Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 14

[Hermannus Gerardus Oosterdijk]

OOSTERDIJK (Hermannus Gerardus), zoon van Jacobus Oosterdijk, werd den 19 Nov. 1731 te Katwijk aan den Rijn geboren. Eer hij een half jaar oud was, werd zijn vader naar Utrecht beroepen, waar bij zijne opvoeding en onderwijs in de Fransche en Latijnsche talen genoot. Den 15 Februarij 1744 verloor hij zijn grootvader Hermannus Oosterdijk Schacht, hoogleeraar in de geneeskunde te Leyden, en den volgenden dag zijn vader. Na in 1746 de Latijnsche school verlaten te hebben, verliet hij haar na het uitspreken eener Oratio medicos Reipublicae magis esse necessarios quam causidicos, legde hij zich vooral onder zijn oom Joannis Oosterdijk Schacht op de geneeskunde toe, en na zulks acht jaren gedaan te hebben werd hij 26 September 1754 tot doctor bevorderd, na het verdedigen eener dissertatie de motu musculorum en vestigde zich in Mei van het volgende jaar te Amsterdam, om aldaar de praktijk uit te oefenen. Deze nam tragelijk toe, zoodat hij ruimschoots in de gelegenheid was de beoefening der Latijnsche poëzy, welke hij reeds aan de hoogeschool begonnen was, voort te zetten. Later beoefende hij ook de Nederduitsche poêzy, doch toen de geneesheeren Visscher en Hoorn overleden waren, en zijn praktijk toenam, en hij een der gevierdste artsen der hoofdstad werd, kon hij er slechts weinige oogenblikken aan besteden. Gedurende zijne langdurige ziekte hield hij zich nog bezig met een Latijnsch gedicht Consolatio, waarin hij het Opperwezen dankt voor alle bewezene weldaden en vooral die bijzondere gunst erkent, door welke hem in zijn ziekte vergund was zich met de letteroefeningen te verlustigen, waarvan hem in zijne gezonde dagen zijne menigvuldige bezigheden hadden afgetrokken. Eerst weinige dagen voor zijn dood voltooide hij zijne vertaling der Lierzangen van Horatius, in 1819 door den toenmaligen Haarlemschen rector, later hoogleeraar Peerlkamp in het licht gegeven. Deze arheid is zeer verdienstelijk en werd, schoon slechts weinige

jaren te voren eene insgelijks keurige overzetting van Horatius lierzangen door P. van Winter, was verschenen, met genoegen ontvangen. In 1755 was Oosterdijk lid geworden van het genootschap Ooncordia et libertate, in hetwelk hij meer dan tachtig redevoeringen uitsprak over dicht-, geschieden letterkundige onderwerpen. Waarschijnlijk zijn zij niet uitgegeven, maar wel die hij hield bij gelegenheid der vijfentwintigste verjaring van het Genootschap, den 26 October 1773 hield. Sedert 1769 was hij ook lid van de Maatschappij der Nederlandsche letterkunde te Leyden, gelijk ook van die der drenkelingen en andere nuttige genootschappen. Hij overleed 19 April 1795, bij zijne vrouw, Aaltje Margaretha Brouwer, geen kinderen nalatende. Den 20 October daaraanvolgende sprak Jeronimo de Bosch in Concordia et libertate eene lofrede op hem uit, die het licht ziet, waarvoorzijn portret. Zijne Latijnsche en Nederduitsche gedichten zijn verspreid in verschillende tijdschriften, zijne overzetting van het 6e boek der Ilias in het Tijdschrift van K. en W. 1813 2e stuk Uit de oorspronkelijke aanteekeningen der commissie tot het vervaardigen van den bundel der Doopsgezinden blijkt, dat hij (en niet zoo als dikwijls is opgegeven D. de Bosch) de maker is van het 68ste gezang, hetwelk door de commissie der Evangelischen is opgenomen No. 107. Zijne Oratio in obitum P. Burmanni vindt men achter diens Orationes, Hag. com. 1759. 4^o.

Zie behalve de gen. lofreden Peerlkamp, de Poët. Lat. Neerl. p. 511; Bauer, Leven v. Gedenkw. Mannen en Vrouwen D. IV bl. 237; Witsen Geijsbeek, B.A.C. Woordenb. D. V bl. 6 volg.; van Kampen, Beknopte Gesch. der Nederl. Letterk. D. II bl. 486; De Vries, Geschied. d. Nederlands. Dichtk. D. II bl. 94; Bijvoegsel tot Kok; Aanhangsel op Nieuwenhuis; Kobus en de Rivecourt; Aanspraak bij de Leidsche Maats. door te Water 1795. Bouman, Geschied. der. Geld. hooges. D. II. bl. 358; Arrenberg, Naamr. bl. 7; Cat. d. Bibl. v. Nederl. Letterk. D. I bl. 196, 197; B. Janssonius, Geschied. v.h. Kerkgezung d. Herv. Gem. in Nederl. D II, bl. 287; Muller, Cat. v. Portr.