| |
| |
| |
Ank
uitgeefster, ex-hoofdredactrice
bij een omroep, nu
studente tandheelkunde, 43 jaar
De laatste tijd proberen de vrouwen de mannen meer te betrekken bij het opvoeden van de kinderen -
Terecht. De kinderen moeten zich zowel met de vader als met de moeder kunnen identificeren want beiden vertegenwoordigen iets binnen dat gezin.
Vind jij het juist dat de vrouw in deze tijd wat meer het initiatief gaat nemen?
Het hoort bij de emancipatie maar het woord emancipatie krijgt zo'n vreemde bijsmaak. In de tijd dat Aletta Jacobs en Henriëtte Roland Holst in actie waren, toen was er sociaal onrecht en de vrouw was onmondig maar dat zijn we ten slotte niet meer. Ik geloof alleen dat we onze mondigheid moeten gebruiken waar dat nodig is en waar onze sterkste kanten liggen.
Er wordt nogal wat gepraat over de vraag wat onze sterkste kant nu eigenlijk is. Wat vind jij van het idee om man en vrouw samen het geld te laten verdienen, samen de kinderen op te voeden en samen het huishouden te doen?
Het lijkt me wel mogelijk maar dan kan dat toch alleen bij bepaalde beroepen, beroepen in het medische of het sociale vlak. Zodra je in de technische hoek komt, een terrein dat bij uitstek de man ligt, dan geloof ik dat het samenspel wel eens fout zou kunnen lopen. Maar dat man en vrouw samen de opvoeding
| |
| |
en het huishouden op zich kunnen nemen, vind ik geweldig. Alleen geloof ik dat het in de praktijk op een zeker moment niet opgaat omdat ouder wordende kinderen steeds meer zorg nodig hebben, niet alleen hun lichamelijke verzorging maar ook hulp met het huiswerk en het opvangen van de psychische problemen. Je kunt zeggen: dat kunnen ze dan ook samen doen. Als het lukt: des te beter. Maar het lijkt me een heel moeilijke opgave, want op den duur zou wel eens kunnen blijken dat de man er toch de voorkeur aan zou geven meer naar buiten te willen treden, en de vrouw ten slotte tot het inzicht zou komen dat de verzorgende factor haar van nature toch meer ligt. En dan zouden we weer bij de bestaande rolverdeling terug zijn.
De maatschappij zou zich bij zo'n situatie moeten aanpassen.
Als die maatschappij zich zou aanpassen, wat krijg je dan? Dan ga je in de richting van de kibboets maar dat ligt ons Westen niet zo. Of ze zoeken het meer in de richting van de crèches, zoals in Rusland. Maar dan ben ik bang dat de kinderen psychisch te kort komen. Ze kunnen in die crèches geen goed vader- en moederbeeld krijgen en zolang we nog geloven dat dat nodig is, zijn er grote bezwaren verbonden aan crèches. Wat blijft er dan over van die hele kleine genuanceerde tederheidjes en die moederschoot waar je regressief in terug kunt kruipen als je uit school komt?
Misschien heb je gelijk maar het is ook mogelijk dat eens zal blijken dat het grootste taboe van deze tijd Freud heette. Wat denk je overigens van de tederheid van de man?
Ik geloof dat hij net zo teder kan zijn als een vrouw. Alleen stelt de maatschappij hem weinig in
| |
| |
staat die tederheid in zijn dagelijkse leven vol te houden en uit te dragen. De man wordt zo in beslag genomen door de competitie dat hij haast niet aan die gevoelens toekomt.
Maar de tendens van de laatste tijd is om deze dingen te veranderen, de werktijden van de man te verkorten en hun meer te betrekken bij wat tot nu toe vrouwelijke bezigheden werden genoemd.
Ik vind het een beetje voorbarig om te zeggen: we gaan alles veranderen. Het zijn vaak van die kunstmatige veranderingen en het moet procesmatig gaan. Dat kun je niet forceren door wetgevingen, niet door nieuwe maatschappelijke situaties te scheppen. Dat kan niet. De mens heeft ontzettend veel tijd nodig om te evolueren.
