Logo DBNL
Gheestelijcke liedekens (1582)

Gheestelijcke liedekens

(1582)–Joris Wybo–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Volcht ten laetsten:

Maer is van den doot doorgegaen in het leuen.

Dit is het derde punct der beloften Christi die hy den gheloouighen doet. Ende dit woort doot mach beyde van de doot der sielen, ende vande doot des lichaems verstaen worden: Want gelijck het lichaem sterft als het door het verscheyden der sielen het leuen verliest, alsoo wort ooc geseyt dat de siele sterft, als si door de sonde het leuen verliest: gelijck Christus seyt tot de Gemeynte van Sardis, Ick weet + uwe wercken, namelijc dat ghy den naem hebt

dat ghy leeft, ende ghy sijt doot. Ende Paulus +vande weduwen: Die in wellust leeft, die is leuende doot. Nv die het Euangelium hooren ende geloouen, die gaen van de doot der sielen in het leuen. Ghelijc Paulus totten Ephesien + seyt, Ende hy heeft v mede leuendich gemaect als ghy doot waert door de misdaden ende sonden. Ende die het Euangelium hooren ende gheloouen, die gaen ooc van de lichamelijcke doot in dat hemelsche ende eewich leuen, al waer si by Christo versamelt worden: want in den gheloouighen wort de doot verslonden, ende is hen niet anders, dan de dore des eewighen leuens.

Ende hier wt hebben de geloouige een troostelijcke vemaninge, namelijc, Dat si de doot + niet en behooren te vreesen: Want hoe wel de doot die wt de sonde haren oorspronc heeft, + de wech der gantscher werelt is (want alle menschen is geset eens te steruen) so isser nochtans dit onderscheyt tusschen den doot der ongeloouigen ende der geloouigen, dat den ongeloouigen de doot is eenen doorganc tot de eewige helsche pijne ende tormenten, ende dat den geloouighen de doot niet anders en is, dan (ghelijc hier staet) eenen doorganc in het leuen. So dat si voor haer tijtelijcke leuen, ende alles wat sy steruende hier verlaten, het sy goet, vrienden, wijf, kinderen, &c. hebben sullen dat eewige leuen het welcke hen hier beloeft wort, dat is de eewige vreucht, by de welcke

gheen tijtelijcke dinghen te weghen en zijn: Want gheen ooghe en heeft ghesien, gheen oore en heeft gehoort, ende in gheen herte des + menschen en is ghecomen, dat God bereydt heeft den ghenen die hem liefhebben.

Is doorghegaen.

Nv is hier oock wel te mercken dat Christus in dese woorden, Is doorghegaen, ghebruyct de wijse van spreken die de Propheten dicmael gebruycken: de welcke door de groote versekertheyt die sy hebben dat eenich dinc gheschieden sal, segghen dat het selue gheschiet is, also ghebruyckende den voorleden tijt voor den toecomenden. Ghelijck Isaias + seyt, Een kint is ons gheboren, een Sone is ons ghegheuen: het welcke van de gheboorte Christi ghepropheteert is, als oft Christus alsdoen alreede hadde gheboren gheweest, hoe wel het nochtans lange tijt daerna eerst gheschiede. Ende sulck een wijse van spreken en behoort ons niet nieuwe te wesen, dewijle wy ooc selue in onse sprake wel sulc een ghebruyck van spreken hebben: ghelijck een Capiteyn die vande Victorie versekert is, wel seght tot sijnen Crijchsknechten: Wel aen, laet ons aen vallen, wy hebben + de victorie, oft de victorie is onse: het welck soo veel ste segghen is, als wy sijn versekert dat wy de victorie hebben sullen. Soo dat Christus hier dusdanighen wijse van spreken oock ghebruyct om den geloouighen de

