Cyrurgie

Cap. 23.
Vanden wonden van den oghen.⁺

Het gevallet menech werf dat men wont doge bij onghevallen ende bij mysselike sak(e) alse men werct ane doghe metter naelden omme dye catracten te vilne oft doecke oft nagle. Oft jonghe kyndren die hen steken met greffen al spelende deen den anderen int doghe met onghevalle oft slaeten oft dies gelike soe cureert dan doghe metten witten vanden eye cort geslegen so dat al scumende werd ende vanden cortten waterkine dat onder sal ghezitten alst .1. stuc gedaen heeft zo legghet dat in doghe vernyewende .4. werfs daghes ende .2. werven tsnachts ghenet dair in cottoen ende op doghe geleyt tote .14. daghen ende es dye rechte siene gewont soe doet int doghe vander godsgiften dye welke ghij maect aldus.⁺ ℞ tghevoechgelte van .12. eyeren dwelke eene witte ente(?) henne leyde Ende dye so wrivet in enen lodenen mortier met enen lodenen mortier stocke soe langhe dat zij wel cleene ende ghemyngt ende wel slecht zij alse eene zalve. Dyt so besteedt in een glazijn vat ende hier af so doet int doghe .3. werven sdaghes dye in die ziene es dit geneset wonden int doghe alse andere wonden ghenesen met zalven ende legghet altoes op doghe dwitte vanden eye metten cottoene alse u vore seyt es. Dese zalve heet benevout die gifte gods dat is ghegeven van gode. tfoirseyde witte met enen stocke

+ G 66d.

+ G 67a.

[p. 91]

gesleghen aldus dit es goet in .3. manieren al soet voirseit es (schetsje) dierste het is ghesmiedt ⁺de sweeringhe vanden oghen danne het dwynghet dye humoren vanden oghen terde het purgiert dye humoren.... no gheeste in comen waer bij men name met rechte tclare vanden eye bedij het so claert doghen ende saechse ende purgeertse dye zeerhede vanden oghen die comen van slapen ofte dies gelike ende dat doet metter zachte vander naturen bedij het es zachte oft dies ghelike ende dat doet metter naturen bedij het en zoch(t)et bider naturen bedij het es schoen ende conforteert zine gelike dat es doghe. Ende dwaterkijn datter in es ende es enech mensche gewont inden oghe appel zoe ghenesettene alsoet u voreleert es. Ende anders niet want eneghe meesters legghen dair op plaesteren van wasse ende van comyne. Ende sij doen quaet want zijn dye huden vanden oghen gewont

⁺dit was zoe trect ute dye substanciën vanden oghen dus so dwingt doghe water tkomijn.... heet dese drie graciën. Tander het doet dye oghe lepen ende verteert die substancie vanden ogen. Terde het verhit doghe ende doet smelten die coude humoren die bij naturen willen sijn geconfirmeert met couder medicinen. Nu vermanyck u yerst eest dat enech mensche zij gewont indie ogen dat ghine niet medich meret (l. medicineret) met heeter medicinen Ne ware met couden alsoe es dwitte vanden eye geslegen cort alst oft water ware ende dat moet zijn (s)onder dye scume twelke dwitte heeft vele crachten alst vore seyt es.

+ G 67b.

+ G 67c.