| |
V.
Bernhart had Regina, welke den haestigen Rudolf traeg en bevend naer de gebouwen volgde, ingehaeld. Hy nam haer by de hand en sprak op scherpen toon:
- Alles is verloren, freule.
- Ach neen, Bernhart: God is goed en almagtig! - antwoordde zy, terwyl hare tanden van aendoening tegen elkander klapperden.
| |
| |
- 't Is waer.... Eene gedachte schiet my te binnen, die alles herstelt. Vlugt aenstonds met my: myn gewoone weg langs het hulppoortje is altoos open....
- Neen, Bernhart.... Neen! - En meer kon zy niet zeggen.
- Hoe, neen?
- Ach neen, Bernhart, laet my met vrede.... of ten minste laet my adem halen.
- En waerom vlugt gy niet? - vroeg hy, verschrikkelyk van woede en jaloezy.
- Omdat ik ons niet blootstellen wil aen van gebrek te vergaen. Wy moeten geld en gesteenten medenemen, en zonder paerd ontkomen wy myn vader nooit....
- Gedoemd moet gy zyn, valsche vrouw! Kan ik u dan niet voor gebrek verhoeden?.. En ontvlugten!... Ho! ik heb magt genoeg om u mylen ver te dragen!
- Ik vlugt nu toch niet! - stamelde zy, haer bewustzyn byna verliezende.
- Ha! dan is alles verloren! - snauwde hy haer toe, - alles door uwe schuld verloren!... Ga nu by Rudolf en bemin hem!... Of liever overpeins of gy hem niet beminnen zult... Hy geeft u om dit overleg het uitstel van twee dagen.... ha! ha! ha!.... Alles is verloren, door uwe schuld verloren! En myne wraek en myne liefde en de vermorzeling dier edellieden!... Want morgen als Rudolf u ten huwelyk vraegt, komt er eene verklaring tusschen hem en Ulrich, en beide zyn weêr vrienden... Ik heb nu zoo veel gedaen om vyandschap tusschen hen te verwekken, gy kondet die vyandschap aenvuren... Ik vlugtte dan met u, vonde iets uit om Ulrich te verwyderen, en, zoo hy wederkwam, verscheurden zich die adelyke medevryers als wilde dieren... En gy hebt al die plannen vernietigd, al mynen arbeid verydeld... Want gy moest uitstel vragen, belachelyk uitstel vragen, om al onze voornemens ten toon te
| |
| |
spreiden!.. En nu gy my aldus bedrogen hebt, - vloog de laet wederom in woede op, - verlaet gy my valschelyk! o Regina! alles is verloren, door uweschuld verloren! - En alzoo in zyne wanhoop raeskallende, vervolgde hy het arme meisje tot op het voorplein aen de deur, die in de binnenvertrekken geleidde. Hier keerde Regina zich om en sprak stamelend, alhoewel vol liefde:
- Ik blyf voor eeuwig de uwe, Bernhart! - en zy verdween in de gangen.
De laet hoorde die zwakke woorden niet; hy was te zeer aen zyne wanhoop overgegeven. Hardnekkig sloeg hy zyn hoofd met vuisten, en zyne oogen vonkelden van den rampzaligen gloed, welke zyn binnenste verteerde.
Niet lang echter duerde die overspanning: zyne woede matigde zich en werd bepaelder, hy zocht iets om haer te stillen of er onder te bezwyken.
Een verward gejoel dat uit de keuken klonk, trof zyne ooren, en blyde riep hy uit, terwyl hy in de keuken sprong: - Ha! hier is volk!...... Is er hier iemand die my aen Raoul verraden wil? iemand, die my aen den beul overgeeft?
Johan stond by de deur, nam Bernhart by de hand en riep blyde: - Ha! hier is onze Bernhart! hier is hy nu, om mede by myne doode vrouw te waken!
- Ha! Bernhart! Bernhart! - riepen allen even verheugd.
- Pakt u weg! pakt u altemael weg! is hier dan niemand om my te verraden? - Maer Bernhart zag niets dan dienaren, en Johan hernam heel zacht: - Maer, Bernhart, gy hadt my immers beloofd hier mede te bidden...
Die zoete woorden troffen Bernhart, zyn gorgel ontspande zich; hy voelde eene weldadige lucht zyne borst indringen, en zyn aenzicht zich samentrekken tot een wanhopig geween.