Ik ken een betrekkelijk jong stel waarvan de partners elk een halve dag werken, de een 's ochtends, de ander 's middags. Terwijl de een werkt, zorgt de ander voor het huishouden en het kind.
Ik vermoed dat ze dan elk een zelfstandig beroep hebben.
Nee, ze zijn beiden werknemers.
Het lijkt mooi. Maar voor zover ik het kan bekijken zijn er weinig bedrijven die graag mensen voor halve dagen in dienst nemen.
Er zijn nog andere mogelijkheden. Een echtpaar in Engeland, beiden docenten, heeft het zo opgelost: de een werkt zes à acht maanden op een school en verdient het geld terwijl de ander zorgt voor kinderen en huishouding. Daarna wisselen ze. Het voordeel vinden ze dat ze elkaars problemen beter begrijpen en dat dit laatste weer ten goede komt aan de kinderen die nu trouwens ook eens een tijd de vader voor zichzelf hebben.
Maar het blijft toch weer gebonden aan een be-
| |
| |
paald beroep. En och, dat beter begrip krijgen voor elkaars problemen, is dat nu eigenlijk wel gebonden aan dat beroep? Ik geloof dat een goede uitwisseling tussen man en vrouw daar los van staat.
Wat heeft er voor jouw gevoel nu nog aan je leven ontbroken?
Misschien zou ik, nu ik de genoegens van het carrière maken heb gesmaakt nog wel eens de ervaring van het ‘gehuwd’ zijn willen hebben, hoewel ik mij nooit als ‘muurbloem’ heb gevoeld, noch het beschermende mannetje naast mij heb gemist. Maar als ik getrouwd was geweest zou ik daarnaast toch een beroep hebben willen uitoefenen, een beroep dat geschikt is voor een vrouw, sociaal werk, arts, journaliste, schrijfster, alles wat naast een huwelijk mogelijk is en voldoening geeft. Ik zou alleen die vreselijke maatschappelijke functies willen uitschakelen, waarbij een vrouw niet meer zichzelf kan zijn.
Aan welke functies denk je daarbij?
Eigenlijk vind ik een vrouw niet op haar plaats op kantoor. Ze zit slaafs dingen uit te tikken die ze aangereikt krijgt. Ik vind dat het altijd wat trieste figuren worden. Die dingen moeten maar gedaan worden door secretarissen of machines. Waar organisatorische dingen aan de orde zijn, zal de vrouw zeker een belangrijke bijdrage kunnen leveren of het misschien zelfs helemaal kunnen overnemen van de man. Maar dan zal ze toch eerst door de man geaccepteerd moeten worden en dan kom ik terecht bij het feit dat de man nog steeds niet genoeg gefeminiseerd is.
Heb jij in je vroegere werkkring veel moeite gehad je te handhaven tegenover de mannen?
Mijn ervaring is dat in een beroep dat mannen zelf ambiëren - zoals bij mij als hoofd persdient van een omroep, het vrij moeilijk is jezelf te handhaven
| |
| |
als vrouw. Zover zijn wij in deze maatschappij nog niet. Ze zeggen wel: nou maar de vrouwen zitten dan toch maar in de Tweede Kamer en er zijn toch vrouwelijke ingenieurs en alles is gelijkgeschakeld maar dat is helemaal niet waar.
Van de man uit wordt in dit opzicht weinig genuanceerd gedacht. En zolang de man dominant is in de maatschappij zal hij niet een, twee, drie het heft uit handen geven.
