaten nog 'en beetje alzoo goedsheugig tegare hunne voeten te warmen bij de stove; en zegt Leene alzoo met 'en beetje roo' kaken en g'heel g'heel stilletjes: - Boutje, zegt ze, weet je 't al? - Wat dadde, Leentje? - E' wal, 'k hebbe patertje Constantijn gesproken, met z'n wijde mouwen; en hij gaat eentje brengen... zoo e' schoontje! e' knechtje of e' meistje, dat 'n wist hij nog niet. - Is... is 't waar, vroeg Bout gejogen en wupte op lijk 'en vere, God zij gedankt en m'n hemelsch Moedertje! Wel vrouwe, nu moe'-je toch voorzichtig zijn, niet meer trekken of sleuren; vele vele melk drinken, drievier liters daags; en lange slapen!... Ik ga 't werk doen! Nu of nooit, dat moet hier al veranderd en verdaan worden! Wel dat ga' geestig zijn! Bouten speelde waarlijk al z'n veste af. - Jamaar eerst gaan slapen, man, morgen komt ook alhier. En als ze al schoone in bedde lagen, Bouten keerdeGa naar voetnoot+ | |
[pagina 183]
| |
hem nog 'en keer g'heel en gansch omme, en al smekken: - En weet je wadde, g'heel die kotteraljie daar van achter, en dat kiekekotje dat moet àl weg; we gaan daar een hovetjen aanleggen en boomtjes planten en blommetjes kweeken. - Ga'-je haast zwijgen en slapen, 'ei? Maar Bout 'n deed geen ooge toe; en 's nuchtens met den helschen vroegen, eer dat den hane van ‘d'Apostellinen’ - dien deugeniet - drie keeren gekraaid had, ‘stond hij al in tenu’ om te werken; en eer dat 't achte sloeg lag g'heel 't achteruitje ondersteboven. 't Was lijk Samsom die bezig was in den tempel: een g'heele zompe, stuk afgebroken muur, met een hemelsch geweld trok en drumde hij glad omverre. Moker of breekijzer 'n had hij niet noodig maar handen had hij, en voeten, en 'en paar schoûren! ho-ho-hooo!... - En is dat al voor dat zoete kind tewege, e' maar vent toch, 't is nog zeven maanden te vroeg. - E'wel meistje 'k en hebbe ik ‘geen tijd meer te verlêgen’, eer dat 't al op z'n pootjes staat; 't gaat nog een eeuwig-Maria lang werk zijn. 'k Ben blije dat die leelijke boeie plat ligt, dat was toch zoo schamel zi'! Al die steenen lagen los; 't zat al vol kattejongen, van die knuisten leem en klijte die ze dan voorzichtig 'en beetjen overstrijken, als 't maar 'en plakt, zie'-je 't!... Zwijgt ervan, 'k heb al veel zoo 'e roeften gezien. Ja... en nu met al dien brol en die afbrake naar buiten! 'ei madam? - Ja, mijnheere. Maar dat 'n is geen werken meer, dat 's boomvellen, je ga'-je nog kluite dood werken, en 'k zal ik daar toen staan met 'en doô mensch. - Werken, madam, wel! 'k En ga me daarom nog niet moeten kraken, zij' gerust, maar 't is al werken dat ze mirakels doen, dat ze water in wijn veranderen, weet je gij dat niet dè? En tegen dat ons Polydortje afkomt moet dat hier een hemeltje zijn, al moest er m'en haarGa naar voetnoot+ | |
[pagina 184]
| |
van rechte staan! En we gaan hier van voren een kleen muurtje metsen, zi', niet hooge dat Fluptje schoone kan kijken naar de blommetjes, alzoo 'en muurtje, van een ‘half steentje’, je laat dat toen een maand of zesse pronken dat 't indroog is en toen een geestig lekstje verwe daarop!... Gaat dat niet geestig zijn? Een kleen kind 'n mag vóór z'n oogen niet anders zien dan schoone en lachende dingen omdat z'n zinnen schoone en deugdelijke gedachten zou'n kweeken. - Vent, eer dat dat kind geboren is, zij'-je gij toppezot. Kom hier, dat 'k je afborstele, je zijt lijk een ‘karriko’ zoo vuil. - Jamaar, 't vuilste is gedaan, 't witten komt achter. Bout had 't vier in z'n broek, oprecht; van als hij thuis kwam, met 't eten in z'n kele, ging hij er aan. Eerst kaleien om al de kraken en ‘slekken’ te stoppen, en dan witten met de breuze... dat 't spetterde! Och Heere, de man weerde hem zoodanig dat hij erbij z'n tong uitstak en van ure noch van tijd 'n wist. - Weer'-je, ‘zomerman’, strijkt maar jen leere, baas Coene 'n ga niet weten waar da'-je blijft. En je zijt al weeral zoo wit of 'en meulenare. - Ja tegen dat 'k nog 'en keer trouwe(n), 't ga' wel af zijn. 