Brieven van Betje Wolff en Aagtje Deken

XLVIII. (Aan Dr. D.H. Gallandat.)

Myn Heer zeer geëerde Vriend!

Niet geantwoord in zoo veel tyd! Gy ziet ik beken het; & op eene goeye biegt wagt ik eene goeye absolutie. Peccavi dan. Zie hier een ‘Duivelsche brief’, lees hem met vrugt voor je ziel met uw Mietje (die ik hartelyk groet). Lang vasten is by my geen broodspaaren, & nu doe ik dien kerfstof eens in eenen af. Hebt gy 't Geschrift gedrukt in 't kloosterke van St. Anne al gelezen? O, dat 's superieur in zyn soort. Doch Proff. Van der Marck¹ komt eersdaags zelfs op het Tooneel & zal toonen hoe godloos hy behandeld is. Ik heb geen tyd om u thans van uw Bethesda af te houwen; dit moet gy weeten, zie is 't noodig om te oordeelen, hoe die Bibl. schryvers² gehaat zyn by de Besten.

Myne Heeren van Utregt hebben die van Amst. verzogt onder-

1 F.A. van der Marck, 1719-1800, verdienstelijk rechtsgeleerde, hoogleeraar te Groningen in het natuur-en volkenrecht, 1758-1773, werd om zijne vrijzinnige gevoelens verketterd en afgezet; later trad hij weder in de Grunostad op van 1795-1800.

2 Petrus Hofstede en Joh. Habbema, predikanten in Rotterdam, richtten in 1774 het maandwerk op ‘Nederlandsche bibliotheek tot bevestiging en verdediging van den Christelijken godsdienst in 't gemeen en van den gereformeerden in 't bijzonder.’ (Te Amsterdam, By Martinus de Bruyn, In de Kalverstraat).

[p. 147]

zoek te doen naar de schryvers van dat Lasterschrift.¹ De Bruin² (een eerste kwezel) is op 't stadhuis ontboden. President-scheepen heeft hem gevraagd uit naam der wethouderschap twee dingen: 1. Wie zyn de schryvers? 2. Wie heeft uit hen dat tegen Profess. van Goens geschreven? Hy antw. dat hy dat niet wist te zeggen & ook geen vryheid had om te zeggen. - De President daarop: 't word u gelast door uw Regeering. Hy: ‘'t komt my niet te binnen.’ De Pres.: ‘bedenk er u wel op, de Heeren willen het weeten.’ Hy: ‘hy kon 't zich niet rappelleeren.’ De Pres.: ‘wel nu, dan zullen wy den Hoofdoffisier verzoeken, of hy ook een vertrekje voor u heeft, waar gy uwe gedagten eens terdeeg kunt rappelleeren; want wy moeten het weeten.’ Hy is aan 't klappen gegaan & Do. Habbema van Rotterd., een Creatuur van Malle Piet,³ alias de Prof. Honorair, is de man die NB. ontkent in de Couranten, dat hy den schryver van dat stukje is. Hoe 't af zal loopen moeten wy zien. Doch dit kunt gy, daar 't nut doet, vertellen, 't is waar gebeurt.

Leef gelukkig & geloof dat ik onveranderlyk ben

T.T.

Betje Wolff.

B...... r .

1 Hier is bedoeld de beoordeeling van Mozes Mendelssohns verhandeling over het verhevene en naïve in de fraaye wetenschappen, vertaald door Rycklof Michaël van Goens (1748 -1810), hoogleeraar in de geschiedenis, welsprekendheid en Grieksche taal te Utrecht (1766-1775). Van Goens werd van onrechtzinnigheid beschuldigd, maar de vroedschap van Utrecht trok zijne partij en liet van de pui van het raadhuis de Nederl. Bibl. als ‘een eer- en faamroovend libel’ brandmerken. Ds. Habbema verklaarde de bestrijding tegen van Goens voor zijne rekening te nemen, als had hij zelf ze niet geschreven. Een aantal pamfletten zagen naar aanleiding van dezen pennestrijd het licht. Vgl. Dr. W.P.C. Knuttel. Cat. van de pamflettenverzameling, Kon. Bibl., IV. nr. 19091 -19108. Zie verder Mr. W.H. de Beaufort: R.M. van Goens in de Gids van 1878, bl. 295 en 450, en de werken van het Historisch Genootschap, deel 1838, '43 en '56.

2 De uitgever der N. Bibliotheek.

3 Petrus Hofstede.