- Ik bidden! ach ja, Johan! - zuchtte hy, de hand
| |
| |
des dienaers wringende; - wy lyden immers te samen vriend? Ho Johan, Johan! alles is voor my verloren! De liefde van Regina was niets dan spot... zy verried myne plannen, onze vlugt... Alles, alles, jongen, is voor my verloren!
- Dat is een aerdig man! - zei een kerel, die in den hoek der keuken stond, tegen zynen makker.
- Wel ziet gy dat dan niet? Het is die welken wy bespieden moeten!
- Zoo Petrus, dat is dan die, van welken ons meester, Rudolf, zei: Slaet hem gade en brengt my alles over wat hy zegt!
- Dezelfde, Francesco. Vergeet dus niet dat hy gezegd heeft: De liefde van Regina was niet dan spot.
- En dit ook: Alles is verloren!
- Juist, juist, Francesco; maer laet ons naderen; want hy schynt nog niet uitgebulderd te zyn en altyd met drift voort te spreken.
Zy naderden den groep, door de laten rondom Bernhart gevormd, en hoorden de stem van Harno, welke door haren koelen klank al de andere beheerschte.
- He! wat is dat voor een lawyt? - vroeg de monik. - Ha! zyt gy het, Bernhart? Gy komt hier zeker mede bidden tot lafenis der afgestorvene Johanna?
- Bidden, vader, bidden? - bromde Bernhart, - O, ik ben nu niet gestemd om te bidden.... alles, alles is verloren: Harno, myne wraek! myne....
- Ik zie alleenlyk dat gy driftig zyt! - onderbrak hem de monik, op de vreemde dienaren wyzende. - Kniel en bid, Bernhart.
- Maer, vader, vader!...
- Het gebed stilt de gramschap; het bloed wordt verkoeld door de gedwongene bedaerdheid in het gebed vereischt. Men krygt zyne zinnen er door weder; kniel en bid, Bernhart!
| |
| |
- Ja! laet ons bidden, voor myne vrouw bidden! riep Johan.
- 't Is zoo, laet ons bidden! - riepen anderen.
En allen knielden even als vader Harno, die luid eenen Onze Vader begon. Bernhart door het voorbeeld medegesleept, door de koelheid van Harno zelfs wat bekoeld, knielde ook en prevelde de gebeden na. Maer nauwelyks had men eenen Onze Vader gebeden of er vroeg eene:
- Maer vader, wanneer zult gy nu de legende vertellen?
- 't Is waer, de legende? - riepen de overigen.
- 't Is de schuld van Bernhart, dat wy ze nog niet hooren; want vader Harno ging beginnen, als Bernhart binnen kwam.
- Zult gy zwygen? - riep De Zwart, die niets tegen Bernhart kon hooren zeggen.
- De legende! de legende! - riepen de overigen.
- Ja de legende, - zei Harno opstaende. - Een tyd van gebed, een tyd van ontspanning!... Sta op! - vervolgde hy tegen Bernhart welke geknield bleef, - sta op en hoor myne legende.
- Maer vader! vader! kan ik daer nu naer luisteren? laet my bidden!
- Legenden stillen de driften zoo wel als het gebed. Sta op en luister, - herhaelde Harno.
- Is het dan zoo dat men de dooden bewaekt? Is het dan zoo, dat....
- Ik zeg u: er is een tyd van ontspanning en een tyd van gebed. Men behaegt Gode zoowel met eenen vriendelyken kout onder elkander, als met een ongevoeld en verstrooid geprevel; wat denkt gy, De Grys?
- Ik ben geheel van uw gevoelen, - antwoordde de ouderling.
- En gy nu, Bernhart? - vroeg de monik.
- Laet my met vrede! - riep de laet.
- Indien gy niet gekomen zyt dan om ons te stooren,
| |
| |
- sprak de monik, - dan hadt ge beter gedaen met in nwen kelder te blyven waer gy niemand kwelt... Die menschen hier, lezen nu al van in den avond psalmen en het is reeds over middernacht. Hun geest is door de gedurige herhaling derzelfde woorden, zoodanig afgemat, dat hy uitspanning behoeft. Zoudt gy nu met uwen dwarschen, hoovaerdigen kop, niet willen dat ik hunne hersenen wat aenscherp, opdat zy met nieuwen moed hun gebed zouden hernemen?
