terwijl de een voor de ander geen stap tot toenadering doen wilde. Men begreep echter dat de scheiding niet goed was, en bij de vereeniging behielden wij den naam van Tabakswerkersvereeniging.
4222. V. Hoeveel leden telt deze?
A. 132.
4223. V. Was het getal nooit hooger?
A. 190. Ieder lid betaalt wekelijks 10 cents, waarvoor gedurende een jaar f 5 per week in geval van ziekte wordt uitgekeerd.
4224. V. Hebt gij gedurende die 23 jaren daaraan kunnen voldoen?
A. Ja.
4225. V. Deelt gij aan het einde van het jaar?
A. Volstrekt niet; dan waren wij reeds lang te gronde. Eene pas sedert een paar jaar opgerichte vereeniging, die dat wèl doet, staat nu reeds op het vallen; iemand wiens arm was afgezet ontving reeds de boodschap dat geen uitbetaling geschiedt.
4226. V. Gij meent dus dat het deelen eene zeer verkeerde zaak is?
A. Ja.
4227. V. Maar dat belet niet, dat zij in uw vak in verschillende vereenigingen het doen?
A. Zeker.
4228. V. En hebt gij nogal een aardig kasje?
A. Wij zijn ook aandeelhouders van den Amsterdamschen Werkmansbond, zoodat, alles te zamen gerekend, wij een drie duizend gulden rijk zijn.
4229. V. Gij komt dus rond?
A. Ja.
4230. V. Steunt gij elkander nog op andere wijze dan bij ziekte?
A. Voor blind geworden leden en voor hen die een jaar ziek zijn geweest, hebben wij al eens een beroep gedaan op de leden en andere vereenigingen in de bladen, zoodat vrouwen en kinderen nog ondersteund konden worden.
4231. V. Dat zijn buitengewone gevallen. Maar zijn er in den gewonen loop van zaken nog andere hulpmiddelen dan het gewone ziekenfonds?
A. Ja, wij werken ook mede in het belang van het stemrecht. Ook hebben wij het stichten van een pensioenfonds overwogen. Bij het overlijden van een lid wordt hij door zijne medeleden begraven, en ontvangt de weduwe f 25.
Dan hebben wij nog een kas waarvoor 2 centen wordt betaald; die is voor buitengewone omstandigheden, bijv. ter ondersteuning van een ongelukkig huisgezin buiten onze vereeniging, dat een beroep op ons om hulp doet, en om de vrouw als de man komt te sterven tien gulden uitkeering voor eens te geven. Bovendien krijgen zij in geval van sterftevan den manskant behalve neven en nichten nog vier gulden, vader, moeder, broeders, zusters, kinderen, alles uit het ziekengeld van 10 centen per week. Het kan ook gebeuren dat ziekengeld van een lid verbeurd moet worden verklaard; maar als het blijkt dat het wat hard zou zijn, wordt er een mouw aan gepast.
4232. V. Zijn er nog andere gevallen waarin gij elkander helpt met ondersteuning?
A. In geval van werkeloosheid gebeurt het ook wel voor eene keer, maar niet veel.
4233. V. Verstaat gij onder werkeloosheid werkstaking?
A. Volstrekt niet.
4234. V. Bemoeit gij u daarmede niet?
A. Neen. In 1872 hebben wij eene algemeene werkstaking gehad, die door geheel Nederland bekend geworden is, wegens feiten, die ons zijn aangedaan van de eene fabriek en van den eenen patroon op den anderen. Vele van die feiten bestaan nog.
4235. V. Welke feiten van dien aard bestaan nog?
A. Over onze grieven betreffende de gezondheid zal ik niet spreken. Wij sigarenmakers werken per stuk. Er is stukwerk van f 4 en van f 10 de duizend.
Voor een stukwerker, die zich bovendien van een jongen bedienen moet, omdat hij anders de helft niet verdient, is het een hoofdvereischte dat hij, wanneer hij 's morgens om 8 uur half negen op de werkplaats komt, terstond kan gaan zitten om te werken. Dat is echter niet het geval. Eerst moet de kachel aangemaakt worden, en er gaat een uur overheen eer de handen geschikt zijn om een sigaar te maken.
4236. V. Dat is niet overal zoo; er zijn ook goed verwarmde fabrieken.
Auteursrechtelijk beschermd