Biekorf. Jaargang 10

[p. 142]

Mingelmaren

DOCHTER, Moeder van den kinde,
daer ghi u kint saget hangen te winde,
wat rouwe dogedi ende wat leet!
En es geen herte diet bevinde,
noch tonge so heilich diet ontbinde;
want die menscheit niet en weet!

(Uit Jakob van Maerlant's Van ons Heren wonden.)

Vlaamsch in Fransch-Vlaanderen.

IN Fransch-Vlaanderen bestaat er een tweetalige Catechismus: ‘Catéchisme de Cambrai. Seul texte Français-Flamand autorisé dans le diocèse. - Lille. Lefort, éditeur, 1891.

Dit boekje bevat, benevens de morgen- en avondgebeden, en ‘Een kort begrijp der Heilige Geschiedenisse,’ Catechismuslessen, die in drie deelen verdeeld zijn: ‘1^o Hetgeene wij moeten gelooven; 2^o Hetgeene wij moeten doen en vlugten; 3^o Hetgeene wij moeten ontfangen en vraegen.’

Het is geschreven in oud vlaamsch of beter in oude spelling, en is opgesteld volgens de sprake van het volk, die somtijds geheel schoone is.

De tien geboden Gods en de vijf geboden der H. Kerk zijn ook in versjes gezet gelijk bij ons; maar geheel verschillig van deze die wij opzeggen. Zij zijn wat bij 't haar getrokken.

[p. 143]

De geboden Gods.

 

Eenen God zult gij aenbidden,

 

En minnen volmaektelijk.

 

God niet ydelyk zult zweiren,

 

Onder zaek gelykelyk.

 

De zondagen zult gy vieren,

 

Dienen God devotelyk.

 

Vader, moeder zult gij eeren,

 

Dat gij leev'langdueriglyk.

 

Nog met wille, nog met werken,

 

Zult gij doodslaen uws gelyk.

 

De onkuyscheyd zult niet plegen,

 

Met wil nog lichaemelyk.

 

Anders goed zult gij niet stelen,

 

Nog houden vrywilliglyk.

 

Valsch getuigenis' zult niet geven,

 

Nog liegen bedagtelyk.

 

Anders vrouw zult niet begeiren,

 

Om 't hebben onwettelyk.

 

Anders goed zult gy niet wenschen,

 

Om 't hebben ouregtelyk.

_**_*

D'heylig' dagen zult gy vieren,
U geboden wettelyk.
De zondagen en feestdagen,
Hoort de miss' godvruchtiglijk.
Uwe zonden zult gy biegten,
Voor 't minst eens 'sjaers geheellyk.
Uwen Schepper zult g'ontfangen,
T'minst te Paesschen heyliglyk.
Vast vier tyden en vigilien,
Ook den vasten vieriglyk.
Op den vrydag vleesch zult derven,
's Zaterdags gelykelyk.

In de scholen leert men geen vlaamsch; maar de kinderen leeren hunnen Catechismus thuis en worden ondervraagd in de kerke. De sermoenen worden ook in 't vlaamsch gepredikt op meest al de parochiën. De tale zet voort, zonder de scholen, van ouder tot kind.

[p. 144]

Oude Beeldekens

I.

VERBEELDINGE: Christus ten hemel varende en de Apostelen Hem in verrukking aanschouwende.

Ick sien u Heer naer 't hemelryck
Opclimmen triomphantelyck
Op dat gy, soo g'ons hebt voorseyt
Voor ons daer eene plaets bereyt.
Ick volg u dickmaels met 't gedacht
Van achter naer, en ick verwacht
Dat ick self volg; maer wat is dit
Soo lanck als ick u niet besit,
Treck my dan Jesu achter u,
Ik ben dit droef leven mueu,
Treck my eens uyt dit aersche dal
Tot u, o mijnen Godt en Al.

Amen.

A.J. Heyclreix

II.

Verbeeldinge: De zielen in 't vagevier de handen uitstrekkende naar eenen kelk met de H. Hostie.

O Godt ick sien de sieltjens hier
Gesuyvert worden door het vier
Van vlecken die noch open staen
Waervoor op d'aerd' niet was voldaen
Geeft Heer dat hun behulpsaem is
Het Sacrifici van de Mis
Het vasten, aelmoes en gebedt
Tot dien eynde inghesedt
Geeft dat hun straf hier door verdwynt
En hun het eeuwigh licht verschynt
En dat se in des hemels kust
By u genieten eeuwigh rust.

Amen.

Jo. van Sande