- Hoovaerdige kop! hoovaerdige kop! - herhaelde Bernhart; - maer ik ben immers toch niet hoovaerdig, vader? Alles, alles in my wil integendeel niets dan gelykheid.
- En hoe komt het dan - vroeg Harno koelbloedig, - dat gy u niet naer het meerendeel der omstanders voegt?
- 't Is waer! - riep Bernhart. En toch ik kan hier zoo wel myn hart van wanhoop opvreten als in mynen kelder!
Na het uiten dier woorden, voegde hy zich tegen eenen muer, legde de handen kruisling op de borst, en, zyn hoofd buigende, scheen hy het verhael van den monik af te wachten.
Deze nam een klein schabelletje en zette zich neder aen de voeten van Bernhart. De dienaren, de eene op banken, de andere op hunne knien zittende, schaerden zich rondom den verhaler; slechts twee bleven waken in een klein aenpalend kamerke, waer de doode vrouw van Johan lag, en die twee staken zeer dikwils het hoofd uit de deur om iets van de geschiedenis te kunnen vernemen.
- Begint gy nu met de legende, vader? - vroeg De Zwart.
- Seffens, seffens, - zei Harno. - Ik moet my eens bepeinzen.
- Maer het moet eene schoone zyn!
- Met vele duivelen!
| |
| |
- En engelen ook!
- Wordt er geenen de kop ingeslagen? - vroeg De Rosse.
- Maer seffens, kinderen, laet my toch beginnen.
- Nu zwygt... ust....
- Ik zeg u dat gy zwygt!
- Ha! hy begint, hy begint!
- Zwyg! zeg ik u!
En nu sprak Harno na eenen langen: ust! uit zyne lippen geblazen te hebben, en terwyl hy met den vinger wees om zyne aenhoorders, die ook allen, ust! riepen, nog meer tot stilte te dwingen:
- Hier op deze plaets, stond eertyds eene kleine hut... Zoo gelyk ieder laet er eene heeft, en waer men een koeike en een varken en zich zelven in te slapen leggen kan.
- In hetzelfde kamerke met het varken? - zei Bernhart bitter.
- Ust! - herhaelde Harno en hy hernam:
- Dat hutteke werd bewoond door zekeren lyfeigene Sterkaert genaemd, omdat hy zoo hemelsch sterk was! Eenigen heetten hem den reus en hy was ook zoo lang, zoo lang, dat hy, als hy de armen uitstak, aen den hemel reiken kon!
- En hy kon in dat hutteke? - vroeg De Zwart vol verwondering.
- En hy kon in dat hutteke, - zei Harno.
- Dat moest wel aerdig zyn!
- Het is toch zoo!
- Wat leugen! - sprak Bernhart.
- Ziet gy wel dat verhalen de gramschap verdryven; want gy luistert, - zei Harno. - Maer ik ga voort:
- Die Sterkaert was ook zoo sterk, dat hy de stieren met zyne vuist den kop insloeg en alleen zoo veel gewigt vervoerde als vier paerden te samen bewegen kunnen.
Ook verspreidde zich de faem zyner overmagt overal.
| |
| |
Geen edelman dorst hem misdoen noch leendienst van hem eischen, omdat de reus zich te gemakkelyk wreken kon, en de edellieden hem niet straffen dorsten, vermits hy een geheel leger dienaren in stukken wrong. Sterkaert was niettemin goed en beploegde de velden van zynen heer; hy gaf dezen hetgeen hem toekwam, en behield niet meer voor zich zelven dan dat waertoe hy regt had...
- Dan moest hy toch wel goed zyn, vader?
- 't Is wonder!
- Ik voor my zou dat toch niet gedaen hebben, ware ik zoo sterk geweest; - zei De Rosse.
- En daer zoudt gy mis aen gedaen hebben, - hernam Harno; - want gy haddet nimmer het geluk genoten, dat Sterkaert wedervaren is. Maer luistert:
- Het werd oorlog. Ik moet u niet zeggen wat vechten is; want dat hebt gy dikwils genoeg gezien en gedaen: de barons oorlogen voor eenen gebroken tak; maer toch zult gy nog nooit zien vechten hebben, gelyk Sterkaert vocht: hy had een kluppeltje van eenen grooten, grooten boom gemaekt, en daermede sloeg hy heele scharen ridders om. De harnassen dier edellieden borsten onder het gewigt van zynen moker, en vele ridders vlogen uren ver, dewyl zy als pluimen, door de sterke hand van den reus in de lucht gesmeten werden. Natuerlyk behaelde het leger waer Sterkaert de held van was, de zegeprael.
