Tvoyage van Mher Joos van Ghistele

(VIII, 27)

[B]innen der tijt dat de voorseyde daer waren ende de patroons en cooplieden hare besongien daden, zo worden eeneghe van hemlieden gheleedt ten diversschen plaetsen binnen der zelver stede gheleghen.²¹² Eerst toot eender schoonder grooter straten, ghenouch ligghende an deen hende (402r) vanden voorseyden fondigo, ter welcker plaetsen alle avontijden onttrent zonne onderganc den meesten deel vanden jare versamen zo groote menichte van heydenschen cooplieden, heeren, princen, borgheren ende ambochts lieden, dat wonder es om sien, daer zij zijn onttrent onderhalf huere, ansiende de groote nieuwicheden, ghenouchten ende consteghe excercicien, die van diversschen persoonen daer bedreven werden. Want daer ver-

212 De gegevens in dit hele capittel vindt men allemaal terug bij Adorno, cap. 25.

[p. 403]

gaderen alderande consteneers van ghenouchten, eeneghe bedrivende alle soupplessen met den live die moghelic zijn van doene. Andere bedriven wonderlicke consteghe crachten, onghelovelic te zegghen. Zom spelende van passe pas met heymelicken drachten. Eeneghe met sotten ghenouchelicken spraken te sprekene. Ander singhende diverssche sanghen met den handen te samen slaende, twelcke ghenouch accorderende es. Eeneghe spelende up instrumenten van snaren, als luten, harpen of velen. Ander up scalmeyen ende groote tamboeren. De zommeghe daer up dansende, maeckende wonderlicken aerbeit met den live. Zulcke spelen met den corten messe, bueckelare, ende zom met der halver glavien. De kinderen loopen met hoopen te samen, tien of twalef steenen cannen vul waters deen boven den anderen up haerlieder hooft stellende zonder storten oft vallen. Vele meer andere nieuwicheden sietmen daer, te lanc om scriven, ende die den voorseyden speelders wat gheven wilt dien zegghen (402v) zij danc, ende daer vergheten de voorghenoumde ende goede lieden haren tijt toot beghint te deemsteren; dan gaet elc zijnsins. Dits meest alle avontijden te doene zo vooren gheseit es. Zij worden ooc noch gheleedt ghenouch oostwaert thenden vander voorseyder ghenouchelicker schoonder straten, teender plaetsen daer eene maniere van eenen grooten laecke ende watere leyt, up twelc eene schoone groote plecke staet oft een huus ware, zeere vaste bemuert, hebbende twee steercke poorten. Deene respondeert ter steden waert, ende dandere comt up tvoorseyde laec ende watere. Welcke plaetse daer ghenaemt es tarssinael,²¹³ daer alle de scepen van oorloghen, galleyen cleene ende groot, alle de fuusten ende andere scepen in ligghen, den coninc van Tounis toebehoorende. Bij deser voorseyder bemuerder plaetsen wart hemlieden noch ghetoocht een ander schoon groot huus, ooc up tvoornoemde water ligghende, ghenaemt ladouwana,²¹⁴ daer alle de coopmanscepe inghebrocht werdt die uut der zee comt ende an land oft inde stede wesen wilt. Insghelijcx alle de coopmanscape die vanden lande of vander steden ter zeewaert wilt, die moet ooc al int zelve huus commen, den coninc daer betalende den tienden pennijnc vanden honderden, twelcke een al te onestimeerlic goed draeght. Dit voorseyde laec ende watere es wel groot in zijnen ombevanc onttrent dertich dier milen, ende leyt zo bijder zee datmer uut comt met eenen nauwen vaerdekine, zo groot datter recht maer eene groote galleye duere en mach (403r), duer twelc al de coopmanscepe wech ende weder ghevoerdt werdt uut den grooten scepen inde douwane, ende insghelijcx uuter douwane ten scepen waert, ende es zo steerc bemuert dadt wonder es. Up dit zelve water zijn uutnemende groote menichte van voghelen, zeere wel ghelijckende den hoyvaers, maer en zijn gheene, ende es eene zeere ghenouchelike plaetse, maer inden zomer ten meesten deele zeere ombequame, mids den grooten stancken ende quade luchten die daer dan zijn, zo dat een meinssche dies niet ghewoone zijnde, lichtelic daer van de qualinc vaert ghecrighen zoude. Item over deen zijde van desen nauwen bemuerden vaerdekine es ghemaect eenen steercken torre, ghenaemt Radijs,²¹⁵ ter bewaernesse vanden zelven, ende over dander zijde ter steden waert een schoon groot casteel, ghenaemt Casabe,²¹⁶ wel hebbende in zijnen ombevanc met den lochtinghen ende hoven daer an ligghende eene mile en half, ende es van binnen zo schoone ende melodieus te ansiene, dadt een eerdts paradijs schijnt wesende, ligghende in schoone ghenouchelike maertse; de poorten

213 Ar. dâr-sinâ'a (marinewerf).

214 Ar. al diuân (douanekantoor).

215 De huidige voorstad Maxula-Radès.

216 De kasbah (Ar. al kasaba) werd 894-896 gebouwd door Ibrâhîm II. Deze vesting ligt aan de westzijde van de stad.

[p. 404]

ende inganghen zijn eeuwelic zeere nauwe ende steerc ghewacht, want altoos als de conijnc inde stede es, zo houdt hij hem meest int zelve casteel. Item niet zeere verde vanden voorseyden casteele zo es de principaelste gyemme - dats een keercke - van alder steden, inde welke als noch hanght eene groote schoone clocke, maer en werdt niet gheluudt, ende omtrent (403v) twee appel woorpen van daer zo staet noch eene andere cleene gyemme, inde welcke int alder upperste leyt dat helich lichame van Sente Olive zomen daer seit, an twelc gheen heydenen commen en dorven, want wiedt prouft, heyden zijnde, hij werdt gheplaecht; die experiencie es daer dicwilt ghesien.