Paul Kruger, de leeuw van Zuid-Afrika

[p. 69]

Hoofdstuk X.
Hoe Secheli, in plaats van koffie en suiker, peper kreeg.

De oude Secheli, de Betsjoeana-hoofdman, was een echte rakker. De Boeren hadden al vaak last met hem gehad, maar nu was hij zo vermetel geweest, om Moselele een schuilplaats aan te bieden.

Moselele was een ruwe moordenaar, die in de Zuid-afrikaanse republiek al heel wat moorden op zijn geweten had. Toen de Boeren dan ook vernamen, dat hij bij Secheli onderdak had gevonden, eisten zij van de Betsjoeana-hoofdman, dat hij die schurk zou uitleveren.

Maar jawel, de oude schelm antwoordde: ‘Wie Moselele hebben wil, moet hem maar uit mijn maag komen halen!’

Dat betekende dus, dat er een expeditie voor nodig zou zijn, om Moselele te pakken te krijgen. Nu goed, wanneer het niet anders kon, zouden de Boeren het op deze manier proberen. Er werd een expeditie uitgerust, die onder leiding van Scholtz als hoofd-commandant en Paul Kruger als commandant naar Secheli zou gaan, om zich met geweld van de moordenaar meester te maken.

[p. 70]

Zodra zij bij Secheli's kraal waren aangekomen, zond de oude hoofdman een boodschapper naar de Boeren. Deze bode kwam namens Secheli zeggen: ‘Morgen is het Zondag en zal ik niets doen, maar Maandag zullen we wel afrekenen!’

Hij wist natuurlijk heel goed, dat de Boeren, als het enigszins mogelijk was, de Zondag vierden en nu meende hij hun daarmee in het gevlei te komen. Zó sterk was hij er van overtuigd, dat hij de Boeren netjes behandelde, dat hij een tegenprestatie durfde vragen. De boodschapper vroeg namelijk, of de Boeren niet wat koffie en suiker voor Secheli te missen hadden.

‘Wat!’ zei Scholtz, quasi boos, ‘vraagt de oude rakker om koffie en suiker? Zeg hem uit mijn naam, dat hij in plaats van morgen koffie en suiker, Maandag peper van ons zal krijgen!’

En dat gebeurde ook.

's Maandagsmorgens vroeg reeds begon het gevecht.

Paul Kruger was, zoals gewoonlijk, één van de eersten, die storm liepen. Hij had zijn vier-ponder met schroot geladen en schoot daarmee heel wat Kaffers neer. Maar in zijn ijver snelde hij te vlug vooruit en dit werd hem noodlottig. De Boeren hadden een kanon meegenomen en dit werd door Louis du Plessis bediend. Die loste daar nu en dan een schot mee. Op een ogenblik, dat Paul vóór het kanon uit druk aan het vechten was, schoot Louis zijn kanon weer af. De kogel ketste tegen een rotsblok, ketste nog eens en ging daarna rakelings langs het hoofd van Paul Kruger. Deze werd daardoor tegen de grond geslagen en was op slag bewusteloos.

Van Royen, een vriend van Kruger, verbond zijn hoofd en probeerde hem overeind te helpen. Dit gelukte niet, omdat Paul bewusteloos was. Hij legde hem daarom weer neer, om verder zelf aan de strijd deel te nemen. Maar Kruger lag daar natuurlijk heel gevaarlijk. Gelukkig was er een Hottentot, een knecht van Kruger's broer, die het gevaar bemerkte. Hij nam de vier-ponder, die Paul had laten vallen, op en hield daarmee de Kaffers op een eerbiedige afstand.

Toen Paul Kruger weer tot bewustzijn kwam, zag hij, dat de Kaffers achter rotsen en klippen vandaan kwamen en naderbij kropen.

Onmiddellijk begreep hij, in welk groot gevaar de Boeren nu verkeerden. Hij kwam overeind en ofschoon hij nog te

[p. 71]

‘Wat! Zeg hem, dat hij Maandag in plaats van koffie en suiker, peper zal krijgen!’
Blz. 70

[p. 72]

zwak was, om zijn geweer te hanteren, leidde hij toch de aanval op een gevaarlijk punt, waardoor de voorpost werd gered.

Toen hij kort daarna weer in staat was, zelf zijn vierponder af te vuren, trof hem een tweede ongeluk. Een vijandelijke kogel ging zó rakelings langs zijn borst, dat zijn buis aan flarden werd gescheurd, terwijl hijzelf als door een wonder ongedeerd bleef.

Er werd die Maandag tegen Secheli fel gevochten en de Boeren hielden hun woord, ze leverden de schelm een grote hoeveelheid peper, veel meer dan hem lief was.

Maar al was het een zware strijd, het doel werd toch bereikt en stormenderhand wisten de Boeren de Kaffers van de berg te verdrijven, waar zij zich hadden genesteld.

En de moordenaar Moselele viel de Boeren toch in handen, al hadden ze hem dan ook, in figuurlijke zin, uit Secheli's maag moeten halen.

Aan dit voorval zat nog een onverkwikkelijke geschiedenis vast.

Hoe kwamen de Kaffers toch aan geweren en kogels?

Scholtz en Kruger wisten op die vraag wel een antwoord te geven.

Dicht bij de plaats, waar Secheli zijn verblijf had, woonde destijds de bekende zendeling Livingstone en deze voorzag de Kaffers van wapenen.

Na afloop van de strijd zond commandant Scholtz, Teunis Pretorius met enkele mannen naar de woning van Livingstone. De zendeling was niet thuis, doch Pretorius wist zijn woning open te maken en toen vond hij een complete werkplaats voor het repareren van vuurwapenen. Ook vond hij veel oorlogsmateriaal, dat Livingstone voor Secheli had opgeslagen.

Pretorius keek vreemd op, toen hij deze ontdekking deed en de commandanten Scholtz en Kruger waren heel boos op Livingstone. Nu begrepen ze, waarom die rakker van een Secheli zo'n praats had durven hebben. Hij voelde zich sterk, omdat de zendeling achter hem stond.

Pretorius nam alles mee en toen Livingstone thuis kwam, vond hij zijn woning opengebroken en het arsenaal verdwenen. Deze vreemde geschiedenis is nooit opgehelderd. Wel is Livingstone kort daarop naar Engeland teruggekeerd en

[p. 73]

heeft hij daar de Boeren zwart gemaakt. Hij deed het voorkomen, alsof de Boeren als barbaren tegen de zwarten optraden. Hij stelde de zwarten voor als onschuldige natuurmensen. Maar dat was een scheve voorstelling. Als hij de Engelsen eens nauwkeurig had ingelicht over Dingaan, Mozilikatze, Moselele, Secheli en zoveel andere Kafferkapiteins, dan zouden ze wel andere gedachten gekregen hebben over de onschuldige zwarte natuurmensen. Het is heel jammer, dat Livingstone in dit opzicht zo lelijk heeft gehandeld.

Dat er later tussen de Boeren en de Engelsen veel misverstand is ontstaan, dat deze beide volken elkander begonnen te haten en vaak met elkaar in oorlog geraakten, is voor een groot deel te wijten aan David Livingstone.

Intussen konden Scholtz en Kruger zich daarover nu nog niet druk maken. Ze hadden met Secheli afgerekend, hadden hem peper inplaats van koffie en suiker geleverd, en daarmee was deze zaak afgedaan.

Helaas, al spoedig deed zich weer een vreselijk geval voor met een zwart natuurmens, waardoor Paul Kruger andermaal geroepen werd tegen de Kaffers ten strijde te trekken.