Wiekslag om de kim. Deel 2. Commentaar en apparaat

[p. 395]

[GZ5] Harde modder, guur krystal

Overlevering

C: Carnet H-67, p. 13v, 14r.

T: Derde winterboek van de Wereldbibliotheek, p. 118. /28/

M^1: Manuscript H-74,8.

M^2: Manuscript H-76,14.

P^1-3: Drukproeven D H-78,16.

D: God aan zee, p. 16.

Datering

Tussen 17 en 20 maart 1924; 20 maart 1924.

Ontwikkelingsgang

Op twee tegenover elkaar liggende pagina's in het carnet van 1924-1925 zijn kladfragmenten en een voltooide versie geschreven. Van de Woestijne begon op het rechterblad (p. 14r), na 17 maart maar niet later dan 20 maart, met een schetsmatige opzet (A).

	C:A
(1)		In deze [	ø	]

(2)

van modder en krystal^+

(3)

[

ø

]

(4)		van niets [ ø ] van 't al^+
		[strofewit]

(5)

In deze [

ø

]

(6)

die afsluit en die kijkt^+

(7)

[

ø

]

(8)

[

ø

] en die wijkt^+

Respectievelijk rechts naast en onder deze schets ontwierp Van de Woestijne twee strofen. De eerste (B^I) is een uitwerking van de regels 1-4 uit A; de tweede is een voorstadium van de uiteindelijke derde strofe (B^II).

	C:B^I^+
(1)		a	steen'ge modder, klaar krystal:^+
		b	[	],

(2)		a	o	mijn		veil'ge	woonste;
		b	van	[	]	naakte	[	]
		b	gij	[				]
		c	van	[				]

(3)

rijk en arm aan niets en al^+

(4)

o geborgen schoonste.

+ [→B^I, 1; →1]

+ [→B^I, 3; →3]

+ [→5]

+ [→7]

+ [→1-4]

+ [←A, 2]

+ [←A, 4]

[p. 396]

	C:B^II
(1)		a	Geene		spieglen	zijn te veel^+
		a	[	]	beezmen	[	]

(2)

om den grond te keeren.^+

(3)

In geen spiegel, gruwvol-eêl^+

(4)

't beeld van uw begeeren^+

De linkerpagina naast deze kladfragmenten werd gedateerd ‘20 Maart’ (1924) en bevat een voltooide versie. Van de Woestijne schreef in eerste instantie na de derde strofe drie regels voor een volgende strofe, maar die verwierp hij (C^I). Daarna hernam hij de strofe (C^II). Stadium C^I is in de gecombineerde synopsis opgenomen, die voor een afzonderlijke synopsis van C^II wordt onderbroken.

+ [→11]

+ [→12]

+ [→9]

+ [→10]

Varianten en correcties

			(C:A, B^I en B^II niet opgenomen)^+
3	C:C^I	a	rijk en arm		en
		a	[	]	aan niets en al
	T-D		|			|,

4	C:C^I		zijn de ziekste en schoonste;
	T-D		ben 'k de ziekste en schoonste.

5	C:C^I	a	huis	dat afsluit en dat kijkt;^+
		b	[		]:
	T-D		Huis	|		|^+

8	C:C^I, T		aan		verzadigde		oogen.
	M^1		vóor		|	|	^* oogen
	M^2, P^1		|			|	oogen.
	P^2	a	|					|
		b	[	]	[verz]á[digde]		[	]
	P^3, D		|					|

9	C:C^I, T		In geen spiegel,		gruwvol-eêl^+
	M^1		|			|,
	M^2		|	|	^* gruwvol-êel,
	P^1-D		|				|

10	C:C^I		't beeld van een		^* begeeren,
	T-D		|	|	begeeren.

	C:C^I r. 13-15
13			Wees de tijd u zoet of wreed,

14

geene liefde, zelfs om leed;

+ [1←A, 2; 1-4←B^I]

+ [←A, 6]

+ [7←A, 8]

* [lees: oogen.]

+ [←B^II, 3]

* [lees: gruwvol-eêl,]

* [of: begeeren.] [←B^II, 4]

[p. 397]

15				roereloos gezeten
				[Hier eindigt C^I; C^I werd voorafgaand aan C^II doorgehaald]

	C:C^II, T, M^1, M^2, P^1-3, D r. 13-18
13	C:C^II, T			Ziekste en schoonste; - neen		,	zelfs niet
	M^1-D			|	|	:	|	|

14	C:C^II			de	armoe	van te weten
	T-D			| |	armoê	|	|

17	C:C^II	α	a	in uw ijlt gezeten
		β	a	waar gij roerloos in uw		Niet
	T			|			|
	M^1		a	|	|	[x]
			a	[	]	Niet
	M^2-D			|			|

18	C:C^II	β	a	waart	gezeten.
		β	b	zijt	[	]
		β	c	waart	[	]
	T-D			|		|

Zetfouten

P^1-3, D

r. 9: gruwvol-êel | gruwvol-eêl