| |
Winter-zang.
't Is koud, de sneeuwvlok vliegt, wy krimpen om den haart;
Breng hout, stook lustig op, nu dient er niet gespaard.
De dag kort merkelyk, de velden slaan aan 't kwijnen,
De lugt is dik en graauw, de zon vergeet te schijnen;
Myn laage wooning schudt door 't stormig winterweêr:
O Lente, o vreugd van 't land! myn lieve Lente, keer!
Het vee blaet op den stat; de barre winden loeyen;
't Geboomte is digt besneeuwd, of doodsch en bladerloos;
Men ziet geen kruid noch lover groeyen;
Men ziet geen lelie, noch geen roos.
Hoe schraal, hoe ledig zijn de weiden!
Men ziet geen knaap de kudden leiden.
Ik heb, in langen tijd, geen vogeltje gehoord.
Die lieve schepseltjes ontvloogen reeds dit oord,
Voor zagter, milder, liever lugten,
Om daar ons streng saizoen te ontvlugten.
Ontrouwe vogeltjes... maar neen, ik laake niet,
Dat gy, 't geen u mishaagt, ontvliedt;
Wanneer de blyde Lent' hier alles doet herleeven,
Dan keert gy met haar weêr, dan heft gy vrolyk aan,
Verschoolen in de jonge blaên.
Wat doet de scherpe koû my beeven!
Zie, hoe de vorst het water stremt tot één,
Het leenig element herschept in helder steen.
| |
| |
De buyen doen my schroomen,
Myn wooning uit te koomen.
Of, waag ik het eens uit te zien,
Zy koomen het my ras verbiên.
Dan keer ik huivrig weêr, met half verkleumde leden,
Vermoeid, al wankelend, de kluiten langs te treeden.
De wegen zijn als steen; ik zoek den haart al weêr,
En zeg: o vreugd van 't land, myn lieve Lente, keer!
Het landhuis staat alreê van zynen heer verlaaten.
Indien hy, om 't vermaak der jacht,
Met ons, den natten Herfst niet wacht,
Hy koos dan, voor het veld, het drok gewoel der straaten;
Hy haastte zich weêr naar de stad,
Nu hooger dan het land geschat.
Een enkle wagen komt al hortend aangereden,
Of plonst, al sleepende, door dun en dik.
Een enkeld reiziger zie ik met styve schreeden,
Belaên, gejast, gelaarst, den scherpen weg betreeden,
Of, knorrig, en met moeite kneeden
Door 's Beemsters taaye klei en blaauwe slik.
Geen koele schaduw noopt tot zingen;
Geen eenzaam boschje voedt beminde mymeringen.
De zagte zomerwind verlevendigt my niet,
Den roem der bloemen te doen hooren;
Daar 't kabblend beekje vloeit en speelt,
En myne blyde zinnen streelt:
Dat schoon, zo aangenaam, die blijdschap is verlooren.
O vreugde van het land, myn lieve Lente, keer!
Gun my dat schoon, zo aangenaam, die blijdschap weêr!
Dan vly ik my in 't mollig gras onagtzaam neder,
Om lees- of zang-lust te voldoen;
Myn vroolyke oogen, zo verliefd op 't zagte groen,
Zien dan het dartel vee weêr graazen heen en weder,
Terwijl dit fraai geboomt' gewenschte schaduw geeft,
Daar alles mint, wat denkt, wat leeft,
En 't zangchoor, zingend, door het jeugdig lommer zweeft.
| |
| |
Maar is ons met de Lente ook alle vreugd' ontweeken?
Neen, waarde Vredemond! zy blijft Licoris by.
Al woedt het strenge jaargety,
Nooit ben ik van haar' gunst versteeken.
'k Zit, wel te vreden, by den haart,
En zie 't verandren van de schermen gansch bedaard.
Het moet niet altoos zomer wezen.
Verandering behaagt. Natuur is altoos schoon,
En spreid, voor 't welziend oog, altijd iet fraais ten toon.
Wy kunnen steeds, in haar, des Scheppers goedheid leezen.
De boer leeft als een heer; dees tijd
Het lastig slooven dient vergeeten.
Aan zynen warmen haart met al het huis gezeten,
Brengt hy dees dagen om, met smooken, stooken, eeten;
En liep dit jaar 't geluk hem meê,
Hy kruist en nult de winst, verkreegen door de koeyen,
Die hy, gezond en frisch, hoort op de stalling loeyen.
