Verbroken cirkel

[p. 113]

4

Op een morgen belde Hendrik bij Rolf aan. Die was intussen weer op school. De vakantie was afgelopen. Hendrik keek nogal bezorgd toen hij plaatsnam en van wal stak. ‘Je weet het, Betsy, ik kom tegenwoordig niet meer zo vaak hier. Ik heb het een beetje druk en sinds ik getrouwd ben, gaat het ook niet meer zo gemakkelijk om je vrouw alleen te laten. Ik kom hier ook niet graag als je man er niet is maar ik moet je wat vertellen. Kijk Betsy, het zit zo, ik ken Rolf al jaren. We zijn goede vrienden. We gaan nu ook nog vaak naar een feestje. Bij jullie Surinamers gaat dat nou éénmaal zonder complicaties. Jullie Surinaamse vrouwen zijn wat dat betreft niet moeilijk.’ Hij pauzeerde even. ‘Wat ik je ga zeggen, zal je verbazen maar je moet niet te gauw oordelen. Rolf is op het slechte pad geraakt. Dat had ik nooit achter hem gezocht maar hij is ondanks zijn stabiele uiterlijk in grote moeilijkheden. Hij is aan de drugs... Hij is verslaafd. Gewoon verslaafd. Bijna elke week zit hij bij mijn vrienden te roken en pilletjes te slikken. Hij doet het echt omdat hij moeilijkheden heeft. Omdat hij die moeilijkheden kennelijke niet kan verwerken. Jij zult hem moeten helpen. Jij bent de enige die hem kan helpen, Betsy.’

De jonge vrouw zag lijkbleek. In haar bruine ogen lag een blik van ongeloof. Ze bewoog haar mondhoeken enkele malen achter elkaar en sprak toen op doffe toon: ‘Wat wil je van mij, Hendrik? Waarom probeer je mij in de war te brengen? Weet je niet dat mijn man zelf vaak heeft meegewerkt aan lezingen over de gevaren van drugsgebruik? Is dat je niet bekend, Hendrik?’

‘Sorry Betsy, je zult mij gewoon moeten geloven. Ik wil helemaal niets van je. Het is de waarheid. Rolf is geen Rolf meer, al gedraagt hij zich thuis gewoon. Je zult echt met hem moeten praten.’

‘Hoe lang is dit al aan de gang?’

‘'s Kijken, de eerste keer dat hij ermee begon, was kort na Nieuwjaar.’

Betsy begroef haar hoofd in haar handen. Het was haar schuld.

[p. 114]

Rolf had haar verteld dat hij piekerde. Hij wilde zelfs naar een psychiater gaan. Haar sterke geloof in hem had haar ervan weerhouden hem te stimuleren een specialist te bezoeken. Ook door haar egoïsme had ze hem afgeraden. Ze wilde niet dat de dokter hem zou aanraden terug te keren naar Suriname en nu was het zover. Nu zou het veel moeilijker zijn hem van de drugs af te helpen. Het was waar. De laatste tijd deed hij zo afwezig en hij had ook zo weinig eetlust. Gunst, wat ging er met haar jonge huwelijksleven gebeuren.

‘O, mijn God, Hendrik,’ barstte ze in tranen uit. ‘Help hem, help hem. Ik zou het niet kunnen doen. Ik weet niet hoe ik hem van die louche tenten af zou kunnen houden. Ik geef hem alles wat hij verlangt. Hij raakt mij niet eens meer aan tegenwoordig. Alles waar hij het over heeft is Suriname en nogmaals Suriname. Mijn God, straks ben ik hem kwijt. Wat moet ik doen?’

‘Afwachten Betsy, afwachten en voorzichtig proberen hem bij een psychiater te krijgen. Ik van mijn kant zal mijn best doen hem van de jongens af te houden.’

‘Ik ben je dankbaar Hendrik, God, ik ben je dankbaar. Hou contact met mij. Ik wil alles weten over zijn doen en laten. Je weet dat ik hem moeilijk thuis kan houden, dus reken ik op jouw medewerking.’

Best Betsy, maar zorg er wel voor dat hij niets over mijn bezoeken te weten komt. Praat met hem niet over de drugs. Dat zal niet baten. Hij zal alleen maar woedend weglopen en naar de verklikker zoeken en ik verzeker je dat hij mij daarvoor niet zal aanzien, maar zijn boezemvriend Gerrit, die hem tijdens zijn eerste trip heeft meegemaakt.’