Aan de andere kant realiseer ik me dat vrouwen binnen het zakelijk leven vaak hinderlijke, geëmotioneerde lieverdjes kunnen zijn, zeker, wanneer ze de 50 zijn gepasseerd. Uit een normale behoefte overigens, zijn ze geneigd hun gezelligheidsleven naar hun werkterrein te verplaatsen omdat er in de vaak eenzame avonduren toch al zo weinig uitwisseling valt te verwachten. Resultaat: er komen plantjes in de vensterbank, die als kinderen worden verzorgd en worden roomsoezen tijdens de koffiepauze aangerukt, het hondje komt een dagje mee - want die zat toch al de hele dag alleen thuis - kortom zij gaat een stempel van persoonlijke ambities in de werksfeer introduceren. Daarom ben ik voorstandster van een staatspensioen voor ongehuwde vrouwen bij het bereiken van de halve eeuw. Er wordt toch met geld gesmeten in regeringskringen dus dat kan er dan ook nog wel vanaf. En zij, die ongehuwde werkneemster, - die zo hevig wordt benijd, door alle gehuwde moedertjes die zo graag in het arbeidsproces ingeschakeld zouden willen worden -, kan dan op een leeftijd dat anderen schoon genoeg van het huishoudelijk werk hebben, nog een verlaat eigen nestje bouwen, waarin ze kan koesteren wat ze wil: plantjes, hondjes, katten, wat mij betreft postzegels en pannelappen, maar ze kan in ieder geval nog eens toekomen aan datgene waarvoor
| |
| |
zij naast haar dagelijkse werkkring nauwelijks tijd over heeft.
Wat zou nu eigenlijk de verhouding tussen man en vrouw op dit gebied kunnen verbeteren?
De scholen zouden veel meer toegespitst moeten zijn op de mens-wetenschappen; de leerlingen zouden beter geschoold moeten worden op filosofisch, psychologisch en maatschappelijk gebied. Er is ook een grotere selectie nodig voor docenten. Vóórdat ze op het onderwijs worden losgelaten zouden ze naar mijn mening didactisch beter geschoold moeten worden, want aan een behoorlijke overdracht ontbreekt het nogal eens en dat kun je niet uitsluitend aan leerlingen of studenten wijten. Bij het onderwijs zou de leerlingen ook zelfinzicht moeten worden bijgebracht. Als een mens dat heeft kan hij een ander ook beter begrijpen.
Hoe sta je tegenover de protestdemonstraties van de jongeren?
Protesteren vind ik geweldig. Ik denk dat ik vooraan zou staan als ik jonger was. Maar ik vertrouw de motieven niet altijd. En wat er protesteert is niet de grootste gemene deler van wat er zoal leeft onder de mensen. Het is meestal een kleine groep. Nu zijn het altijd de kleine groeperingen geweest die de hervormingen teweeg hebben gebracht. Maar ik zelf zou eerst de weg proberen te bewandelen van begrip. En ik vind deze jeugd helemaal niet progressiever dan vroeger. Dat is schijn. Ze hebben de tijd ook mee. Ik vind ze net zo infantiel als wij waren. Ze zijn alleen minder tolerant. En dan vraag je je af: komt dat doordat ze al meer vrijheid hebben gehad en nu dat laatste stukje autoriteit ook nog kwijt willen? Zijn wij veertigjarigen jaloers op die jeugd omdat wij degenen waren die zoveel discipline moesten verdragen? Beide is mis-
| |
| |
schien waar. Daarom zou ik ook eerder de sterke protestneiging in deze tijd niet in de eertse plaats willen toeschrijven aan de jongeren maar aan de 40-jarigen. Zij blijken vaak de gangmakers en verschuilen zich achter een jeugdige, zogenaamd vooruitstrevende groep. Mijn eigen generatie die erg veel agressie kwijt kon in de oorlog moest zich aan de regels van de vijand houden.
De jongeren hebben niet eens zoveel te rebelleren. Ze hebben genoeg te eten, behoorlijke vrijheid, luxe, maar hun agressie kunnen ze niet kwijt. Geen wonder dat ze wat gaan zoeken. De mens is van huis uit tenslotte een roofdier. Alleen een grotere vrijheid van sex viel nog te veroveren.
