Mijn vertelselboek. Deel 1

[p. 135]

‘Hans.’

In een der mooie dorpjes, die de stad Utrecht omringen, woonde de groenteboer Kleistra met zijn vrouw en drie kinderen: Teun, Johanna en Karel. Hij had een alleraardigst huisje met een grooten moestuin er achter en een bloemtuintje er vóór.

Op een grasveld, dicht bij het huis, stond een schuurtje, waarin Hans, de ezel, zijn verblijf hield. Hans had al verscheidene jaren het groentekarretje van het dorp naar de stad en van de stad naar het dorp getrokken. Eerst ging vader mee; maar nu was Teun twaalf jaar geworden en had hij de school verlaten. Thans reed hij in vaders plaats op het hooge bankje van het aardige, net geverfde karretje, en omdat hij een flinke jongen was, durfde vader het hem best toevertrouwen. Ook was het veel voordeeliger, daar vader nu den geheelen dag in den tuin kon werken.

Op zekeren mooien Junimorgen werd Teun om vijf uur wakker geroepen. Moeder sneed hem een paar dikke boterhammen en schonk hem een glas

[p. 136]

melk in. Vader haalde de versch geplukte groenten en legde alles keurig netjes op het karretje.

Zoodra Teun zijn ontbijt ophad, ging hij naar het schuurtje om den ezel te halen.

‘Kom Hansje, kom grauwtje, we moeten weer op reis, niet lui zijn hoor,’ sprak Teun tot den ezel

Vlug spande hij hem voor de kar en sprong op het bankje.

‘Dag vader, dag moeder!’ en verdwenen was de kleine groenteboer om het hoekje.

Het was een prachtige morgen. 's Nachts had het erg geregend en groote droppels hingen aan de boomen. Maar nu scheen de zon zoo vroolijk over de seringen, dat zij groote, purperen bouquetten geleken. De vogels tjilpten, alles was even frisch en mooi. Teun vond het buiten heerlijk, hij genoot van den lekkeren geur der lindebloesems en keek met plezier naar de boomen, de bloemen, en de frissche groenten achter zich.

Hans scheen het buiten ook prettig te vinden, want hij stapte lustig voort.

‘Jongens, wat zal het vandaag warm worden!’ sprak Teun; ‘het zal een moeielijke dag voor je zijn, Hans; maar we zullen ons best doen, hé?’

Teun en de ezel waren groote vrienden; reeds als kleine jongen mocht hij op Hans rijden en hem later voor 't karretje mennen.

Toen ze den zandweg genaderd waren, sprong Teun van zijn bankje en ging naast den ezel loopen, ‘want,’ zeide hij, ‘anders wordt het je te zwaar, oudje.’

[p. 137]

Niet lang daarna waren ze in de stad. Het was zeven uur en verscheidene huizen waren nog gesloten.

‘Wat zijn die stedelingen toch langslapers!’ vond ons groenteboertje en hij dacht aan het prettige tochtje, dat hij al gemaakt had. Hij hield meer van het dorp dan van de stad; ook vond hij er enkele jongens niets aardig; want heel dikwijls plaagden ze Hans. Dat zij hém met steenen gooiden, kon hem niet schelen; hij was sterk en kon hen best aan; maar dat ze Hans gooiden en sloegen, dat maakte hem woedend.

Is er wel iets lager dan dieren, die in het geheel geen kwaad doen, te sarren en te mishandelen? Hij kreeg nog een kleur als hij er aan dacht, dat ze Hans, zijn trouwen vriend, zoo'n goed beest durfden plagen.

[p. 138]

‘Heb je mooie wortels?’ klonk het hem in de ooren en een dienstmeisje kwam met een mandje naar hem toe.

Teun liet haar de frissche bosjes zien, en een oogenblik daarna had hij het eerste geld in zijn zak.

Het was gloeiend warm in de straten, toen Teun om één uur met een leeg karretje huiswaarts keerde. Hans sukkelde heel langzaam voort.

‘Kom oudje, nog een paar straten en dan zijn wij er uit; bij de vaart zal het veel frisscher zijn.’

Na een kwartiertje reden ze langs het water en onder de groote schaduwrijke boomen. Teun ging in het water zijn handen verkoelen en plukte wat gras en netels voor Hans.

‘Wat is het toch een prettig baantje, dat ik heb,’ dacht onze vriend; ‘maar wat zal broer Karel moeten worden? 's Winters verdienen we niet veel; we lijden wel geen gebrek, maar het is in December en Januari toch dikwijls heel krap aan. Vader heeft al gezegd, dat ik iets anders moet worden, dan gaat Karel met Hans naar de stad.’

Iets anders worden.... ja, maar wat?’

Het werd hoe langer hoe warmer en Hans stond bijna stil.

Teun soesde voort, tot een luid geschreeuw hem verschrikt deed opkijken. In een dikke stofwolk kwam er in hollende vaart een jonge man op een hondenkar aan. Hij sloeg en joeg de arme dieren geducht; met de tongen uit de bekken renden ze voort, tot een der twee struikelde, de kar om - en de man er af viel.

[p. 139]

‘Dat zal ik jelui leeren,’ raasde hij en ging met zijn zweep op de uitgeputte dieren af.

Dat was te veel voor Teun. In een oogenblik was hij naast den man en zeide op vasten toon: ‘Je zult ze niet slaan, hoor! Plaag die arme honden niet; je weet wel, dat ze niet meer kunnen!’