Betsy zorgde ervoor de raad van Hendrik op te volgen. Ze observeerde Rolf en stelde voor dat hij toch maar naar een psychiater ging, aangezien hij er niet best uit zag.

‘Niet meer nodig,’ merkte Rolf lachend op. ‘Niet meer nodig, ik voel me al bevrijd.’

‘Toch vind ik je er slecht uitzien, Rolf!’

‘Zo, vind je Rolf er slecht uitzien? Waarom zo plotseling? Ik dacht dat je je alleen maar zorgen maakte om je huwelijksleven. Is dat plotseling niet meer zo belangrijk? Maak je je geen zorgen meer over de buitenvrouwen?’

Betsy was hem het antwoord schuldig. Ze keek hem steels aan. Ze kon zich gewoon niet voorstellen dat deze keurige man, haar echt

[p. 115]

genoot, verslaafd was aan marihuana of LSD of een van de andere vernietigende middelen. Het was haar opgevallen dat Rolf nu meer uitging dan vroeger. Sinds het bezoek van Hendrik, dat enkele malen herhaald was, ging Rolf bijna iedere avond even weg. Hij bleef nooit lang weg en hij nam haar altijd nog eens in de week mee uit. Dan gingen ze ergens eten of ze gingen bij Gerrit of Max of zelfs Wim. Naar Hendrik gingen ze zelden omdat ze niet erg gesteld was op de langharige vrienden van hem die steeds bij hem zaten.

Gerrit wist niets af van de volgende bezoeken van Rolf aan het kunstenaarskringetje. Zijn vriend was altijd vrolijk. Eigenlijk vrolijker dan vroeger dat vond hij wel een beetje vreemd maar hij schreef dit toe aan de bevrijdende werking, die de drugs op hem hadden uitgeoefend enkele weken geleden. Hij wist niet veel van zulke zaken af maar hij vertrouwde op de nuchterheid van Rolf. Volgens hem kon alleen een psychish labiele figuur verslaafd raken aan een verdovend middel. Neen, het zou wel goed zitten met Rolf. Anders had hij het trouwens reeds lang aan hem gemerkt. Hij sprak wel erg veel tegenwoordig. En over Suriname scheen hij maar niet uitgesproken te raken. De corduroy kostuums droeg hij zelfs naar school. Eigenlijk was hij toch een beetje veranderd, dacht Gerrit. Een beetje feller geworden. Vroeger was hij veel gematigder.

Op zekere avond zat Rolf in zijn studeerkamer. Hij keek op zijn horloge en zag dat het acht uur was. Het was dinsdag. Op de kaap zal het wel niet druk zijn, dacht hij. Die Ellie, die moest hij spreken. Max had met haar een afspraak gemaakt maar ze was nooit verschenen. Zou ze hem willen ontmoeten? Hij mocht haar type wel. Ze scheen een meid te zijn met durf. Max mocht er natuurlijk niets van af weten die speelde de beschermheer. Zag hij dan niet dat het kind helemaal veranderd was en bovendien niet eens meer zo jong was? Peinzend liep Rolf de trap af. Hij groette zijn vrouw. Die vroeg niet eens waar hij naartoe ging, dat was allang geen gewoonte meer. Hij zou niet lang wegblijven, zei hij alleen maar.

De stad was niet druk. Binnen een minuut of tien was hij dan ook bij de Maashaven. Hij sloeg rechts af en reed bijzonder langzaam. Enkele hoertjes wuifden naar hem maar zijn waakzame ogen zochten naar wat anders. De Chinees, die moest hij hebben.

[p. 116]

Daar stond het meisje dat hij zocht. Als het hem lukte haar te vinden, dan was hij ‘binnen’. Vóór het eethuis stapte hij uit. Een magere Chinees, niet een tatoeage op de arm, bood hem een vreemdsoortig flesje te koop aan. Hij stamelde iets van ‘fokkie fokkie, heel goed. Very good. Ten guilders. Many times woman, many many times.’

‘Man, scheer je weg,’ mompelde Rolf en hij liep verder. Zijn ogen zochten de omgeving nauwkeurig af. Hij wist niet waar het meisje opereerde. In de andere steden was het gemakkelijker. Daar hadden ze hun kamertje bij de etalage. Als de gordijnen dichtgetrokken waren, wist je waar je aan toe was. Hier stonden ze ergens in een portiek, zoals in Suriname maar hun kamer was meestal een straat verder. Hij stapte een bar binnen. Hij had geluk, want terwijl hij zijn pilsje dronk, zag hij Ellie binnenstappen. Ze herkende hem direct en kwam naast hem zitten. De aanwezige gasten keken even verbaasd op. Rolf was geen bekende op de Kaap.

