Nieuws
De nieuwe titels van januari 2021
In 1930 verscheen in Nederland het boekje De uitgever en zijn bedrijf, ter ere van Boekendag dat jaar. Vanaf 1932 werd er jaarlijks zo’n boekje uitgegeven door de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek: het boekenweekgeschenk. De DBNL brengt deze maand twaalf boekenweekgeschenken van vóór 1950 online, waar interessante titels tussen zitten. Een voorbeeld is Novellen en Gedichten uit 1941, samengesteld door Emmy van Lokhorst en Victor E. van Vriesland. Dit boek werd in beslag genomen door de bezetter, omdat er een gedicht in stond dat ‘oneerbiedig’ was tegenover Hitler en omdat een van de samenstellers niet van arische afkomst was. In het boek staan bijdragen van onder anderen M. Vasalis, Bertus Aafjes en Han G. Hoekstra. Een ander boekenweekgeschenk betekende de doorbraak voor een auteur. In 1949 verscheen het autobiografische Twee negerpopjes van Clare Lennart, die in de jaren dertig debuteerde maar dankzij deze novelle nu pas van haar pen kon gaan leven. Niet elk boekenweekgeschenk werd overigens even geroemd. In Drie novellen uit 1939 verscheen Liefde en geweld langs den Barito van Augusta de Wit, een van haar verhalen over haar tweede reis naar Nederlands-Indië. Het werd postuum gepubliceerd, enkele weken na haar dood, en werd door sommigen bestempeld als haar slechtste verhaal ooit. Terecht? Oordeel zelf.
Deze maand komen er ook twee zeventiende-eeuwse tragikomedies online van Jan Jansz. Starter, Daraide (1630) en Timbre de Cardone (1618). In Timbre de Cardone, een ‘Blyeyndich-Truyrspel’, volgen we graaf Timbre en edelman Gironde die dingen naar de hand van Fenicie, die eigenlijk geen van beide mannen ziet zitten. Hoe dat afloopt? Kleine spoiler: Fenicie heeft ook nog een zus. En een vader die graag beslissingen neemt voor zijn dochters. Ook Daraide gaat over jonge edellieden en bevat veel spektakel. Beide werken werden voor het eerst opgevoerd in 1618 in een rederijkerskamer uit Leeuwarden, waarvan we de naam niet kennen, maar die als zinspreuk heeft ‘Och mocht het rijsen’. In het jaar erna moet de kamer haar deuren sluiten na kritiek van de kerk.
Verder online deze maand: jaargangen van de literaire tijdschriften Raam, Raster en zijn opvolger Terras, het Vlaamse tijdschrift Biekorf en Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman, met artikelen over onder andere de oorsprong van atjar en kerrie en een misverstand over Catootje die naar de botermarkt ging.