Tvoyage van Mher Joos van Ghistele

(VI, 21)

[D]e voorseyde moskea voor bij leden zijnde, zo comt men ter stont ter stede van Alapen, lijdende duer vele schoone lochtinghen ende bogaerden, maer nochtans der ghelijcke niet van Damasco of Tripolij, ende es ronts omme bemuert met eenen steercken hooghen muere, vele torren daer in staende, teerterijcke binnen bij naer also hooghe als de mueren, maer en heeft te vele plecken gheene grachten noch vesten, haer rijsende over beede zijden ten beerghe waert uppe in voormen van eenen scepe, ende naer estimacie vele grooter binnen mueren dan de stede van

[p. 316]

Ghend. De voorbouchten voor elke poorte zijn meerder dan Curtrijcke, Audenaerde, Aelst ende Denremonde, zo dadt eene uutnemende groote rijckelicke stede es, bij ghelijcken also wel ghevolct als Alkayeren. Binnen deser zelver stede zijn wel acht hondert prochien, elc hebbende haren cady up haer zelven - dat zijn ghelijc in onsen lande prochipapen¹¹⁴ - ende zo wanneer zij uutsenden (311v) ter oorloghen, vermoghen wel hondert dusent mannen persoonen, de stede nochtans bewaert blivende. Item den meesten deel vanden straten zijn alle besaren, boven verdect jeghen den reghen ende teete zonneschijn, dat zijn plecken daermen alle saken vercoopt, als zijde, specien, ghesteenten ende alle andere zaken die herte ghedincken mach. Item inden rechten middewaert vander stede staet ghemaect bij consten ende bij aerbeide eenen beerch, ghemetst van onder upwaert dacwijs, altoos noesschende ende noesschende, zo steil dat niet moghelic en ware datter eenich dier up gheclausteren zoude, rontomme den welcken eene diepe wijde grave ende veste es, ghehouden met aerbeide uuter steenrotsen, over deen zijde zeer diepe van watere, maer over dander zijde en es zo vele waters niet. Ende boven up desen beerch zo staet een casteel dat al den beerch bevaet, ghenouch van fautsoene als tcasteel es van Hooms ofte van Aman, maer dit neemt uute van scoonheden, steercten ende van wel ghewrachtheden ghelijc den dach boven der nacht doet. Te deser voorseyder plecken houdtmen de munte vanden souldaen, zo datmen in alle des souldaens landen nieuwers munte en slaet dan in Alkayeren, in Damasco, ende te Alapen. De poorte des voorseyts sloots es een trijckelicste dijnc datmen zoude connen ghedincken; den upganc es ghemaect met eender steenender brugghen, met boghen overwolven, ghefundeert uuter dieper vesten. Niement en mach daer te paerde in rijden dan de souldaen, alle andere heeren, ammiralen, dendaerden (312r) ende capitainen moeter te voet in gaen; ooc alle heeren capitainen, wie zij zijn, voor tcasteel lijdende, moeten haerlieder hooft daer bughen in teeckene van obediencien. Dus ter stede van Alapen commen zijnde, ghinghen de voorseyde alle te samen logieren int fondigo vanden Veneetsianen, dat alte schoone eene plaetse es daer zij zeere blidelic ontfanghen waren, ende hemlieden zulke chiere ghedaen, als dat zij binnen der tijt daer zijnde, van haren theercosten niet gheven en mochten; ooc thaerlieder vertreckene waren hemlieden ghesconcken diverssche properheden van dien lande; hemlieden was ooc gheleeds ghedaen ende ghetoocht de stede van plaetsen te plaetsen daer wat nieus te siene was zo vooren ghescreven es. Item in dese zelve stede woonen zeer lettel kerstenen bij dadt elders doen, uutghedaen eeneghe Armenij, de welcke hem houden buuter steden in een duerp up hem zelven, daer zij hebben een cleen keercxkin, ende als de kerstene cooplieden inde stede woonende messe hooren willen des sondaeghs of helich daeghs, moeten ten voorseyden keercxkin gaen, maer inde weke hooren zij messe in haerlieder logijst bij haeren properen capelaen. Omtrent deser voorseyder stede wast lettel wijngaerts, maer den zelven diere wast, es rootachtich ende den wijn zeere steerc om drijncken. Item recht buuten der stede staet eene steenrootse, daer up begraven leyt een half gygant die twee vademen lanc was, ghestorven int zelve jaer als de voorseyde daer quamen, ligghende in eene schoone tombe (312v) van witten steenen, ende alle de faiten, crachten ende vromicheden die hij in zijnen levene ghedaen hadde, staen ghegrouft inde zelve tombe rondsomme met Arabiaenssche

114 Zie aant. I, 64.

[p. 317]

lettren, den welcken zij daer houden voor eenen grooten sant. Desen beerch es meest onder al hol, met diversschen logijsten ghemaect; de lieden van daer zegghen dat voortijts, eer dlant bewoont was, plaghen woonsteden van lieden te zijne, hemlieden daer beschermende voor de beesten ende dieren. Item alle nacien diemen ter weerelt dijncken mach, hebben daer huerlieder chanen ende fondigoes up hem zelven, twelcke huusen ende herbeerghen zijn, rontomme binnen ghemaect met camerkins drie oft viere deen boven den anderen alleyewijs, daer de cooplieden in logieren met huerlieder coopmanschepe. Item ter zijden der steden loopt een cleen ondiepe rivierkin, dicke ende blont van watere,¹¹⁵ daer zeer vele goeder visschen in groeyen. Onder andere vanctmer cleene visschelkins oft grondelinghen waren, van zulcker natueren, dat zo wanneer mer tien of twaleve gheten heeft, men van slapene niet ghewachten en can. Item daer omtrent zijn alte vele dieren, zeere ghenouchelic te ansiene ende der gheeten zeer wel ghelijckende, van wiens hare men tcammelot maect.¹¹⁶

115 De Quweiq.

116 Ar. hamlat: trijplinnen. Voor de fabricage daarvan werd, naast kamelenhaar, ook de vacht van de langharige angorageit gebruikt.