Awater. Jaargang 9

[p. 46]

Poëzie in beeld

Waarom poëtisch? Beeldend kunstenaar Rob Johannesma:

In mijn studio hangt een krantenfoto van een paneel van de Italiaanse Renaissance schilder Giovanni Battista Cima (c. 1459 - c. 1517). De afbeelding toont de vlucht naar Egypte. Jozef is afgebeeld zonder aureool, als een gewone reiziger. Hij kijkt naar zijn vrouw en kind. Maria ziet er vermoeid uit. De foto is in zwart-wit krantenraster afgedrukt.

Naast deze krantenfoto hangt een foto van de verwoesting door de aardbeving op Haïti. De fotograaf is Jorge Saenz van de Associated Press. Ook deze foto is in zwart-wit afgedrukt. De afbeeldingen gedragen zich als twee polen van een magneet. Ze verbinden de eeuwen in tijd en ruimte. Tijd als een lang lint, nu eens opgerold, dan weer oneindig lang uitgerold.

Het zou kunnen dat Cima, een zeer gelovig man zo stel ik mij voor, voorovergebogen met penseel, de haartjes bedekt met weinig verf, heel langzaam een boom tevoorschijn toverde op het paneel, en eigenlijk alleen zijn wereld als landschap wilde verbeelden. Zo dicht mogelijk bij de ervaring zelf. De boom als enig onderwerp op de achtergrond en op deze manier toch een beetje op de voorgrond aanwezig. Het Bijbelse tafereel nu was een onhandig obstakel, maar moest geschilderd worden. Dat was ook de werkelijkheid. Hij heeft besloten Maria toch maar af te beelden als een echt mens, vermoeid en bedrukt.

Eeuwen later wandelt Saenz in een verwoest landschap, omgeven door een ijzige stilte, met af en toe een diergeluid en overal de ondraaglijke stank van de verminkte en geknakte lichamen onder het puin. Ongetwijfeld was hij vermoeid door de lange tocht naar de rampplek. Saenz had geen penseel, en zeker niet zoveel tijd. Hij drukte op een knopje om de tijd iets terug te draaien en de werkelijkheid een beetje te verzachten. Giovanni Cima keek op.

(www.robjohannesma.com)