Cyrurgie

Cap. 2.
¶ Nu suldi v(er)stae(n) va(n) o(n)gemake(n)⁺ in die oge(n) en(de) hoe dat si comen³⁾.

Vele ziecheiden comen in die ogen bi naturen. ende bi vervulten⁴⁾ van humoren entie comen onderwilen van buten ende onderwilen van binnen. Van buten alse van hitten vander lucht. ende van couder lucht. van zande. van rooke. van winde ende desgelike. Van binnen alse van quader complexiën van humoren. van buten te slane. of te wandelne metten genen die zeer ogen hebben dat .1. smettende ziecheit es. ¶ Het siin vele ziecheiden in die ogen ende omtrent die ogen alse optalmen. puustkine. smetkine. rode plexkine. witkine. joocte. scorftheit. sebel. nagle. traninge van ogen. cataracten. sicoen. hespinge vanden ogenleden. wankinge.⁺ brauwen te wassene inwert dewelke altoes prekelen. fistelen in die sterte vanden ogen. ¶ Ende noch

+ G 51c.

3) G: Nu zelen wij spreken van zeeren oghen oft van mysseliken ziecheden die comen indie oghe onder tyden. Vele ziecheden comen uten oghen. Ontbreekt in C en L.

4) G: verwyntheden.

+ G 51d.

[p. 74]

siin andere ziecheiden ondertiden. alse gebrec van ziene ende menege andre die niet en mogen siin genesen bider hulpen vanden surgijn. [maer meesters van medicinen moghen daer raet toe geven G]. Biden welken ic u .1. luttel sal geven vanden genen die men genesen mach of geven .1. luttel remediën. ende sal u ierst leeren vander optalmen. dat siin sweringen in dogen. vanden welken siin .3. manieren. die minste. die starke. ende die alderstarcste of die meeste.