Wat betekent die seksualiteit voor jou?
Nou, het is een heel belangrijke factor. Ik zou niet zonder seksualiteit kunnen leven. Ik vind het een fysieke noodzakelijkheid - alhoewel er natuurlijk meer nodig is om tot een geestelijk evenwicht te komen. Daarvoor zal je de liefde hebben moeten leren kennen. Ik geloof alleen niet aan een onvoorwaardelijke verbintenis, aan een boterbriefje.
Dat laatste heeft toch ook niets met seksualiteit te maken?
Nee dat is zo, maar je moet niet vergeten dat nog heel veel mensen in dit land dit er wel aan verbinden. Maar sex kun je met veel mensen bedrijven, erotiek met minder en liefde met nog minder....
Geloof jij dat mannen polygamer zijn dan vrouwen?
Nee beslist niet. Er is laatst een collega van me overleden, een echte Don Juan. Na de begrafenis zaten we wat met elkaar te praten. Veel vrouwen, maar er was ook een oudere man bij die ook nogal van het leven geniet op dat terrein. Maar hij had kennelijk al-
| |
| |
tijd het gevoel gehad dat híj het was, die de keus bepaalde. Nu zaten er in die kring nogal wat vrouwen die allemaal stuk voor stuk intiem met die gestorven vriend op stap waren geweest. Ik vergeet nooit de stomverbaasde ogen van die oudere man toen ze in zijn aanwezigheid over de kwaliteiten van de overledene zaten te praten zoals een man soms praat over ‘een lekker dier’. Die grotere openheid is geloof ik het gevolg van de pil. Want de vrouw kan nu eveneens haar keus bepalen. Ze hoeft niet bang te zijn om door zwangerschap afhankelijk te worden van een man en ze zet hem dan ook buiten de deur als hij haar niet meer bevalt. Vroeger deden ze dat niet zo gauw. Dat vind ik nou wel een geweldige vooruitgang. Het is ook bespottelijk dat een vrouw een man niet zou kunnen vragen.
Is het nog steeds zo dat de jongens het initiatief nemen bij een uitnodiging?
Nou, onder de jonge studenten waar ik tussen zit heb ik gemerkt dat het initiatief toch vaak van de meisjes uit gaat. Ze zegt dan: ik betaal wel voor mezelf. Dat gaat heel vrijmoedig. Dan denk ik: zo kan het dus ook. Maar mij persoonlijk zou het niet liggen want ik ben er niet in opgevoed, ik wil uitverkoren worden. Maar ik zie dat het omgekeerd best kan. Soms zegt de jongen: nee, ik heb al een andere afspraak. En zij: nou, dat is dan jammer.
De jongen wil misschien ook wel graag eens uitverkoren worden.
Ja, er zijn natuurlijk heel veel jongens die te verlegen zijn om een meisje uit te nodigen, die zo'n animering beslist nodig hebben.
De vrouwen zijn dus niet zo afwachtend en passief meer als vroeger.
Nee, een vrouw die altijd maar passief is dat is
| |
| |
voor een man tegenwoordig iets om gewoon op af te knappen.
Je hebt je baan als hoofd van de persdienst bij een omroep opgezegd en je bent tandheelkunde gaan studeren. Je zit nu dus veel tussen mensen die jonger zijn dan jijzelf. Wat denk jij dat die jongeren voornamelijk drijft?
