|
| |
| |
| |
Vierde hoofdstuk.
Alweder een oorlog, waerover de maen schreit, en onder anderen, eene goudvlieg, die eene groote rol speelt.
De hemel was grauw; het landschap koud, akelig van toon. Regt over het slot stond eene galg, tegen de galg eene ladder, op de ladder de priester en de beul met zyne koorde. Onder den smartpael zat eene van ouderdom bevende vrouw, gelyk eene Magdalena te weenen en de voeten van Sidhan te kussen. Zy alleen had medelyden met hem, zy alleen vergaf hem zynen schrik en begreep dat de angst des doods geene lafheid is. Uit heel dien hoop, hem eertyds eerbiedig toegedaen, was zy het alleen die den priester nog beminde; de anderen wierpen hem spottend slyk en steenen naer het sidderend hoofd. Voor de verwinning ware dit alzoo niet geweest, dan hadden zy aen zyn smeeken niet kunnen wederstaen; zy hadden geweend met zyne tranen, gebeden met zyne lippen; maer nu had de zegeprael hunne harten verstaeld, en zy haekten naer de pynlyke aendoening van het aenschouwen des moords van hunnen profeet.
Harmona vermoedde dit; zy liet een gegil, een hartverscheurend | |
| |
gegil door al de rangen hooren, en met edelen moed toeschietend, kronkelde zy zich om Sidhan, welke langzaem de ladder beklom.
- Vermoort, vermoort myn priester niet! - smeekte zy. - Maer, - de galg! de galg! - antwoordde het gejoel, welk steeds hooger en hooger klom en welhaest zoo bedreigend werd, dat Demhar ontwaerde dat men niet alleen de lyfstraf des priesters maer ook die van Harmona begeerde.
Alsdan schoot hy in woede; zyne stem galmde forsch over den hoop, en zyne welsprekendheid bedaerde in weinige stonden diegenen, welke hy weinig vroeger in gisting had gebragt. Men ontbond den priester, men zoende den boord van Harmona's kleed en jubelde over een medelyden, dat, zonder de aenspraek van Demhar, nimmer ware gevoeld geweest. De blydschap der oude Rembha was niet te stillen: zy betastte met hare waggelende handen het hoofd en de borst des priesters en, verzekerd dat hy ongeschonden was wierp zy hem weenend haren mantel op den schouder, om hem onkennelyk te maken en alzoo vryen doortogt te verleenen tusschen hoopen, die van de vrykoming geene getuigen waren geweest. De priester volgde droevig zyne geleidster; zyn hart was verscheurd door het bittere gevoel van magtverlies. Hy die met Mordohan had getroond, die met een woord alles sidderen deed, en eertyds om zyne leer van ieder geeerbiedigd werd, vond nu niemand om hem te vereeren dan eene bygeloovige vrouw; niemand om hem te redden dan een lagen armen arbeider; niemand om voor hem te smeeken dan een meisje, dat hy tot dan toe als zyn werktuig had beschouwd. Hy bevroedde dat zyn goede tyd was heengevloten. Niet meer in paleizen zou hy den toon hebben, maer op zolders, niet meer in edele harten zou hy geeerbiedigd worden, maer in harten vervalscht door bygeloof, geknakt door lyden, verflauwd door hongersnood.
Zoo treurig mymerend, vervoorderde hy zynen weg, hangende aen den zwakken arm van Harmona, leunende op den schouder der versletene Rembha, welke het meisje zoowel als den priester voor eenigen tyd herbergen zou. Demhar kende het goede hart | |
| |
dier vrouw en, vol betrouwen op hare zorgen, liet hy Harmona met haer vertrekken; want deze had hem aenbevolen Sulmath in het oog te houden en goed na te zien wat hy verrigten zou. De jongeling bleef dan ook naby het slot, en hy verkreeg weldra de zekerheid dat de lust naer verwinning, met te zegepralen, in vernielingszucht was verkeerd. Men viel wederom uit op het slot, maer nu om het in puin te brengen, en nooit had men het zoo wakker aengetast, als men het nu moedig verwoestte. Aen verwylen dacht men niet, en het werk der vernieling werd niet gestaekt zoo lang er nog een steen op zyne plaetse lag. Dan begon men in de handen te klappen, te dansen en te zingen, en de vreugdekreten schalden ten hemel in verward gewoel. Maer de vreugde verwekt nyd, de zegeprael zaeit vyandschap tusschen de bondgenooten die hy begunstigt; na de zege moet de winst toch verdeeld worden. Er was reeds tusschen de stryderen twist gerezen: de maer der handelwyze van Sulmath tegenover Demhar had zich verspreid, en