| |
| |
| |
| |
Tweede geschiedenisse.
Sa, mannen, valt er aen, ick hoop wy sullen 't winnen,
De lang gewenste spijs te Leyden brengen binnen;
Het water neemt noch toe. Sa, mannen, toont u cloeck,
Maeckt dat het wreet gespuys sich ruym uyt desen hoeck.
Wy sien dat God ons helpt, wy sien self dat de winden
Gans tegen Spaignen sijn, en haer met ons verbinden:
Ick hoop den swarten hoop sal t'eenemael verjaegt
Uyt al de schanssen sijn, eer dat het weêrom daegt.
Marane, loopt toch weg, loopt eer wy nader comen,
Of anders wert gewis u 't leven afgenomen;
Loopt naer uw moeder toe, segt dat ghy hebt geweest
Daer den Hollandschen Leeu gans Spaignen niet en vreest.
Daer het manhaftig volck veel liever soude sterven,
Dan onder 't Spaensche jock het vry gemoet te derven;
En daerom tegen u met sulcken hette strijt
Al of het niet en con het leven werden quyt.
Wat heeft u toch beweegt, ghy eereloose boeven,
Te comen hier in 't lant soo menig mensch bedroeven?
Soo menig vromen man vermoorden met het strop,
Te branden, of met 't sweert berooven van den cop?
| |
| |
Hebt ghy gemeent met God altijt te mogen gecken,
En dat hy noyt en sou zijn grimmigheyt verwecken,
En loonen u naer werck? Soo veel onnoosel bloet
Dat ghy hier hebt gestort, en dagelicx noch doet,
En is niet uytgedroogt, en is noch niet vergeten.
God sal u door ons hant soo vol uw' mate meten,
Dat ghy vervloecken sult den aldereersten dag
Die u bloet-dorstig heir in 't Neêrlant comen sag.
Ghy hebt nu lang genoeg in dese Nederlanden
Gewasschen in ons bloet u onbarmhertig' handen.
Het is nu onsen keer, ghy sult nu sijn geleert
Dat ghy u leven noyt naer Leyden weêr en keert.
Al dat hier heeft gedaen den Veltheer van Toleden,
Als hy vermoorde 't volck, uytplonderde de steden,
Dat hangt u over 't hooft. Gecomen is den tijt
Dat ghy sult sien dat God oock voor sijn kinders strijt.
Den wint die uyt 't Noortwest de water-vloet doet wassen,
Sal u door Gods bevel seer haestelick verrassen:
Wy connen over 't landt nu varen onbelet;
Baldeus, maeckt u wech, want Leyden is ontset.
Spreeckt nu de Glippers aen, vraegt of het kan geschieden
Dat 't water uyt de Schie op Rhijnlant soude vlieden;
En vraegt, of sy noch niet en sien Gods groote cracht,
Die doen can dat den mens niet mogelick en acht.
Of dachten zy misschien dat God eerst moste vragen,
Of het den Spaenschen Vorst genoegsaem sou behagen,
Dat naer soo sware moeyt, en naer soo grooten kost
Zijn volck weêr vluchten sou, en Leyden sijn verlost?
Ick meene dat so gaet, dat zy den Spaignaert achten
Om 't Indiaensche gout, en al zijn groote crachten,
Veel meer dan al dat leeft, ja selve meer als God,
Die hem toch breken can als eenen aerden pot.
| |
| |
Besiet hoe dat een kint met seep het water menget,
Met eenen cleynen blaes een bobbel daer op brenget,
Die door den minsten wint breeckt, en wert neêrgevelt:
Veel minder is de cracht die tegen God haer stelt.
Hoe menig grooten Vorst die dede zijn laurieren
Door 't een en 't ander lant met recht en onrecht swieren,
En dachte wat te sijn; door Gods rechtveerdig schick
Is t'eenemael vergaen op eenen oogenblick.
Denckt daerom oock Tyran, die ons nu soo veel jaren
Komt door verscheyden beuls uw' wreetheyt openbaren,
Die God en uwen eed soo schandig hebt vertreên;
Dat God met al u doen niet wel en is te vreên.