Hetzelfde wat ons vroeger dreef geloof ik. De wens om iets te bereiken, een carrière op te bouwen. Daar komt nu wat meer onzekerheid bij omdat er veel meer academici zijn dan vroeger en misschien ontstaan daaruit weer de bezwaren tegen de consumptiemaatschappij. En dan terecht veel klachten over het onderwijssysteem, ik geloof dat we op dat gebied een stuk achter liggen. Ik geloof alleen dat de meeste studenten de problematiek niet helemaal overzien en als je inspraak wilt hebben moet je toch in de eerste plaats op de hoogte zijn van hetgeen waarover je mee wilt praten. Het is bijvoorbeeld moeilijk te bepalen wat je nu wel en wat je niet moet weten van een bepaald vak. Dat merk je pas in de loop van de studie. Dat merk ik nu zelf ook. Soms denk je waarom is dit in godsnaam nodig voor deze opleiding maar later ga je pas de verbanden zien. Dus ik geloof dat inhoudelijk de studenten niet zoveel inspraak kunnen eisen. Wel wat betreft de vormgeving. En de cöordinatie, ik geloof dat ze daar heel goed over zouden kunnen meepraten. Maar of een student nu over alle details moet gaan meepraten, ik dacht van niet. Ze kunnen hun tijd beter gebruiken om te studeren. Je moet wel blij zijn met mensen die zich inzetten voor hervormingen maar het valt me op dat de mensen die bij deze dingen vooraanlopen nou juist niet de mensen zijn die voorop gaan in hun studie. Soms ben ik bang dat studenten die b.v. examens willen afschaffen tot nivellering neigen en ik
| |
| |
geloof dat bij ontwikkeling ook differentiatie hoort. En die nivellering op studiegebied en ook op het gebied van sex - man en vrouw moeten zoveel mogelijk gelijk worden - ik geloof dat dat toch een vorm van onmacht is. Het is echt niet altijd een ideëel streven.
Wat voor onmacht bedoel je?
Nou de onmacht om te bereiken wat een ander wel bereikt.
Wat is jouw ervaring met het beginnen van een universitaire studie op latere leeftijd?
Nou ik dacht dat de jongeren van nu heel progressief waren. Maar dat valt bar tegen. Men vindt het toch wel raar als zo'n oud mens toch nog gaat studeren. En als ze staken b.v. en ik voel daar niet voor, dan laten ze je niet de vrijheid van je eigen mening, maar proberen je hun mening op te dringen. De vrijheid van meningsuiting is heel gering vind ik. Ze laten je heel weinig een eigen mening hebben. Ze hebben het erover dat de ouderen het allemaal zo goed weten. Maar dan stellen ze daar weer een mening tegenover waarover ook niet te discussiëren valt. Er is zelden een echte uitwisseling van gedachten, iedereen houdt star aan de eigen ideeën vast en dat is nu net wat ze de ouderen verwijten. Vroeger vond ik het wel fijn om te praten met iemand die veel ouder was dan ik en waarvan ik het gevoel had dat hij in kennis en ervaring of eruditie boven mij stond. Maar het valt me op dat vele jongeren zo slecht kunnen luisteren. Ze verwijten de ouderen dat ze autoritair zijn maar door hun houding beperken ze de mogelijkheid om tot elkaar te komen. Ik geloof dat het van beide kanten moet komen maar ik krijg de indruk dat de jongeren over het algemeen net zo weerbarstig zijn als de ouderen.
Maar zie je wel serieuze pogingen van jongeren om contact te krijgen met de ouderen?
| |
| |
Jawel maar dan gaat dat uit van enkelingen die op elk ander gebied ook opgevallen zouden zijn omdat ze iets verder kijken dan hun neus lang is. Maar wat mijzelf betreft voel ik toch steeds dat de kloof tussen onze generaties groter is dan ik dacht. Vroeger zou het mij als jongere hebben geïnteresseerd wat die oudere persoon dan bewogen heeft om te gaan studeren maar dat is er niet bij.
Heb je het gevoel dat ze je niet helemaal accepteren?
O jawel, jawel. Want ze hebben me vorig jaar zelfs in de jaarcommissie benoemd maar dan zie ik dat toch weer meer als een soort moederbinding of misschien eigenbelang, zo van: die kan haar woordje doen, die kan schrijven, als we het nodig hebben kunnen we haar inschakelen maar ik geloof niet dat het iets met een echte wisselwerking tussen twee generaties heeft te maken.
Zijn er meer van jouw leeftijd in jouw studiejaar?