vasticheyt ende sekerheyt haerder salicheyt te kennen geuen, ghelijck Paulus oock segijt, + Dat God ons met Christo heeft opgeweckt ende mede geset in de hemelen in Christo Jesu: Want al ist sake dat wy het eewich leuen noch maer in de hope ende niet inderdaet en besitten, soo weten wy nochtans dat wy in de possessie comen sullen: Ja so sekerlijck, als oft wy alreede van nv daer in gheset waren, + ghelijck wy oock in onse hooft Christo Jesu daer in gheset sijn: Want onse leuen is met Christo verborgen in Gode. Wy zijn Christo + ingelijuet, die de fonteyne des leuens is: Wy zijn wederboren wt onuerganckelijcken sade, het welcke is het saet des eewighen leuens dwelc in ons blijft. Wy zijn verseghelt door den Heyligen Gheest der beloften, de welcke is het pant onser eruen. So datter aengaende de salicheyt der geloouigen, gheenderley twijfelachticheyt vallen en can. Daerom dat Paulus vrijmoedelijc van sijnee ende der gheloouigher toecomende salicheydt aldus + spreect, segghende: Ick hebbe eenen goeden camp gecampt, den loop hebbe ic geeyndicht, het gelooue hebbe ick ghehouden, voort so is my de Croone der rechtueerdicheydt wech gheleyt, de welcke my te dien daghe gheuen sal de Heere, de welcke my te dien daghe gheuen sal de Heere, die een rechtueerdich Rechter is: ende niet alleene my, maer ooc allen die sijne verschijninge lief hebben. Soo wort hier dan alle twijfel wech ghenomen, teghen de

ghene die leeren Dat het eenen vermetelijcken roem is, dat de geloouige segghen van hare salicheyt versekert te sijn. Ende hoe soude doch Godt de gheloouighen connen verdoemen + om hare sonden, dewijle de selue door het lijden Christi versoent zijn? Hoe soude hy meerder acht nemen op de sonden, dan op de versoeninge sijnes Soons? Wel is waer dat wy alle sondaers zijn ende de verdoemenisse wel verdienen, maer dewijle wy Christum door den gelooue aennemen, so worden onse sonden door de rechtueerdicheyt Christi also bedeckt, datse voor God in rekeninge niet ghebracht en worden: Ja dat wy in Christo rechtueerdich ende heylich gherekent worden, ende dat wy in hem (als geseyt is) die gewisse salicheyt, ende het eewich leuen verwachten: daerom dat Christus hier seyt, Dat de geloouige van den doot doorgegaen zijn in het leuen.

Met dese plaetse worden oock wederleyt de Saduceen ende Epicureysche Libertijnsche + menschen, de welcke de Opstandinghe van den dooden versaken, ende seggen, dat de sielen der menschen metten lichaem steruen ende vergaen als de sielen der beesten: Want gelijck te voren van Christo geseyt is, dat de gheloouige hebben het eewich leuen, also wort hier geseyt, Datse zijn doorgegaen van den doot in het leuen: waer mede ontwijffelijck betuycht wort, dat hare sielen niet en steruen. Ghelijck ooc Christus wtdruckelijcken seyt

+ tot sijnen Discipulen: En vreest niet voor de ghene die het lichaem dooden, ende de siele niet en connen dooden: maer vreest dien meer, die machtich is beyde lijf ende siele te verderuen in de helle. De welcke groue dwalingen ooc wederleyt sijn van Christo by Mattheum + Cap. 22. daer hy seyt, Datse also dwalen om dat sy de Schrift niet en weten: Ende van + Paulo 1. Cor. 15. seer oueruloedelijck: waer by wy het selue nv sullen laten blijuen.

Dan hier worden oock noch voorder seer + claerlijck wederleyt de Papisten, de welcke tusschen de doot ende het leuen, waer van Christus hier spreeckt, een seker Vaghevier setten, in het welcke sy segghen, Dat de sielen der gheloouigen na de doot eenen langhen tijt moet en ghesuyuert worden eer sy in dit leuen mogen comen. Door welcke leere sy also ten eersten den versierden viere toeschrijuen, dat den bloede Christi alleene moet toegheschreuen worden. Want so het bloet + Christi (gelijc Johannes seyt) ons reynicht van alle sonden, wat sonden can daer ouerblijuen, die door dat vier moet gereynicht worden? + Ende so de Heere sijne Ghemeynte also suyuert, datse noch rimpel noch vlecke en hebbe, ia also datse in het oordeel niet en coemt, maer doorgaet van de doot in het leuen, wat resteert daer dan noch te suyueren?

