Het groene labyrint

[p. 70]

7

De stralen van de zon hadden niet lang de kans om mij te verwarmen. Al spoedig bevond ik mij in de zwaar begroeide valeien van de Frans-Guyanese wildernis. Ik voelde de eenzaamheid weer terugkomen. Ik was nu weer met mezelf alleen. Met mijn gedachten. Hoe lang was Lidia niet in mijn gedachten geweest? En moeder, vader, mijn broers en zusters? Thans verlangde ik weer hartstochtelijk naar huis, naar mijn vrouw, naar mijn vrienden. Ik had genoeg meegemaakt, er hoefde heus niets meer bij te komen.

Dikke takken kronkelden zich omlaag. Af en toe ritselde er iets tussen de bladeren.

[p. 71]

Vreemde geluiden weerkaatsten tegen het donkergroene lover. In de top van een ranke podosiri die zijn kogelronde paarse vruchtjes in trossen liet hangen, klonk de droefgeestige roep van de kuyake. Soms liep ik onder een hoge batbat en kreeg plotseling een keiharde vrucht op mijn hoofd. Als ik dan omhoog keek zag ik nog net de harige staart van een saguwenke in het gebladerte verdwijnen. Nu ik de beschikking had over een kapmes, het ding had een lengte van ruim 75 cm., kon ik mij met weinig moeite een weg banen door de dichte struiken die overal uit de grond rezen.

De tocht verliep voortreffelijk. Ik naderde een van de verschrikkelijke zwampen waarover Jacques gesproken had. Ik keek naar de stand van de zon: ongeveer 12 uur. Aan de rand van de zwamp zocht ik een geschikte plek uit en at een beetje van de gerookte vis die ik meegekregen had. Boven de uitgestrekte zwampvlakte dartelden de wonderlijkste grasbarki's, vlinders en andere insekten die dit gebied tot hun domein gekozen hadden. Het was bijna onvoorstelbaar, al die prachtige kleuren, variërend van diep blauw tot de lichte tinten van de pas ontloken bloempjes van de gadodede. Een zachte

[p. 72]

wind streelde het geel-groene riet dat aan de einder vervaagde tot een lichtpaarse nevel. Ik ging languit in het gras liggen en probeerde mij een voorstelling te maken van de toestand thuis. Ik sloot mijn ogen en liet mijn gedachten de vrije loop. Daar zag ik Lidia staan, turend over het wijde watervlak, zich steeds weer afvragend of ze het verdiend had op zo jeugdige leeftijd al weduwe te zijn. Iedere keer als de politieboot onverrichterzake terugkeerde van het opsporingswerk trok ze zich in haar kamer terug en barstte in tranen uit. Lusteloos stond ik op en keek om mij heen. Ik moest nu maar verder trekken, dacht ik, anders kwam ik niet voor donker aan op een goede slaapplaats. Mijn hals voelde zo klam aan, vond ik. Ik zweette wel, maar vocht kwam niet alleen uit mijn hals, doch uit alle delen van mijn huid. Langzaam gingen mijn handen naar de brede band van de draagmand. Ik hield mijn adem in en begon als een rietje te beven. In plaats van de leren draagband voelde ik iets glibberigs tegen mijn lichaam. Ik durfde nauwelijks te kijken. Een verschrikkelijke angst kwam in mij op. Toen, na een ogenblik van twijfel, liet ik mijn blik voorzichtig dwalen over het voorwerp dat op onverklaarbare wijze

[p. 73]

om mijn nek hing te bengelen. Verstijfd stond ik daar. Ik wist me geen raad. Hier kon ik niets tegen beginnen. Het enige wat mij te doen stond, was afwachten, mij doodstil houden en nadenken. De groene kop van een slang stond vervaarlijk opgericht, loerend naar mij. Plotseling kreeg ik een ingeving. Ik sperde mijn ogen zo wijd mogelijk open en keek hem strak aan. Hoewel ik nu en dan de neiging had om met mijn oogleden te knipperen, hield ik het erg lang vol dat niet te doen. Het monster had geen oogleden en kon daarom zo onafgebroken blijven staren. Terwijl wij zo enige tijd naar elkaar keken, klemden mijn vingers zich om het kapmes. Was de kop ook tegen mijn lichaam geweest, dan zou ik misschien reeds lang in paniek geraakt zijn, maar die zweefde zeker een halve meter van mij af en dat gaf enige hoop.