Hy sal u soecken haest, hy sal u haest bedwingen,
Ick hoop dat ick daer u de bootschap af sal bringen,
En door zijn hant gesterckt, hier onder onsen voet
Doen buygen t'eenemael uw' hoog verwaent gemoet
Ick hoop dat ghy niet lang ons hier en sult doen suchten,
Maer uyt ons Vaderlant met bange voeten vluchten.
Ghy hebt ons nu geleert, dat ons veel beter dient
Dat ghy ons vyant sijt, dan t'hebben u voor vrient.
Daerom maeckt u van hier, wy willen dat uw' liegen
Het volck door valsche gunst niet meer en com bedriegen:
Het is nu lang genoeg dat wy bedrogen sijn,
Dat ghy ons hebt gebracht nu dit, nu dat fenijn.
Den pays die ghy ons hebt nu dickwils voorgedragen,
En is toch geenen pays, is vol van alle lagen.
't Is beter dat men hout de wapens in de hant,
Dan ons verderf te sien en slaverny van 't lant.
Het moedig Leeuwen vel dat Alb' had' aengenomen,
En is den Spaenschen Vorst niet al te wel becomen.
De andre die hy sent, deckt hy met 't vossen vel,
En hoopt te worden so eens meester van het spel.
| |
| |
Men hoort haer daerom veel van's conincx goetheyt seggen
En ons somwylen paeys of vals bestant voorleggen;
Maer wacht u, Nederlant, voor sulcken vrede toch,
Want al het Spaignaerts werck en is niet dan bedroch.
Hy weet dat door de stilt' en door geen ander dingen,
Hy wederom u can in slavernye bringen.
Want als een valsche rust u kracht en krygers doot,
Wie sal u helpen dan en bystaen in den noot?
Wie sal hem tusschen ons beletten twist te stoken?
En als daer door den bant van trouwe wert gebroken,
Vergetende den paeys of het gemaeckt bestant,
Dat hy sich meester maeckt van het geheele lant.
Het is van outs gepleegt, dat, die niet uyt en rechten
Met lang te voeren krijg en dagelicx te vechten,
Pays maken en bestant; Pompei groote macht,
Heeft door een valsche vreê Augustus onderbracht.
So siet men dat den Leeu, die niemant derfde naken,
Door hope van wat goets, sal in het net geraken,
En die te voren was een onverwonnen beest,
Licht van een vrou of kint berooft wert van den geest.
Veel beter is het noyt den Spaignaert te gelooven
Dan sich door licht geloof van vryheyt te berooven,
Hoe soet den Spaignaert kalt, hoe lieflick dat hy singt,
't Is seker dat hy niet dan op verraet en dinckt.
Is 't seker dan? of heeft den nacht,
Op wiecken van goê hoop, gebracht
Die over lang ons sware pijn
Doen altemet wat sachter sijn,
Maer noyt geheel en tomen.
| |
| |
Is 't seker dan dat den Maraen
Den vloet niet en can tegen staen?
Sal hy van Leyden vluchten?
Sal dan ons droefheyt en geclach
Verandert werden in gelach,
In blijtschap al ons suchten?
Men seght dat yemant heeft gesien
Uyt Lammen seer veel lonten vliên,
Zy meenen dat den swarten hoop
Nu gans geraeckt is op den loop,
De vlucht heeft aengenomen.
D'een meent dat vast is en gewis
En d'ander weêr dat leugen is.
De schimpers ons bespotten;
Die bennen in ons droefheyt bly,
Gebruycken nu haer tongen vry,
En schelden ons voor sotten.
Och, soete hope, die ons pijn.
Niet en laet onverdraglick sijn:
Och, oft gy vast moch wesen!
't Is jammer dat de vrees altijt
Beletten u, waer dat ghy sijt,
Ghy hebt gecregen, so ick meen,
Een moeder met fortuyn gemeen,
Die hebben u voor vastigheyt
Gegeven wispeltuerigheyt,
| |
| |
Waer 't dat ick eenen schilder waer,
Ick sou u, so men doet aen haer,
En setten uwen lichten voet
Op eenen bol, die onverhoet
Draeyt om met alle winden.
