Van minnen en sterven

[p. 9]

Dankwoord

Het oudste artikel dat in dit boek is verwerkt dateert uit 1970. Tussen dat jaar en nu heb ik van meer mensen dan ik hier kan noemen veel geleerd. In de eerste plaats wil ik mijn hoogleraar, ‘intellectuele vader’ en promotor noemen. Zonder Joop Goudsblom zou ik waarschijnlijk niet eens ooit de studie van de sociologie hebben afgemaakt. Dank Joop! In de loop van die studie heb ik het werk en de persoon van Norbert Elias leren kennen, en voor zowel zijn werk als zijn persoon heb ik grote waardering. Met Paul Kapteyn speel ik al jaren ‘wetenschappelijk haasje-over’; alleen lukt dat niet en samen kom je ver. Met Bram van Stolk ben ik ook ver gegaan, en gekomen. Wij hebben samen een paar jaar onderzoek gedaan en dat is zowel intellectueel als emotioneel bijzonder stimulerend geweest. Herman ten Kroode en ik hebben, als vrienden en collega's, op de snijzaal gestaan, en samen waren wij voor de dooie dood niet bang - en nu ook wat minder voor het sterven. In mijn intellectuele familie is Nico Wilterdink een Pietje precies die toch de zon in het water kan zien schijnen, graag zelfs. Met zijn passie voor zorgvuldig formuleren heb ik vaak mijn voordeel gedaan. Ook Bram de Swaan en ik zijn geestverwanten. Hij heeft mij zowel intellectueel als op praktische manieren vooruit geholpen, bijvoorbeeld door mij te vragen een reactie op zijn oratie te schrijven, door met me over een uitgever voor dit boek te praten, en door me uit te nodigen deel te nemen aan de projectgroepen ‘sociogenese van de verzorgingsstaat’ en ‘sociogenese van psychische problemen’. Voor de vaak sprankelende bijeenkomsten van die projectgroepen dank ik ook de andere leden ervan, vooral Wouter Gomperts, Ali de Regt en Rineke van Daalen. Ook Christien Brinkgreve hoort in dit rijtje, maar haar wil ik speciaal noemen vanwege onze oude vriendschappelijke rivaliteit.

[p. 10]

Voor mijn werk zijn ook een aantal buitenlandse vrienden en collega's van belang geweest. Van hen wil ik graag Michael Schröter; Richard Kilminster, Stephen Mennell, Artur Bogner, Eric Dunning en Mike Featherstone noemen. Hun waardering en vriendschap is op momenten van grote betekenis geweest.

Bijzondere dank gaat uit naar het Postdoctoraal Instituut voor de Sociale Wetenschappen voor de periode dat ik daar te gast heb mogen zijn.

Dat dit boek er is dank ik op een wel heel speciale manier aan Micha de Winter. Zonder hem, en de Algemene Sociale Wetenschappen in Utrecht, was het er nog lang niet geweest.

Van mijn ouders heb ik het meeste geleerd. Hun visie op het leven klinkt misschien wel het sterkst in dit boek, althans, dat mag ik hopen. Aan hen heeft het in ieder geval niet gelegen. Vooral de zelfkennis en mensenkennis van mijn vader, en ook zijn op begrip van de geschiedenis van de mensheid gestoeld relativeringsvermogen, heeft via mij sociologie gebaard. Maar wat zou het zijn geworden zonder mijn moeders waarheidsdrang en rechtvaardigheidsgevoel. Dank aan mijn ouders.

Met mijn broer en paranimf deel ik deze familiegevoelens en nog veel meer. Dank Luuk. Mijn zus en ik woonden wat ver van elkaar; ze komt nu gelukkig dichterbij wonen. Welkom Angela.

Zo'n vader als ik zelf had wil ik ook zijn. Kinderen van vlees en bloed zijn veel belangrijker dan geesteskinderen: dank aan Julia en Roos. In de laatste weken van het ter wereld brengen van dit geesteskindje heb ik wel enigszins tegen dit principe moeten handelen. Daarom: extra dank aan Roosje.

Mijn levensgezel heb ik eens gezegd dat ik haar niet zou bedanken; al die proefschriften met dankwoorden aan het meisje dat moest wijken voor het werk, daar hield ik niet van, zei ik. Wat kan ik toch hoogmoedig zijn. Dank aan mijn geliefde, Truus.