De spanning werd ondraaglijk. Ik bewoog mij ongemerkt naar links, waar een kaarsrechte boom zich de lucht in boorde. Toen ik de boom dicht genoeg genaderd was, stak ik geruisloos het kapmes in de grond en hield mijn vrijgekomen rechterhand vlak achter de waterzak die ik bij me droeg. Even bewoog de slang, alsof hij wilde toeslaan. Maar ik drukte bliksemsnel de zak

[p. 74]

tegen zijn kop, en perste die net zo lang tegen de boom tot ik er zeker van was dat hij zich niet meer los kon werken. Vlug wisselde ik van hand, zodat ik met mijn rechterhand het kapmes kon grijpen. Een snelle houw tegen het slangelijf. Ik raakte hem niet goed. Ik bedacht mij niet langer maar plaatste het lemmet tegen de nek van het serpent en drukte weer met alle kracht. Langzaam ontspande zich het kronkelende lichaam van het beest en weldra was ik bevrijd. Uit een diepe wond stroomde het slangebloed naar buiten. Ik walgde ervan. Gelukkig was er zwampwater in de nabijheid, zodat ik snel de smerige bloedvlekken van mijn lichaam had afgespoeld.

De dag liep ten einde. Urenlang had ik door de bossen gezworven, nauwkeurig lettend op de route die ik moest volgen en steeds onderzoekend of de richting overeenstemde met het kompas. Sinds de ontmoeting met de slang was ik een beetje moediger geworden. De tientallen andere dieren die ik was tegen gekomen, hadden mij met rust gelaten. Toen ik de reusachtige tapir zag, een viervoeter die veel weg heeft van de neushoorn, schrok ik wel even, maar de kaimans langs de zwamp, de luidruchtige apen en de

[p. 75]

pingo's waren voor mij zulke bekende verschijningen geworden dat ik nauwelijks notitie van ze nam.

De nacht bracht mij niet veel rust. Angstige dromen kwelden mij elke minuut van de lange nacht. Ik zag mijn vrouw gillend over het strand hollen, met loshangend haar en een gerafelde jurk. Davy volgde haar en blafte en jankte alsof er iets aan de hand was. Grote golven spoelden over de arme hond. De voeten van zijn meesteres stootten plotseling tegen een kei. Ze viel. De branding stortte zich over haar. Een gil. Ik schrok wakker. Mijn keel was kurkdroog. Ik richtte mij langzaam op. Na deze beroerde nacht was ik uitgeput. Ik sleepte me naar een waterplas, een eindje terug op de route die ik reeds opengekapt had, en schepte handenvol water die ik mezelf in het gezicht kletste. Het water was koud en ik knapte er enigszins van op. Ik vervolgde de tocht. Nu stond ik voor een kleine savanne. Kale plekken wisselden af met groepen groenhartbomen. Dit was mijn laatste etappe. Ieder ogenblik kon ik het dorp voor mij zien opdoemen. De zon scheen heerlijk zacht. Hij kleurde de omgeving rose en geel en wekte in mij een feestelijke stemming. Ik naderde immers het

[p. 76]

einde van alle ellende. Straks zou ik mij tussen mensen begeven die mij verstonden. Mensen, die mij zouden ontvangen als een welkome gast. Ik bukte mij over een beekje aan de bosrand en genoot van het verfrissende nat. Thuis... straks was ik thuis... of althans, straks zou ik mij thuis voelen... Deze gedachte liet me niet meer los. Ik bereidde me al voor op de ontmoeting met de indianen. Enkele woorden Caraïbisch zouden voldoende zijn om de kapitein te overtuigen van mijn goede bedoelingen. In een gelukkige stemming richtte ik mij op. Ik stond op het punt de tocht te vervolgen, toen ik eensklaps als in een droom een verschrikkelijke lach over de savanne hoorde klinken. Ik schrok op en keek om mij heen. Voor mij stond, met een duivelse grijns op zijn gezicht, Jacques. Hij bleef maar steeds hetzelfde herhalen, terwijl zijn ogen mij doordringend aankeken:

‘C'est assez, mon ami, het is genoeg, word maar wakker, je weet nog alles wat ik je heb verteld. Alles... Was het een leuke reis door het oerwoud? Ja leuk hè, bijzonder leuk... Hoe vind je mijn fantasie? Organisatiegeest. Wilskracht. Macht!’ Ik wist niet hoe ik het had. Het was klaarlichte dag. Geen mens was in de nabijheid

[p. 77]

te bekennen. Geen savanne, geen vismand of waterkruik, niets dat maar enigszins deed denken aan mijn tocht naar het indianendorp. Vervloekt! Ik was door die wildeman gewoon gehypnotiseerd. Ongelooflijk. Ik was buiten mezelf. Als een tijger sprong ik op en vloog hem naar de keel. Een korte worsteling volgde. De oude man bleek verschrikkelijk taai te zijn. Tweemaal wierp hij me tegen de grond. De derde keer rolde ik enkele malen zijwaarts en greep een flink stuk hout. Ik richtte mij weer snel op en stond op het punt hem neer te slaan, toen ik mijn hand voelde verstijven. Het enige wat ik nog zag waren de felle ogen van mijn tegenstander. Ze bleven onafgebroken op mij gericht totdat ik het stuk hout liet vallen en in een benevelde toestand raakte.