De meisjes melken, en de knegt bezorgt het vee.
Terwijl de zindelyke vrouwen
Een weinig kaazen, of een kopje boters bouwen,
Een kalfje mesten, eend en kippen gadeslaan,
Of eyers gaêren, om 'er meê naar stad te gaan,
Zie, dit zijn al de bezigheden;
Nu kan men aan 't vermaak een avondje besteeden.
Het Beemster wyfvolk komt nu ook het meest byéén;
Een onuitputbre stof tot praaten
Verschaffen duizend kleinigheên.
Hoe menig moet 'er niet van zyne veêren laaten!
‘Neel is de regte huisvrouw niet.
Trijn zel het kéézen, noch het zouten nooit niet leeren.
Aagt is te slegt: maar Els te rijklyk in der kleêren.
Fy is een labster, en wat vinnig ding is Griet!
Kynd! Nies is meê ien van de fynen!
Maar, is ze wel, dat zy wil schynen?
| |
| |
Nou, Maartje mag het heerschip wel.
Guurt Kladdebutter is een slons en sloeribel.
En wat is Nelletje niet puntig op 'er kynderen;
Hoe moet dat kappetaal van ouwe Bep vermynderen!
Déér het Jan Pieters wijf 't gouwn' ijsder op ezet.
Wat dunkt je, buurtjes, van die slet?
Ze kwam eerst in de Meer ('t is nog gien jaar eleden!)
Nou, Kruisje Gorters! 'k weet et niet,
Maar is 't zo breed wel mit Jan Piet?
Kees loopt, wat bin je me, met en arlosi pronken;
Nou ja, het is de borst eschonken.
Hy is by 't heerschips wijf te bijster in de kas;
Maar 't heugt me nog, dat hy zoo'n breeje man niet was.
Aart is en hyppekryt; Hayn wil het al regeeren,
En kon hy maar zen aygen spul beheeren!
Koert is van grooskhaid gek.
Klaas hêt niets. Jochem is een snapper, zonder oordeel.
Dat loopt by Koen niet los. Piet past wel op zen voordeel,
Maar heer! hoe gierig is de kérel! as en vrek.
Hoe lang zel Albert in die ouwe py nog lóópen?
De rijkste van de buurt! maar praat hum niet van kóópen.
Hy gift zin ienig kynd, en maysjen as en lier,
Om dat bezukte geld, aan droogen Lubberts Pier,
En loeris as zen vaér, dat zel ik staande houwen;
Wéérom liet hy de mayt mit gaauwen Klaas niet trouwen?
Dat was nog eerst en kant en aartig paar,
Ze hebben zinnighaid (dat weet ik) veur enkaêr.
'k Zeg, Geertje stoeit te drok mit Krelis,
Wéérom 't mit Japik steeds krakeel is.
'k Zaî dikkels toe me man: 'k hou van dat kopplen niet;
Der is gien regte grond, en alles loopt in 't riet.
Maar ja, dut had ik haast vergeeten:
Wat had mooy Antje heur déér lelyk weg esmeeten!
Die gaat cerst mit heur spot te kooi!
Wat rolde zy niet mit men heerschips knegt deur 't hooi!
Wat was dat Likkertje, heur moêr, en vrouw mit eeren.
Nou kynd! ze zel wet motten leeren.
Jan zit te venlmaal mit de borrel op de hand;
En die Aay haat om zyn verstand,
| |
| |
Doet slegt.’ - Zo praaten onze wijven;
Men weet hier, als in steê, den avond te verdrijven.
Zo wordt den laster en den nijd,
Ook op het land, èn tong èn geest, gewijd.
De laage zucht om kwaad te spreeken,
Is niet (dit waant de stad) der kleine hut ontweeken.
Nu gaat de jonge boer naar 't meisje dat hy vrijt.
Hy kreunt zich aan geen guure vlaagen
Noch slikkerige winterdagen.