‘Hi, wat zoek je zo alleen hier? Heb je je vriend thuis gelaten?’ Ze nam Rolf van kop tot teen op.

‘Pak eens wat van mij, schat!’ antwoordde Rolf, haar opmerking negerend. Ze bestelde een jus d'orange. Terwijl ze dronk, keek ze nieuwsgierig naar Rolf.

‘Je hebt zeker al je zin gekregen hè? Ik zie je zo tevreden kijken.’ ‘Integendeel honey, ik heb op jou zitten wachten. Begrijp je dat dan niet?’

‘Heus? Ik voel me gevleid. Zullen we dan direct hierna?’ Ze wees naar haar drankje. Rolf knikte.

Even later liepen ze langs de huizenblokken naar haar kamer. Op de trap die naar de derde verdieping leidde, kwamen ze een man tegen die bezig was zijn gulp dicht te trekken. Haar hond begon te blaffen toen ze de deur opendeed en Rolf in de kamer stapte.

‘Koest jongen, koest,’ fluisterde ze. ‘Het is een vriend!’

De grote herder trok zijn staart tussen zijn poten en ging onmiddellijk weer liggen. ‘Wat zal het zijn liefje, short time of een uurtje. Ik heb voor jou een speciaal tarief. Als je liever een hele nacht bij mij wilt zijn, kan dat ook, maar dan heb ik liever dat wij naar een hotel gaan.’

‘Honey, ik wil wat anders van je. Ik wil niet met je naar bed.’ Ellie keek verbaasd op.

‘Iets anders? Hoe bedoel je? Je denkt toch niet dat ik aan die smerige dingen van die bakra's meedoe? Neen, gewoon naaien,

[p. 117]

anders kun je gaan.’

‘Maar liefje, je begrijpt me niet. Ik wil helemaal geen sex met je bedrijven. Ik wil een adres van je om aan wat drugs te komen.

Ellie keek geschrokken op.

Neen toch, jongen, dat heb je toch niet nodig. Ik ben een eerlijke meid, ik verdien mijn boterham, maar ik ga je niet in het verderf storten. Je moet er niet aan beginnen.’

‘Ellie,’ sprak Rolf nu nadrukkelijk, ‘ik heb je nodig. There is no way back, begrijp je dat dan niet?’

Ellie begreep het. De verlangende blik die in de ogen van haar landgenoot lag, sprak boekdelen. ‘Je moet het maar zelf weten, schat. Wat heb je er voor over?’

‘Als je mij naar de juiste persoon brengt, ben je onbetaalbaar. Natuurlijk reken ik op je discretie. Vooral Max mag niets te weten komen.’

‘Je kunt op Ellie rekenen, Ellie is geen klikspaan. Hoe heet je?’ ‘Rolf. Zeg maar Rolf.’

‘That's oké!’

Rolf stopte een briefje van vijfentwintig in haar hand. ‘Dit is voor je verloren tijd. En nu naar je contactpersoon.’

‘Pakken we een taxi?’

‘Ik ben met de wagen.’

‘O, dat is beter.’ Even later stapten ze in en reden weg.

‘Waar gaan we naar toe?’ informeerde Rolf.

‘Ergens in Noord!’

Rolf reed door de stad en toen hij in de buurt van het Noordplein kwam, vroeg hij aan zijn passagier wat er verder moest gebeuren. Ellie liet hem een smalle donkere straat inrijden en liet hem toen voor een woonhuis stoppen. ‘Denk erom Rolf, als je gaat kletsen, kan ik niet voor je veiligheid instaan.’

‘Vrees niet meisje, het is o.k.!’

Ze belde aan. Er werd bijna onmiddellijk opengedaan.

‘Pleased to meet you folks, pleased to meet you. Come and have a seat!’ Rolf had een ongure figuur verwacht. Voor hem stond een baardige Amerikaan. Een keurige blanke. Zonder poespas informeerde hij meteen wat het moest zijn: Indian, Bengal, Chinese, Turkish? Or just American, you know, lsd.

Het meisje wendde zich af. Ze ging voor een boekenrek staan en bladerde in een tijdschrift. Even later stonden ze weer op straat. Rolf liet haar tot de metro meerijden en ging toen naar huis. Hij was nu volledig opgenomen in de wereld van de verslaafden.