Brieven van Betje Wolff en Aagtje Deken

[p. 19]

VIII. (Aan Mr. H. Noordkerk.)

WelEdel Gestrenge Heer!

't Is my volstrekt onmoogelyk nog deezen keer de vryheid niet te nemen waar van ik dus lange jouisseerde, bestaande in UwelEd.Gestr. te schryven. Wat kon my bewoogen hebben, om UwelEd.Gestr. te verzoeken, het coffertje alléén & met een adres te zenden, indien niet de vrees, door de Uwen opgewekt, dat het schryven u lastig viel - want, zoo zegt UwelEd.Gestr. ‘Waarde Betje ik kan niet meer; myne vermoogens zyn weg; ook dit te schryven pynigt my,’ - my dit had doen ter neder zetten. Hebbe ik niet, altoos, met een dier gunste waardige blydschap ontvangen, alles wat UwelEd.Gestr. de goedheid hadde my te zenden? & zoude ik, wel by myn hoofd zynde, zulk een verzoek kunnen doen, buiten die byzondere zorg voor U beoogende?

Heb ik U misdaan met te vragen waar toe dit copie? Ik heb niets anders bedoelt dan U onder 't oog te brengen, dat ik veel liever den schuld op my zoude nemen door te duchten, dat ik my niet wel had uitgedrukt, dan te zien dat UwelEd.Gestr. zich die moeite gaf.

Mag ik U bidden wat betekent het tog, zooals UwelEd.Gestr. zegt ‘ik verstaa genoeg wat dit betekent: schoon diergelyke ontmoetingen weinig gewoon?’ Hebt Gy eenige consideratie voor my, ik bid U, wat kunt gy er anders uit verstaan. Myne yverige uitdrukkingen zyn, zoo als myn hart die dicteert, & zullen nooit naar eisch uitdrukken de billike sentimenten, die ik voor Uwe verdiensten gevoele, & welke dankbaarheid, & hoogachting my hebben ingeboezemt.

Ik zie, ik zie duidelyk dat Gy op my zéér verregaande misnoegt zyt. De smarte die my dit veroorzaakt, is te groot om my alleen den geest t' ontstellen. Ik ben zoo ongelukkig van constitutie, dat het geene my chagrin doet ook myn lichaam ontzet; indien er my, iets, in deezen, zoude kunnen troosten, 't is dit: dat ik nooit, met myn weten, een man heb getracht onaangenaamheid te doen, dien ik

[p. 20]

zoo zeer verpligt ben, & in wiens vriendschap, & welstand dus lange al myn geluk vergroot & bekroont wierd; dog neen! dit ook is kragteloos, ik zie wat ik verlieze, met uwe dierbare correspondence ook uwe goede affectie.

UwelEd.Gestr. zegt ‘ik wil my ook niet verdedigen tegens enige van uwe aanmerkingen.’ Goede, goede God, wat heb ik dan tog geschreven? verdediging & dat tegen iets van my. - En is er geen middel om my te herstellen in uwe vriendschap? want, ik zal, altoos, tot myne grootste eer, zoowel als zuiverst genoegen achten, UwelEd.Gestr. myn vriend te moogen noemen. Indien ik ergens in mag misdaan hebben, vergeef het my, & laat ik wederom moogen aan U denken als aan iemant, die my genegen is.

Durfde ik solliciteeren om het coffertje weêr te moogen henen zenden, dog ik durf niet; Schoon ik nu tot myne groote blydschap zie dat UwelEd.G. zich redelyk wel bevind. Rekent my niet te stout in U zoo ras te schryven; ik kan niets verzuimen dat in staat zoude zyn, UwelEd.G. myne allerbitterste droefheid over het gepasseerde te doen zien; opdat Gy zoud kunnen oordeelen hoe ik over U, & uwe weldaden denke.

My wezentlyke dienst te doen, zegt UwelEd.G. zal door U altoos beyvert worden, ik eisch er thans eene proef van, herstel my in Uwe gunste! dit is de eenige gunst, d'eenige dienst die ik U ootmoedige bidde, ik verge anders niets dan dat! en wordt my dit geweigert, dan moogt UwelEd.G. geloven dat er niets instaat zal zyn, my enig vermaak te geven, ik zal altoos met het innigste leedwezen gedenken aan den schat die ik, (schoon wezentlyk alleen door myn ongelyk) verloren hebbe.