- Natuerlyk! - zei er een.
- Dat moest toch wat een sterke zyn! - sprak een andere.
- Wat leugens! wat leugens! - bromde Bernhart.
- Maer laet my vertellen! - zei Harno koel, en hy vervolgde:
- De koning of keizer, die toen heerschte, had van de feiten van Sterkaert gehoord en deed hem ontbieden. Hy maekte Sterkaert ridder en baron en heette hem Raoul van Herendal.
| |
| |
- Ha! dat is schoon, een laet die baron wordt! - riep er een uit.
't Is wonder! was ik zoo ook eens baron! maer wy kunnen het niet altemael zyn!
- Dat is waer.
- Maer was dan die Sterkaert de stamvader van onzen meester niet? - vroeg De Zwart.
- Dezelfde, - antwoordde Harno.
- Ik heb het gedacht van zoodra gy de legende begont, - sprak De Grys. - Ik heb die legende nog hooren vertellen: Raoul verkoopt.....
- Wacht, wacht, laet my maer vertellen, - viel Harno den ouderling in de rede; - en, nadat hy Bernhart een stond aendachtig bezien had, ging hy voort:
- De medegezellen des konings, de barons en andere edelen, zagen ongaerne dat zoo een man als Sterktert tot hunnen rang verheven werd; zy ontrieden den koning aen den veredelden laet, geld en middelen te verschaffen om een kasteel te bouwen. De koning vond dat goed, maer Sterkaert lachte er mede: hy verkocht zyne ziel aen den duivel, die het kasteel waer gy nu in zyt, op eenen nacht opbouwde.
- Ha! daer hebben we een duivel! - riep er een uit.
- Daer zullen er toch wel meer komen? - vroeg een andere.
- 't Is zeker daerom dat dit gebouw er zoo somber uit ziet? - vroeg De Zwart.
- Juist zoo, - zei Harno, altyd even koelbloedig blyvende. - Want gy moet weten vrienden dat in het begin de duivelen alle nachten op het kasteel kwamen dansen!
- Maer hoe kunt gy toch zoo onbarmhartig liegen? - vroeg Bernhart driftig.
- Ik weet niet waer gy u mede bemoeit, - antwoordde de monik.
| |
| |
- Ho! ik kan niet verdragen, dat gy die menschen zoo begoochelt, hunnen geest zoo verstompt en met valschheden opvult....
- Gy kunt niets verdragen van al hetgeen den mensch genot verschaft, en gy zegt dat gy het menschdom gelukkig maken wilt! Zie eens hoe verrukt en verheugd de aenzichten dier laten zyn! Bezie Johan eens, hoe schoon hy de dood zyner vrouw vergeten heeft en hoe vrolyk hy is.
- Wel zoo! - zei Bernhart, - dan juicht gy als gy een mensch ongevoelig maekt door hem eene noodzakelyke droefheid te ontnemen?
- Ik maek hen niet ongevoelig; maer zie hen liever vrolyk dan bedroefd. Om het ellendig vermaek van hen te zien uitweenen, zoude ik hen daerom niet mogen vermaken?
- Maer als dat dan zyn moet, waerom vervrolykt gy hen dan niet met waerheden?
- Leer dan vooreerst de menschen de waerheid begrypen, zoo ze echter begrypbaer is. De massen moeten met leugens bedwongen worden, en iets geheimzinnigs of wonderbaers bekoort steeds den mensch! - En zonder naer Bernhart verder om te zien vervolgde hy:
- Met den omgang van den duivel, verloor Raoul zyne deugd. Hy begon te stroopen, de meisjes te schaken, te bedriegen en te verkrachten. Niettemin bleef hy altyd goed ten opzichte der laten: hy was hun troost, en nooit heeft een zyner afhangelingen over hem geklaegd. Dat redde hem uit de klauwen van Satan; want de Almagt, daerdoor vermurwd, wilde dat hy op eene schoone vrouw verliefd werd en dezelve huwde. Nu kon Raoul niet trouwen, zonder dat zyne ziel verlost was. Door veel gesmeek en gebed, bragt de duivel het verdrag, waermede hy afstand zyner ziel gedaen had, aen Raoul weder, en op den dag des huwelyks, kwamen
| |
| |
de zieltjens van de afgestorvene, door Raoul bedrogene, meisjes, zynen echt op de kanteelen van het slot al wandelende vieren.