men zag in die schanddaed eene verbondsbreuk en eene betrachting naer heerschappy. Waerom begeerde Sulmath Harmona dan om door haer te regeren gelyk Mordoham had geregeerd? Dit gevoelen vond grond omdat het waer was, voorstaenders omdat het mogelyk scheen; de argwaen vergrootte het wantrouwen; men ging tot onderzoek en uitleggingen over. Sulmath loochende, de anderen bevestigden, Sulmath zeide weêr neen, Demhar weêr ja, en zoo ontgloeide de haet en verspreidde hy zyn helsch vuer om moord en schelmstuk voor te staen. Want van woorden kwam men tot dadelykheden, van twisten tot slaen. Ho, het was pynlyk die menschen, welke zoo moedig de zege hadden bevochten, elkander nu woest te zien vermoorden! Zy herinnerden zich noch hun vroeger verbond, noch hunne broederlykheid; zy doodden slechts uit vermaek, om te dooden, uit dorst om hun argwaen te blusschen, want dien wordt, helaes, nooit gedoofd dan in plassen bloeds. Het plein voor de rots rookte; de zon trok het levensvocht van al die martelaren des argwaens in walmenden dauw naer boven. Zy verschool zich in dien lauwen damp, om de vernieling niet te zien van een heil, door zooveel duren arbeid verkregen, | |
| |
en dat men, na het slechts een oogenblik genoten te hebben, weêr baldadig verwoestte. Want de stryd was nu een echt bloedbad geworden. Aen Demhar en de zynen kon men geen weêrstand bieden: zy vielen op Sulmath's mannen aen als een woedend orkaen, als winden, die lang tusschen bergen opgesloten, eindelyk de opening vinden om op het land uit te bulderen. Zy verscheurden, zy overrompelden, zy verdunden de rangen van Sulmath, als de maeijer het regelmatig opgeschoten graen. Want hunne razerny was eindeloos groot: zy hadden voor de vryheid gestreden, en nu zagen zy dat men hun die weêr ontnemen wilde. Nogtans moest hunne woede door zooveel bloed verkoeld, hun arm van nedervellen verlamd worden. Afgemat hielden zy op van moorden toen de avond viel, en uitgeput door bloedvergieten verkeerden zy in eene loomheid, eene soort van rouw over hunne schelmstukken, welke hun later alle veerkracht ontnam. Vredezoekend uit walging voor hunne eigene daden sloten zy weder een verbond met Sulmath, en men sliep eendragtig op het plein. Burgarhil zag dien slaep en lachte, want zyn beschermeling had gezegepraeld. Wat was er toch nog te doen om de ontmoedigden te vermannen? Hy dreef in de lucht en sluimerde in onder het hoevaerdig droomen van heerschappy.
Intusschen staerde de maen op den ronkenden drom. Gewend het lyden der menschen altoos by te woonen, zucht zy bywylen treurig over al hetgeen zy gestadig tot den niet wederkeeren ziet. Zou ze nu verhard gebleven zyn by het ontwaren der verwoesting welke plaets gegrepen had? Neen, neen, de lieftallige is zoo wreed niet, ze weent te gaerne met de weenende menschen, en misschien is het een traen welken zy onder het kleine wolkje verbergt, dat zich als een gaes over haer aenschyn heeft uitgespreid. Maer het wolkje verzwaert, het wordt als een zwart floers waer enkele reten in open blyven, om niet heel de aerde aen de troosteresse der smachtende zielen te onttrekken. Waerom verschuilt ge u toch zoo, aenminnige maegd? Is het omdat gy hier vrede en geluk verwachttet, nu de dwingeland geknakt is, en dat ge niet dan vyandschap en moorderye vindt?
| |
| |
Maer wat ontwaer ik? Uw sluijer scheurt open, hy verliest zich in flarden in het eindelooze ruim. Wat ziet ge dan liefderyks op aerde, dat ge haer zoo beminnelyk tegenblikt? Is het misschien een meêwarig wezen dat die lyders daer zal troosten, dat hun het middel zal verschaffen om gelukkig te zyn? Ja, dat is het wat gy aenschouwt, vriendinne der smart; 't is het meisje dat daer ginds, ginds tegen het zwart van den nacht in licht uitblinkt. Zie eens hoe vlugtig zy over de slapende stryders zweeft, hoe luchtig zy huppelt. Zy zoekt zeker iemand, want zy ziet zoo schuchter rond. Heeft zy hem dan gevonden, dat zy zoo vurig nederblikt? Haer boezem golft, haer hart hoor ik my dunkt kloppen; een smachtende liefdezucht welt op uit hare borst. Zy buigt zich, zy zoent iemand aen den mond. Maer waerom, mane, beminnelyke mane, bedekt gy uw aengezicht weêr?
