Biekorf. Jaargang 40

Boekennieuws.

Zeeland door de Eeuwen heen door M. Van Empel en H. Pieters. Zevende aflevering. Uitg. G.W. Den Boer te Middelburg in Zeeland. Vgl. Biekorf 1933, bl. 282 en de vorigen.

Deze aflevering voltooit de beschrijving van de Zeeuwsche eilanden over de jaren 1400-1570; zij begint de behandeling van de streek die later Zeeuwsch-Vlaanderen genoemd werd. Door de groote watervloeden van 1404, 1531, 1532 en 1570 gaan duizenden hectaren vruchtbaar land verloren; 't is een tijd van Luctor et... submergo: de Braakman strekt steeds breeder over 't land, Noord-Beveland verdwijnt voor lang van de kaart, in het oosten van Zuid-Beveland gaan groote uitgestrektheden voor goed verloren. - Daarnevens krijgen we een uitvoerige beschrijving van de Zeeuwsche steden: Middelburg, Veere en Vlissingen, Arnemuiden en Westkapelle, Goes en Reimerswaal. Zeer kostbaar zijn de plattegronden van deze steden naar de teekeningen van den beroemden Jacob van Deventer (1550) afgebeeld; de beschrijving van de geleerde opstellers wordt door deze ‘Illustratie’ treffend verheerlijkt.

B.

Vanwege ‘De Sikkel’, Kruishofstraat, Antwerpen:
Victor de Meyere. De Vlaamsche Vertelselschat. Vierde Deel. Dieren- en Plantensprookjes. 1933. In-8, 272 blz.; met prenten van V. Stuyvaert = Fr. 32.50.

Dezen bundel verwachtten we sedert vijf jaar (Biek. 1929, bl. 381) met een tiksken ongeduld, want Schoone komt altijd te late! Honderd vijf-en-tachtig sprookjes van bloemen, kruiden en dieren: 't is een schat op zijn eigen in de Halle van

[p. 86]

onze Vlaamsche volkskunst. En de schatgraver heeft zijn zantingen en vondelingen zoo wel opgenomen en bewaard in de frischheid van hun oorsprong. Hij onderzoekt hun ontstaan en verwantschap, hun uitgroei en verwisseling, hij schikt ze in een oordeelkundig raam en duidt de bronnen en wisselvormen aan. Een uitstekende bundel die voor geen uitgaven in het ‘groote’ buitenland moet onderdoen.

Op de ‘garskantjes’ heb ik eenige kleinigheden bijgevoegd ter aanvulling: N. 368. De Zwaluwen: vogels van O.L. Vrouw, Biek. 1901, bl. 313. - N. 379. De Schellevisch, varianten in Biek. 1921, bl. 15. 70. - N. 438. Hagewinde = O.L. Vrouwe-Glazeken: varianten in Biek. 1901, bl. 314-316. - Waarom de Gladiolus Zweerdlelie of Zweerd van Paulus heet, Biek. 1912, bl. 112. - En 't sprookje van 't Zevengesternte in Rond den Heerd I, 306 en Biek. 1933, bl. 280, mag wel in de reke staan, als het eenige Sterren-sprookje nevens dat van den Melkweg.

Werken van Michiel De Swaen uitgegeven door Dr. V. Celen. VI. Verscheyden Godtvruchtige en Sedige Rym-Wercken. [1933]. In-8, 340 bl. = Fr. 40.

Met dit deel VI (het tweede stuk van de Rym-Wercken) is de uitgave van De Swaen's oorspronkelijke werken volledig. Voor dit deel in 't bijzonder kunnen we verwijzen naar de beschrijving en beoordeeling van het Eerste Stuk, alhier 1931, bl. 28-29.

Hiermede is een zware onderneming voltooid en ligt De Swaen toch eindelijk boek vast. Gelukkig was deze uitgave in den ‘goeden tijd’ begonnen en heeft ze nu mogen steun genieten van hoogerhand; 't ware toch spijtig en beschamend geweest moest het werk, wegens de kranke neringe, ten halve gebleven zijn. Wij mogen de uitgevers loven voor hun moed en volharding om De Swaen er toch door te krijgen; in 't bijzonder Dr Celen voor de zorg waarmede hij de tekstuitgave beging. Nu staan die zes deelen op de boekenplank te wachten... op liefhebbers, zoekers die binnen twintig en meer (?) jaar den ‘stercken en soeten stijl’ van De Swaen zullen ‘ontdekken’ en er zich zelf mede bekend maken.

A.V.

- Der grosse Herder. Bd. VI. (Hochrhein-Konsequenz) Freiburg-im-Breisgau, Herder, 1933. (34, 50 RM).

Met zijn zesde deel is de G.H. halverwege en kan hij reeds heel wat diensten bewijzen. Hij blijft bondig en volledig in de behandeling der onderwerpen; de illustratie is uitstekend. De artikels over Italië (aardrijkskunde, geschiedenis en kerkge-

[p. 87]

schiedenis, kunst, letterkunde, muziek-32 kol., 7 blz. afbeeldingen en 2 blz. kaarten) zijn stellig voorbeelden voor de korte behandeling van een vraagstuk, waar nochtans al het belangrijke gezegd wordt. - De Kunst komt aanzienlijk tot haar recht in dit bd. met waardevolle artikels over de beginselen van de kunst, b.v. impressionisme, klassicisme. In het bizonder vallen de zorgvuldig uitgekozen en kunstig uitgevoerde afbeeldingen in den smaak. - Een boek in het boek vormen daarnevens de artikels van godsdienstigen aard: behalve het belangwekkende Islam (6 blz.), bevat Bd. VI de bijdragen ‘Katholizismus’ (28 kol.: apologetische kenteekenen, katholiek leven, hiërarchie, geschiedenis, enz.), en ‘Jesus-Christus’ (10 kol.: omgeving, karakter, zending als Messias, godheid, leven volgens de Evangeliën, getuigenissen van tijdgenooten, wereldbeteekenis). Hierin vooral treedt de ‘eenheid van opvatting’ als een sterke hoedanigheid naar voren: de G.H. wil èn degelijk inlichten èn ernstig richten.

J.-A.V.H.