- Maer hoe is het toch om Gods wil mogelyk, dat gy zoo beuzelen kunt! - borst Bernhart weder uit.
- Maer ga om Gods wil aen, of zwyg! - zei Harno koel, en hy begon op nieuw:
- De vrouw van Raoul vermoedde steeds dat die dansende geesten onheil voorspeld hadden, en zy bedroog zich niet, want zy stierf in haer eerste kraembed. Raoul erkende in die vroegtydige scheiding de hand Gods die hem strafte. Hy verlangde te boeten en wilde een klooster oprigten, waerin hy het overige zyner dagen zou slyten en zynen eenigen zoon godvruchtig opbrengen. Vermits zyne ziel nu door boete en godvrucht, om zoo te zeggen, weder aen God verkocht was, verhoorde de Almagt het gebed van Raoul: zy bouwde op eenen nacht ons klooster, even gelyk de duivelen het slot Herendal op eenen nacht gebouwd hadden. En daerdoor is het dat ons klooster, een zoo engelachtig voorkomen heeft.
- Dat is waer, vader, de goedheid blinkt er buiten uit!
- Ieder zou er wel in willen!
- Maer allen zouden er niet gaerne inblyven, - merkte De Zwart aen.
- Toch, toch, - zei De Grys, - is het klooster wat anders schoon en liefelyk als dit slot.
- Dat is, - zei Harno, Bernhart strak beziende, - dat by ons in het klooster gelykheid, rust en vrede, en hier op het slot niet dan dwingelandy, wraek en vermorseling woont!
- Maer krygen wy nu het eind der legende niet? - vroeg er een.
- Zoo even! zoo even! en nadat hy zich nog eens verzonnen had, sprak de monik:
| |
| |
- Raoul sleet zyn leven in boete in ons klooster: hy werd er zoo heilig, dat hy met de gaef van mirakelen begaefd werd... Hy genas de zieken, deed de lammen gaen en bekeerde de levenden!...
- Maer kunt gy nu toch zulke wonderen gelooven? - vroeg Bernhart aen de laten.
- En waerom niet? - vroeg De Grys.
- Myne moeder is in het klooster wel van de koorts genezen!
- En de myne was blind!
- En myn vader had zynen arm verstuikt!
- En ik een been gebroken!
- En allen genezen! - riep De Grys uit.
- Gy ziet nu wel! - sprak Harno tot Bernhart.
- Maer gy spraekt van mirakelen? - zei deze.
- Die zyn altoos van vroeger eeuwen!... maer ik vervolg:
- Raoul stierf heilig in ons klooster; maer wilde in het slot begraven worden, om er al de duivelenmagt, die er mogt op rusten, in te niet te doen. De gaef der wonderen bleef hem echter by tot na zyne dood, en iedermael dat er een zyner afstammelingen trouwt, en het huwelyk ongelukkig zyn zal, mag hy hem komen waerschuwen, opdat het huwelyk niet volbragt zoude worden. Alsdan wandelt hy, den nacht die het huwelyk voorafgaet, rondom de kanteelen in hetzelfde gewaed, waermede hy in den grafkelder begraven ligt.
- Wat zegt gy? wat zegt gy? - riep Bernhart met blymoedige aendacht uit.
- Wel ja! - zei De Grys, - ik heb dat nog bygewoond!
- Hoe? wat? wat zegt ge? - vroeg Bernhart weder, maer met meer drift.
- Dat ik den geest van Raoul nog heb zien weêrkomen!
| |
| |
- Maer De Grys, - zei Harno, Bernhart koel aenziende; - dat is onmogelyk, het is reeds meer dan drie honderd jaren geleden dat Raoul nog verschenen is.
- Onmogelyk vader! - hernam De Grys op bevestigenden toon; - want ik zelf heb het gezien! En het bewys is, dat de moeder van Regina jong gestorven is!
- Bah! bah! het is langer geleden, De Grys!
- Zoo dat hy toch verschynt? - vroeg Bernhart driftig.
- De mirakelen zyn van vroegere eeuwen; het zyn slechts leugenen - antwoordde Harno koel.
- Maer men gelooft er aen!
- Wie zou er aen twyfelen, ik heb het met myne eigene oogen gezien! - zei de ouderling weêr.