Het smeulend pijpje kort het pad;
De holsblok doet hem rustig treeden;
Geen strenge koû heeft merklyk vat
Op zyn gezonde en sterk gespierde leden,
Wijl 't heerschipje in zyn pels, gemoft, nog beeft en trilt,
Daar hy, gezeten by zyn Dame,
Spreekt van beaux yeux, ardeurs, en vive flame;
Fleurettes - anders niets daar hy zyn tijd meê spilt:
Een Petitmaitre kan niets dan zich zelf heminnen;
Hy kent geen ander doel, dan 't streelen zyner zinnen.
Kom, volg my in den stal, daar is toch het tooneel
Waan, wufte Ligthart! niet, dat le beau sex' te vleyen,
Een gaaf is, die u slegts alléénig viel ten deel:
Nooit zaagt gy, 't geen myne oogen zagen.
De vlugge knaap weet (op myn woord!)
Zo wel zyn liefje te behaagen
Als gy: hy weet, hoe men bekoort.
Gedienstig helpt hy haar verrigten,
Wat vrouw of meester heeft belast;
Die, na het afdoen deezer pligten,
Het wel te vreden paar verrast.
Hoe zal hy in myn zeggen stemmen!
Hy weet haar aan zyn hart en in zyn arm te klemmen.
Dan vleit, dan zoent hy dat het kraakt;
Zeer zelden is de meid daar om verstoord geraakt.
Dus zag ik een der boere zoonen
Zyn liefdedrift het meisje toonen:
| |
| |
Wat was het vryertje in de weer!
'k Dagt: Klaartje! neem uw tijd; want, maakt gy Jaap uw Heer,
Uit is uw rijk! nu leefje in 't vrolykst van uw dagen.
Och, meisjemaat, pas op je spel!
De jongen is verliefd; nu dat is goed en wel;
En hy zal u ten hylik vraagen.
'k Verstaa hem: 't harte spreekt, wie zou dat niet verstaan?
Hy wist haar van 't gezin te ontslaan;
Ik sloop ze zagtjes agteraan,
Om 't lieve jonkje niet te stooren;
'k Zat op de kaastrog neêr; dit leî hy haar te vooren:
‘Och, Klaartje Jans, men lieve kynd!
Jy weeten het maar niet, hoe Jaapje jou bemynt.
Mogt jy myn maar en lutke lyen!
Sint Louwris was 't twie jaar, dat ik om jou liep vryen.
Peet Lijsbet zaidt gestaâg: “hoe zit 'et wel men vaêr,
Mit jou en onze huurwijfs Klaer,
Zel nog dat hylîk blyven steeken?
Ik mag met zulk getut men hoofd niet langer breeken,
En hou mit jonge maats niet van dut lange preêken!”
Zo spreekt die degelyke vrouw: nou, schat!
Hêt zy het niet by 't rechte end evat?
Je kannen het zo niet gelooven,
Men zieltje lief! 't gaat jou verstangd te boven,
Hoe zoet het is etrouwd te wezen mit je man.
Kom, neem 'er rais en smaekje van.
En datten jy mit Japik liep te trouwen,
Ik ben en schurk, zo het jou zel berouwen!
Wy boeren houwen van ongs wyven al zo veel,
As van ongs maysjes; kijk, geloof me, by men keel!
Ik heb gien zin an 't heerschips leeven.
Jy zelt me liefke zijn, men aigen vlais en been.
Al wat jou hart begeert zel ik je geeven.
En altijd zel je mit jou man te kermis géén;
'k Zet 't biest maar veur de sees, en ry 'er mit je heen.
Men wijf mot by me zijn, zel ik me diverteeren.
Allienig het gien val; loop, 't past gien man mit eeren.
Kijk, dat 's in steê hiel aêrs: ongs heerschip zien je nooit
Rais kuyeren mit menvrouw; zy loopt ook mit en ander.
| |
| |
Maar hebben déérom tog gien ruisi mit enkander:
Ik weet niet hoe 't de rijkdom rooit,
Maar 't zou myn zaak niet zijn. Nou motje 't jawoord geeven;
Je moêrtje het het stik gehiel an jou verbleeven.
Wat heb je tog nou teugens myn parsoon?
'k Bin ommers gnap van lijf en leden;
'k Zit ommers draltjes in men kleeden;
Naar kroeg of kitten heen te zwieren.
'k Bin ommers staatig van benieren?
Je kent ook myn memeur: je weet ik hou van 't werk,
En zondags loop ik trouw ter kerk.
Want weet je 't? 'k word nog wel dyaken.
