Biekorf. Jaargang 40

Platerie - Pilserie.

IN een oorkonde van 1828⁽²⁾ vinden we vermeld ‘een moeras genaamd de Platerie’ waardóór de grens Knokke-Westkapelle loopt tusschen de wijk De Vrede en de brugge, genoemd de Glazebrugge, op de Groote Geule.

Het moeras of rietveld (schuiloord voor jachtwild) dat we thans nog op dezelfde plaats aantreffen, wordt door het volk nog steeds ‘de platerie’ genoemd, alhoewel de meest gebruikte naam thans ‘de pilserie’ is.

Kadastrale ligging: Sectie B nr 104 (Westk.).

Het paalt met de N.O.-zijde aan de groote, hooge weide, waar vroeger het groote Isabellafort stond. Deze weide draagt thans nog den naam van forteweide.

(2) Procesverbaal van Grensbepaling van het grondgebied der gemeente van Westcappelle. 1828. Gemeentearchief Westkapelle.

[p. 42]

Het Isabellafort werd door de Spanjaarden aangelegd op een punt van groot strategisch belang: kruispunt van dijken (Zeedijk of Gravejansdijk en Sint-Paulusdijk) en samenvloeiingspunt van de uitwateringskanalen en de bevaarbare kanalen der streek: Jezuietenvaart, Vuile Vaart (een oude kreek die door de Spanjaarden gekanaliseerd werd), de vaart der Cantelmo-lijn (Linievaart), en de Sint-Paulusvaart (tusschen Isabellafort en Sint-Paulusfort op Knokke-Oosthoek). Deze vaarten loopen samen in de Groote Geule, die bij middel van de Isabellasluis in een insprong van 't Zwijn uitloosde. Deze sluis, liggend ter plaatse waar de Geule den Zeedijk of Gravejansdijk dweerst, dagteekent uit den tijd van het aanleggen van dezen dijk. Ze werd door de Spanjaarden vernieuwd toen het Isabellafort gebouwd werd. Het fort diende dus medeen om deze belangrijke sluis te beschermen. Later werd de Isabellasluis vervangen door de lagerliggende Hazegrassluis (Geule-Nieuwe Zeedijk). Het fort lag dus tusschen den Gravejansdijk (of er over gebouwd⁽¹⁾), de Geule en den grooten plas aan de Z.W. zijde waarin de verschillende kanalen samenliepen. Deze plas, de haven van het Isabellafort, is de huidige Platerie of Pilserie.

De naam Platerie is een verzamelnaam afgeleid van plate, evenals pilserie afgeleid is van pilse.

Een plate is oorspronkelijk een zeeplaat, dan een moerasgrond of beter slikkegrond uit de zeeplaat ontstaan, later een schorre en, na indijking, een polder⁽²⁾. Door uitbreiding gaat de naam soms over op gelijk welke moerassige, zompige plaats aan den zeekant. Op de kaart van Covens⁽³⁾ worden de slijkgronden langs de Vuile Vaart planterij genoemd. Dat is zonder

(1) De Gravejansdijk is op deze plaats afgevoerd. Hebben de Spanjaarden dat gedaan of is het bij 't sloopen van het fort gebeurd?

(2) Over ‘De Plate’ zie Biek. 1933 blz. 156.

(3) Carte particulière de la partie occidentale du Flandre Hollandais etc.... à Amsterdam par Covens et Mortier. Niet gedateerd.

[p. 43]

twijfel niets anders dan platerij, dat op de kaart door misverstand planterij (= plantage) geworden is. Een oorkonde van 1723⁽¹⁾ noemt een water te Damme: de platerie ofte visscherie.

Het woord pilse (vr.) met de beteekenis van moeras komt in vele Noord-West Vlaamsche plaatsnamen voor. Het wordt in deze streek nog algemeen als gemeen zelfstandig naamwoord gebruikt voor natte of zompige gronden.

Jozef De Langhe.

(1) Lett. de la Coste. Zie de Flou XII, 841.