Ende ten anderen so willen sy noch reyninghe en bereydinghe totten leuen na de doot

setten, daer ter contrarien metten doot de dore ghesloten wort, ende de bereydde metten Bruydegom in gaen, ende de onbereyde daer + buyten blijuen. Want Christus en set hier doch tusschen de doot ende het eeuwich leuen gheenen middeltijt in den welcken men veel iaren moet gereynicht ende totten leuen bequaem gemaect worden, maer gheeft veel meer te kennen, datter gheenen middeltijt en is, als hy seyt, Dat de geloouige vanden doot doorgaen in het leuen. Ghelijc wy oock op een ander plaetse wt sijn eygen woorden seer claerlijck verstaen mogen, daer hy den geloouighen Moordenaer terstont het Paradijs, dat is den Hemel beloeft, seggende als met eenen eedt: Voorwaer heden sult ghy met my in den Paradijs wesen: Alwaer hy seyt + Heden, ende niet na vele iaren, als ghy int vier gereynicht zijt. Ende dewijle ooc de ongeloouige (na ghetuygen der gantscher Schrift) verdoemt zijn, ende gheensins na hare doot ten eewigen leuen en connen gebracht worden, so en can oock den seluen het Vagheuier tot geene suyueringe der sonden, ende bequaemmakinghe totten eeuwighen leuen ghestelt worden. So dat noch geloouige, noch ongeloouighe in het Vagheuier en connen. Ende gewisselijc dese verleyders en zijn den steruenden menschen met hare Vageuier niet anders dan een groote oorsake der desperatie: Want hoe sullen de arme menschen connen getroost sijn

als hem van de volcomen suyueringe door het bloet Christi niet geleert en wort, ende niet anders voorgehouden en wort, dan een vier in het welcke sy terstont moeten gaen branden eenen termijn van veel iaren, eer sy totten leuen comen? Maer dat dese leere niet op het woort Gods, dan op de enckel giericheyt der Papen gefondeert is, dat blijckt ghenoech wt de Wtuaerden, Sielmissen, Jaergetijden, Aflaten ende Pardoenen, ende alsulcken tuych door de welcke sy onder het decsel van de pijne deses haren versierden Vageuiers te vercorten der Weduwen, Weesen, ende armer luyden huysen op eten.

Ende ten laetsten so worden hier ooc wederleyt de Wederdooperen ende alle andere die + daer seggen, Dat de sielen der geloouigen wt den lichaem verscheydende, gaen slapen: Want als Christus hier seyt, Dat de gheloouighe doorgegaen zijn van den doot in het leuen, so is wel te verstaen, dat door dit woort Leuen, gheenen slaep beteeckent en wort: want anders so soude ooc de siele des moordenaers in den Paradijse sijn gaen slapen: ende dewijle + Christus tot hem seyde, Heden sult ghy met my inden Paradijse wesen, so soude ooc de siele Christi selue daer moeten sijn gaen slapen. Maer also niet, want als Christus seyt, + Vader in dijne handen beuele ic mijnen Gheest: so en verstaet hy daer door niet dat hy mocht gaen slapen, maer leuen in de heerlijckeyt zijns + Vaders. Ende als Stephanus, de hemelen open

siende, Christum aenroept ende seyt, Heere Jesu ontfangt mijnen gheest, so en begeert hy niet te gaen slapen, maer by Christo te wesen in dat Hemelsche leuen. Also ooc Paulus + seggende: Ic begeere ontbonden te sijn, ende met Christo te wesen, begeert al wat anders dan te gaen slapen, te weten, metter sielen by Christo te leuen in de eewige vreucht: + want hier blijuende, leefde Christus in hem, gelijc hy betuycht, so dat hy door het begeeren van te gaen slapen (so hy maer sulckx begheert en hadde) sijn eygen schade soude begheert hebben. Ja de siele en can selfs niet slapen, want sy heeft altijts hare werckinge, gelijcmen in de slapende lichamen altijts eenighe beweghinge siet door de werckinge der sielen, waer wt dat ooc de droomen comen: want de menschen en souden niet droomen so de sielen sliepen. Ende so de siele niet slapen en can becleet sijnde met het sware lichaem, hoe sal si dan connen slapen daer van verlost sijnde?

