Logo DBNL
Thalamus sponsi oft t'Bruydegoms Beddeken (1623)

Thalamus sponsi oft t'Bruydegoms Beddeken

(1623)–Michiel Zachmoorter–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Cap. XI.
Oft den wille can Godt beminnen sonder de kennisse des verstandts.

 

ICk sal dit teghenwoordigh tractaet sluyten als ick uyt die voorgaende fondamenten getoont sal hebben de resolutie van een sware questie die van vele geroert wort, te weten Vtrum voluntas in hoc statu possit ferri in incognitum, Oft den wille can Godt beminnen sonder te kennen wat hy bemint. Waer op ick antwoorde datter twee soorten van kennisse zijn inden mensche, te weten de natuerlijck die doort het vernuft vande crachten der zielen gheschiedt, waer door de ziele besonder distincte, ende particuliere kennissen van Godt heeft; ende de overnatuerlijcke, waer door de ziele al hoe wel sy van Godt verlicht is, nochtans geen besonder, noch distincte kennisse van Godt en heeft, maer een generale ende confuse van een onbegrijpelijck goet dat haer eer van alle kennisse berooft dan eenigh besonder kennisse gheeft, soo hier voren dickmaels gheseyt is. Indien dan de vraghe is of den wille can beminnen sonder eeni-

ghe van dese twee soorten van kennissen te hebben, 'tis claer dat dat niet geschieden en kan, want den wille is Potentia caeca, een blinde cracht. Maer inde vraghe is oft den wille can beminnen sonder de natuerlijcke, besondere, ende distincte kennissen te gebruycken, alleene verlicht zijnde met het overnatuerlijck licht door het welcke het natuerlijck verstant geheel verduystert wort van alle natuerlijcke kennissen, 't is claer dat het soo geschieden kan, want al en is 't overnatuerlijck licht niet begrijpelijck om dat het boven alle verstant is, nochtans is het veel bequaemer om de ziele in liefden te doen smelten, dan't natuerlijck, ja 'tis t'samen licht ende hitte die de ziele van liefden doet smelten ende met Godt vereenicht; Quia +experimentalis Dei perceptio non fit per solam abnegationem, sed claudit in se duplicem viam cognoscendi Deum, scilicet per abnegationem, & excellentiam incomprehensibilem, segt Gerson. Dat bevindelijck gewaerworden Godts en geschiet niet door't loochenen alleen, maer besluyt in hem tweederhande manieren om God te kennen, te weten door't verloochenen oft niet gedencken Godts natuerlijcker wijs, ende door't kennen sijnder onbegrijpelijcker excellentie overnatuerlijcker-wijs.

Maer liefhebbende ziele die naer den bruydegom verlanght ende hem noch niet en hebt ghesmaeckt, ist dat ghy my vraeght hoe dese dinghen al te werck gaen, ende hoe sy gheschieden, ick sal u laeten beantwoorden door den H. Bonaventura die op het eynde vanden boeck die hy schrijft vanden wegh des geests tot Godt, +seght: Si autem quaeris quomodo haec fiant? interroga gratiam non doctrinam, desiderium non intellectum, gemitum orationis non studium lectionis, sponsum non magistrum, Deum non hominem, caliginem non claritatem, non lucem sed ignem totaliter inflammantem, & in Deum excessius vnctionibus & ardentissimus affectionisbus transferentem: qui quidem ignis Deus est, & huius caminus est Hierusalem, & Christus Homo hunc accendit in feruore suae +ardentissimae passionis, quem solus ille verè percipit qui dicit; Suspendium elegit anima +mea, mortem ossa mea. Quam mortem qui diligit, potest videre Deum, quia indubitanter verum est. Non videbit me homo & viuet. Moriamur ergo & ingrediamur in caliginem, imponamus silentium sollicitudinibus, concupiscentijs, & phantasmatibus; transseamus cum Christo Cruci+fixo ex hoc mundo ad Patrem, vt ostenso nobis Patre dicamus cum Philippo;