- Ho! God!... dan is alles gered!
- Door die leugenen? - vroeg Harno even koelbloedig.
Maer Bernhart luisterde niet meer, hy was reeds buiten met Johan, welken hy medegesleept had.
- Kunt gy Regina zien, aenstonds zien? - vroeg Bernhart driftig.
- Als ik er by ga, ja.
- Ho! loop dan! loop! zeg haer dat alles gered is! Smeek haer om vergeving voor alles, alles wat ik haer daer straks deed lyden! Zeg haer dat ik haer bemin, altyd even vurig bemin, en aen hare liefde geloof!... Maer zeg haer, zeg haer toch, dat alles gered is!...
Johan liep henen.
- He! he Johan! - riep Bernhart. De dienaer kwam terug.
- Ik vergat u te zeggen, dat zy my, opdat alles wel gelukken moge, morgen heel vroeg moet komen spreken.
- Maer waer, Bernhart?
| |
| |
- Waer?... Ho ja! alles zal bespied worden door Rudolf.... Wel in myn grafkelder.
- Och! daer zal zy niet durven in komen!
- Ja wel, ja wel, als gy maer zegt dat ik haer bemin, vurig bemin.
- Zoo, dan is het goed.
- Maer wacht.... dat zy toch niet langs buiten binnen kome: men mogt haer zien; doe haer langs de kapel ingaen.
- Goed.
- Het is maer, daer zyn te veel dienaren op het slot.
- Ja, 't is daerop dat ik ook peins; die twee welke daer in de keuken zyn, zouden u wel kunnen gezien hebben.
- Och dat is niets, die zullen my toch niet verraden, hoop ik... Zeg dan tegen Regina dat ik haer bemin.
De dienaer vertrok weêr, maer Bernhart weêrhield hem nog eens.
- Vergeet aen vader Harno niet te zeggen, dat hy my in den morgen, een habyt uit zyn klooster en eenen fakkel brengen moet.
- Goed Bernhart. Nu nog iets?
- Neen, - zei Bernhart, en hy liep in zynen kelder om er zyn plan beter te overleggen.
Terwyl Bernhart aldus zyne bevelen gaf, had Petrus in de keuken tegen zynen medebespieder gezegd:
- Dat is nu toch eens een aerdig man, he Francesco?
- Een wonder man!
- Wy moeten maer wel onthouden wat er gezegd is.
- Ja Petrus, en aen Rudolf overzeggen, dat...
- Ja Francesco, en dat....
- Zoo dat......
- Ha! Rosse, - zei Petrus, dien dienaer tegen den arm stootende, - wat is dat voor een man, die daer met Johan uitging?
| |
| |
- 't Is wel een aerdig man, niet waer? - vroeg Francesco.
- 't Is wonder! - zei De Rosse.
- Maer wie is het?
- Wel kent gy hem niet! het is onze Bernhart!
- Maer wat Bernhart?
- Wel dat is zonderling dat gy hem niet kent! Niemand uit den omtrek of hy kent hem!
- Maer ik toch niet, - zei Francesco.
- Wel jongen, ge weet wel, diens vader daer opgehangen is!... - antwoordde De Rosse, maer hy beklaegde zich die woorden deerlyk, want een gebalde vuist trof hem zoo hevig, dat het bloed zynen neus ontsprong.
- Ha! gy verraedt onzen Bernhart, onzen Bernhart! - riep De Zwart, die altoos de ieverigste voorstander van dien laet geweest was. - Zegt eens, makkers, De Rosse verraedt Bernhart!
- Slaet hem dood! Slaet hem dood!
- Toe maer! Toe maer! - riep men nog, terwyl het slagen op den ongelukkigen onvoorzichtige regende.
- He! he! kinderen wat is dat? - vroeg vader Harno met zyne koele stem; en door den hoop dringende, die zich aenstonds om de vechtenden gevormd had: - Schei er daer eens uit, De Zwart! En gy daer De Grys! foei! voor zoo een ouden man, nog vechten!... Houdt op, toe! houdt op, kinderen!... Stil dan toch, jongens! stil dan!...
Met dergelyke gebaren, trachtte hy den vechtenden hoop te stillen, maer zulks gebeurde zoo ligtelyk niet, en het was slechts na herhaelde poogingen van den monik, dat De Rosse uit handen kwam.