Maer die dit slapen der sielen drijuen, die willen haer ten eersten behelpen met die plaetsen der H. Schrift, de welcke segghen, dat de Heylighen ontslapen sijn, ghelijc van Stephano ende vele andere gheseyt wort, + als willende daer wt besluyten, dewijle het steruen slapen ghenoemt wort, dat de sielen der steruenden slapen gaen slapen: waer wt dat dit van den lichamen ende niet vande siele geseyt wort, dat is openbaer: Want de lichamen

worden alleene gheseyt te slapen, om dieswille dat sy wederom sullen opgheweckt worden ten ioncksten daghe, in de toecoemste onses Heeren Jesu Christi, gelijc menighe plaetsen der Schrift ghetuygen: so dat dese obiectie al te blau is. Dan sy hebben noch een ander plaetse daer mede si voornemelijc hare opinie willen defenderen, te weten + Apocal. 6: Daer den sielen der verslagenen die onder den altaer waren, geseyt wort, dat si rusten souden: Het welcke woort Rusten, sy seggen dat het slapen beteekent. Maer men can wel rusten al ist datmen niet en slaept: want rusten beduyt ooc stille zijn: ghelijc daer staet + aen het 14. capit. Dat de salige dooden die in den Heere gestoruen zijn, rusten van haren arbeyt. Ende dat dese sielen te voren oock niet en sliepen, dat staet seer claer wtghedruckt in het voorgaende veersken, het welcke seyt, Dat sy riepen met luyder stemmen, segghende: Hoe lange, o heylighe ende waerachtige Heere, oordeelstu ende wreecstu onse bloet niet van de inwoonders der aerden? Alwaer een yegelijck wel bemercken can, dat roepen met luyder stemmen geen slapen en is. So en sliepen si dan niet, maer hen wert geseyt, Dat si noch eenen cleynen tijt rusten souden, dat is stille sijn van sulcken roepen ende claghen, tot dat hare mededienaers ende broeders veruult worden, die ooc souden ghedoot worden ghelijck als sy.

Nv (dewijle den tijt verloopen is) sullen wy

onse profijt doen met dat wy gehoort hebben, ende wt desen text vermaent worden, dat wy het Euangelium onser salicheyt, dat Christus ons soo hooghelijck beuolen heeft, met een vast betrouwen aennemen: want wy hooren hier hoe dattet beuestighet is door den mont der waerheyt, op dat wy vastelijc daer op mochten steunen: voornemelijck als wy door de gedachtenisse des doots, ende des toecomenden oordeels in onse herten ende conscientien ons beswaert vinden. Daer en is niet dat den mensche meer verschrickt, dan de doot ende verdoemenisse: maer hier teghen sterckt ons Christus, leerende dat de ghene die sijn heylich woort hooren ende geloouen in God die hem ghesonden heeft daer van vry werden ende ten eewighen leuen ingaen. So dat de geloouige met opgerechten hoofde de verlossinge hares lichaems verwachten mogen, dewijle hen het ware ende salige leuen so sekerlijc van Christo selue toegheseyt is. Ende hier toe dient ons de stemme Christi inden H. Euangelio: Datse ons in den ghelooue stercke, van sonden in eene nieuwicheyt des leuens opwecke, ende dat wy also dit leuen, dat maer een schaduwe en is, tot de genietinghe des eeuwighen leuens opghenomen worden in Christo Jesu onsen Heere.

Den welcken sy lof, prijs, ende Heerlijckheyt inder eeuwicheyt. Amen.


Vorige Volgende