Men wil me, in 't veurjaar, Schepen maaken!
(Ik bin niet grootsch, maar 't komt nou zo in 't rijm te pas.)
Jy weeten wel, ik hou men handen op de tas;
'k Mag by de maisjes om en praatje wel rais loopen;
Op kurmis breng ik wel een vrijster veur de veêl;
'k Heb Maartje nicht, of blanke Neel
Wel rais wet aartigs meugen koopen,
En om den deun gezoend, en 's aevens thuis gebrogt,
Maar nooit gien vegtery, noch ligte maats gezogt.
Zou jy me déérom reffeseeren?
'k Bin jong en luchtig, maar geloof me, dat 's 't ook al.
En maisje, Klaertje lief! en maisje is men mal,
En, zeper! dat 's een mal mit eeren.
Kedaer, dut geef ik op de koop toe, lieve Klaer!
Het is en héérnééld, die men vaêr
Men moêrtje zaliger ook het op trouw geschonken,
En déér ze maar allien op Zundag meê liep pronken.
Hy 's net zo goed as of hy nou eerst was gekogt.
En kijk, dat word je nou uit goeye deugd gebrogt.
Kom, steek hum in je task, en laat me voort betyen.’
Bekoord door die welsprekendheid
(Terwijl vast de natuur in Jaap's belangen pleit),
Kreeg hy het Jawoord van de meid.
Zie daar, hoe Beemster-boeren vryen.
Roemt Haag en Amsteldam uw dans- en speelpartyen.
| |
| |
Spreek van Concerts, van Bals, Soupers,
Van Opera's en Assemblees;
Maar haalt dit alles by 't genoegen,
Dat Lou en Jaap en Koen en Piet en Jan en Kees
Genieten, als zy by de meisjes zich vervoegen?
Hoe gul, hoe vrolyk, hoe natuurlyk is het hier!
Het lust my thans van beide een kleine schets te maalen:
Daar opent men de ruime en rijkverlichte zaalen;
't Is alles mode, pracht, en zwier!
De bloem des rijkdoms, van de jeugd en grooten,
Verschijnt op 't hoflykst en op 't rijklykst uitgedost;
De aanzienelyke feestgenooten
Doen eere aan hunnen rang en post.
Al wat men hoort is geestig, aardig,
Welleevend, vriendlyk: elk is vaardig
In complimenten (niets dan saluades waardig)
Waar aan men zin noch meening geeft,
Die elk, weêrzijds, ten besten heeft.
Daar voegt Ergast zich by een dame;
Hy staat verrukt, door 't geen hy ziet,
En of hy eens de vryheid name,
Die zich een man sans goût zou schaamen,
Mon homme du bon ton is zo angstvallig niet.
Al wat hy zêit is lief en teder;
D'onnoozle dame bloost en slaat haar oogjes neder,
Terwijl hy zyne stem verzacht,
En haar verlegenheid belacht!
Daar voegt men zich ten dans, op 't klinken van de snaaren.
Menalkas en Filéne ontsluiten 't Bal.
Wat nette passen! ach! wat houding, grace en val!
Hun air en kunst zijn moeilyk te evenaren; -
Daar komt Licelius met zyne schoone bruid.
Dit is de luchtige Dorinde
Met Lelio, die hare hand ontving;
Zy trekken elk om 't meest verwondering.
| |
| |
Zy worden opgevolgd door Cleon en Lueinde;
't Is vlugheid, vuur, bevalligheid en kracht.
Zie eens rondom: wat smaak! wat pracht!
't Wordt laat; men maakt ook plaats voor Countrydances.
Nu schijnt de vreugde in top, daar 't alles woelt en lacht.
Hier zingt men van het air de meestbeminde stances;
Daar hoor ik een duet, daar een petit chanson.
Aan 't venster staat een group van Dames en van Heeren,
Die, sedert men den dans begon,
Met goût en grace van de Modes redeneeren:
‘Ma chere amie, wie liet ge uwe sac garneeren?
En Grecque staat u schoon.
Martin heeft à tout prix uit Frankrijk gaas ontboôn;
Zo kan men zich van le Bourgeois eerst distingueeren.’
Die prijst Dorilus om zyn hair,
Zyn schoone beenen, witte handen,
En Cliton om zyn fraaie tanden;
‘Maar Clorimeen weet niet te leeven.