- Het zal er toch niet by blyven! - riep De Zwart. - Gy komt niet levend uit myne handen!
| |
| |
- Maer kan ik eraen doen? - vroeg De Rosse, zyn bebloed aenzicht afvagende.
- Ik zal u wel leeren, wacht maer, ik zal u wel leeren!
- Maer wat is er dan toch gebeurd? - vroeg de monik koud weg.
- Wel vader, hy heeft Bernhart verraden!
- Is dat waer, Rosse?
- Wel neen!
- 't Is zeker!
- 't Is niet!
- Ja wel!
- Daer kan de duivel zelf niet wys uit worden, - sprak de monik.
- Ja, maer als nu Bernhart eens ontdekt wordt! - zei De Zwart, weenende.
- Dat dit zoo eens gebeurde! - zegden er anderen insgelyks, hun gemoed voelende volkomen.
- Hy zou ook al hangen, gelyk zyn vader! - weenden allen.
- Ja, ja, - zei De Rosse, snikkend gelyk de overigen.
- Kom, kom, het zal zoo erg niet wezen! Veel geschreeuw om niet, gelyk altoos!... Waer zyn die vreemde gasten?.. Ik heb ook zoo dikwils teeken gedaen aen Bernhart, opdat hy voorzichtig wezen zou; maer hy was weêr driftig.... Waer zyn die mannen dan, jongens? breng ze hier dat ik hun een eed van stilzwygen afeische, gelyk ik het van u gedaen heb.
Maer de twee bespieders waren uit de keuken verdwenen en reeds zeer digt by het nachtvertrek van Rudolf.
- Dat is toch van gewigt dat wy daer gezien en gehoord hebben, - zei Petrus.
| |
| |
- Anders zou er zoo niet voor gevochten zyn, - vervolgde Francesco.
- In verre niet!.:.. Het is kans dat Rudolf ons vrymaekt!
- Of ten minste ons toch acht dagen goed behandelt.
- Ik ben zeker dat ik er met eenen nieuwen rok afkom, - hernam Petrus.
- En ik heb een nieuwen hoed noodig.
Zy traden in de kamer huns meesters, welke hun die vryheid had toegestaen, voor zooveel zy hem iets gewigtigs mede te deelen zouden hebben.
Rudolf lag te bed; maer leunde slapeloos op zyn linker arm. Hy zag somber op, toen zyne verspieders binnen kwamen.
- Wat ziet hy er kwaed uit! - fluisterde Petrus.
- Ja, en het is hier byna donker! - zeide deze sidderend, het nachtlampje beschouwende dat aen het pinken was.
- Ha! gy zyt daer? - vroeg Rudolf zonder op te staen.
- Ja, meester.
- Is er nieuws?
- Ja, meester.
- Gy hebt dien laet gezien? - vroeg hy opschietende.
- Ja, meester.
- In de keuken, - zei Petrus sidderend.
- Waer men de vrouw van Johan bewaekte, - voegde Francesco er by.
- Ja, ja, maer wat is er nu van dien laet? - vroeg Rudolf driftig.
- Wel meester....
- Wy.... wy....
- Gaet gy spreken?
- Hy zegde dat de liefde van Regina slechts spot was.
| |
| |
- 't Is niet waer! - riep Francesco.
- Hoe, zeide hy dat niet? - vroeg zyn makker.
- Wacht ja! in 't eerste, he? - hernam Francesco.
- Maer ga voorts, is er anders niet?
- Ja, meester.
- Hewel?
- Hy zei dat alles verloren was.
- Neen, hy zei dat alles gered was.
- Myn God! myn God! - schreeuwde Rudolf, regt staende.
- Maer meester hy zei dat alles verloren was!
- 't Is niet waer! Ik zeg u dat hy zei dat alles gered was! - riep Francesco.
Rudolf gaf beiden eene oorveeg; - Gaet gy zwygen! - Beide zwegen.
- Maer zeg dan toch wat er gebeurd is! - schreeuwde Rudolf van ongeduld en gramschap stampende.
- Mag ik spreken? - vroeg Francesco.
- Ja!
- Bernhart zei dat alles gered was!
- 't Is niet waer! - viel Petrus in.
- Zwyg! - schreeuwde Rudolf, hem eene nieuwe geduchtere oorveeg gevende. - Ga voort Francesco.
Zie, hy wil twisten dat het niet waer is, he meester? maer de laet zei het als de legende verteld was.