't Was lijk d'Arke van Noë; met al die kleene schofjes 't duurde en t bleef duren... ge zoudt alzoo werken tot dat grootje van d'hoogemesse komt. Bouten echter 'n verloos geen geduld, wat zou hij! - Tegen zaterdagavond gaat 't verre bollen, de grondverwe ligt en dat schilderen 'n is maar effendeure-werk meer. En toen papier plakken.Ga naar voetnoot+ | |
[pagina 185]
| |
Maar 't was juiste dat papier plakken dat moeite kostte en lastig was om kiezen, lijk altijd en overal ten anderen. Ze hadden van Jonnaers twee boeken van meubelpapier, maar zoo e' papiertje hier en zoo 'e papiertje daar!... eer dat dat gekozen was, zeg' dat de boeken wat afzagen! En 't en mocht niet zijn van ‘kutje goei' koop’, 't moest overal wèl zijn. - Hurkt hier, zei Bouten op een einde, Leene, je slach' gij percies lijk van den boer zeven keeren veranderen al op 't vertrek zitten. 'k Zou 'kik vele groen pakken, dat wordt geprezen voor d'oogsjes van de kleene kindertjes. Ja, dat was een goed gedacht; en als alles nu schoone geplakt, alles kant en klaar was, de vuiligheid opgepakt, den overschot van 't meubelpapier profijtig opgerold en boven in d'ingemaakte kasse geborgen lag, God weet voor hoelange: - Nu, loech Bouten, nog schuren en dweilen! En schuren deed hij dat hij achter den borstel rolde. Als 't gedaan was g'hadt er een boterstuk ‘twèes’ door 'thuis gerold zonderdat 't vuil wierd. 't Was lijk gelekt, en Leene 'n had er geen vinger mogen aan uitsteken. - Boutje, zei ze, proficiat, ons huizetje is lijk 'en ‘bonbonjértji’! Dat 's handwerk, man, dat 'n is niet geflutst. - Heeft et geen goe' ‘soignatie’ gekregen? vroeg hij. - 't Is wel, 't is g'heel wel, sprak de vrouwe, alla je ziet dat dat gedaan is van een die meer of pap geëten heeft. En met heur handen op heur heupen ging ze 'n keer overal rond, en Bouten, met gekruiste aarms, preusch der achter. - 't Is nu nog 't hovetje, maar dat 's ‘me' fak’ zei Bout; en we gaan dat e' keer doen zi'!... ha haa ze gaan mogen achterkomen. Bout ging er aan ‘in 'en dulle’; en 't eene gedaan, 't andere volgde: diepgronden twee spa'en diepe; deGa naar voetnoot+ | |
[pagina 186]
| |
roste ‘rotse’ breken en uitsmijten; delfeerde invoeren; kalk blusschen; een rookhoop aanleggen met koeiale, boschgrond, zak- en zoutvette; opensmijten, keeren en ophoopen; putten maken voor de boomtjes: een meter diepe en twee meters breed.... zeg'... 't was nog wat anders als witten! En daarachter stap-en-half naar Florei's aan de ‘Zeve' torretjes’; en kerel kwam af met twaalf boomen op z'n rik, manshoogte ieder! Vier appelaars: 'en kalverhanke, 'en stropneuze, 'en oe(g)sterling en 'en kollevijn; vier peerlaars: bleuzende brugsche meistjes, e' wijnpeertje, 'en kastelijnpere, en kallebastjes; en vier keèrzelartjes: 'en vleeschkeèrze, kortstertjes, 'en brugsche krieke, en Sint Janskeèrzetjes. Met twaalven, voeten en teen' deugdelijk en luchtig ingedoffeld, gingen ze de putten in. G'heel de rookhoop verdween daarachter. - En laat ze nu maar ‘gajjen’! 't is al prinse en prinsesse, konte en kontesse dat er staat; maar ons Pietje, 'ei vrouwe, ga keuning zijn!! En vrouwe kreeg een duw in heuren arm dat ze muilen miek. - Alle veertien dagen waterbeer; ze moeten scheuten pakken van een arm lang. Daar van achter tegen den muur komt er een geestig scheerhaagsje, e' vinkoorenhaagstje, dat we later gaan snijden lijk 'en behangsel in een lange stille boge. In den hoek een groote zunneblomme twee-drie, aldaar een struik van balrozetjes en langsGa naar voetnoot+ | |