Er zijn er drie en dan zijn er een paar jongens van ongeveer 30 jaar die al getrouwd zijn, waarvan sommigen al een baan hebben gehad maar die opnieuw zijn begonnen. Het is natuurlijk ook een beetje laat om op mijn leeftijd met deze studie te beginnen want pas op mijn vijftigste ben ik afgestudeerd. Er moet me dus ook niets overkomen want alle sociale voorzieningen e.d. heb ik overboord moeten gooien. Dus ik neem gewoon een fysiek risico. Maar dat heb ik er graag voor over, we leven maar één keer.
Zijn er onder de studenten nog steeds meer mannen dan vrouwen zoals vroeger?
Dat wisselt geloof ik per faculteit. In de tandheelkunde waar je dus min of meer een medische opleiding combineert met een technische opleiding en
| |
| |
vrij veel ruimtelijk inzicht moet hebben en ook wel gevoel voor vormgeving daar gaat de selectie toch meer in de richting van de man. Op de 120 studenten vorig jaar waren 12 vrouwen. Bij de exacte vakken zul je waarschijnlijk altijd meer mannen vinden, dat ligt ze gewoon beter.
Maar de geestelijk-wetenschappelijke studies daar ligt het wel zo ongeveer fifty-fifty en zeker psychologie, sociologie, daar studeren erg veel vrouwen. Maar de kansen zijn wel gelijk. Daarin is gelukkig geen onderscheid meer.
Ook niet bij het toekennen van beurzen?
Nee. Dat hangt helemaal af van de individuele prestaties.
Wat denk je van het probleem van de eenzame mens juist in deze tijd?
Als de eenzaamheid gepaard gaat met invaliditeit en de invalide dus afhankelijk wordt van de dynamische mens, dan is er werkelijk sprake van tragiek omdat er juist van de dynamische mens al zo enorm veel gevergd wordt in deze tijd. Deze eenzamen worden dan vaak over het hoofd gezien want ze vormen min of meer een obstakel. Als je het hebt over de eenzame mens die niet ernstig lichamelijk of geestelijk gedupeerd is, dan geloof ik dat het ten onrechte is als zo iemand zegt: ik ben eenzaam. Want er zijn zoveel mogelijkheden op het ogenblik om contacten te leggen met je medemensen. En in een heel ernstig geval zal zo'n eenzaam mens toch moeten beseffen dat de eenzaamheid uiteindelijk alleen van binnen is op te lossen. Om uit de vicieuze cirkel te komen kan hij beginnen zelf contacten met anderen te zoeken, en niet passief afwachten wat van buitenaf komt om zijn eenzaamheid weg te nemen.
Eenzaamheid heeft niet altijd, maar toch wel
| |
| |
vaak met alleenzijn te maken. Nu heb ik altijd het gevoel dat het voor een alleenstaande vrouw, een weduwe bijvoorbeeld zoveel moeilijker is om contact met andere mensen te krijgen dan voor de alleenstaande man die meestal zijn werkkring heeft en die dus niet geforceerde contacten hoeft te zoeken. Ik denk nu aan mensen die niet meer zo jong zijn. Een weduwe die al iets ouder is wordt ook niet zo makkelijk meer in het arbeidsproces opgenomen. Wat denk jij daarvan?
