Het oude Nederlandsche lied. Eerste vervolg: Souterliedekens

(1922)–Willem van Zuylen van Nyevelt– rechtenstatus



[pagina 173]
97. Ut gansser allendigher herten (Ps. IX) Ga naar voetnoot* Ga naar voetnoot* 1. Ut gan - ser allen - digh - er her - tenGa naar voetnoot* claech ic u mijn swaer tor-ment want ic lij - de druck en smer - te om - dat ic moet zijn ab-sent van de lief-ste rey-ne die ick cer-tey - ne met gant - scher hart - en be-min schoon roo-se-me - rey - - ne, ghy zijt al - ley - ne ver - cor - - - - - - - - en in mijn zin. 2. Hoe soude ick u connen vergeten Dien ick alsoo seer bemin? Want ghij zijt in mijn gheseten Boven Venus die Godin. Onder tshemels trone spant sy de crone Die int Hart verheven is, Want ghy zijt schone net van persone, Van leden zijt ghy fris.
[pagina 174]
3. Ghelijck die maen is blinckende schone Boven alle sterren cleyn, Also spant zy voorwaer die crone Boven alle Vrouwen reyn. Mocht ick eens wesen vry sonder vresen By u, schoon Bloemken jent Schoon lief ghepresen ghy cont ghenesen Mijn druck en swaer torment. 4. Lacy! moet ick nu staen besiden Dat door dese clappers fel Die mijn liefd t'uwaert benijden En maecken mijn sinnekens rebel Door uwen cueren moet ick besueren Int harte lijden groot Tot alder uren so moet ick trueren Om u, reyn roosken root. 5. Weest ghedachtich Thisbe schoone, Welck verwacht haer soete Lief, Piramus quam aldaer ten toone Niet vindende zijn liefste Lief Mistroostich alsoo dat schene om zijn lief allene Hem selfs an deed' die doot; Dat stende Thisbe reene zy viel in wenen Sterf by haer lief die doot. 6. Venus met uwen straele Hoe valt ghy aen my dus rebel! Wat eer cont ghy aen my behalen Dat ghy my doet dit ghequel? Ghy hebt mijn ghegheven ut u Beecker verheven Den dranck der minnen soet, Alle mijn jonck leven brengt ghi in sneven Al door den minnen gloet. 7. Cupido, wreet en moortdadich, Ghy hebt mijn jonck hart doorwont Met uwen pijlen onghenadich Schiet ghy my tot alder stont. Lief tot allen daghen so moet ick clagen Mijn druck en teghenspoet Ick moet nu dragen dese swaer plaghen Om u reyn Liefken soet.
[pagina 175]
8. Nochtans had ick voor my ghenomen U dienen tot alder tijt Hopende den tijt sou comen Dat wy souden sijn verblijt. Lief, ick moet u derven so moet ick sterven Troost hem die vrede doet Na Atropus erven so moet ick swerven Laet ghy my inde noot. 9. Adieu Princes! met droevighen sinnen U beveel ick mijn jonghe hart. Adieu mijn liefste, die ick beminne Waerom ick moet lijden smart. Gheeft Medicijne den Dienaer dijne Verhoort doch mijn propoost Want t'allen termijne ic heel verdwijne Laet ghy my onghetroost. AMSTELREDAMS AMOREUS LIETBOECK 1589 bl. 112 op die wijse van quater brande. Vgl. Amst. Lbb. 1591 bl. 55 en 1605 bl. 70. - Geestelijk in het Lb. Amalia v. Cleve (1517-1586) Bolte ZsfdPh. XXII 409, waer op vier Berlijnsche vl. bll der 16^de eeuw wordt gewezen. Waarschijnlijk is het ndl. lied een moderniseering van het volgende Duitsche dagelied, dat op vl. bll. de 1^ste helft der 16^de eeuw nog al veel voorkomt. De aardige oude vorm van het dagelied beantwoordde niet meer aan den smaak des tijds, men hield de wijs (en daarmede natuurlijk ook de dichtmaat) en de eerste regels, dichtte den verderen bombast, van Thisbe en Venus, Cupido en ‘Atropus’ er bij en voegde naar Fransch model op het eind een ‘Prince’ bij en ruste na negen strophen rijmelarij uit. Het dagelied ontneem ik aan Palatina 343 (± 1550) in de uitgave van Kopp bl. 63. 1. ‘Mitt ganzen elenden herzen Klag ich mein schweres leydt. Ich stehe in sorgen und schmerzen: Ach wechter, gib mir bescheidt Hilf mir die sach besinnen Das ichs fach weisslich an, Das ich mit fueg wher drinnen Das mein niemandt werdt innen - Treulichen ich dir lon.’
[pagina 176]
2. Ein freyer wechter hort die mere, Wie baldt er an die zinnen tratt, Er sprach: ‘Wer klagt so sere? Begerst meiner hilf und ratt, Lass mich dein willen hören, Darnach so raht ich dir. Sag was ist dein begeren? Des wil ich dich geweren Seidt du getrauest mir.’ 3. ‘Wechter, nun höre mich eben, Merkh auf was ich dir sag, Mein trey wil ich dir geben Darzue was ich vermag - Hilf mir heimlich verborgen In stil zu ir hinein, Das ich bleib one sorgen Biss an des tages morgen Bey der aller liebsten mein.’ 4. ‘Gesel, ich hör dein klagen, Ich wil geweren dich, Noch eins wil ich dir sagen: Gar eben dich versich, Ghe heimlich zue den thore, Biss nur weiss in der sach, Thu mich und dich beware, Das uns nicht widerfare Beiden gross unngemach.’ 5. ‘Wechter, noch deinen gefallen Hast du erfreuwet mich, Ich dank dir zu thaussent malen, Noch eins wil ich bitten dich Gib mir die rechten kreiden Das ich nit schlaff zu lang; Mein herz das ist bey fryden, Verschwunden ist all mein leuden Meiner lieb ein anfang.’ 6. In freuden thetten sy leben Die zwey die ganze nacht, Trauren was innen entwichen Was inen beiden geschach Holdtseliger lieb sie pflagen
[pagina 177]
Die zwey die ganze nacht, In grosser freudt sie lagen Biss ane hub zu tagen, Der Wechter sang mit macht: 7. ‘Wolauf mein gutter geselle, Gutt warnung ich dir sag, Hutt dich fur ungefelle, Es nahet gen dem tag, Du solt dich freundlich letzen Noch deines herzen lust, Freudt solt du dich ergetzen Und deinen willen setzen Wen du herwider kumst.’ 8. ‘Wechter, du wilt mir bringen Mein herz in grosse klag, Nun hör ich wol an deinem singen Verkundest mir den lichten tag, Wilt mir mein freudt erleiden. Doch ist mein herz verwundt; Wie geschicht uns allen beiden! Muess ich mich, herzlieb, scheiden? Nun spar dich Gott gesundt!’ Vgl. een vl. bl. van Valentin Neuber, Neurenberg z.j. in het Vaticaan (Stevenson Inventario 2277^w.) ‘Ein schoene Tagweyss Mit ganzem ellenden hertzen’.	voetnoot* voetnoot* 2, 5, hebben twee van deze noten en geven aan de eerste een punt 4, 7, 8, 9, 20, 26, hebben twee van deze noten en geven aan de tweede een punt voetnoot* Tekst: Met gantscher bedruckter harten.