[pagina 187]
| |
den ijzerdraad een zee van schapemuiltjes van de fijnste reuken en kleuren. Gaat 't 'en hemeltje zijn?! Let op, loopt dat niet plat, dat is hier al bezaaid en beplant in z'n beddetjes: zoetelievetjes, roste stinkers, en bakkertjes; en dààr 'e strieptje bekleed met snuifneuzen en panebroekstjes, en hier achter meistjes-in-'t haar en man-in-pije, zi'; en alhier de vijf-bloedige-wonden, de glorie-van-de-wereld, moeder-van-duist, blauwe-beschaamde-meistjes, roo' mannetjes-en-wijvetjes, en dààr nog kreef te pootjes; e' beetje tenter en mater om kruidekoeken te bakken; en toen hier en daar e' vastenavondzotje voor achter swinters en 'en armeklarekliester tegen bâmesse. Hier al voren, schoon afgeboord met zilveremijntjes en te midden een geestig strieptje gars.. eer 't hertezomer wordt gaat dat de fleur zijn, zi'!! Dat is nu nog bloot land aan 't ziene, maar laat dat 'en keer Meie worden, je gaat dat 'en keer zien komen, groeien en bloeien hersens deur de kele! De blommen 'n gaan met hunder zelven geen weg weten. Kom', meistje, geef' me 'en arm, we gaan 'en keer rond; ‘Sin' Soossep’ doet z'n beste 'ei? de zonne schingt lijk over zomer, van 's nuchtens vroeg zit ons heestertjen al in heur armen. Zeg', nog een goe' maand of twee, 'ei? M'n borst is te kleene om alles binnen te pakken dat er te pakken is, wat een droom te wege! De dagen vliegen voorbij... 't en is ook niet te verwonderen daar is wind genoeg geweest.Ga naar voetnoot+ | |
[pagina 188]
| |
Kijkt e' keer naar die perelare... zijn dat ‘botten’ of zijn dat geene?! 't staat krieldikke dat moet buigen of bersten... nè, lijk de knop van m'n broek.,. waar ligt hij daar nu?... Laat dat zwakken van 't fruit, 'k en versta niet hoe dat me dat gaan kunnen opkrijgen, we gaan moeten kommercie beginnen! - Och zwijg, babbelare, 't is nog drie jaar eer dat er entwat mag aanblijven, 't zijn gesteltakskens van een duimtje dikke nog maar. Vóór de kortsteertjes bleven ze ook 'en asemtjen halen. - 'k Zie ze ekkik al zwellen in de lucht, zei Bouten, kom' we gaan voort, 'k verwaaie dat ik het zie: al die oogstjes, die ‘stekeltwijgstjes’ en ‘meituiltjes’! Vrouwe, zie... 'k en weet niet maar 't water komt standvastig in m'n mond. - E' beetje watergalle misschien? - Bah neen, water in m'n mond als ik peize op al dat machtig fruit! gaat hij mogen een mondje doen, ons boertje!! Of ze geen tien keeren rondgingen op 'en dag ze 'n gingen geen één keer; ze kenden al de tuitjes en twijgjes, al de schotjes, de bladjes, de spoortjes, de botjes. Ze bekeken ze iederen keer, altijd met evenveel liefde; en ze 'n schrikkelden geen eentje, maar nooit geen eentjen over... - Dat is hier nu 't aardsch Paradijs, zei Bouten, ik zijn Adam en gij zijt Eva! de serpenten mogenGa naar voetnoot+ | |
[pagina 189]
| |
feestelijk buiten blijven! 'k Wensche dat 'k alzoo een schat hadde die entwaar begraven ligt... - Zij' 'kik geen schat, Boutje? - Jaa-je maar... je 'n ligt niet begraven. - Sa! ei 't ga' nog gaan beteren! En waarom moe'-je gij een schat hebben? - 't Is haast Hoogdag en 'k zou je willen besteken lijk of er geen ‘keuneginne’ besteken 'n wordt. - Jamaar gesparig zijn, ventje, w'hebben nu al veel onkosten gehad. - Bah, we zijn in 't fleur van ons leven, en hebben, Goddank, nog twee paar handen, en goe'. Zij' gerust 'k en springe niet verder als dat onze stok lang is. Paaschdag was daar en Bouten kwam afgestoken met z'n besteeksel: 'en ‘reutel’ en 'en ‘beerscheutel’. Leene loech heur krom. - Je 'n moet niet lachen, zei Bouten gemeend, beer dat is balsem voor de nature! ('t Vervolgt) K. De Wolf.Ga naar voetnoot+ |
|