Cyrurgie

Cap. 7.
¶ Va(n) ore(n) die la(n)ge hebbe(n) gelope(n) (ende) stinke(n). (ende) da(er) fistel in is⁴⁾.

Het gevalt dicken dat die ore loopt ende dat van langen tiden. ⁺so dat stinct datter uut loopt. vanden welken die zieke heeft grote mesquame ende sweringe ende scofieringe. dit heet .1. fistel in die ore. dese manieren⁵⁾ liggen int hole van den oren daer men niet toe en mach comen met wieken. Ende dat etter dat hier uut comt. soet meer verkeert vander witter varwen. soet arger es want eist gelu. so eist van coleren. ende eist swertachtech. so eist van melancoliën. ende rootachtech eist van bloede. ende eist witachtech. so eist van fleumen. Hiertoe so behoefde den zieken dat hi hadde enen meester die wel conste surgiën ende phisike. bi medicinen te purgierne die humoren die desen⁺ loop houden. Ende daerna die surgie die wijslike soude suveren die humoren. of die stede daer die loop uut comt. ende daerna drogen. dats heilen purgieren alse met pillen cochias ende met yera pigra. dwelke ware vreselijc enen onconstegen meester te bestane. ¶ Galieen die verbiet dat men gene vertege zalve den zieken en doe in siin ore. bi welken hi raet den surgijn mentiche. dit cruut comt uut spaengiën. Ende es gemaect ende gedroget van enen crude heet celidonia agreste. dit nemt ende temperet met aysine wel slecht. dit so giet in die ore al warm. ¶ Ende alse dese loop es nuwe so mogedi nemen tsap van witten wilgenbladen. ende gietet daer in dies gelike. ¶ Of tempert rasis⁺ [witte C] zalve met oliën van rosen⁺ wel dunne. ende gietet oec warm daer inne. ¶ Ende eist dat lange heeft gelopen. so dat ment heet in latine egritudo cronica. so nemt mirre. aloës. olibanum. sarcocolla. sanguis draconis. elx even vele. dit pulvert cleine in .1. motalen mortier. ende sichtet dore .1. dic linen cleet. dit so stroyt in een

4) C: Van groeter lopirighen der oeren. G: Vander fistel in doren ende lopet aldus.

+ C 42a.

5) C: materie

+ G 90c.

+ C 42b.

+ G 90d.

[p. 120]

wieke die gesuvert es met suveren zeme. dese wieke

⁺so stect dicwile in die ore. Ende eist dat niet en mach comen ter stede daer die zeerheit es. so tempert dit vorseide pulver met aysine. ende met borne. ende gietet in die ore. ¶ Ende eist al te out ende het al te lange gelopen heeft. so maect dit aldus. Nemt dat roestege van ysere gescrepen. ende dit pulvert wel cleine. ende tempert met starken aysine. ende dit doet zieden in een yseren ⁺vat tote dat al versoden es. Dus so doet versieden .7. werf deen achter dander. Ende daerna so pulveret wel cleine. ende ziedet met aysine tote dat becomt also dicke alse zeem. Hier af so doet in die ore so datter in lope toter steden daer die zeerheit es. of daer si vergadert es. Dit heilt ende droget oude lopinge van oren. ende benemt die sweringe diere in es.

+ B 135c.

+ G 91a.