Wat zegt de goedkeuring der kundigen over myn werk indien dien man, dien, in myne zwaare verdrukkingen, my troosten konde door zyne godvrucht & redenen, my niet wilt doen zien dat hy my eene misvattinge, een onbedagte, - dog uit een goeden grond spruitende, uitdrukking wilt, & zal vergeven? Ik weet niet, of ik ooit zoo verblyd heb kunnen wezen over uwe goedheid, voor my, dan nu bedroeft ben over het gemis.

Vergeef my dit schrift! ik bid u, wees niet misnoegt op my; neem myn ernstig verzoek aan: & laat ik, zoo lang God u hier

[p. 21]

laat, tog zoo dikwyls het u conveniëert hooren hoe gy u bevind. Zoude ik UwelEd.Gestr. zoo zwaar hebben kunnen verongelyken, dat niets in staat zyn zoude U te bewegen my te handelen als voorheen? ik had gehoopt, dat niets dan uwen overgang tot beter staat my zoude belet hebben UwelEd.Gestr. te blyven beschouwen zoo als ik tot nog toe door uwe goedheid gedaan hebbe. Ik ben niet in staat u uittedrukken hoe leet my dit is! & die levendigheid (die ik myzelf niet te wyten hebbe) die gy kent, & die my altoos verzelt, geeft eene zeer groote scherpte aan 't verdriet dat my thans drukt. - Indien alles vrugteloos is, dan zal, gelyk ik zeg, niets my kunnen vermaken; want ik zal dan misschen dat, dat dus lange al myn genoegens vergrootte, & al myn gesmoort chagrin verzachte! Denk maar niet, dat ik ondankbaar ben, dat ik heb willen of kunnen manqueeren in respect voor U, maar dat, hebbe ik misdaan, het alleen een misslag is.

Hoe beef ik het antwoord te ontvangen! want nu hoop ik nog al, hoewel flaauwelyk, dat dezen iets voor my zal verrigten. Vind UwelEd.G. het niet goed, wat kan ik doen dan berusten voor 't uiterlyke, maar geloof waarlyk, & in opregtheid, dat niets my op de waereld grooter verdriet zal veroorzaken. Alle de blyken uwer goedheid zie ik thans met tranende oogen; wyl ik zie, dat den dierbaren schenker van dat alles, meent, van my, beledigt te zyn. Ik zou my zelfs haten indien ik zoo boos, zoo - ik weet niet hoe zoude kunnen geweest zyn, om hier toe (ten zy door een misvatting uit een allerbesten grond spruitende,) oorzaak te geven. En wilt gij alleen voor my onverbiddelijk zijn? Ei, ik bid u, vergeet het gepasseerde - doe het uit compassi! Ja, ik ben sedert den lest voorgaanden ziek geweest, & dit is altoos het natuurlijk uitwerksel van droefheid. Men heeft van aderlaten gesproken; doch myn Heer Grashuis heeft het niet willen permitteeren, zeggende dat ik het zonder nadeel niet mag of kan gedaan worden!

Wat ben ik een ongelukkig schepsel! buiten & tegen al myne oogmerken aan te misdoen - te misdoen dien man, dien ik zoo lief hebbe als myn vader, & zoo hoog schatte, als hy van iemant kan geschat worden. Moedeloos door reflecties, moedeloos door 't geen volgen kan, - hoope ik egter nog zooveel op uw hart te

[p. 22]

zullen vermogen dat gy myne oprechte bede om herstelt te worden in uwe goede gunste aanneemt. God geleide U hier in genade, & maake U eeuwig gelukkig! dit is de sinsere wensch van uwe bitterlyk bedroefde zieke, dog met den grootsten eerbied & de zuiverste dankbaarheid Uwer gedenkende

Betje Wolff: g: Bekker.

30 Aug. 1769 in de Beemster

's morgens 6 uuren.