De Belgische Illustratie. Jaargang 16

[p. 49]

[Nummer 7]

Onze gravures.

In de chineesche afdeeling te Amsterdam.

Al wie de Amsterdamsche tentoonstelling bezoekt, zal daar eenen schat van volkenkennis kunnen opdoen en dit is zeker een der eigenaardigheden van die tentoonstelling, welke menin hare vroegere zusters te Londen, te Parijs of te Weenen niet vond.

Tentoonstellingen gelijken allen op elkander, zeggen vele menschen; of ik er eene of nog meer zie, dat is al gelijk! Oppervlakkig genomen is in die woorden eenige waarheid; doch bij het minste nadenken ziet men wel dat zij totaal valsch zijn, en zij, die ze van het tegendeel nemen, getuigen dat zij niet op de ware hoogte des tijds zijn.

in de chineesche afdeeling te amsterdam.

Ja, uiterlijk, gelijken alle tentoonstellingen op elkander; doch brengt de ontwikkeling van den menschelijken geest daarin geene veranderingen te weeg, die aan het opmerkzaam oog niet zouden mogen ontgaan? Niet alleen heeft elke tentoonstelling hare variantes; maar is het niet wetenswaardig te zien tot op welken trap van volmaaktheid de nijverheden in de verschillende landen gekomen zijn; is er in die expositiën niet veel te leeren voor de nijverheden, die op slot van rekening, niet anders trachten dan zich op de groote wereldmarkt te verdringen?

‘Ik ben geen nijveraar!’ hooren wij zeggen. Wel, zeer wel; doch houdt gij er dan niet van uwe algemeene kennissen te ontwikkelen? Verlangt gij niet te weten wat er rondom u, in de wereld gebeurt? Hebt ge geen lust om de volkeren meer en meer te leeren kennen door hunne voortbrengsels, en met deze hunne zeden en gewoonten te kunnen doorgronden.

Amsterdam heeft onder dit opzicht een gansch ander karakter dan de voorgaande tentoonstellingen, en de koloniale inzendingen zijn voorzeker alléén reeds een bezoek in die wereldmarkt waardig. China blijft onder andere trouw onze tentoonstellingen bezoeken en heeft te Amsterdam een dieper blik in zijne samenleving laten werpen; de hollandsche koloniën van Oost- en West-Indiën waren voor het buitenland nagenoeg onbekend, en al die nieuwigheden zouden, de nijverheid daargelaten, geen bezoek waardig zijn?

Hoe het zij, wij keuren het denkbeeld eener nieuwe wereldmarkt in 1885, en dit in de groote koopstad Antwerpen, hoogstens goed. Met het oog op Londen, Parijs, Weenen en Amsterdam zal Antwerpen op zijne beurt, nieuwe elementen bevatten, die in de genoemde tentoonstellingen vreemd waren. Scheepvaart en handel zullen hier laten zien wat wij nog niet gezien hebben, en in dit geval wijzen wij op die nieuwe wereld,

[p. 50]

welke nog niet op de algemeene markten verschenen is, namelijk op Centraal-Afrika.

Het schijnt dat Z.M. de Koning, onder dit laatste opzicht, genegen is zich met de zaak te bemoeien. Dat men aan de beschaafde wereld meer en meer dit land, zijne bewoners, dezer leefwijze en behoeften doe kennen; dat men ons inwijde in al zijne schatten en rijkdommen en de zaak der beschaving van die landstreken, zal meer en meer in toegenegenheid winnen bij ons volk.

Om terug te komen op de gravure betreffende de chineesche afdeeling, deze heeft voor onze lezers geen verderen tekst noodig: China wordt allengs al meer een gekend land in onze dagen. Wij kennen zijne bewoners, hunne nijverheid, hunne natuur, weelde en rijkdommen, die overigens bij den aanblik van onze gravuur andermaal weer duidelijk worden; doch China is en blijft nog altijd wat Herder zegde, eene gebalsemde mumie, met hiëroglyphen beschilderd en met zijde omwonden. 't Is een volk, wiens leven in zijn eenvormigen omloop aan dat der slapende winterdieren gelijkt; een verdorde tak aan den levenden boom van het menschdom!

Die Chineezen, koopliê en sjachelaars in de ziel, hebben al onze tentoonstellingen reeds bezocht; nogtans blijft hunne nijverheid wat zij was, zoo als het volk blijft wat het is: het neemt van onze westersche beschaving niets mee dan het geld; het ziet onze woelige blinkende en klinkende nijverheid, doch schijnt er onverschillig aan te blijven.