- Liefste! - riep de man door den blakenden kus gewekt, en hy sloeg zyne armen om den hals van het meisje. Een scherp gegil doorsneed de lucht, alsof Harmona eene slang had omhelsd.
- Sulmath! - ysde zy, want in het donker had zy Demhar meenen te erkennen en het waren de gemeene kleederen, welke Sulmath ten teeken van gelykheid had aengetrokken, die haer hadden bedrogen.
Maer Sulmath hield de bevende maegd in de armen geklemd, en stoorde zich noch aen haer weenen noch aen haer smeeken. Hy wilde zyne lippen nu ook op hare wangen drukken, maer zy weerde zich met afschrik. Ho, er lag iets fantastisch, iets aenbelangwekkends, iets dat yzing inboezemde in die worsteling, tusschen het verlangend begeeren en de verfoeijing. Men hoort woorden van liefdebetuiging en woorden van smaed; een ontstolen zoen door een ruk beantwoord. Men ziet brandende omhelzingen, koele ontsnappingen, weêrhouden door trillende armen, welke zich weêr om het verstootende wezen strengelen. Ho, Harmona verdedigde zich zoo moedig. Hoewel teêr, magteloos, kon zy zich zoo snel, zoo wespachtig uit de handen van Sulmath slingeren, zich zoo onvoelbaer losstrengelen, zoo vloeibaer indien ik zoo spreken mag, wegstuiven. Zy is reeds gevlugt | |
| |
en hare haest verwint Sulmath. Hy kan zoo snel niet over de slapenden vliegen, zyn stap is loom, afgemeten; hy heeft ook hare kleine helle pinkers niet en, door altoos op haer te staren, vergeet hy naer beneden te zien; hy struikelt, valt, en ziet haer vlugtend, vlugtend zoeken naer zynen neef.
Weldra heeft zy dien gevonden by het tranenlicht der maen, die zich ontsluijert. Maer nu durft Harmona haren minnaer niet meer op zulke minzame wyze ontwaken. Sulmath vervolgt haer en sidderend, vlugtend zelfs, klopt zy op den arm des jongelings en gebiedt hem mede te gaen. Demhar volgt met eerbied, met liefde; zyne wezenstrekken gloeijen, hy stort al de gevoelens van zyn overkropt hart uit in suizingen, die Harmona met vreugde en genot vervullen. Alzoo slingerden zy door het slapende leger heen, hand in hand, verslonden in verzuchtingen of wel in eene zoete mymering. Somtyds vuerden zy hunne liefde aen door zoetgeurende woorden afgebroken door eenen zuiveren, gloeijenden zoen. Ach, wat genoten zy op dien angstigen weg, welke hen naer het pand van hun geluk geleidde. Zy zagen, door zaligheid overstelpt niet rond, maer gingen zacht en haestig voort, altyd voort naer het slot van Mordohan, dat in treurige puinen lag. Een traen weenden zy hier over de vergankelyke grootheid, maer lang mogten zy niet by de smart vertoeven. Sulmath was daer, daer, digt by hen. Zy ylden voort, stronkelende hier en daer over het gruis, ontwykende de wachten door Demhar daergesteld om de ruïnen te bewaken, tot dat zy aen eenen trap kwamen, dien Harmona te zoeken scheen. Die trap was een weinig verstopt maer niet genoeg om geenen doortogt te verleenen, en weldra drongen zy in het harte der rots. Moeijelyk was die nederdaling in het duister van den nacht, zonder ander licht dan de flauwe schemering door het blanke kleed van Harmona verspreid. Nogtans vonden zy hunnen weg, want hy was te zeer aen de maegd bekend. Zy bragt haren minnaer in den killen kroft waer de doos begraven lag, en door liefde aengemoedigd ontgroeven zy het duerbaer juweel dat hun heil omvatte, dat hunne zaligheid en die van zoo vele anderen behield. Ho, wat waren zy verheugd | |
| |
toen zy het gevonden hadden, toen zy het in hunne handen voelden trillen! Zy omhelsden elkander in de zuiverste opwelling der vreugde, hunne lippen raekten zich onderling en hun adem vereenigde zich liefderyk tot eene tweevoudige ziel.
- Ach lieve, lieve Demhar, - zuchtte Harmona, - wat zullen wy gelukkig zyn zoo dat kleinood opengaet! - En hare handen poogden in het duister te doen wat zy in den klaren dag nimmer vermogten, en hy:
- Wilde God ons die weldaed schenken, wilde hy ons gelukkig maken! - En Harmona weêr, terwyl zy de wonderdoos aen haer hart drukte:
- Mogten wy hier zien! Ho, wy zouden haer openen, die geheimzinnige doos: de oogen der liefde zien zoo goed, wen zy samen zien. Maer het is hier donker en ik word angstig, laet ons naer den heiligen boom gaen, daer flikkert de maen, daer licht zy de gelukkigen toe, daer zal zy ons helpen et met hare meêwarige stralen de geheimzinnige veer aenwyzen.