Ick soude schildren aen uw sy
Chamoeleon, een dier als ghy,
Stantvastigh noyt bevonden;
Gelijck ghy stroyt nu dat, nu dit,
Soo wert dat gelu, swert en wit,
Daer soude staen aen d'andere hant.
Een hont van 't Indiaensche lant,
Naeckt, sonder hair geboren,
Die 's winters wit en 's somers swert,
Gedueriglick verandert wert,
Soo souden altemael de liên
Uyt de nature connen sien
Dat hy van sinnen is berooft,
Die al te vastelick gelooft
Hoe menigmael hebt ghy met vreucht
Ons droef benaut gemoet verheugt,
Ons vreese commen breken,
Doch eer do sonne slapen ginck,
Hebt ghy verandert alle dinck,
Sijt schandich afgeweken.
| |
| |
Geluckig die vercregen heeft
Dat hy om u niet meer en geeft,
Spot met de vrees, spot met de hoop,
Spot met Fortunens blinden loop,
Och, of 't eens mocht gebeuren my
Dat ick op 't velt mocht wonen vry,
Ick waer met mijn te vreden:
Ick sou verachten pracht en goet
Dat ons in sorgen leven doet,
En 't woelen van de steden.
Ick sou des winters door de snee,
Een haesken jagen of een ree,
Of t'huys wat aerdichs lesen:
En somers sou den nachtegael
Mijn hert vermaken met zijn tael,
Mijn trouw geselschap wesen.
By Tytir, mynen naesten buer,
Sou ick dan altemet een uyr
Met soeten klap verslyten.
Ick en sou nimmer daer verstaen
Yet van den bloedigen Maraen,
Maer, lacen! als ick wel aenmerck
Dat wy hier sijn beset soo sterck
Van die verwoede menschen;
So voel ick dat mijn bange hert
Van vreese overwonnen wert,
En breeckt mijn ydel wenschen.
| |
| |
Wy sijn berooft van broot, van kracht,
Men siet, de uytgeteirde wacht
En can niet veel uytrechten.
Och, dat den grooten God nu quam,
Baldeus al zijn hoop benam,
En voor ons wilde vechten!
Och, dat wy wierden weêr ontset,
En dat wy mochten onbelet,
Als eerst in vryheyt leven!
Och, dat den bloedigen Maraen,
Die ons heeft soo veel quaet gedaen,
Wiert uyt het lant gedreven!
Ghy, God, ghy connet doen alleen,
Ghy cont ons clachten en geween,
Is 't dat ghy wilt, wel stelpen:
Ghy cont des vyants hoogen moet
Doen buygen onder uwen voet,
En ons uyt swaerheyt helpen.
Treet in uw' oordeel, straft hem God,
Die met u heeft soo lang gespot,
U volck vermoort, verraden;
Toont dat hy eenen Rechter heeft
Die yeder loon naer wercken geeft,
En straft voor zijn misdaden.
Ick weet dat soo geschieden sal,
De boose sullen in den val
Vergaen die z' ons bereyden.
Ick voele dat mijn herte secht
Dat God, die voor zijn kinders vecht,
Oock sal ontsetten Leyden.
| |
| |
Vlucht toch, Marane, vlucht toch snel,
Eer dat de vloet door Gods bevel
Den wech u heeft genomen:
Is dat Boysot u comt aen boort,
Ghy sult stracx werden al vermoort
Vlucht ghy oock, Glippers, die de stat
Soo geern' had' onder 't jock gehat
Met dreygen en met liegen:
Die socht met brieven vol fenijn,
Gelijck de Spaensche woorden zijn,
Loopt, schimpers, naer den toren nu
Daer ghy ons sont, daer sent men u,
Gaet, siet den Spaignaert loopen:
Al zijt ghy dan van klemmen moê,
Loopt recht weêr naer den Lombaert toe,
Laet weêr u tong daer knoopen.
Ick weet, ick voel 't, God staet ons by;
Hy wilt weêr Leyden hebben vry
Van vremde heerschappyen,
Ick hoop dat hy voort den Tyran
Rechtveerdelick sal tasten an,
En heel het lant bevryen.
|
|