Het oude Nederlandsche lied. Eerste vervolg: Souterliedekens

[p. 66]

Een liet in den hooghen. Na die wijze van een dansliedeken.

30.
Die nachtegael die sanck een liedt
Dat leerde ick.
(Ps. CXXVII)

^*

1.
Die nach-te-gael, die sanck een liedt,
dat leer-de ic:
‘Ic heb een ver - ho - len lief,
die vrij - de ic,
en die wil ick niet la-ten, jae la-ten
ik hoep noch een cort half nacht
in mijns liefs arm te sla-pen.’

2.
Die moeder van den bedde spranc

Ontstac haer licht,

Si vant haer jonste Dochter op.

Haer bedde nicht:

‘Waer is si nu ghegangen? ja gangen,
Nu is mijn jonste Dochter wech
Met een soo vreemden manne!’

3.
‘Hij en was mij alsoo vreemde niet,

Hij hat mij lief,

Hij voerde mij over die heyden

Hij misdede mij niet,

Hij voerde mi over der heiden, tso heyden.
Daer twee schoon liefkens 't samen gaen
Hoe noode ist dat sij scheyden.

4.
Daer twee goe liefkens t'samen aen

Den danse gaen,

Hoe vriendelic dat sy haer oochskens op

Malcanderen slaen

Ghelijcken die morghen sterre, jae sterren!
Mijn herteken is van sulcker aert
Bruyn oochskens sie ick gaeren.

* Bij de tweede herhaling in 1, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 15, 20, 21, 26, 32.

[p. 67]

 

5.

 

Mijn harteken is veel wilder dan

 

Een wilt conijn,

 

Dzen mach niement temmen dan

 

Die liefste mijn,¹⁾

 

Dat is so fraeyen gheselle,

 

Waren alle Duyvels soo

 

En ick voer in der Helle!’

 

 

 

NIEU AMSTELREDAMS LIED-BOECK 1591 bl. 62.

 

(Afschrift in de Bibl. van Dr. Scheurleer).

Varianten van het Weimar hs:

1c. Ennd hie hatt ain ferholden lieff - 1ƒ des saffens als die dach untter gennck, so gennck ich dar bey schlapen.

3b. Ich hadden lieff, dar mytt ich affer die heide rett, hie dede my niet, so fer ann ghen gronn heide

4b. danswartt - 4ƒ. mien hartien hefft iw secken lieff, mien angkens sein u gernne.

5b. dan ain fogelkinn, enn datt mach nemantt temmen hett moett die lieveste sien, enn datt mach niemans temmen dan die alderlieveste mien, Gott wett wal wen ich meinne.

Veel aardiger is de musikale lezing der tweede en derde uitgave:

Men lette op de allerliefste veranderingen in den tweeden regel. die aan het lied iets geven, wat aan den nachtigaalslag doet denken.

Melodie Ecclesiasticus 1565 blz. 167. Als stemopgave buitengewoon veel aangehaald, wat met het oog op de fraaie eigenaardige melodie en dichtmaat wel te begrijpen is: † Amst. Lb. 1589 52 Nieuwejaarslied - † Amst. Lb. 1605 blz. 46, 65, 20 Nieuwejaars-, drink- en bruiloftsliederen - 1593 † Schriftver. L. (Wackernagel Ndl. Ref. 45) - 1607 † Gulden Harpe ‘mijn jongste dochter is wech’ onze dicht-

1) In den tekst volgt nog:

‘Dat en mach niemant temmen, jae temmen
Dan den alderliefsten mijn’

[p. 68]

maat blz. 229 - 1609 † Hs. von Wouter Verhee, Hamburger Stadtbibl. Tijdschrift V 139 - 1616 Tvermach der jeught, Leeuwarden, bruiloftslied.

Willems nr. 227 heeft de melodie bedorven, door ze een terts te verhoogen en in G te zetten.

Waarom Hoffmann von Fallersleben (Weimar Jb. I 106) een hd. oorsprong van het lied aanneemt, is mij niet duidelijk: voor zoover ik weet komt het slechts in Nederland voor.