- Kom, kom dan gauw! - riep hy vooruitsnellend. Maer een knarzend geknor vloog hem tegen en, by het licht dat nu in de kroft glinsterde, zag hy dat een forsche arm zyne beminde vastgegrepen had.
- Vader! - snikte het meisje.
- Ja, uw vader, wiens magt gy hier verdelgt!
- En voor wiens geluk ik zorg, goede vader. Ho, het geluk bestaet in geen gezag, denk dit niet, het bestaet in liefde! - En zy zoende zyne hand, terwyl zy tevens aen Demhar teeken deed met de doos te vlieden. Deze vloog de trappen op, voorby den verbysterden Adalhil die te magteloos was om hem te wederhouden. Intusschen vervolgde Mordohan tegen zyne dochter:
- Zwyg, gevloekt kind, dat myne liefde zoo slecht beloondet; het gezag maekt op zich zelven het geluk uit, de overheersching alleen is de zaligheid.... En hadt gy u dan toch zoo laeg niet vergrepen, haddet gy u dan nog aen Sulmath overgeleverd, die paelt ten minste met zynen rykdom aen myn vermogen.
| |
| |
Hy zweeg plotselings; want nu ontwaerde hy dat Sulmath met zynen beschermgeest by hem stond.
Sulmath had, gelyk wy het verteld hebben, de geliefden vervolgd en was hen zoo naby gekomen, dat hy een oogenblik de hoop voedde hen in te halen. Echter, toen hy tusschen de puinen van het slot gekomen was, vond hy dit zoo gemakkelyk niet dan hy wel verwachtte. Onbekend met de doorgangen, wist hy niet waer de togt mogelyk was, en hy struikelde over steenen en viel in holten. Met slyk en zweet bedekt, hygend van vermoeijenis staekte hy nogtans de jagt niet: voor hem zweefde voortdurend het blanke kleed van Harmona, en de ydelheid deed hem gelooven dat hy het toch genaken zou. Ondertusschen hadden de wachten van Demhar hem in het oog gekregen en deze stuikten op eene onaengename wyze zyne vaert. Voor hy den tyd had er aen te denken, was hy gekoord en geketend en lag hy nevens de nachtwaek der krygers roerloos op den grond. Men had hem zoo onbarmhartiglyk vastgekneld dat het hem onmogelyk was de minste beweging te maken, en al had hy dit gekunnen, ontbrak hem de lust daerdoor de razerny der wachten nog meer gaende te maken. Zy beleedigden hem toch alreeds op eene baldadige wyze, vragende: of hy het slot kwam afzien om te vernemen of het hem tot troon dienen kon; dan zetten zy hem regt, begroetten hem als hunnen koning en kroonden hem met vuistslagen. Sulmath schuimbekte, zyn hart brak van de woeste kreten welke hy er in smoorde, want hy kon zyne razerny in geene vervloekingen lucht geven: het minste woord werd hoonend gestraft. De moedeloosheid greep hem aen en hy wierp zich ten prooi aen de vertwyfeling, toen hy by de spotterny der mannen, die hoorde komen van eene groote vlieg, die rond hem gonsde en over zyn aengezicht hommelde alsof zy hem steken wilde. Onmogelyk kon hy het ondier weren, maer hy wenschte het in het diepste der hel. De vlieg lachte met die vervloeking en ging voort met eentoonig aen zyne ooren te zagen; zy ronkte zoolang tot Sulmath bedwelmd door foltering en gewend aen den toon, begon te gelooven dat hy het dier verstond, ten minste nam het gezang voor hem iets menschelyks, en ging het | |
| |
allengs over tot eene tael die hem betooverend voorkwam. Hy nam meer aendacht op de hommel en zag dat ze een voor een zyne tergers stak, terwyl zy geheimzinnig zong:
Ik steek, ik steek en ik betoover;
Myn angel is van louter goud.....
Verwonderd zag en hoorde hy dit, want hoewel hy die woorden klaer verstond, hadden zy voor hem zeer weinig beteekenis; echter door zyne bewakers geruster gelaten, had hy tyd er dieper op na te denken en toen sprak hy by zichzelven:
- De betooverendste angel is goud! - Hy hief zyn hoofd zoo veel mogelyk van den grond en sprak, sprak toen flauw en terwyl het zweet der gierigheid hem uitbrak:
- Wie my verlost krygt geld.
En men ontbond hem eene hand; en hy herhaelde zyne woorden en men ontbond de tweede; en hy gaf geld, geld uit zyne borze en weldra gevoelde hy zich vry, geheel vry als een vogel des hemels. Toen lachte hy zyn goud teeder toe en zei:
- Gy zyt magtiger dan de magtigste!