Gaf zy zich zulke airtjes niet,
Ik zou 't haar ligtelyk vergeeven.
'k Begrijp niet, waarom haar juist zo veel eers geschiedt.
't Is waar, zy heeft verruklyke oogen,
Maar gansch geen kleur. Ze is fijn van leest;
Doch zeker 't hapert aan haar geest -
Wat ook de Heeren zeggen mogen,
En hoe veel harten zy ook won.
Maar Tirsis heeft geen goût; hoe heel is Celidon!’
Daar wordt de gladde kaart verschooten,
't Mag ombre, 't mag quadrille zijn.
Een ruim tooneel wordt hier ontslooten
Voor 't fijn vernuft van Kloris en Plantijn.
Hoe toont de hebzucht aan die tafels haar vermoogen!...
Hoe driftig wordt dat geld door Fillis opgegaêrd!...
Ei! Damon moffelt met de kaart.
Hoe denkend staan Filindes oogen!
Wat drift ontsiert Armanda's frisch gelaat!
Schoon Dorilas het spel niet haat,
| |
| |
Gy merkt, hy speelt slegts om niet onbeleefd te schijnen.
Belinda kan haar geest tot speelen niet verpijnen;
Zy legt van tijd tot tijd de kaarten voor haar neêr.
De knegten vliegen heen en weêr;
Elk volgt de wenken van zyn Heer.
't Buffet is wel voorzien van kostelyke wijnen.
't Is alles keurig en exquis, wat men ontmoet;
't Is alles pracht en overvloed,
Banket, gebakken, confituuren.
't Orloge wijst reeds weinig uuren,
En de eerste schemering verschijnt.
Hoe ledig worden de vertrekken!
Zie, hoe er group by group verdwijnt;
Alleen de kaarten, die hier 't summum bonum strekken,
De banden zijn der maatschappy,
Deez' doen de speelers nog wat blyven;
Men zet op nieuws nog in en by.
De zucht tot speelen kan den zoeten slaap verdryven.
O welk een hoffelyk geneugt'!
Het nydige Gemeen ontwaart er niets dan vreugd'.
Zy die de Waereld zien met meer opmerkende oogen,
Die weeten hoe de schijn het heeft bedroogen.
Wat spijt voor Iris, dat elk Fillis eer bewees!
Wat smart voor Kloris, dat men Celia zo prees!
Narcis is tot in 't hart verslaagen:
Er zijn er veelen die antique ringen draagen!
Heeft iemand wel een woord gezeîd,
(Wel is het Heertje te beklaagen!)
Dat zyn zoo beau visage vleit?
Bedaagde Silvia! 't heeft alles u verdrooten: -
Men heeft u niet ten dans verzogt,
En naauwlyks zijt gy thuis gebrogt!
Belize barst van spijt, en voelt haar leed vergrooten,
Als zy aan 't parelsnoer gedenkt,
| |
| |
Waar meê Mercators dogter praalde.
Filéne, uw vreugd is ook gekrenkt:
Hoe krimpt de lof, dien gy door dans op dans behaalde!
Uw stem bragt geen da-capo! voort,
Plantijn heeft al zyn geld verlooren,
Revanche was het laatste woord.
Wat dunkt u, vrienden! kan die vreugd u nog bekooren?
't Was hoogmoed en ennui, die hen te zamen bragt.
Op 't fijnst elkander te vernedren,
Door schoonheid, air, bon ton, en kleedren;
Dit was het doel. - De vreugd? zy werdt vergeefsch gewagt
(Ze is zelden de vriendin der grooten,
Die kennen meest haar schim alleen).
Kom, zoeken wy haar by de boerefeestgenooten;
Ik gaa u voor, volg myne treên:
Net zo! hier zal het Hekje weezen.
Hoe is 't genoegen op elks aangezicht te leezen!
Geneevend zamen! (dit 's 't Noordhollandsch compliment,)
Wel, datten jy te degen welkom bent!
Men zet zich neêr in lange, lange reien,
En Krelis hoeft van Fytje niet te scheien.
Men zit aan tafel of om 't vier,
Moêr stookt wat bin je me! - hoe lekker warm is 't hier!
Men schenkt er thee, of koffy, of heet bier.
