werkzaam geweest en wegens slapte en achteruitgang van die bakkerij heb ik daar gedaan gekregen.
3324. V. Hebt gij ook op broodfabrieken gewerkt?
A. Wel genoodhulpt, maar niet voor vast gewerkt.
3325. V. Gij zijt daar dus een blauwen Maandag geweest en weet er niets van?
A. Neen.
3326. V. Wat verdient gij nu?
A. Op het oogenblik 10 gulden per week, bij dezen patroon.
3327. V. Vertel ons eens, hoeveel uren werkt gij daarvoor?
A. Daar kom ik voor 's avonds om 6 uren en dan is mijn arbeid tot 's morgens 10 uren.
3328. V. Dat maakt 16 uren achtereen. En dan hebt gij gedaan?
A. Ja.
3329. V. Hoeveel werklieden zijn er bij dien baas?
A. Twee knechts en een jongeling van 18 jaar.
3330. V. Werkt gij allen precies denzelfden tijd of is er onderscheid?
A. Neen, mijn maat is iemand die al vijf jaar in de betrekking is. Die komt een half uur vroeger dan ik, en gaat ook een half uur vroeger weg; maar die opgeschoten knaap moet om 7 uren, dadelijk bij den afloop van het werk, de klanten in de stad gaan bedienen.
3331. Dus die moet 's morgens dan de stad in om 7 uren?
A. Jawel.
3332. V. Hoe laat is hij daarmede klaar?
A. Dat is om een uur of 11, half 12, gedaan.
3333. V. Slaapt die jongen over dag bij den patroon aan huis?
A. Neen, hij slaapt bij zijne ouders.
3334. V. En is dat werk elken dag hetzelfde?
A. Ja, het mag hoogstens een kwartier schelen.
3335. V. Is die jongen al lang bij dien baas?
A. Hij is na mij gekomen. Die jongens blijven gewoonlijk niet lang bij denzelfden baas, doordat zij vrije jongens zijn en eene lange dagtaak hebben.
3336. V. Wat had die jongen vroeger gedaan?
A. Hij was altijd in de bakkerij geweest.
3337. V. En had hij bij de andere bazen datzelfde leven gehad?
A. Ja. Voor hij bij ons kwam, werkte hij bij den bakker Meijerink, op den hoek van de De-Withstraat en Mauritskade. Terwijl hij daar in dienst was, is hij eens met eene mand brood in de Baangracht nabij de strafgevangenis in het water geloopen: hij had ruim 30 uren (van Vrijdag middag tot Zaterdagavond) moeten staan.
3338. V. En moet hij de andere dagen van de week ook den geheelen nacht doorwerken?
A. Ja.
3339 V. Wat verdient die jongen bij uw baas?
A. Vijf gulden per week.
3340. Gaat zulk een jongen, als hij om 11, 12 uur des morgens te huis komt, dan slapen?
A. Die jongen komt wat later 's avonds, om half tien en wij om zes uur, doordat hij over dag ook wat later heengaat. Het hangt natuurlijk van hem zelven af of hij te huis komende dadelijk wil gaan slapen of eerst wil eten. Hij moet zich daarin wel wat regelen naar zijne ouders, evenals ik mij moet regelen met het eten naar mijne kinderen die school gaan.
3341. V. Hoe heeft die jongen het Zaterdags?
A. Hij komt des Vrijdags-avonds om half tien uur, wij om 6 uur, werkt den geheelen nacht door, gaat Zaterdagsmorgens om 7 uur met den broodwagen uit, komt om 11 uur terug, verkleedt zich, gaat weder medewerken in de bakkerij tot 7 uur 's avonds, kleedt zich aan, gaat met den wagen uit en krijgt dan 's nachts om 2, 3 uren gedaan.
3342. V. Dus dan is zoo'n jongen 26 a 27 uren achtereen in het touw? Dat is immers goed verstaan?
A. Ja wel, Mijnheer.
3343. V. En die jongen van 18jaren verdient?
V. Vijf gulden per week.
3344. V. Gij zult moeten toegeven, dat het, om geen hard woord te gebruiken, wel wat erg is voor een jongen van 18 jaar om een stijve 24 uren achter elkander te werken. Maar zou dat
Auteursrechtelijk beschermd