Na de verdooving uit zyne lidmaten geschud te hebben, hernam hy zynen togt, vergezeld door de vlieg, welke steeds hommelde om zyne aendacht op te wekken. Hy ging haer zyne dankbaerheid betuigen toen zy eensklaps vergrootte, van vorm veranderde en zyn beschermgeest aen zyne verblufte oogen voorstelde. Burgarhil zei glimlachend:
- Uwe ketens zyn gevallen als stroohalmen, maer uw vermogen is op geene rots gebouwd.
Want straks zag ik over de aerde, en Mordohan met zyn beschermer zaten op de puinen. Adalhil sprak:
Zy hebben elkaêr verslonden als wilde dieren, en hunne handen zyn bevlekt; maer hun gezag zwymelt van het broederbloed en het uwe is nog niet in dienstbaerheid verkeerd.
Want groote dagen zyn u beschoren, als gy de vyandlyke magten temt en de doos der wonderen in uw harte bewaert.
Toen daelden zy in de ingewanden der aerde en de puinen zwegen stil als de dood.
| |
| |
Burgarhil wachtte eene poos voor hy hernam:
- Maer Demhar is eene slang die u omkronkelt, en hy zal gebroken en zyn hoofd zal buigen tot aen de toppen van het gras.
Schaer u dan by Mordohan, en die worde uw steun; want ge zyt een teeder boomken dat de slang verbyten kan;
En gy gevet hem deel in uw vermogen, en hy deele met u wat hy bezit; en gy bergt de dooze op uwen boezem, want uw vyand heeft er op geloerd.
En als die Demhar het geheim aen dit juweel ontscheurde zoudt ge vernietigd worden, en ge zoudt verdwynen als waert gy er nooit geweest.
Want geen praelgraf herinnerde u aen de kinderen uwer kinderen, en de vergetelheid zou over u groeijen gelyk de roozelaren over de prooije des doods.
Dit zeggende bragt hy zyn meester in den kuil en hier antwoordde Sulmath op de woorden van Mordohan:
- Ik dank u, ouderling, dat gy aen my hebt gedacht en ik geloof dat myne magt aen de uwe paelt. De laetste gebeurtenissen hebben de myne misschien onmetelyk vergroot. Nogtans gevoel ik de onmogelykheid myner alleenheersching en verlang ik uwen onderstand, vermits ik den mynen aen u nooit weigeren zal. Ik verzoek u dus uwe dochter ten huwelyk en wensch dat zy tot bruidschat brenge het kostbaer kleinood dat alle magt bevat.
- Waer is die doos? - vroeg Mordohan aen zyne dochter.
- Demhar is er mede gevlugt, - was het schreijende antwoord.
- Gevloekte! - riepen allen, en Mordohan hernam:
- Waer is Demhar? ge moet dit weten.
- Neen, neen! - stotterde het meisje; en zy loochende lang, maer hare ouderliefde gloeide te vurig om aen den aendrang haers vaders te kunnen wederstaen. Zy gilde hartverscheurend:
- Hy verwacht my aen den heiligen boom des wouds! - En die bekentenis kostte haer zoo veel folteringen, dat zy bewusteloos ter aerde stortte.
| |
| |
De anderen liepen weg om de doos aen Demhar te ontweldigen, en hun drift was groot genoeg, om hun Harmona te doen vergeten die daer levenloos lag. Echter bleef zy zoo niet lang; de smart wekte haer, en haer hart bloedde van wroeging zoo hare toekomst en het heil der stervelingen aen de heerschzucht haers vaders te hebben opgeofferd. Zy was mismoedig en weende pynlyk; maer hare vertwyfeling was kort van duer; haer bloed was te vurig, hare inbeelding te groot, haer hart te vol liefde dan dat zy niets ter redding haers minnaers en ter behoudenis der doos zou aengewend hebben.
Zy schoot op en vloog naer boven, stortte over alles heen, ontweek noch puinen noch wachten, dringende overal door, springende overal over. Niets wederhield haer, want de puinen waren als bang haer te doen struikelen, en de krygers aenzagen den haestigen engel als een weldoenden geest, welkers vaert het gevaerlyk zoude zyn te stuiten.
De puinen overgekomen vermeed zy de wegen om haren vader en de zynen niet te ontmoeten, en de groenten ingeyld waedde zy door het golvend gras tot dat zy van verre haer minnaer zag.
By zyn ontwaren bleef zy pal staen; hy zat daer ook zoo lief onder den heiligen boom het eerste pand zyner liefde te aenschouwen. De takryke eik omvatte hem in zyne armen en belommerde hem van boven, terwyl hy hem van ter zyde tegen allen aenval te beschermen scheen.