Een brandewijntje (braaf gezuikerd) wordt geschonken,
En minder om den smaak, dan om de klugt, gedronken.
Dan komt er boter, met beschuiten, kaas en brood.
Tast toe nou maar, elk is er toe genood,
En niemand hoeft te schroomen
Daar Vaêrtje of Moêrtje luidkeels zeît:
Nu doenen jou natuur te deeg bescheid.
Ginds staat de tafel met veel hartelyker eeten.
Wat wordt daar smaaklyk in dien lekkren ham gebeeten!
Dan is 't: nou Jaap, of Piet, of Kees,
Zeg, willen jy van 't patervlees?
Dat is eerst smaakelyk geschranst! wel, selleweeken!
Wat zullen deze maats het beste vaatje spreeken,
| |
| |
En is natuur bescheid gedaan,
Dan wordt die boel zo wat geborgen.
De leêge tafels blyven staan;
Zoo hoeft men in 't krioel voor 't breeken niet te zorgen.
‘Wel Pietertje, wat binnen jy weêr kant!
Nou, vrijsterke, jy weeten van den trant!
Hoe staat jou jak! hoe hangen al de plooien
In 't wigt. Noû kynd! jy weeten vanne tooien.
Wel Trijn, wat 's dut? en gouwen spel!
Hoe veul kost dut ooryzer wel?
Die néélden in deus ketting-kraalen?
Nou, vaêrtje kan het dik betaalen!
Dat neêrstik maggen je wel zien, 't is as en pop.’
Zoo praaten deeze meisjes samen.
Dan roept een van de knaapen: ‘op!
Dat wy, op 't Hekje, om hlijdschip kwaamen,
Ik zeg, het mot er anders gaan! -
Die maisjes altijd mitter kappen in der kleêren!
Dat 's gang.’ Hy heft terstond van Trijn myn engel aan,
En doet voort dit gesnap in luiden zang verkeeren.
En ben ik ook van de party,
Ik moet met zang de vreugd vermeêren,
Al zou ik ook myn stem forceeren;
Geen hekje is vrolyk, of het zingen komt er by.
Zo krijgt de vreugd meer vuur en leven.
Maar kon ik u het denkbeeld geeven
Met welk een staatigheid dat boere meisje zingt.
Ze slaat geen oogen op, hoe 't manvolk danst en springt.
Men ziet niets dan haar mond beweegen.
't Is, of ze 't Passielied heeft tot haar deel gekreegen.
't Hoofd wat gedraaid, en de armen overeen,
Dat gaat je zo maar zeurend heen.
Wat raazen ginds ook deeze Boeren!
Dat zwetst, spijt menigen hooghartigen Gascon.
Jan Zymes is gewoon het hooge woord te voeren,
En snoeft, hoe veul hy lest mit kóómenschippen won.
Louw speelt voor bel esprit en wordt de snaak geheeten.
De Boeren hebben ook Pedanten en Poëeten;
| |
| |
Hun Politiques, hun faux braves, connoisseurs,
Hun Petitsmaitres, ja, hun petits - grands - seigneurs,
Hun Misanthropes, hun Tartuffes, wel te weeten!
Klaas zegt het zyne; 't meisje zwijgt; 't geboerte lacht
Om 't geen hy (misselyk genoeg) te vooren bragt.
Een party luistren toe met open mond en ooren,
Om van dien praatvaêr een vertellinkje te hooren.
De vreugd van 't hart brengt aartigheden voort,
Die m' op het land niet zou verwagten.
Ik hoor hier méérmaal, in een welgevouden woord,
Een geestige of grappige gedagten,
Die aan 't gezond verstand behoort.
Ginds danst me een ronden dans, geleid naar boersche keelen;
Of 't krytend wangeluid van slegt beschraapte veêlen.
Terwijl de Arion zich verbeeld,
Dat hy een Esser is, die alle harten steelt.
Hy is de baas, die 't hoogst en misselykst kan springen,
Die onder 't dansen meê blijft zingen,
En dus het meest de vrengd vergroot.
Piet zit gemaklyk op mooi Eefjes zaften schoot,
Houd beî haar handjes vast, zingt, smookend, uitten treuren,
Van kouwe wynters, en het doodshoofd, watersnood,
De moordenaartjes, Haintje pik, Jaaphannen dood,
Met honderd diergelyke geuren.