- Wat legende? - vroeg Rudolf byna razend.
- Wacht ja, nu weet ik het, - zei Petrus, - het was de legende van Raoul van Herendal!
- En wat is dat voor eene legende?
- Wel dat was een man en die kon met zyne armen aen den hemel!
Rudolf kon zich niet meer bedwingen.
- Pakt u weg, schorken! - riep hy hen voortstampende. - Ha! gy kinkels! gy beesten! uw meester durven
| |
| |
bespotten! - en zoo bulderend joeg hy hen al slaende de deur uit.
- Wel nu heb ik geen rok, - zei Petrus, toen ze buiten waren.
- En ik geenen hoed! - antwoordde Francesco.
- Ik heb in tegendeel eene oorveeg gehad.
- En ik twee - zei Petrus. - Ik bespiede niet meer.
- Ik ook niet, en als onze barbaer ons nog uitzendt, zeg ik maer dat ik niets gezien heb.
- Ik ook.
En zoo gingen zy grommelende door, terwyl hun meester van woede schuimbekkende, zyne kamer op en neder liep.
- Wie brengt daer nu iets uit ten regte! - riep hy uit. - De eene zegt zus, de andere zoo! Ach! had ik myn paedje of mynen schildknaep gezonden!... maer dat had immers argwaen gewekt, en men had den laet uit de voeten gehouden!... Wie mag die laet toch zyn? Men ziet hem nooit! - vervolgde hy, zich bedarende. - Ik heb al overal gaen zien waer de dienaren zich vergaderen, en hy is nergens, nergens! zoo dat hy zich altoos verdoken houden moet... Zoo ik hem eens deed opzoeken, hy zou my vele inlichtingen kunnen geven, en gansch de zaek van mynen broeder in al hare vuile geheimnissen bekend maken... Ha ja! ik ga naer Raoul, men doet een dienaer ondervragen, de pynigingen doen hem spreken... Nu vindt men den boef, die nu reeds twee dagen myn leven vergalt, men zal hem hangen, en men belooft hem gratie van het leven, maer als hy gesproken heeft hangt men hem toch.... Juist, juist, ik zegeprael!... Maer... - hier hield hy op, en hernam een stond daerna met woede: - Ha! myn broeder, gy hebt my gebonden, gy hebt alles voorzien, ik kan niets ontdekken... Ik gaf immers myn woord van dien man nooit
| |
| |
te gewagen... Vermaledyding! den knoop der listen in handen hebben en hem niet kunnen losrukken! Ulrich! Ulrich! valsche Ulrich!... Ha! maer gy hebt niets gewonnen, ik zal myne mannen dat doen uitleggen, en dus doe ik zelve het niet... ik zal.... Neen, neen, want dan is toch myne eer geschonden en heb ik myn woord gebroken... Dan toch ben ik zoo valsch als Ulrich, zelfs zoo verachtelyk als de minste laet!... Ulrich! Ulrich!.... - Hy stond een oogenblik gedachteloos, toen hernam hy meer bedaerd:
- Na het vertellen eener legende, zei de laet dat alles gered was.... Kende ik nu die legende dan wist ik alles... Maer helaes, uit myne domme mannen is niets te krygen... Toch wil dat zeggen dat hy een middel gevonden had om te zegevieren, maer dat zal ik verhoeden, Ulrich, dat zal ik verhoeden! Gy zult met Regina niet ontvlugten, valschaerd, neen dat zult gy niet....
En met het vast voornemen, alles daertoe aen te wenden, plaetste hy zich aen het raem om te zien of niemand de hofdeur uitging en alzoo ontsnappen kon... Hy bleef daer post houden, tot dat de dag begon op te komen, en toen, na alvorens eenige bevelen ten voordeele zyner ontwerpen gegeven te hebben, begaf hy zich in haest naer het slaepvertrek van Raoul.
De slotvoogd ontving hem vriendelyk, verre zynde van te gissen wat hem zoo vroeg het bezoek van zynen gast verschafte.
Hoe snel echter Rudolf gezorgd had om Raoul van alles te verwittigen en alzoo de voorhand op zynen broeder te krygen, had Regina nog vroeger gezorgd om zich naer den grafkelder te begeven. Daer werd zy met hartelyke liefde ontvangen en Bernhart gaf haer de middelen op, welke zy werkstellig moest maken, om de bedreigingen van Rudolf te verydelen.
|
|