De maen brak moeijelyk door de bladen en verlichtte slechts het aenzicht des jongelings, waerover zy de geheimzinnigste schoonheid spreidde.
Harmona baedde hare oogen in dit sprekend gelaet; zy bestudeerde zynen glimlach en vond hem vol geluk; zy volgde zyne wenken en zag hoe nieuwsgierig hy naer de opening der dooze zocht. Ach, wat genoot zy door zyn blik die zoo vurig op hare liefdegift gevestigd was. Verrukt liep zy naer hem toe, maer vol verlangen het genot der verrassing by het genot der min te paren, sloop zy langs het kreupelhout, tot dat zy ongemerkt hare armen opende en hem aen haer harte sloot.
| |
| |
- Demhar! Harmona! - was de tweevoudige zucht. - Demhar, beminde Demhar! Harmona, teêrgeliefde Harmona!
O, die wezens waren zoo gelukkig daer, daer alleen met hunne liefde!
- Ach! - sprak de vervoerde Demhar, na zich met zoenen verlustigd te hebben, - ach! lief wezen, dat meer dan myne ziele zyt, laet ons nu huwen, nu dat er niets aen ons geluk kan wederstaen! - En zyn arm om haer midden slaende trok hy haer op zyne borst.
Het meisje liet zich daer op nederleggen en sprak:
- Huwen, Demhar, huwen voor dat de doos geopend zy, o dit ware rampzalig.
- Rampzalig! en wy worden liefderyk beschaduwd door de natuer; de nachtegalen zingen, de bloemen geuren, de bladeren heffen hunne onophoudelyke hymne tot het Opperwezen aen, en de maen lacht ons toe met hare stralen. Is dit alles dan geen voorbode van geluk?
En hy drong het meisje nog vaster tegen zyne borst.
- Neen! neen! - riep zy zich eensklaps losrukkend. - Ons geluk zou verwoest worden, indien wy ons huwelyk voltrokken voor de doos geopend is. - En zy ontnam Demhar het kleinood om te zien of er geene hoop was het te ontsluiten.
Maer de jongeling was onvoldaen over die koelheid, hy trok haer meer naderby en zy was te vervoerd om zulks te kunnen verbieden. Hy overdekte haer met kussen en zyn brandende adem ontstak in haer een ongemeenen, nooit gevoelden gloed. Haer hoofd zakte bedwelmd achterover en heel haer lichaem trilde onder de magtige aendoening der liefde. Misschien ware zy bezweken, misschien had zy hem voor een stond genoegen heel de heilryke toekomst laten verwoesten; maer terwyl zy als ontzind in zyne armen lag, sloeg zy de halfgeopende oogen in het ronde en ontwaerde dat haer vader met Sulmath en hunne beschermers zeer naby waren.
Zy vloog op.
- Vlugt! vlugt! - riep zy ylhoofdig, en terwyl zy aen haren | |
| |
minnaer de doos wedergaf, trok zy hem onder het kreupelhout voort. Zy diende tot geleidster en scheen met de paden wel bekend, en Demhar volgde haer gedwee als een hond die zyne goede meesteres vergezelt. Met hare zachte streelende hand opende zy de takken omdat haer minnaer zich niet zou bezeeren, en zoo vloden zy door bloemen en heesterhout en bosschen, totdat er zich een hutje in eene kleine vlakte voor hen opdeed.
Het was een versleten huisje, dat zyne schilderachtigheid aen zyn verval ontleende; het stond op den boord eener beek, waerin het zich bekoorlyk spiegelde, en de maen bescheen de grauwe donderbladeren van zyn strooijen dak met haren waterglans. Men zou gezegd hebben dat het met sneeuw was bedekt, zoo zilverachtig kleurden het de stralen, en dit winterdak stak aengenaem af tegen het malsche groen, dat het in zyn geurig loover hulde.
De vlugtenden klopten aen, en het raem schitterde hen weldra zoo vriendelyk tegen als den zeeman de bake, die in den storm van verre door het nachtfloers breekt. Arme geliefden! indien men hen niet vervolgd had, wat zouden ze weinig naer het openen der deur hebben getracht. Zy stonden daer zoo zalig onder het eiloof dat hunne hoofden en schouders streelde, en het ware zoo zoet geweest daer, op die balsemende kruiden, door duizende starren beschenen, eenigen tyd in kozeryen door te brengen. Maer helaes, dit was nu onmogelyk en hunne harten klopten van vreugde, toen zy de deur hoorden openen en eene oude vrouw zagen, wier hoofd beefde en wier bevende hand eene lamp vasthield.
- Rembha! - riep de verblyde jongeling.