Wij van onzen kant komen meer en meer, door de tentoonstellingen, met dat volk in betrekking; maar vorderen maar langzaam in de kennismaking met hetzelve; doch in dit geval zijn de Chineezen schier eene uitzondering, en wij vragen ons af, of zij niettegenstaande hun hardnekkig behoud, eindelijk niet zullen worden meegesleept en gedwongen zijn te ontwaken?

In alle geval de aanraking met de westersche beschaving is voor hen een gevaar, indien zij behebt zijn met het denkbeeld dat hun karakter eeuwig en onveranderlijk blijven moet: die beschaving. kan niet anders dan ten slotte, en zelfs onwillens hen, invloed hebben op hunne samenleving, al was het maar op hunne betrekkingen jegens het buitenland.

Cochem aan de Moezel.

Men zou, als men eenen oogslag op deze gravuur werpt, denken eenige honderde jaren terug te leven. Het stadje beneden, het kasteel op den top van den berg, de beevaartgangers op de rivier - al die verschillende gedeelten van deze belangwekkende gravuur boeien de aandacht en vormen een onafscheidbaar geheel. De gevels der huizen schijnen uit balken met metselwerk opgetrokken te zijn; de daken zijn Steil en hoog. Zoo weinig weelderig als het beneden is, zoo prachtig is het boven op den berg, waar eene groep van paleizen of ten minste prachtgebouwen zich verheft. Het kleine staaltje van hetgeen het Moezeldal aanbiedt, zal meer dan een tourist het denkbeeld ingeven om hetzelve te bezoeken.

Verstooten en aangenomen.

De geschiedenis van Mozes in zijn biezenkorfke wordt nog in onze dagen herhaald, en al zijn het geene koningsdochters die het te vindeling gelegde kind opnemen, dan toch zijn het zusters, die het liefderijk verzorgen. Meestal zijn de vindelingen echter kinderen der armoê, die op den dorpel van dit of dat gesticht worden neergelegd. Hier is het blijkbaar het kind eener rijke moeder, die wel hoopt eens, in later dagen, het wichtje dat ze nu missen moet, weer te zien. Middelerwijl zal het door de liefdevolle zusters worden opgekweekt, opgevoed in eer en deugd en als de moeder eens haar kind opeischt, zal zij een edel hart terug vinden en betreuren dat zij haren lieveling zoo lang heeft moeten missen. De sierlijke gravuur brengt natuurlijk de quaestie der kinderrollen weer op het tapijt. Was de toestand, tijdens dezer bestaan, beter dan nu? Is door het afschaffen der rollen het getal vindelingen verminderd? Men zal er op antwoorden met ja; maar van den anderen kant zal men ook vragen: is het getal kindermoorden niet grooter geworden? De zaak is nog verre van beslist te zijn; wij lossen dit vraagpunt niei op; maar zeker is het dat het getal kindermoorden in onze dagen tot het oneindige klimt, want men zal niet beweeren dat al die misdaden door de justicie achterhaald worden. Hoe het zij, het tafereel is een der zuiverste uitdrukkingen van het kristendom, dat hulp en troost vindt voor alle krank- en zwakheden en zonder welk kristendom, de wereld een ellendig ding zijn zou.

De schaduw van den ruiter.

De schooljeugd heeft geruimen tijd met den slagboom op den landweg ‘paard’ gespeeld; beurtelings mocht er een jongen schrijlings op zitten en de twee anderen spanden al hunne krachten in om den boom open en toe te zwaaien, om alzoo zich, op een rennend paard gezeten, te kunnen droomen. Dat was een hemelsch plezier, en Loisset of Carré waren niet zoo fier, wanneer zij de haute ècole in den Cirque voorstellen, als de knaap die op den draaiboom zat. Maar nu blijft de slagboom open, want ziet! op den grond teekent zich de schaduw van een paard, een wezenlijk paard af, en een ruiter nadert en zal weldra langs den slagboom rijden. Benijden de kinderen den fieren ruiter zijn geluk? Wel neen, de slagboom is hun genoeg en pas zal de kavalier zijn voorbij gestapt of het plezier zal hervat worden; maar men zal zooveel mogelijk de gebaren, de houding en den groet van den wezenlijken ruiter nabootsen. 't Zal dus enkel eene les in de rijkunst geweest zijn voor de schooljeugd. Voorgedaan is nageleerd.