De Belgische Illustratie. Jaargang 16

[p. 113]

[Nummer 15]

Onze gravures.

De leeuw des Marabouts te Algiers.

Voorzeker, dit is een tafreel hetwelk bij den eersten oogslag boeit, te meer daar het zoo sober en toch zoo krachtig is voorgesteld. Het wekt huivering en ontzetting, zelfs als men ziet hoe de koning der dieren, de machtige leeuw, aan een koord geleid door één man, kalm in het midden van het volk verschijnt en het volk zich, wel is waar ontroerd, maar toch niet met bangen schrik geslagen, rond hem groepeert.

de leeuw des marabouts te algiers, naar e. pavy.

De leeuw is kalm, zeggen wij; zijn oogslag is zelfs slaperig goedig; zijne manen rijzen niet op, zijn staart geesselt den grond niet - integendeel, hij hangt zoo rustig alsof het dier ongedeerd en veilig in de woestijn eene ongestoorde wandeling deed.

En denken dat dit het machtigste dier is der schepping; dat, als het een enkele ruk doet, de koord die het bindt in stukken springt als een spinnewebdraad; dat de man, die het vasthoudt door een enkelen slag met den poot, als tot moes gekapt, neervalt en heel de stad onder angstig gehuil de vlucht nemen zou.

Die leeuw moet dus getemd zijn, en dit is zeker niet onmogelijk; wij lezen immers in de oude geschiedenis meer dan een voorbeeld van eene dergelijke temming, en zien wij zelfs op onze fooren en in onze menageriën niet herhaalde bewijzen dat het vernuft en de geestesmacht van den mensch over de wilde reuzenmacht van het dier triomfeert?

De Arabieren schrijven echter die temming aan eene bijzondere macht toe en de hoofden van de fanatieke sekten, in het noordelijk Afrika, gebruiken dit middel om een overgrooten invloed op het volk uit te oefenen. Zekere dervischen spelen de rol, die wij hier met zooveel talent zien afgebeeld, en zij leiden een ouden tam gemaakten leeuw aan eene koord tusschen het lichtgeloovige volk rond, dat meent hierin eene bemoeiing des Hemels, eene tusschenkomst van den profeet te zien.

Wij herhalen 't, de schilderij toont eene groot

[p. 114]

kracht van ontwerping en ook van uitvoering bij den heer Pavy aan. De groepeering is schoon; de dweepzieke uitdrukking op de gelaatstrekken, is meesterlijk weergegeven - kortom, de schilder moet dit tooneel in de natuur gezien hebben, anders was het niet mogelijk het zóó aangrijpend voor te stellen.

Een postweg in het Zwarte Woud.

Het Schwarzwald, het Martiana Sylva der Romeinen, spreidt zich op een lange bergketen uit, die van het zuiden naar het noorden loopt, paralel met den Rijn, in het koninkrijk Wurtemburg en het groothertogdom Baden. Dat gebergte is 260 kilometers lang op 50 kilometers breed. Het bosch was in vroeger eeuwen veel grooter dan nu, en het was ook veel eenzamer.

Doch is het nu, door de beschaving en het vernuft der menschen, veel ingekrompen, toch is het nog zeer uitgestrekt; is het niet meer zoo eenzaam als in vroeger eeuwen; heeft het in onze dagen dorpen, smederijen, gieterijen en wat zoo al meer, toch blijft het eene schilderachtige wildernis; is de doortocht niet meer gelijk aan dien door een maagdelijk bosch van het far west, toch leveren de zijwegen hier en daar nog vele moeielijkheden op, en is de reis nog geenszins met die in onze boschrijke streken te vergelijken.

Dit bewijst de belangwekkende gravuur, die wij hier meêdeelen: de postkoets zet in den nacht hare reis door het Zwarte Woud voort. De maan, die van tijd tot tijd van achter de wolken te voorschijn komt, geeft eenig licht op de baan, als men dien kronkelenden weg door hoogten, rotsklompen, laagten, struiken en geboomte zóó noemen mag. Behoedzaam zijn is in alle geval de plicht van den kondukteur, en langzaam vordert slechts het rijtuig.

Dat de passagiers, die de reis meemaken, precies een plezierigen avond en nacht doorbrengen, zullen wij niet gelooven. Wie duivel zou in die akelige wildernis, in dien nacht, in dien maneschijn, nu licht en donker overal spookgestalten scheppen, niet met kloppend hart door het bewaasde glas der portel naar buiten zien en wenschen dat hij rustig en veilig bij ‘moeders pappot’ zat!

Eensklaps houden de paarden stil. Van buiten klinkt een geroep dat onduidelijk tot binnen in het rijtuig klinkt, en den reiziger doet opschrikken. Deze grijpt naar zijne pistolen, gene klemt zijnen knuppeligen stok vaster in de hand, ginder dringt zich een bange dichter in den hoek. Wat is er te doen? Zijn er dieven, baanstroopers, die de beurs of het leven vragen?

Neen, de storm heeft vreesselijk gewoed in het Zwarte Woud; de donder kan zoo niet loeien als de wind in de hooge boomtoppen, en toen deze lang genoeg met die reusachtige pluimen en waaiers gewuifd en gespeeld had, scheurde hij er eenige met den wortel er bij, uit den grond en sloeg ze naar beneden gelijk een bol de kegels neersmijt. Krakend en bonzend zijn zij gevallen en hebben, dwars over den weg heen, meer dan eene barrikade gemaakt.