- Demhar, beste vriend; - maer waer is Harmona? Ach, lief kind, waer zyt ge zoo laet geweest? Ik was zoo ongerust dat ik het niet zeggen kan, kom maer al gauw binnen, kom gauw! - En zy sloeg de deur achter het binnengetreden paer digt.
- Ik dank u, - antwoordde Harmona. - Maer, goede Rembha, ik breng u eenen nieuwen gast mede, zou hy u niet overlasten?
| |
| |
- Bylangen niet, wel neen, zet u maer neder, Demhar, daer aen tafel; wel, wel, wat lieve kinderen, ik kan er maer niet van zwygen, en hoe zyt ge zoo by een gekomen?
Terwyl zy alzoo sprak diende zy hun kaes, brood en melk op, want zy vermoedde dat liefde en nachtlucht de jonge lieden hadden verflauwd. Dan, hare gedachten hadden eenen anderen loop genomen en zy begon hare spyzen te pryzen en op te zetten, alsof het jeugdige paer geene eer aen het nachtmael deed. Doch weldra dacht zy weder aen iets anders en nu liep zy met haest achter een houten schutsel dat een tweede kamerken in de hut deed vermoeden. Zy wekte daer eenen man die op eene arme sponde onrustig te slapen lag, en:
- Ach, lieve heer, eerwaerdige heer, heilige heer, zie eens wat schoonen gast Harmona my gebragt heeft; hy heeft ook al moeten vlugten.
Sidhan rees op: hy was bleek van smart en afgemat van de akelige droomen, welke des nachts zynen heerschzuchtigen geest teisterden met dezelfde gedachten, waer hy zich des daegs mede bezig hield. De vervallen bewindsman bedankte Rembha, deed haer teeken zich te verwyderen en, zynen tabbaerd omslaende, ging hy voor in de kamer. Daer ondervroeg hy Harmona en herkende hy Demhar. Deze had de onvoorzichtigheid hem de laetste gebeurtenissen te vertellen en er by te voegen hoe men hem nu om de doos vervolgde.
- En hebt gy de doos? - vroeg Sidhan.
- Hier is zy. - En Demhar liet ze zien.
De priester glimlachte valsch en sprak:
- Ge moogt u hier in veiligheid achten, goede jongeling: deze hut is getrouw en stom. Noch voor u, noch voor uw kostbaer kleinood was er betere schuilhoek, en ik stel zoo veel belang in dit juweel dat ik het mede bewaken zal.
Met die woorden verliet hy de hut om te zien, - zegde hy, - of Sulmath en Mordohan misschien niet langs die streken naer Demhar zochten. Hy bleef eenen geruimen tyd weg en het jeugdige paer, dat zynen angst reeds lang vergeten had, begon zyne lief- | |
| |
kozingen weêr op nieuw. Hunne hoofdjes rustten tegen elkander; de flikkerende lamp versmolt de kleuren van hun gelaet en van hun haer, als wilde zy ze tot éen vermengen, iets waerin Rembha groot behagen schiep.
- Ik minde zoo ook eens als ik jong was, - mompelde zy, - maer dat zyn dingen die met den ouderdom slyten. - Zy stond op en begon geheel haren huisraed te verplaetsen en te herplaetsen, weêr weg te nemen en terug te zetten, om te doen gelooven dat zy drok bezig was, doch eigenlyk om aen het jonge paer meer vryheid te laten. Zoo doende bleef er geen een der huisgoden, waervan de hut was opgepropt, op zyne plaets; de eene ging hier in den hoek, de andere daer, dezen versierde Rembha met bloemen, voor genen stak zy een waslicht aen, dat zy dan weêr uitblies en weêr op nieuw vuer vatten deed. Eindelyk had ze er voor gepreveld, gebeden, geknield; zy had al gedaen wat denkelyk was om den tyd te korten en nu wist zy niet meer wat aenvangen, toen Demhar haer uit die verlegenheid trok.
- Zou de eerwaerdige priester ons niet trouwen? - vroeg hy.
- Voorzeker, kinderen, en de tafel met een witten voorschoot op, en twee kaersen op zyde ware een zeer goed altaer; ik zou wel willen dat zulk hier gebeurde, myne hut zou er door gezegend zyn.
Zy ging zoo koutende aen het venster, om de gordyn, die wat verschoven was, meer digt te sluiten, maer bleek en nog meer bevend dan anders, sloof zy er af. - Gauw, gauw, kinderen, hier! - riep zy, hen voortstuwende. - Hier, in het kamerken, want uwe vervolgers zyn daer en het is de profeet die hen begeleidt!
- Heeft hy ons dan verraden? - riep Demhar, zich in een hoek van het vertrek werpende.
