Verzameld journalistiek werk. Deel 7. Nieuwe Rotterdamsche Courant november 1913 - maart 1915

[p. 306]

Stervend vliegje

Brussel, 28 April.

Terwijl ik zit te schrijven, ploft plots, met een kort en dof knalletje, van uit de lamp een vliegje op mijn papier. Het valt, ligt een klein oogenblik als dood, gaat daarna met pijnlijke vlugheid ronddraaien. Zijne zes pootjes zijn, bij het zwieren, als de schroef, heel hoog, van een aëroplaan: eene ijle grijzigheid, die angstwekkend de lucht doorzindert. Maar het diertje valt stil weldra. Ik zie dat de zes pootjes, de draadpootjes met de hoek-harde geledingen, stijf-op gaan staan uit één klein vlekje van het keursje. Zij hebben drie korte, gelijke stuipjes, en worden dan weêr strak. Zij blinken als oneindig-dunne staafjes git. Het keusje, het gespannen bovenlijfje dat zij als stralen van eene zwarte en schrale star ontspruiten, is grijs als eene zalm-huid, en rozig. Het is stekelig als het harnas eener zeekreeft. Maar het onderlijfje, het spoele-schoone onderlijfje is als een garnaaltje, dat krinkelen zou in het kokend water waar men het in dompelt.

Want het onderlijfje beweegt. Het gaat op en neêr als een signaal. Het bovenlijfje ligt onroerend op den rug, op het harde schouder-stompje der vlerken. De vlerken zijn afgebrand. Er blijft alleen de hooge gebogen schouderrib, die drukt, hard, op mijn papier. En daaruit sprieten andere rib-vertakkingen, die uitloopen op arme sprietjes, waar tusschen uit de mica-glinstering van het vlieg-vlies, verschroeid, gevallen is in nauwelijks-zichtbaar stof rondom het vliegje.

[p. 307]

Het beestje blijft liggen, en alleen dat vleezig staartje beweegt. Ik wil het helpen, en met mijn pennestok tracht ik het weêr op de dunne pootjes recht te zetten. Het doet zes korte en manke pasjes, tuimelt dan weêr op zijn rug, gaat weêr ronddraaien als eene dolle schroef. Maar die levens-nijdigheid is van geen langen duur. Terwijl het strak blijft liggen, en zelfs het achterlijf geen beweging meer vertoont, gaat zich het kopje rechten. Het knikt met korte rukjes. Met koppige snokjes knikt het naar boven, het schijnt mij, dat beider zijde de dikke oogen schuin gaan puilen. Het snuitje, het lange snuitje met het zuig-stempeltje, gaat overijld zoekend wapperen in de lucht. Een oogenblik trekt het diertje het vroom in; maar dan schiet het weêr uit, en het wappert, en blijft plots rechtop staan, als een vlagge-stok, de oneindige ijlte in.

De dunne pootjes bewegen weer even. Zij vertoonen haakjes. Het is of zij in de ijlte een traag en zorgzaam haakwerk ondernamen. Maar dat duurt ook al niet lang. Zij priemen samen, ineens, naar omhoog. Zij gaan weer hoeks zitten, met hard-polsige gewrichtjes. En alleen krullen nog naar binnen de teen-haakjes.

Het vliegje ligt thans onbeweeglijk. En wel twee minuten lang. Het gas-licht zingt in de kamer. God, wat kan de tijd lang duren!

En dan keert het beestje, traag, als met eene vastbewuste beweging, zich op zijne zijde. Uit het achterlijfje komt een dun wit draadje kronkelen. En dan - ik geloof wel dat het beestje dood is....

Ik heb eens bij eene, mij zéér dierbare, vrouw gewaakt, die ging sterven. Zij sliep haast twintig uur. Toen opende

[p. 308]

zij hare oogen, en zei: ‘Nu ga ik slapen.’ Zij legde zich dan, met juist dezelfde beweging als dit stervend vliegje, op hare zijde. Zij is niet meer wakker geworden....

Het gas-licht zingt halsstarrig. De geur der seringen doorbalsemt bedwelmend deze kamer...

Ik moest u vanavond over Belgische politiek schrijven.

Maar ik geloof wel, dat ik het zal moeten uitstellen tot morgen.

N.R.C., 30 April 1914.