Aan terugkeeren en een anderen weg kiezen, is voor den kondukteur niet te denken: men kan niet anders doen dan afstappen en ‘alle handen bij’ de boomtakken en zelfs stammen uit den weg ruimen, in de zoete hoop dat wat hier gebeurt, een eind wegs verder nogmaals zal plaats hebben - zoodat men niet heel juist weet om welk uur men op de bepaalde plaats zal aankomen.

Ziedaar in alle geval een reisje dat zeer veel variatie kan opleveren. Dit echter zal nu wel niet alle dagen voorvallen en misschien is het ook slechts eene herinnering uit het reizen van vóór eenigen tijd, dewijl de hedendaagsche nijverheid aan het Zwarte Woud de gemakkelijke gemeenschap van onzen tijd niet heeft ontzegd.

Wij allen kennen het zwarte woud, al was het maar door Berthold Auerbach's Dorpsgeschiedenissen, en velen van ons, door deze aangelokt, hebben er hunne vacantiedagen doorgebracht, en zelfs zóó gelukkig doorgebracht, dat velen zich voorstellen tot deze landstreek, zoo rijk in schilderachtige en grootsche natuurtafereelen, zoo rijk aan dichterlijkheid en legenden, weer te keeren.

In de domkerk.

De naam van den schilder Skutezky heeft hier in onze kunstwereld nog niet geklonken, ten minste niet bij de profanen, en echter is Skutezky een der meest gezochte schilders in het zuiden en in Duitschland. De schilderij, waarmee wij hem voor ons publiek aanbieden, is onder alle opzichten merkwaardig.

Wij bevinden ons in Venetië, wie weet of die kerk niet de beroemde San Marco voorstek, die wij zoo dikwijls vermeld zagen in reisbeschrijvingen; die wij zoo vaak zagen afgebeeld in de alom verspreide fotografiën. Hoe het zij, het is eene kerk ruim van marmer en goud voorzien; waar het licht op eene tooverachtige wijze door de wonderlijk gegroepeerde zuilen dringt, en met een onnavolgbaren glans op de duizende glinsterende voorwerpen, op beelden en schilderingen speelt.

Op eene sierlijke bidbank, en in het midden van dien Godgewijden kunstrijkdom, knielt eene schoone en edele vrouwenfiguur, die teenemaal de type van het zwoele zuiden draagt. De donkere kleeding, de kanten sluier, sierlijk om hoofd en borst geworpen, de waaier die naast haar ligt, toonen eene dame uit den hoogeren stand aan, even als het kind, dat, nog te klein om de knieën te plooien, op de bank recht staat.

Het kontrast van deze rijke groep is door den schilder niet vergeten. In Italië zijn die kontrasten inderdaad in het oogvallend. Terzijde aan de pilaar staat eene figuur, waarschijnlijk een bedelaar, die echter bidt zoo als de rijke dame. Wilt gij tusschen die twee personen, in het midden van al dat marmer, goud, kleuren en zonnestralen, een roman dichten? Niets ware gemakkelijker; doch dewijl de schilder niets heeft aangegeven, zullen wij dit, even als hij, aan het publiek overlaten.

Het tafereel is in alle geval hoogst merkwaardig en zal den naam van den schilder in ons midden gunstig doen kennen.

Een kaaiman gevangen.

De kaaiman of alligator is een van de afschuwelijkste dieren, die in de wateren der zuidelijke landen leven, en tevens is het een der gevaarlijkste. Even als de krokodil is dat monster, hetwelk niet zelden eene lengte van vier meters bereikt, door een kuras gedekt, die elken kogel doet afschampen. Het is dus in den regel niet te dooden door het geweer en men moet andere middelen aanwenden, om dien gevaarlijken gast, die eene ongehoorde menigte visch verslindt, den oorlog aan te doen.

De bewoners van de streken waar de kaaiman zich ophoudt, hebben dit middel gevonden in eene soort van strik, we zouden haast zeggen in den aard der strikken met ‘slager’, die wij in onze jeugd in de bosschen stelden en waarmee wij de onnoozele lijsters, meerls, roodborstjes en ander gevogelt vingen, verlekkerd op het lokaas der bloedroode sprenkknoppen.

De val of strik om den kaaiman te vangen, bestaat vooreerst in een sterk in den grond geplanten buigzamen stok, of beter als dit zoo treft, in een aan den oever van 't water groeienden jongen boom, die veel buigzaamheid heeft. Aan den top worden twee sterke koorden vastgemaakt. Aan een dezer koorden is een strop, aan de andere een aan twee kanten spits gemaakt stuk hout, om hetwelk ingewand of ander lokaas gewonden wordt.

De boom wordt nu naar beneden gebogen en op den grond door een haaksgewijs stuk hout op den grond gehouden, doch derwijze dat als er aan de koord getrokken wordt, dit hout lost, de boom recht springt en het dier met den kop in den strop en het ingeslikt dwarshout in de keel, in de hoogte en boven het water gewipt wordt.

In die houding mist het monster de kracht om zich los te maken en het wordt gemakkelijk gedood. Het is inderdaad belangwekkend na te gaan, met welke eenvoudige middelen de bewoners der onbeschaafde landen te werk gaan, om zich van gevaarlijke en nadeelige vijanden te ontslaan.