- Wel neen, hy is daer voor te braef en te godvruchtig. Wat ge durft denken! Hy zal hen niet naer hier brengen, dan om hun met eigen oogen te doen zien dat hier niemand verscholen is.
Zy wierp de deur haestig toe en de geliefden wachtten vol angst het einde dier gebeurtenis af. Weldra hoorden zy hunne vervolgers binnenkomen. Het was hun niet moeijelyk te verstaen dat de priester hun vyand was, dat hy zich met Sulmath en Mor- | |
| |
dohan had vereenigd om nog iets van zynen ouden luister terug te bekomen, en dat dit godtergend verbond slechts dan was gesloten geworden, na dat Sidhan beloofd had de doos te leveren. Het angstzweet liep de geliefde van het aenzicht by het vernemen dier samenspanning; zy voorzagen dat er hun nog veel lyden was toebereid en gevoelden, als het ware, al het folterende der yselyke toekomst, welke zich voor hen ontrolde. Nogtans ontbrak hun de tyd om lang onder die pynen bedwelmd te blyven; het pand van hun nakend heil vroeg heel hunne tegenwoordigheid van geest en zy beraedslaegden hoe de doos het best te redden was. Geen schuilhoek bood hun eene onfeilbare veiligheid aen en beter dan ze uit de handen te leveren, was het haer te verdedigen: Harmona verborg ze op haren boezem, terwyl zy weenend zegde:
- Daer is zy kostbaer bewaerd; om haer daer te rooven, moet men my het hart ontscheuren en, indien wy scheiden moeten, beminde Demhar, dan zal God, de beheerscher aller dingen, wel zorgen dat ik ze u de eene of de andere mael weder geworden doe.
Hy antwoordde: - ik betrouw op uwe liefde; - en zy omhelsden elkander nog eens, alvorens de deur van hunnen schuilhoek open schoot en de vervolgers binnen stoven. Kalm werden die ontvangen en Demhar, zich naer Sidhan wendende, sprak op aendoenlyken toon en terwyl hy zyne tranen bedwong:
- Gy hebt my verraden, priester, en nogtans ben ik het alleen, die u uit er harte liefheb. Degenen met wie gy u hebt verbonden, steunen op u gelyk gy op hen en ge zyt hun werktuig, terwyl gy myne hoop kondet zyn. Maer gy zult (de hemel verhoede het) dien misstap bitter boeten; want Sulmath verfoeit u in de ziel en twyfelt aen uwen God!
De priester aenzag hem van uit zyne hoogte en sprak op gewigtigen toon:
- Ik volbreng niet dan den oppersten wille, - en hy vroeg Demhar naer de doos.
De jongeling loochende schaemrood dat hy haer wist en, gelyk het meisje hem hierin navolgde, ontstaken de vervolgers in woede. Zy grepen Demhar aen, die weinig wederstand bieden kon, en | |
| |
onderzochten of hy haer misschien verborgen had; maer zich verzekerd hebbende dat hy haer niet op zich droeg, joegen zy hem, zonder naer het gesmeek der freule te luisteren, hoonend weg, als grootere wraek onwaerdig, als te onedel voor de marteliedood, als voorbehouden om nogmaels hun knecht te zyn.
In het uitgaen ontmoette hy de oude Rembha; hy bedankte haer met vochtige oogen en bekloeg zich over het verraed des priesters.
- Wat die gedaen heeft is wel gedaen, - antwoordde de ligtgeloovige; - hy heeft my gezegd dat, zoo hy u aen Harmona verbond, er niets goeds uit dit huwelyk zou ontstaen.
- Maer myne vereeniging met haer is de bron van ieders geluk, zegt het orakelwoord.
- Dan liegt dat woord, - hernam de oude; - anders had de priester het volbragt. - En zy wierp de deur achter hem toe, na alvorens, uit medelyden, hem eene korst brood te hebben in de handen gestopt. Zy ging naer binnen en zag dat men in alle hoeken naer de doos zocht. Het onderzoek bleef echter zonder uitslag, want Harmona verborg haer steeds op haer hart. Burgarhil vermoedde dien schuilhoek en, het meisje op Sulmath niet meer willende verbitteren, daerby te vreden omdat Demhar het kleinood niet bezat, zegde hy dat het nutteloos was langer te zoeken, dat men de doos niet behoefde te hebben om magtig te zyn; maer dat men slechts moest zorgen dat Demhar ze nimmer in handen kreeg.
Met die woorden was alles afgedaen en men begaf zich naer het huis van Sulmath, dat nu het prachtigste van allen was. Men kwam er ongehinderd aen, want de bestormers herstelden zich van de vermoeijenissen by het beleg van het slot Mordohan's uitgestaen, en dachten niet aen de plannen welke in Sulmath's brein broeiden.
|
|
Auteursrechtvrij