Biekorf. Jaargang 24

Xanderke, de opper schaper

LANG is 't leên dat Xanderke 't in z'en kop kreeg zijne geboortestreek vaarwel te zeggen en naar Frankrijk te verlanden. Dan was het ventje nog jong en in 't volle beschikken zijner krachten, kort gekeerd en katterap, met een hart waar altoos de blijheid in juichte, met handen en armen die jeukten naar arbeid en bezig zijn. Te voete haspelde Xanderke de lastige reis af en ging zich verhuren bij den rijksten schaapboer van geheel Frankrijk. Van kindsgebeente immers voelde 't manneke eene neiging voor den schaperstiel en hier nu, diepe in 't fransche mocht het zooveel 't hem lustte die vocatie ten uitvoer brengen. Zijn patroon bezat menige kudden en even zoovele herders die elk eene kudde ten hoede hadden en onder 't bevel stonden van 'nen opperherder. Insgelijks kreeg Xanderke 'nen troep ten oppasse en daarmede ving voor hem d'eentonige, altijd eendere schaperstake aan: 't rustelooze zwerven, den ganschen dag door, langs

[p. 237]

wegels en veldkanten overal waar er wat groenigheid opñikkerde en de lammekens kanse liepen een smakelijke bete te nut ten.

's Zomers bij 't jongste dagekrieken, toen nauwelijks de kimme klaarde en ter hoeve 't eerste hanengekraai wêerklonk, zette Xanderke reeds uit met zijne kudde, om maar terug te zijn als de navondscheemering 't allen kante over 't ploegland zeeg, en duizende sterrekens, met hunnen zilverglans den hemel verblijden kwamen.

Neerstiger schaper en woonde er nimmer op de doening, en 't leed geen wonder of stond het ventje in den boer zijn kaarte, iets wat d'andere schapers moeilijk heerdden en waarom ze 't dan ook kwalijk op Xanderke gemunt hadden. 'Nen tijd lang moest het hun vittenen plagen verduren, tot het zekeren keer in zijn ‘futje’ schoot en enkelen hunner de striemende kracht zijner vlaamsche vuisten liet kennen. Daarmede hadden z'allen hun bekomste en sindsdien bejegenden zij hunnen ambtsbroeder met meer inschikkelijkheid. Des te beter nu jeunde zich 't manneke; 't werd de vroolijkheid in persoon, 't zong en 't loech, 't verzon streke op streke, 't vertelde klucht op klucht. Binst de maaltijden at en dronk het zijn buiksken vol en 's nachts sliep het den zachten verkwikkenden slaap van iemand wiens geweten zich niets te verwijten heeft.

't Wou passen dat de opperschapper, moede van op d'aarde rond te tjolen, het tijdelijke met 't eeuwige verwisselde. Iemands dood, iemands brood, redeneerde Xanderke en 't trok zijn stoute schoenen aan om bij den boer de leeggevallene plaats te gaan afvragen. Zijne kans keerde goed uit en 't werd verheven tot de waardigheid van opperherder! Zijn levensdoel was bereikt en zijn geluk volkomen. Wat hem 't meest verheugde, was niet zoo zeer zijn recht aan d'andere schapers te heeten en te bevelen, dan wel de eer die hem gelangde de schoonste kudde van 't gedoe onder zijn bestuur te zien! Inderwaarheid gesproken. mooier schaapjes schenen er nergens te vinden; eene echte keurbende, zoo gelijkig van grootte, sierlijk van

[p. 238]

lijve, gezond en kloek van vleesch; en wolle dat ze leverden, wolle blanker dan sneeuw, fijner dan zijde, wolle met alle wenschbare en mogelijke hoedanigheden.

Of Xanderke preusch was en krophalsde wanneer 't met zijnen troep door de velden toog! 't Bezat zich zelven niet van hoogmoed! Geen koning voorwaar en volgde zoo trotsch zijne legers als Xanderke zijne kudde!

Van wijlen zijnen voorzaat had het geërfd diens makke en voorraadstasch, diens hooge verlakte laarzen, en zware, met ijzer beslagen schoenen, diens vilten, breedgeranden hoed en lederen mantel; kenteekenen der waardigheid, groene geworden van ouderdom, maar die niettemin zoovele diensten bewezen als splinternieuwe! En spijts 't nu zomer was of winter, lente of herfst, steeds prijkte 't ventje met die kostbare voorwerpen rond zijn lichaam! Dus aangetooid bleek het hoogst schilderachtig en telkens 'top zijn bane nen schilder gemoette moest het poseeren, willen of niet!

Dit streelde zijne eigenliefde en gaarn diende 't ventje tot model. 't Poseerde volmaakt, zonder roeren of nichten, onbewegelijk lijk een standbeeld. Echter en verloor het zijne kudde uit d'ooge niet en alvorens den schilder te laten aanvangen spelde het telkens zijne honden de les. Aan Piek beval het ‘bijten’ en aan Fox ‘bassen’. De knappe honden verstonden degelijk wat hun meester wilde en volvoerden stiptelijk zijn gebod. Toen een schaapje te ver buiten 't spoor dreef blafte Fox vermanend toe en hielp dit niet, Piek rende zijnen makker ter hulp en beet lichtjes den ongewilligaard in de wollige huid. Dierwijze hielden zij den troep bijeen, binst de opperherder voor 't doek praalde en d'artist te werken zat dat 't zweet hem langs voorhoofd en kakebeenen uederdroppelde!

Vreugdig en vredig verzwonden Xanderken's dagen in den kolk der tijden. Zijn leven scheen eene lente vol reine hemels en lachende gezichteinders, bestraald met licht en gouden zonnevuur! Het minde de streek en den boer, de hoeve en de schaapjes, maar van tijd tot tijd toch leed

[p. 239]

het aan 'nen aanval van landziekte en dan voelde 't onweêrstaanbaar in zich opdruischen 't verlangen naar een klein dorp dat ver aflag, diepe ten Noorden in 't hart van Vlaanderen! Van den baas kreeg het verlof en weg was 't naar dat dorpken waar 't geboren werd en opgroeide, waar vader en moeder gewoond hadden, waar 't iedereen bekend stond onder den name van den ‘franschen schaper’.

't Bleef er 'nen koppel weken, 't miek er teêre en leute, 't zamelde er 'nen voorraad in van versche krachten en vinnig vlaamsch bloed, en opgewekter telkens keerde het naar Frankrijk, naar zijn lammekens terug!

Talrijke vrienden deden hem tot aan 't naaste station uitgeleide. Met hartzeer zagen zij 't schaperken heenreizen, en zoolang de trein die hunnen boezemvriend meêvoerde, in zicht bleef, wuifden zij ten afscheide met hoeden en zakdoeken wijl Xanderke van zijnen kant hun uit alle kelen toe riep: ‘les z'amis a revoir!’

Kortrijk.

J. Impe.