Verbroken cirkel

[p. 10]

2

Rolf wist precies waar hij terecht kon. In Rotterdam zat zijn broer, Ferdie, op de HTS. Ferdie had nog maar één tentamen voor de boeg en zou daarna naar Suriname terugkeren. Hij had met zijn hospita afgesproken dat Rolf gedurende de eerste weken bij hem op kamers zou logeren. Rolf zou wel evenveel moeten betalen als zijn broer, maar dat gaf niet. Rolf had genoeg geld en bovendien ook goede referentiebrieven bij zich die hem aan een geschikte baan in het onderwijs zouden moeten helpen.

Toen de trein het station binnendreunde, keek Rolf dan ook vol verwachting uit naar zijn broer. Hij zag een Hollander met een vette snor naar zijn coupé wijzen. Naast deze man herkende hij zijn broer. Hij nam vlug afscheid van Syatu die helemaal naar Amsterdam ging en stapte toen uit. De verwelkoming was hartelijk en Rolf raakte niet uitgepraat over zijn reis. Toen hij een taxi wilde nemen, vroeg zijn broer hem of hij gek was.

‘Dat doe je toch niet man? Je pakt gewoon een tram. We wonen nog geen drie straten verder.’

Even later gingen ze met een vrijwel lege tram naar huis. Het was de Graaf Florisstraat in Rotterdam West. De huizen maakten een vreemde indruk op hem. Rolf vroeg zich af waar een huis begon en waar het eindigde. Het enige wat hij zag was een aaneenschakeling van gevels, allemaal even grauw. De daken waren niet van zinkplaten maar van dakpannen. Het was alsof al dit grauw op een indringende manier op hem afkwam. Wat een tegenstelling met de fleurige op zichzelf staande huizen in Suriname. Bij de hospita hoefden ze niet aan te bellen, de deur stond op een kier. Een steile trap, bekleed met een langwerpige mat, van het soort dat Rolf in Suriname alleen in kerken tegenkwam, voerde hen naar de eerste verdieping, waar een zeer vriendelijke, maar nieuwsgierig uitziende dame van rond de veertig hen opwachtte. Zeer tot zijn verbazing werd Rolf verwelkomd met een kus op de mond. Hij wist niet hoe hij het had, maar besloot niets meer vreemd te vinden in dit land en zich zo snel mogelijk aan te passen.

[p. 11]

‘En denk erom Rolf, dat je mij mama noemt hoor, want zolang je in Holland zit ben ik je mama.’

Nou deze raad (of was het een verzoek) van de hospita wilde Rolf wel met enige moeite opvolgen. Hij vond het allemaal wel een beetje kinderachtig, maar ergens was het toch leuk om zo opgenomen te worden in een gezin. Het viel hem op dat er enorm veel koffie gedronken werd en hoewel hij liever een koud biertje had, durfde hij er niet voor uit te komen.

En zo gebeurde het dat Rolf op deze eerste avond in Nederland tegen een uur of twaalf naar bed ging met een heleboel nieuwe indrukken, en vastbesloten om het in dit land te maken.

Hij had zich juist onder de dekens genesteld, toen de deur openging. Het was zijn hospes die hem op het hart drukte vooral niet meer naar het toilet te gaan wanneer iedereen al in bed lag, aangezien dat nogal storend was.

‘Tja, dat had ik vergeten te zeggen, Rolf,’ verontschuldigde zijn broer zich.

In de ochtenduren moet je ook niet te veel lawaai maken bij het wassen, want dat is typisch Surinaams, maar hier steken de mensen hun vinger niet in de keel.

Rolf viel van de ene verbazing in de andere. Hoe bestond het dat men niet eens gorgelde? Dan zat je toch met al dat vuil in je keel? Nou ja, hij zou het gewoon een beetje zachter doen. Op het geplaveide troittoir hoorde Rolf stappen. Met het wegtikken van die stappen zonk hij weg in een andere wereld: zijn eigen Surinaamse wereld.

De volgende dagen waren voor de onderwijzer erg druk.

Hij schreef zich in op het stadhuis, meldde zich bij de gemeente voor een baan bij het lager onderwijs en schreef zich in op de Nuts Akademie voor een opleiding tot leraar Handelswetenschappen. Verder kocht hij geschikte winterkleren en probeerde zoveel mogelijk de stad te verkennen; daarbij nam hij de toren van het Stadhuis en het Centraal Station als oriënteringspunten. Binnen enkele weken kende hij de belangrijkste straten. Hij werd op proef geplaatst op drie scholen die hij afwerkte. Tenslotte kwam hij terecht in Spangen, een volgens sommigen nogal vreemde buurt waar men geen cafe's duldde. Rolfs observaties leerden hem echter dat er aardig wat a- sociale figuren daar woonden. Eens werd hij zelf uitgedaagd door een boze vader die vond dat hij met zijn ‘vuile teringvingers’ van zijn zoon moest afblijven.

[p. 12]

Zoonlief was reeds vele malen aan dezelfde arm geopereerd en lag vaak in het ziekenhuis, vandaar dat hij ongeveer alles mocht van zijn vader. Niet alleen thuis, maar ook op school. Weer een andere vader zag Rolf niet voor vol aan. Eens stapte hij de school binnen en probeerde de onderwijzer, tegen de rekenmethode in, zijn eigen manier van uitleggen duidelijk te maken. Rolf stond er gewoon versteld van hoeveel durf de mensen hadden.

Op ouderavonden had het schoolhoofd nauwelijks wat te vertellen. De oudercommissie regelde alles en bepaalde zelf of een leerkracht al of niet geschikt was. En dan was er nog in eigen kring een soort verrader die bij de ouders ging slijmen omdat hij schoolhoofdambities had. Voordat een circulaire de ouders bereikt had, wist de hele buurt al wat voor plannen de schoolleiding maakte. Tenslotte werd hij brutaal aangesproken door de ouders van leerlingen waar hij niet over de vloer kwam, zodat hij al gauw een andere koers begon te varen. Toen mochten collega's de kastanjes voor hem uit het vuur halen.

Hoewel hij op drukke winterochtenden met moeite een plaatsje in de tram kon bemachtigen, vond Rolf het best gezellig. De verlichte etalages en de kerstboomstalletjes waren zeer aantrekkelijk en in de avonduren maakte Rolf vaak een wandelingetje om de vele artikelen die er te koop waren te bezichtigen. Zo raakte de Surinamer langzamerhand ingeburgerd in zijn nieuwe omgeving.