sufficit nobis. Wilt ghy weten hoe dit gheschiet? vraeght dat aen de gratie niet aende geleertheyt, aen het verlangen niet aen 'tverstant, aende sucht-ghebedekens niet aende studien, aenden Bruydegom niet aenden meester, aen Godt niet aenden mensch, aende donckerheydt niet aende claerheyt, niet aen het licht maer aen het vier teenemael blaeckende ende met uytnemende slavinghen ende brandende liefde den geest in Godt overdragehende, welck vier Godt selve is, ende sijnen hoven in Ierusalem: welck vier Christus selve heeft ontsteken inden brandt van sijne vierighe Passie, ende van niemant en can ghevoelt worden, dan vanden ghenen die seght: Mijn siele heeft vercosen +verhanghen te worden, ende mijn beenderen de doodt. Welcke doodt wie bemint die mach Godt sien, want het is sonder twijfel waer, dat Godt seght: Niemant+ en sal my sien en blijven in het leven. Laet ons dan sterven ende intreden inde donckerheydt; laet ons stillen alle sorchvuldicheydt, begeerlijckheydt, ende imaginatien; laet ons overgaen met den gheeruysten Iesum uyt dese wereldt tot den Vader, op dat dien Vader ons ghetoont zijnde, wy moghen seggen: Sufficit nobis. Het is ons genoech.

'Tis in dese conste dat alle de meeste Godts HH. studerende alle hunne heylicheyt vercregen hebben. In dese zijn vervaren geweest deHH. Dion. Greg. Aug. Dominic. Francis. ende ontallijcke andere. Vanden +H. Francis schrijft den selven Bonavent. die oock van dese conste was, dat hem dese leeringe in alle volmaecktheyt geschoncken wiert, als onsen Salichmaker inde ghedaente van eenen brandenden Seraphin met 5. brandteeckenen der liefde hem verbrande, vbi in Deum transijt per contemplationis excessum, & positus est in exemplum verae contemplationis, sicut prius fueratactionis; alwaer, seght de H. Bonavent. den H. Francis. door overvloedicheyt der contemplatie in God is verslonden ende gestelt voor een exempel van't waerachtich schouwende leven, gelijck hy te voren een voorbeelt hadde geweest van 't werckende leven. Hier in is onder veel andere hervaren geweest den H. Ignatias instelder der Societeyt Iesv, vanden welcken schrijft P. +Ribadeneira: Den selven P.Ignatius eens van P.Laynes gevraegt zijnde vande maniere van bidden die hy hiel, antwoorde hem, dat hy in saken Godt aengaende hem meer als lijdende vont ende gevoelde, dan als doende. want dit zijn de woorden die de contemplative gebruycken ende de gene die sulcke materie handelen, stellende 'tselve voor den hoochsten graet van contemplatie, daer

inne hout oock den voornoemden H. Vader veel jaren geweest te hebben P. Alvarez de Paz, die den selven staet beschrijft te wesen+ verre boven alle meditatien, affectien, ende oeffeninghen alles hebbende inden grønt van de siele een oprecht ende claer schouwen van Godt met een aldervolcommste liefde.

De gene dan die de eere hebben van kinderen te wesen van dese HH. Vaders, moeten wel hun uyterste neersticheyt doen om de selve in dese hunne principaelste volmaectheyt na tevolgen. Ia oock alle Christenen, nademael dat den hemelschen Bruydegom ons tot dit hemels banquet, ende gedurige maeltijt genoot heeft. Hier sult gy dan, devote ziele, in't grove ende seer onvolmaecktelijck als met eene swarte cole geteeckent vinden die verheven schoone saken dieder in't schouwende leven omgaen, die ick met arbeyt van veel jaren vergadert hebbe, ende door’t goet-vinden van persoonen dies verstraende, ende ter begeerte van veel, hebbe ten eynde gepoocht in onse tale te kennen te geven ten besten my doendelijck is geweest, om eenige hulpe te geven aende gene die inden geest souden mogen goeden voortganck doen, waert dat sy daerinne verlicht oft gevoordert wierden, verhopende dat sy door dese leeringen eenige behulpsamicheit sullen crijgen om tot God te geraken, willende ontgaen dat verwijt vanden propheet Ier. Die+ cleyne kinderen hebben broot gheeyscht, ende

daer en was niemant die hen dat brack. Ick verhope dat eenighe edele gheesten met de couleuren van hun verlichte verstanden dese sware teeckeninghen sullen haest bedecken. Want ick belijde met de waerheydt, dat al dat ick gheseydt hebbe seer ghebrekelijck is, door het luttel licht dat ick door mijn schult in mijn ziele hebbe laten dalen. Ende daeromme al dat ick hier gheschreven hebbe, oft noch elders soude moghen schrijven, onderworpe dat teenemael aende voeten vande heylighe Roomsche Kercke, ja oock van alle menschen die my met reden beter sullen onderwijsen. Hier mede my in u ghebedt bevelende.


Vorige Volgende