Biekorf. Jaargang 40

Twee brieven van krijgsgevangenen in Engeland.
1812-1813.

IN de oorlogen tegen Napoleon namen de Engelschen talrijke krijgsgevangenen; eerst en vooral op zee de bemanningen van gekaapte oorlogs- en handelsschepen (2^e brief); dan ook te lande in Spanje en op het eiland Walcheren bij de ontscheping van 1809 (1^e brief).

Deze krijgsgevangenen werden meestal opgesloten op pontons, oude oorlogsschepen die buiten gebruik gesteld waren, en in de krijgshavens voor anker lagen.

De eerste brief komt uit het gevangenenkamp Valleyfield te Pannecock bij Edinburg in Schotland. De

[p. 15]

schrijver was gevangengenomen in 1809 te Vlissingen⁽¹⁾. Een andere hand heeft er onderaan inlichtingen bijgeschreven over de manier van geld te laten geworden. Sandwich was een havenstadje in Kent ten O. van Canterbury en ten Z.O. van Londen.

De tweede brief komt uit de krijgshaven Chatham ten O. van Londen. Beide brieven toonen dat de postdienst tusschen Engeland en het Vasteland door den oorlog niet onderbroken was; de tweede brief was niet franco verzonden, zooals blijkt op het adres (not paid); het porto werd te Nieuwpoort betaald op 5 Maart 1813. De brief was dus anderhalve maand onderweg geweest.

J.D.S.

(1) Over het beleg en de overgave van Vlissingen in 1809, zie Biekorf, XXXVI, 1930, bl. 217-222

I.
Pannecoek, den 1 January 1812.

Zeer Beminde Vader ende Moeder en ook zuijsters ende broeder.

Ik en kan uw niet naerlaeten van uw een goet geluk en een zalig nieuwjaer te wenschen en ulied en te laeten weten hoe het gaet met mij en waer dat ik ben, ik ben den 14 Ost 1809 in Vlissingen genomen van den Jngelsman en den 22 ben ik in de reviere van Zitthem geërreveert in het preson genoemd de Zandwijds in Ingelland, en ik hebben daer een maend geweest en van daer ben ik vertrokken op den ponton genoemt de Glorij in den zelven depo, en ik hebbe daer boven de twee jaeren anboord van de Grory geweest, en van daer ben ik vertrokken in de maend Baefmesse [October] 1811 naer Schotland in preson genoemd Valleyfele en de prochie genoemt Pannecoek in Schotland. En met myn gezondheyd God lof het gaet nog wel en ik hope dat met ul. ook nog wel gaet; en lieve vader ik verzoeke grootelijks zoo haest als gij den brief ontfant dat gij mij zoude willen wat geld op zenden naer Schotland

[p. 16]

de prochie genaemt Pannecoek jn het preson genoemd Valleyfelt want ik ben grootelijks verwonderd dat ik al zoo dijkmaels geschreven hebbe om geld en dat ik nog geen antwoorde nog gekregen en hebben nog geen geld; en hoe dat gij moet zenden dat zal gij hier geschreven vinden en als gij alzoo doet, ten kan niet mankieren van naer hier komen. En als gij schrijft gij moet den naeme van mijn regement schreven: Cornelis Ludovicus Couset in het eerste regement collonyal. En lieve vader ik verzoeke zoo haest als gij den brief ontfant, dat gij zoude willen de copplementen doen aen Constantijn Wullaert tusschen Hooglede en Staeden op den nock genaemt de Bree messchen van Pieter Antoone Wullaert die bij mij hier is, en dat gilder zoude willen het geld te gaere op zenden voor ons twee maeds. En gilder en moet geen droefheyd in maeken, want wilder en maeken ook geen der in.

Pieter Antoone Wullaert, Cornelis Ludovicus Couset in het preson genoemd Valleyfele op de prochie Pannecoek in Schotland, den 1 January 1812.

Si toute fois vous m'envoyez de l'argent vous l'enverrez à Monsuur Perregau banquier demeurant rue du Mont-Blanc, Chaussé d'Antin à Paris, qui le faira parvenir au banquier de Londres et par cet effet il me parviendra plus facilement dans la prison.

Mon adresse est pour remettre à Cornelis Louis Conset du 1^er Régiment colonial, prisonnier de guerre dans le dépôt de Vallay-field en Ecosse proche Edeimbourg.

[Adres] A Monsieur Charles Conset de la commune de Clerken, canton d'Exmut, Arrondissement de Furnes, Département de la Lice à Clerken, pour Flandres.

II.
Chatham uijt ponton Canada, 14 Januarius 1813.

Myn seer bemynde Vrouwe

Jck laet uil weten den staet van myne goede gesontheijdt, Godt lof van sijne goede gratie; ende jck

[p. 17]

verhopen van ul. en onse soane het selve, waere het anders het sudde mijn groete piene doen om te hoeren. Vorders laet jck ul. weten bemijnde vrouwe als dat wij genomen sijn den 29 van dessember 's avens ten 10 hueren van een brick, hij heeft onse groete maest over bortgeschoeten een ee man doodt en een gequest aen sijn harmen, maer het en is niet het is een Portegis die doodt geschoeten is. Bemijnde vrouwe het is ongeluckigh voor ons dat jck soo gauwe genomen gewest hebben, maer wij kannen daer niet doen, wij moeten passintie te gaere nemen. Daer mede eijndig van schrijven maer niet van ul. te bemijnnen.

Daer mede blijven jck ul. bemijnde man Angelus Rodolf.

[Adres] A madame Jeanne Vanuele, restant à Nieuport en Flandre à Nieuport, departement du Nort (not paid).

(Reçu Nieuport 5^e Mars 1813).

Staatsarchief te Brugge, Modern Archief, Bundels, 3^e reeks n^r 1081.