‘Wil jij je wel eens dadelijk stilhouden, kleine aap!’ sprak de man driftig, en met zijn zweep gaf hij Teun zoo'n slag in het gezicht, dat er dadelijk een roode striem op zijn wang verscheen. Toen reed de man haastig met zijn honden weg.

‘Slechte dierenplager!’ sprak Teun, terwijl hij de honden medelijdend nakeek. ‘Neen, Hans, dan heb jij het beter bij me hé? Ik sla je niet.’

Teun had niet gemerkt, dat er tusschen het riet een schuitje lag, met een heer en een klein meisje er in.

Toen hij zijn gloeiende wang met zijn zakdoek wat nat wilde maken, riep een fijn stemmetje: ‘Kijk, pa! daar is nu die dappere jongen, die een klap met de zweep heeft gekregen.’

Teun lachte het meisje eens vriendelijk toe en zeide: ‘Ik heb geen erge pijn, jongejuffrouw; maar de honden hadden het zwaar te verantwoorden!’

‘Sla je den ezel nooit?’ vroeg ze.

‘Neen, bijna nooit; alleen als hij koppig is; maar dat gebeurt zelden.’

‘Is die langoor van jou?’ begon de heer.

‘Ja mijnheer, of liever van mijn vader, van den groenteboer Kleistra. Vader werkt in den tuin en ik breng met Hans de groenten naar de stad.’

[p. 140]

‘Zoo, zoo, en verdien je veel?’

‘Ja, mijnheer, 's zomers gaat het best; maar 's winters beteekent het niet veel. Vader had liever, dat ik tegen den winter naar een baantje omzag. Het zal me anders heel wat kosten om niet meer met Hans te rijden; want ik houd zooveel van dieren, en ziet U, mijnheer, als ik merk, dat ze mishandeld worden, zooals daareven, dan weet ik niet, wat ik doe van kwaadheid.’

‘Nu,’ zei de heer, ‘het ware te wenschen, dat alle menschen zooveel van dieren hielden als jij, maar dat is helaas niet zoo en de “Dierenbescherming” heeft nog heel wat te doen.’

‘De “Dierenbescherming?” wat is dat, mijnheer?’

‘Wel, jongen, dat is een vereeniging, die alles doet, wat ze kan om het lijden van dieren te verminderen; die tracht de verkrijgen, dat de dieren bij het slachten zoo gauw mogelijk gedood worden; dat koetsiers of andere eigenaars van dieren, die hun beesten mishandelen, gestraft worden door boete te betalen; en die belooningen geeft aan hen, die heel goed voor hun dieren zorgen of ze verdedigd hebben.’

‘Wel, daar wist ik niets van; maar dan is die man met de honden schuldig!’

‘Juist, vriendje; en daarom moet je morgen bij me in Utrecht komen, dan gaan we samen naar het politiebureau om aan te geven, wat we gezien hebben.’ De heer schreef zijn adres op en nadat Teun beloofd had, om elf uur present te zijn, nam hij afscheid.

Iets later dan gewoonlijk kwam Teun thuis en

[p. 141]

toen moeder hem vroeg, hoe hij aan die striem kwam, deed hij het geheele verhaal.

Moeder was trotsch op haar flinken jongen en vader wat blij, dat zijn kinders, evenals hij, zoo'n hekel hadden aan dierenplagen.

Hij wist, dat kinderen, die van mishandelen houden, dikwijls wreede menschen worden.

Den volgenden dag ging Teun met den vriendelijken heer naar het politiebureau.

De man van de hondenkar moest boete betalen en onze Teun kreeg van de vereeniging een belooning voor zijn dierenliefde.

In het najaar, toen Teun met vader en Karel in den tuin bezig was, kwam Johanna hem roepen.

Er was een heer, die naar vader en Teun vroeg.

‘Wat is er van uw dienst, mijnheer?’ vroeg baas Kleistra.

‘Wel, ik kom vragen, of je zoon koetsier bij mijn dochtertje wil worden. Ze heeft een muilezel met een wagentje gekregen en nu wilde ze graag je zoon hebben om haar te rijden. De zoon van mijn tuinman is een dierenplager en dat is je jongen niet. Wij zijn oude kennissen, niet waar, Teun? Wil je wel bij me komen?’

‘Wat graag, mijnheer,’ zei Teun, ‘als vader en moeder het goed vinden.’

Natuurlijk vonden die het uitstekend; zij waren er heel blij mede, vooral, toen de heer er bijvoegde: ‘Later, als je ouder wordt en je past braaf op, neem ik je tot mijn koetsier.’

[p. 142]

Reeds een paar dagen later reed Teun de aardige jongejuffrouw van het schuitje door de straten van Utrecht.

‘Kijk!’ riep een dienstmeisje, ‘daar gaat Teun Kleistra, die ziet er ook aardiger uit in zoo'n mooi pakje, dan achter dien leelijken Hans.’

Maar hoe goed het Teun ook ging, zijn ouden vriend vergat hij niet, en als hij vrij had, zocht hij nog dikwijls distels en klaver voor zijn Hans, of ging naar het schuurtje om hem over den ruigen kop te strijken.

Veel jaren later werd hij koetsier en dat hij een bovenste beste was, met hart voor zijn paarden, kunt ge begrijpen.

Truida Kok.