Gheestelijcke liedekens

Het tvveede deel.

Nv comende tot het tweede deel, soo sullen wy sien wat den gheloouigen wt genade beloeft is. Hier van segt Christus.

Wie mijn vvoort hoort, ende gelooft hem die my ghesonden heeft, die heeft het eeuvvich leuen. &c.

Dese beloefte bestaet in dry puncten, waer van het eerste is dat de sulcke die het woort Christi hooren, ende geloouen hem die Christum gesonden heeft, het eewich leuen hebben.

Ende als Christus hier seydt, hy heeft het eevvich leuen, so verstaet hy daer mede het leuen der sielen: want nademael het leuen des lichaems, ende alles wat den lichame aengaet ongestadich ende ongeduerich is, soo wort dat eeuwich leuen ontwijffelijck verstaen van gheen ander leuen, dan van het leuen der Sielen, dat is, de salicheyt der sielen: 'Ghelijc Petrus oock segt, Dat het eynde des gheloofs ⁺ is de Salicheyt der sielen. Het welcke oock Christus verscheyden mael meer dan op dese plaetse verhaelt heeft, als by Johannem, daer hy segt: Soo lief heeft Godt die werelt ⁺ gehadt, dat hy sijnen eenigen geboren Sone ghegheuen heeft op dat een yeghelijck die in

+ 1. Pet. 1. 9

+ Joan. 3. 16

[fol. 8v]

hem gelooft niet en verderue, maer hebbe dat eewige leuen. Ende int laetste des seluen Capit. Wie in den Sone Godts gelooft die heeft het ⁺ eewige leuen: ende wie den Sone ongehoorsaem is, die en sal het leuen niet sien, maer den toorne Gods blijft op hem. Ende aen het seste Capit. daer hy hem seluen het leuende broot noemt, beloeft hy ooc den ghenen die daer van eten, ⁺ dat is hem gheloouen, (ghelijck gheheel die materie van den gelooue verstaen wort) dat sy sullen inder eewicheyt leuen.

Ende dit woort heeft en is ooc niet sonder sijn Emphasis ofte cracht te hebben: want hoe wel de geloouighe de besittinghe des eewighen leuens noch niet en hebben, so hebben sy nochtans het eeuwich leuen inder hope, ende besittent alreede door het ghelooue in Christo Jesu. Alsoo dat sy gantsch gherust sijn in hare conscientie, de welcke van de verschrickinghe der sonde ende des doots beurijt sijnde, door een onuerwinnelijcke hope het eewighe leuen alreede besittet.

So worden dan met dese plaetse wederleyt ⁺ de Papisten, die haer seluen voor gheloouigen wtgeuen, ende nochtans twijfelen van hare salicheyt: seggende, Ick soude wel willen steruen, wist ic waer ick varen soude: Ja de welcke leeren dat het eenen lichtueerdigen roem ende onuerdraghelijcke vermetentheyt is, dat de geloouige seggen, dat sy haerder salicheyt seker sijn, ende die also het woort der beloften

+ Joan. 3. 31

+ Joan. 6. 53

+ Papisten.

[fol. 9r]

Godts in Christo Jesu in twijfel stellen, ende ongewis maken so vele in haer is: daer nochtans de H. Schrift den gheloouighen de salicheyt toeseyt, ghelijc wy oock in de verclaringen der laetster woorden deses veerskens, breeder hooren sullen.

Ende naedemael het eewich leuen den gheloouighen alleene toegheseyt wort, so worden hier ooc wederleyt de ghene, die het leuen soecken wt des Paus Bullen, aflaten, ende indulgentien. Ende alle werckheylighen ⁺ die het leuen soecken in eenighe wtwendige wercken oft ceremonien: Als ten eersten, die haer rechtueerdicheyt drijuen wt de wercken des Wets, daer nochtans het gelooue alleene het eewich leuen vaet, ende de wercken anders niet en sijn, dan ghetuygen des gheloofs, om het ware gelooue van den valschen te onderscheyden. Ende ten anderen, (het welcke noch ergher is) die het leuen soecken wt de menschelijcke insettinghen buyten Godts woort. Ende ten derden, (het welcke het alderquaetste is) die het leuen soecken wt verboden superstitien ende afgoderijen, teghen Godts woordt. Want hoe dat dese menschen roemen ende haer selue troosten in hare wterlijcke wercken, het sy des wets, het sy die si selue verdichten, oft van andere verdicht sijnde, curioselijck onderhouden, soo is nochtans de waerheydt, datter nerghens in gheenen waerachtighen troost der salic-

+ VVerckheylighen.

[fol. 9v]

heyt te vinden en is, dan in de beloften Gods in sijn H. woort begrepen, de welcke de menschen alleene door het ghelooue moeten deelachtich worden. Volcht.

Ende coemt in het gherichte niet.

Dit is nv het tweede punct der beloften die Christus den geloouigen doet, het welcke hy by het voorgaende genoecht heeft, op dat de vreese des oordeels den geloouigen de hope des leuens niet en soude verminderen: so dat hy hier door beuesticht de voorgaende woorden der beloften van het eewich leuen.

Maer dewijle hier geseyt wort dat de geloouighe in het gherichte oft oordeel niet en coemt, soo valt hier een questie, hoe dat dan ⁺ Paulus seyt: Wy moeten alle openbaer worden voor den Rechterstoel Christi op dat een yegelijck behale het ghene dat door het lichaem gheschiet, nae dat hy ghedaen heeft, tsy ⁺ goet oft quaet? ende hoe dat de Schrift seyt, dat Christus oordeelen sal de leuende ende de doode, dat is alle menschen die leuende oft doot sijn sullen ten dage des oordeels: want daer wt schijnt te blijcken hoe dat ooc de geloouige int gherichte sullen comen? Daer op wort gheantwoort, dat dese plaetsen tegen malcanderen niet en strijden: want de gheloouige sullen wel in het oordeel comen, dat is verschijnen ende tegenwoordich sijn gelijck ⁺ Christus segt, Dat hy de schapen sal stellen ter rechter handt, ende de Bocken ter slincker

+ 2. cor. 5. 10.

+ 1. Pet. 4. 3

+ mat. 25. 33.

[fol. 10r]

hant: maer nochtans, so en sullen de gheloouighe (die daer schapen genoemt werden) in het oordeel niet comen, dat is in de sententie des oordeels niet vallen: want sy en sullen niet geoordeelt worden: maer ter contrarien sullen hooren die lieffelijcke stemme des Heeren: Coemt ghy gesegende mijns Vaders, besit ⁺ dat Conincrijcke dat v bereyt is van den beginne der werelt. So dat dit woort Gerichte oft oordeel op dese plaetse eygentlijc voor de verdoemenisse genomen wort, in de welcke de geloouige niet comen en sullen: want dewijle Christus al haere sonden versoent ⁺ heeft, so en isser gheen verdoemenisse den ghenen die in Christo Jesu sijn. Ende daer om wordt in veel duytsche Testamenten het woort verdoemenisse geset in de plaetse van het woort Gherichte: te weten om desen sin ende meyninge Christi te beter wt te drucken.

+ mat. 25. 34

+ Rom. 8. 1.