Wees nieuwsgierig en leef langer

Assepoes in roze nylon

Bij kennissen van me hangt een spreuk aan de wand die in het Engels - want dan klinkt het milder - vermaant je mond niet open te doen voordat je weet waar je het over hebt. Elke gast zit daar met z'n gezicht naar toe en het gevolg is dat er daar in dat huis veel wordt gezwegen. Je krijgt er wel een goed kop koffie, er zijn tijdschriften en verder schieten je daar allerlei onderwerpen te binnen waarvan je eigenlijk niets afweet. Dat zijn er nogal wat. Zoiets ontdek je gauw.

Het lot heeft mij, waarschijnlijk om dit reeds ontdekte feit nog dieper in te stampen, deze zomer naar een dorpje ergens in Zeeland gebracht waar ik weer eens merkte dat ook een getraind waarnemingsvermogen geen kennis van zaken waarborgt.

Maar omdat je toch niet altijd kunt blijven zwijgen, vertel ik nu dan maar van alles wat je zoal niet kunt weten.

Het was een gewone vakantiedag met wind en regen. Tegen de middag liep ik een kleine eetsalon binnen waar je alleen patates frites en broodjes kon krijgen.

[p. 139]

Er waren al een paar eenzame en verwaaide eters maar in de walm van de hete olie zaten een paar opmerkelijke kinderen op de krukken voor de bar. Het waren twee meisjes van twaalf of dertien jaar en ze hoorden kennelijk bij elkaar. Maar in uiterlijk en gedragingen waren ze totaal verschillend.

Het meisje dat mij het eerst opviel zat als een koninginnetje op haar kruk, bladerde traag in een Amerikaans tijdschrift en wiegelde wat heen en weer bij het stemgeluid dat uit de radio het nuchtere vertrek indreef. Ze droeg een jurk van roze nylon met een wijde geplisseerde rok, die bol uitstond door de stijve petticoat die ze eronder droeg. Haar prachtige rode haar was - nogal ongewoon voor haar leeftijd - hoog bovenop het hoofd opgemaakt in een chignon met een zwart fluwelen lint erom. In de kleine oren zaten gouden oorknoppen en aan haar voeten droeg ze spierwitte sokjes en zwarte lakschoentjes.

Af en toe bevoelde ze met een vlinderachtige beweging van haar hand het rode haar of de oorknopjes. Daarbij glimlachte ze dan afwezig alsof ze aan het begin stond van een veelbelovend feest.

Het andere meisje had een smal, bleek gezicht en droeg een grote bril die niet bij de vorm van haar gezicht paste. Een gekreukeld katoenen jurkje hing slordig om haar hoekige schouders. Het steile haar was slecht geknipt en haar schoenen waren niet gepoetst.

Terloopse waarnemingen gaan bijna altijd samen met conclusies en onberedeneerde reacties. Het onaantrekkelijke meisje was mijn favoriet.

Die andere, besloot ik, had het zo te zien best. Ouders met geld waarschijnlijk of een rijke tante in Amerika terwijl mijn lelijke eendje het maar moest redden met die onflatteuze haardracht en de ondeskundig gekozen bril.

Terwijl ik prozaïsch patates frites at bedacht ik een poëtisch verhaal over een Zeeuwse Assepoes met een nare zuster en ik dacht haar romantisch een Zeeuwse prins toe.

Het Assepoestertje zat me intussen nieuwsgierig te bekijken en toen ik tegen haar glimlachte kwam ze aan mijn tafeltje zitten. Van haar hoorde ik hoe weinig mijn veronderstellingen met de waar-

[p. 140]

heid te maken hadden. Zijzelf was het dochtertje van de eigenaar. Ze ging naar de hbs in de stad. Het meisje in de nylon jurk was een nichtje uit Canada. Haar ouders waren een paar maanden geleden verongelukt en ze werd nu opgevoed door haar oom en tante die niet al te veel geld konden besteden aan ‘de berooide rat’. Ze mocht nu gauw nog wat nuttigs leren op de huishoudschool en werkte in haar vrije tijd in de zaak.

‘Want ze heeft geen cent, ziet u,’ zei het meisje in de slobberige hobbezak met opgetrokken neus, ‘ze heeft alleen die jurk. Haar moeder kocht die jurk voor haar in een grote stad in Canada. Toen reed ze hard terug in haar auto om nog op tijd thuis te kunnen zijn en bij die rit verongelukte ze. Maar dat roze staat haar niet, vindt u wel? Ze ziet er zo ouwelijk mee uit.’

Ironisch trok ze haar schouders op. ‘Maar je doet er niets aan,’ zei ze met een wijs gezicht. ‘Ze wil hem per se elke zondag aanhebben in de stille uren als ze niet hoeft te werken.’

Veel had ik daar niet op te antwoorden. Maar ik weet nu dus dat Assepoes soms gekleed gaat in roze nylon en dat haar boze zuster een eenvoudig katoenen jurkje kan dragen.