Die flatgebouwen voor vrouwen die alleenstaan, werkend of niet, zie ik wel als een oplossing. Voor bejaarden die geïsoleerd dreigen te raken hebben ze nu een experiment met flatgebouwen o.a. in Rotterdam waar tussen twee jonge gezinnen met kleine kinderen dan een bejaarde met een kleinere leefruimte komt te wonen. Dan hangt het toch van jezelf af of je geïsoleerd wilt blijven of niet? Je moet niet in je kamer blijven zitten wachten of er misschien eens iemand komt want dat gebeurt bijna nooit. En dan maar niet te veel medelijden met jezelf hebben en beseffen dat je verdriet en eenzaamheid in jezelf moet verwerken en er niet anderen mee mag belasten. Ik vind, dat voor een alleenstaande gepensioneerde man de zaak vaak veel moeilijker ligt dan voor een alleenstaande vrouw van dezelfde leeftijd. Wat kan die man nu nog doen in de maatschappij? Hij heeft geluk als hij een prettige hobby heeft want aan baantjes zal er voor hem niet veel interessants te vinden zijn. Vrouwen kunnen veel meer doen. Helpen in ziekenhuizen, in kindertehuizen, kleine diensten verlenen aan invaliden of hoogbejaarden, helpen in gezinnen waar de moeder tijdelijk ziek is. Je hoeft maar naar de vrouwelijke vrijwilligers te stappen. Ik weet wel dat al dat werk in de verzorgende sector ligt maar ik geloof nu eenmaal dat dat ons vrouwen toch het beste ligt.
| |
| |
Is dat niet een heel oud taboe? De meeste jongeren zeggen nu eerlijk dat ze al dat huishoudelijke werk helemaal niet zo fijn vinden net zomin als de man. Waarom stel je nu bij voorbeeld niet voor dat zo'n vrouw zich laat omscholen tot metaalbewerkster. Dat kan tegenwoordig. Je stapt maar naar het arbeidsbureau. En als er wat geld is voor een opleiding dan zijn er toch heel wat mogelijkheden die niet in de verzorgende sector liggen. Voor oudere vrouwen die ‘huishoudelijk’ geconditioneerd zijn is het natuurlijk wat moeilijker maar ik zag laatst een advertentie waarin naast een monteur ook een monteuse werd gevraagd.
Dacht je werkelijk dat er vrouwen waren die het beroep van magazijnmeesteres bijvoorbeeld zouden ambiëren boven dat van huisvrouw? Och kom, ze zijn allemaal uit op ‘aparte’ baantjes en ik weet zeker dat het merendeel van die ambitieuze vrouwen hardhollend terugging naar hun verguisde huishouden, als ze gedurende een paar maanden eens geconfronteerd werden met de competitiestrijd in onze veelomstreden maatschappij zouden ze gauw bereid zijn de fabrieksdampen weer voor hun oude vertrouwde spruitjesgeur in te wisselen ...
In de oorlog, toen het moest, hebben vrouwen bewezen hele goede mecaniciens te zijn. Bij een bank kan een vrouw net zo goed kassier worden als een man, er zijn op schepen banen voor vrouwen die vroeger alleen door mannen werden bezet, matroos bijvoorbeeld en machiniste. Nee, ik geloof niet in die ‘geaardheid’ van de vrouw die haar alleen voor verzorgend werk geschikt zou maken. Er zijn net zoveel mannen volgens mij die geschikt zijn voor verzorgend werk, die dat dolgraag zouden doen maar die zitten ook met hun taboe: ze mogen niet van de maatschappij. Als
| |
| |
ze een dergelijk baantje nemen denkt iedereen dadelijk dat het een homofiel is en ik weet uit de praktijk dat dat eenvoudig niet waar is.
Een heel andere vraag: ‘Als jij nu straks klaar bent met je studie en je hebt een praktijk opgebouwd en je ontmoet een man die graag een sleep kinderen wil hebben en met wie je zou willen trouwen, wat zou je dan doen?
Ik zou proberen huwelijk met beroep te combineren. Die sleep kinderen laat ik op mijn leeftijd maar even buiten beschouwing. Maar als het niet ging, het lijkt me ook heel fijn om voor een man en kinderen te zorgen. Ik zou het wel doodzonde vinden van alle inspanning die ik me heb moeten getroosten om zover te komen. Ik kan me ook niet voorstellen dat ik een man zou treffen die zou zeggen kind, nou moet je dat alles maar opgeven omdat vanavond de karbonade met spinazie op tafel moet staan. Zo'n type zal het toch niet zijn?
|
|