Hy zoent eens en passant, en zingt met magt het lied:
‘Waar is vrouw Bruid?’ Elk volgt den dans van Piet
‘Hoor-je-dat-wel’ gerekt door alle toonen;
Dat moet men om de vreugd verschoonen.
Daar deelt men panden uit; hier speelt men welgepaard;
Terwijl die raadzeltjes verklaart,
Zo niemand, na het zijn te zeggen,
De meninge weet uit te leggen.
Hier koos men 't Ganzebord, en daar het Doomnees spel;
Men jast er zelden, maar men Loteryt er wel,
Leen doet met Niesje Pieters samen,
Galantiseert op zyne wijz'.
Koen trekt de premie, Hein den prijs.
Dirk kan in 't rekenen den miester zelf beschaamen.
| |
| |
Een enkele loeris drinkt zich vol
(Doch zelden; 'k merk het aan tot eer der Beemsterknaapen),
Men brengt hem in het hooi en legt hem daar te slaapen;
En wordt er dees of geen eens heet van bol,
De meisjes stellen, door haar vrolykheid en reden,
Den stugsten vlegel van de heele buurt te vreden.
Men drinkt de kwestie af, men geeft elkaêr de hand;
Men steekt eens op. - Zo leeft men op het land.
Maar 't wordt eens eindlyk tijd van scheiden.
Daar wandelen zy heen in 't schijnzel van de maan.
't Verliefde volk gaat voor of sluipt wat agter aan;
Die zich met vrijen niet bemoeien,
Ziet m' in een hoop te samen vloeien.
Zie dat gestoei, hoor dat gelach, en dat gesnap!
‘Nou man! je houwen je wat gnap!’
‘Wel Rem! wat maaken jy en leeven!’
‘'k Zeg dat ik het niet doogen wil!’
‘Hou, zeg ik, mit jou zoenen, stil!’
Zo worden onze maats somwijl al eens bekeeven.
't Gezelschap mindert onder 't gaan;
De vrouw of meester doen, halfdood van vaak, hun open.
Zo is het Hekje afgeloopen.
Met haast nog wat te bed gekroopen,
Om 's morgens vroolyk op te staan.
Zie daar een schets van 't Winter-buitenleven.
'k Beken 't, 't genoegen dat het land
My, in dit bar saizoen, koomt geeven,
Is niet aan deeze vreugd verpand;
Maar lust het my den geest te ontspannen,
Is dan een Hekje niet geschikt,
Om vaale zorgen te verbannen?
Indien men 't eens, ontdaan van iedle glorie, wikt,
Dan zal men 't zeker zo bevinden.
Gy staat me dit wis toe, o beste myner vrinden!
Zo ziet men, dat noch rang, noch stand,
Is van de vrolykheid versteeken;
Zy woont wel meest op 't vrye land,
Maar is de stad ook niet geheel ontweeken.
| |
| |
Gelukkig hy, die, in zyn eenzaamheid,
Behoeft noch land- noch stadsvermaaken!
Maar die zyn geest naar eedler vreugd voelt haaken,
Dan een eenvoudig land of trotsche stad bereidt;
Zich nooit verveelt, steeds wel te vreden
Den dierbren tijd weet te besteeden;
Die spleen kent, noch vapeurs, noch ruuwe winden vreest;
Die denkt, die schrijft, die leest;
Die, daar 't onmooglyk is zyn vrienden te bezoeken,
De vriendschap onderhoudt met wel geschreeven boeken.
Dus zing ik aan den haart, met een verheugden geest;
Daar storm, noch sneeuw, noch vorst my hindren,
Noch iets myn vrolykheid kan mindren;
En 'k zeg: o vreugd van 't land! myn lieve Lente, keer!
Want als gy weêr verschijnt, zie ik myn vrienden weêr.
In Sprokkelmaand 1774, wijdde Elizabeth haar in 't huwelijk tredenden vriend, den Amsterdamschen koopman Vollenhoven, en zijner bruid een brief en bruiloftsvers, waarin zij, na een geestige bespotting van den verheven trant der huwelijksverzen dier dagen, zelve ten slotte tot dien van Cats haar toevlucht neemt. Den dag na 't huwelijk liet zij er een vriendschappelijken morgengroet op volgen: |
|